شیروان؛ در ساحل اترک

شیروان، یکی از شهرستان‌های استان خراسان شمالی است که از شمال به کشور ترکمنستان، از جنوب به اسفراین، از شرق به شهرستان فاروج و از غرب به بجنورد محدود می‌شود. شیروان از شهرهای مرتفع استان خراسان شمالی به شمار می‌رود، ‌با آب و هوایی نسبتا سرد در زمستان و معتدل در تابستان. این شهر در دره رود مرزی اترک، بین کوه‌های کپه‌داغ و آلاداغ جای گرفته‌است. برای رسیدن به شیروان سه مسیر می‌توان تعریف کرد؛ راه مشهد- قوچان - شیروان، به طول ۲۰۰ کیلومتر؛ مسیر بجنورد-شیروان، به طول ۶۰ کیلومتر در حدفاصل مشهد به بجنورد؛ و راه درگز- شیروان، به طول ۱۸۰ کیلومتر.نام شیروان منسوب به نقش شیری است که شکل و شمایل آن در دامن شمالی شیرکوه مشاهده می‌شود و به رسم دیرین که بسیاری از شهرها را به یکی از پادشاهان نسبت می‌دادند، منسوب به انوشیروان است. همچنین نام شیروان در روایتی دیگر منسوب به شیربانانی بوده که در قرون گذشته در جنگل‌های منطقه شیروان به شکار و نگهداری شیر اشتغال داشته‌اند. جاذبه‌ها

آرامگاه تیموری در فاصله ۶ کیلومتری شیروان، متعلق به دوره تیموریان و محل دفن عید خواجه یکی از سرداران تیمور گورکانی؛ چهار طاقی تیموری، در ۲۵ کیلومتری شمال غرب شیروان؛ تپه ارگ باستانی متعلق به دوره ساسانیان در بخش غربی شهر قدیمی شیروان و در جنوب غربی شهر کنونی؛ غارهای دستکند هنامه؛ پل کرودیت (پل باریکه) مربوط به دوره آل‌بویه؛ قزل قلعه در ۶۵ کیلومتری شمال شیروان و در نزدیکی مرز ایران و ترکمنستان و ‌آتشکده قلعه سام به جا مانده از دوره ساسانی از جمله جاذبه‌های تاریخی این شهر و اطراف آن به شمار می‌روند. همچنین آبشار زوارم؛ ‌آبشار کهنه اوغاز؛ آبشار گچان؛ آبشار اسطرخی واقع در روستای اسطرخی در ۲۸ کیلومتری جنوب شهر شیروان و در دهستان گلیان؛ روستای گلیان، در ۲۳ کیلومتری شهرستان شیروان (که مسیر دسترسی به این ییلاق جاده‌ای ماشین‌رو دارد و در محل، امکانات فراوانی برای گردشگران موجود است)؛ روستای عرب رودبار؛ منطقه ییلاقی زوارم در دره‌ای به همین نام در ۲۸ کیلومتری جنوب غربی شیروان با چشمه‌ها و آبشارها و حوضچه‌های سنگی دیدنی؛ ییلاق اوغاز در ۴۵ کیلومتری شمال شرقی شیروان؛ منطقه حفاظت شده سرانی در فاصله ۸۵ کیلومتری شمال شیروان و در منتهی الیه حد شمال شرقی استان خراسان شمالی؛‌ چشمه آب درمانی مختومی در فاصله ۴۰ کیلومتری شمال شرق شیروان و ‌غار پوستین دوز در ۶ کیلومتری شمال شرق شهرستان شیروان در دامنه کوهی موسوم به امام حاضر از جمله زیبایی‌های طبیعی این شهر و مناطق اطراف آن محسوب می‌شوند که دیدن آنها را نباید از دست داد. قتلمه، چلپه، اگنجه، شیرمال، ساج نونه، فطیر، قاق، چریش لی فطیر، جزلق لی فطیر، کلوچه برنجی و چزمه تعدادی از بسیار غذاها و خوراکی‌های محلی این شهرستان هستند.مهم‌ترین صنایع دستی مردم شیروان را فرش‌بافی، خرسک، قالیچه، گلیم، جاجیم بافی، نمدمالی، پوستین‌دوزی، دست‌کش‌بافی، جوراب، شال‌گردن، کلاه، پایتابه، چوخه، چوخا، کیسه حمام، خورجین و جوال تشکیل می‌دهند. در این شهرستان همچنین نوازندگانی چیره‌دست وجود دارند که میراث دار موسیقی کهن این سرزمینند و به آنها «بخشی» گویند. آوای بخشی‌ها، در تیرماه ۱۳۹۰ به عنوان یکی از میراث‌های مهم معنوی ایران در سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسید. دیدن این منطقه می‌تواند در این فصل و از این حیث که منطقه‌ای مرزی است برای هر گردشگری جذاب باشد.