گروه گردشگری: اعلامیه هزاره سازمان ملل، در اجلاس هزاره -که از ۶ تا ۸ سپتامبر ۲۰۰۰ در نیویورک تشکیل شد - به تصویب رسید. هدف از تشکیل این اجلاس، استفاده از قدرت نمادین هزاره برای تامین نیازهای واقعی مردم سراسر دنیا و استفاده از همگرایی دیدگاه‌های جهانی درباره چالش‌هایی است که کشورها با آن مواجه هستند.براساس این اعلامیه، هشت هدف توسعه هزاره، کشورها را موظف می‌کند تا برای مبارزه با فقر، بی‌سوادی، گرسنگی، نبود امکانات آموزش و پرورش، نابرابری جنسیتی، مرگ و میر کودکان و مادران، بیماری و نابودی محیط زیست، دست به دست هم بدهند و بیشتر کار کنند. درواقع هدف‌های توسعه هزاره، آزمونی برای اراده سیاسی به‌منظور ایجاد مشارکت وسیع‌تر و عمیق‌تر است.

ریشه کنی فقر که از جمله اهداف این اعلامیه است، از اصلی‌ترین و مهم‌ترین اهدافی به شمار می‌رود که به‌طور گسترده بر سایر اهداف سازمان ملل سایه افکنده است. گزارش برنامه توسعه سازمان ملل نیز که در سال ۲۰۱۴ و بر مبنای شاخص توسعه انسانی (HDI) تنظیم شده نشان می‌دهد براساس سنجش‌های درآمدی فقر، ۲/ ۱ میلیارد نفر با درآمدی برابر یا کمتر از ۲۵/ ۱ دلار در روز زندگی می‌کنند. براساس شاخص چند بعدی فقر برنامه پیشرفت و توسعه ملل متحد UNDP، ۵/ ۱ میلیارد نفر در ۹۱ کشور در حال توسعه، در فقری که با محرومیت آموزشی، استاندارد زندگی و سلامت همراه است زندگی می‌کنند و اگرچه فقر در حالت کلی کاهش پیدا کرده اما حدود ۸۰۰ میلیون نفر در صورت بروز مشکلات و موانع، در معرض قرار گرفتن در خط فقر هستند. از این رو نیاز ضروری وجود دارد که رهبران سیاسی برای گشودن درهای تجارت، افزایش کمک و کاهش بدهی‌ها و دادن فرصتی عادلانه به کشورهای در حال توسعه برای کاهش فقر شدید در این کشورها، تعهدات خود را تجدید کنند. همچنین نتیجه ‌گزارشی که آخرین مورد از رشته گزارش‌های ارزیابی زیست محیطی در برنامه هزاره جدید بود و به صورت پروژه چهار ساله با هدف ثبت و دسته بندی اطلاعات منابع طبیعی جهان و مشارکت ۳ هزار دانشمند از سراسر جهان به انجام رسید، حاکی از آن بود که ۱۲ درصد از گونه‌های پرندگان، یک چهارم از پستانداران و یک سوم از دوزیستان جهان با خطر انقراض روبه رو هستند.

سهم گردشگری در برنامه هزاره سوم

کارشناسان معتقدند، سه هدف از اهداف تعیین شده توسط سازمان ملل که دو مورد آن به صورت تفصیلی‌تر عنوان شد، مستقیما از سوی صنعت گردشگری می‌توانند حمایت شوند و اهداف دیگر نیز به‌طور غیرمستقیم با گردشگری در ارتباط هستند. اهداف توسعه هزاره که می‌توانند مستقیما توسط گردشگری حمایت شوند، عبارت است از: حذف کامل فقر و گرسنگی شدید، تضمین پایداری محیطی و ایجاد مشارکت جهانی برای توسعه. شاهد این مدعا نیز شعارهایی است که در طول این سال‌ها و به مناسبت روز جهانی گردشگری به‌عنوان اهداف سازمان جهانی گردشگری برگزیده شده‌اند. تاکید بر صلح پایدار، توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست از جمله مسائلی بوده که بر آنها تاکید شده و کارشناسان معتقدند، توسعه گردشگری به بهترین شکل می‌تواند اهداف فوق را محقق کند.یکی از اهداف توسعه هزاره، دستیابی به توسعه پایدار زیست محیطی است و به‌دلیل سهم صنعت گردشگری و به‌ویژه اکوتوریسم در رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه و فقیر، تلاش برای منطبق کردن نتایج هر دو برنامه و حصول به موقعیت برنده-برنده یکی از مهم‌ترین وظایف فراروی هر دو گروه کارشناسان گردشگری و برنامه‌ریزان «حفظ تنوع زیستی و توسعه هزاره» است. باید دانست رابطه توسعه و اهداف هزاره با محیط زیست دوطرفه است و غفلت از محیط‌زیست مانع دستیابی به اهداف توسعه می‌شود.به این ترتیب با انطباق بازبینی پروژه‌های موفق اکوتوریسم در کشورهای در حال توسعه و اهداف توسعه هزاره می‌توان به اصولی قابل تعمیم در پهنه‌هایی که در آن گردشگری اتفاق می‌افتد، دست یافت.

تدوین و اجرای برنامه جامع توسعه طبیعت‌گردی، تاکید بر حفاظت اکولوژیکی از اکوسیستم مورد نیاز و جلب مشارکت مردم بومی و محلی در امر حفاظت، بسیار اهمیت دارد. توسعه فعالیت‌‌های تفرجگاهی و گردشگری در عرصه‌‌های طبیعی با حفظ استانداردهای زیست محیطی و ایجاد سازوکارهایی برای بازگشت درآمد حاصل از اکوتوریسم به جوامع محلی و برنامه‌های حفاظت از منابع طبیعی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. گردشگری همچنین با توزیع ثروت، باعث انتقال منابع مالی به مناطق کم‌درآمدی می‌شود که از ظرفیت توریستی برخوردارند و به ریشه‌کن کردن فقر خواهد انجامید.از سوی دیگر، تبادلات فرهنگی میان اقوام مختلف بشر را بیشتر می‌کند و با ایجاد شناخت بیشتر مردم ملل مختلف به تقویت صلح پایدار کمک می‌کند. در واقع باید گفت، در شرایطی که جمعیت جهان رو به فزونی است و کشورها با مشکل تامین غذا و منابع مالی درگیرند و درگیری‌های قومی و مذهبی بیشتر شده و نیز به‌دلیل بهره‌برداری‌های بی‌رویه، محیط زیست در معرض تهدید است، گردشگری به عنوان یک فرصت می‌تواند چالش‌هایی از این دست را کمتر و به بهترین شکل ممکن حل کند. گردشگران به عنوان سفیران صلح و آشتی، کار و درآمد را برای جوامع محلی به ارمغان برده و مردمان محلی نیز برای پایدار کردن این منبع درآمد با دریافت آموزش‌های مناسب که دولت‌ها باید تصدی آن را بر عهده بگیرند، موثرترین محافظان طبیعت، محیط زیست و دیگر ثروت‌های محل زندگی خود خواهند بود.