چشم‌انداز گردشگری ایران در سال 95 چشم‌انداز طبیعی خلخال
گروه گردشگری- نرگس لطیف‌پور: سال جدید قرار است اتفاقات خوبی در گردشگری کشور رخ دهد؛ این را از خبرهایی که مسوولان این حوزه اعلام کرده‌اند می‌توان فهمید. هرچند از حرف تا عمل فاصله بسیار است اما به نظر می‌رسد با قرار گرفتن گردشگری در لیست صنایع درآمدزا و جایگزین نفت برای کشور و البته ظرفیت‌هایی که گردشگری ایران دارد، می‌توان امیدوار بود که با برنامه‌ریزی صحیح و هوشمندانه بتوان افق روشنی برای گردشگری کشور در سال جدید پیش‌بینی کرد.

در گام نخست در برنامه ششم توسعه یک ردیف مهم برای گردشگری کشور معین شده که بسیار مطلوب است و می‌تواند برای رفع بسیاری از مشکلات در این حوزه یاری‌رسان باشد. بنابراین باید از این فرصت نهایت استفاده را کرد. در آغاز سال جدید نیز رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور با اشاره به آغاز رونق گردشگری در کشور ابراز امیدواری کرد که گردشگری ایران از نظر رتبه‌بندی جهانی از رتبه ۱۱۲ سال ۲۰۱۱، در پایان سال ۲۰۱۵ میلادی به رتبه ۷۰ برسد.

مسعود سلطانی‌فر ضمن اینکه یادآور شده ظرفیت‌های گردشگری ما به گونه‌ای است که جزو ۱۵ کشور دنیا قرار گرفته‌ایم، گفته است: «سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۱۱ در یک نظرسنجی، رتبه ایران را از نظر شاخص رقابت‌پذیری سفر ۱۱۲ اعلام کرد و این رتبه در ۲۰۱۳ به ۹۸ رسید.» او ابرازامیدواری کرده است که رتبه ایران در سال ۲۰۱۵ نسبت به سال ۲۰۱۱ با ۴۲ پله ارتقا به رتبه ۷۰ تا ۸۰ برسد. مرتضی رحمانی‌موحد معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز اعلام کرده که در دور اول سفرهای نوروزی، ۴۸ میلیون نفر از جاذبه‌های تاریخی مذهبی و طبیعی کشور بازدید کرده‌اند؛ آماری که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۴۸ درصدی را نشان می‌دهد. حالا با توجه به اعلام این رقم رشد در سفرهای ایرانگردی طی نوروز نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به نظر می‌رسد که گردشگری داخلی نیز به سمت رشد در حرکت است.


انتظار وضعیت بهتر از بهتر!

جمشید حمزه‌زاده رئیس اتحادیه هتلداران ایران در این باره به «دنیای اقتصاد» گفت: «وضعیت گردشگری ایران در سال جدید صددرصد بهتر می‌شود و در همین راستا وضعیت هتل‌های کشور نیز به عنوان یکی از اصلی‌ترین زیرساخت‌های گردشگری بهتر از قبل خواهد شد؛‌ چه در زمینه ساخت هتل و چه در زمینه میزان ورود گردشگران خارجی که از این هتل‌ها استفاده خواهند کرد.»

به گفته او، انتظار این است که وضعیت گردشگری بهتر شود. لازمه این امر آن است که برنامه‌ریزی داشته باشیم و زمانی این برنامه‌ریزی موفق خواهد بود که بیشتر به آن توجه شود؛ چیزی که در سال گذشته کمرنگ بوده است. حمزه‌زاده همچنین به ارتباط میان بخش خصوصی و سازمان میراث فرهنگی اشاره کرد و افزود: «این تعاملات در عمل کمرنگ است و این می‌تواند به گردشگری کشور ضربه بزند.»


لزوم تداوم روند تسهیل ویزا

یکی از اعضای کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران نیز با تاکید بر ضرورت مشارکت بخش خصوصی در حوزه گردشگری به خبرنگار ما گفت: «گردشگری بیشترین ظرفیت را برای درآمدزایی و رشد اقتصادی کشور دارد؛ به‌ویژه در شرایطی که کشورهای همسایه ما درگیر جنگ و بحران هستند، ایران مقصدی امن برای گردشگران خارجی است.» به گفته ناصر ریاحی، تا اواخر سال گذشته تغییر محسوسی در گردشگری کشور نداشته‌ایم اما در کمیسیون گردشگری اقدامات فوری برای رشد در این زمینه صورت گرفته و با توجه به اتفاقاتی که در زمینه روابط بین‌الملل ایران با کشورهای دیگر و به‌خصوص اروپا روی داده است، ‌می‌توان انتظار رشد گردشگری را در سال جدید داشت.

او با اشاره به اینکه در حال حاضر ۹۹ فرودگاه فعال در ایران داریم، اضافه کرد: «جابه‌جا شدن مسافر از طریق جاده‌ها در جاهایی که جاذبه‌های گردشگری قرار دارد، در بسیاری موارد سخت است اما می‌توان با تقویت حمل و نقل هوایی این کاستی را جبران کرد.» این عضو کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد که این قسم از زیرساخت‌ها و ملزومات گردشگری جزو آن دسته از زیرساخت‌هایی هستند که می‌توانند در زمانی کوتاه تقویت شوند و بخش زیادی از آنها نیاز به زمان طولانی ندارد. او ایجاد تسهیلات در زمینه ویزا و تردد فرودگاهی را که تا حدودی در سال گذشته مورد توجه بود، ضروری دانست و افزود: «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باید در حوزه تبلیغاتی نیز فعالیت بیشتر و جدی‌تری داشته باشد و در همین راستا لازم است تبلیغات برنامه‌ریزی‌شده‌ای در نشریات معتبر و تلویزیون‌های محلی کشورهای اروپایی و کشورهای هدف ارائه شود تا ایران به کشورهای غربی معرفی شده و با ورود هرچه بیشتر گردشگران خارجی به کشور و تقویت زیرساخت‌های مورد نیاز، درآمدهای حاصل از گردشگری افزایش داده شود.»


تشکیل فدراسیون تشکل‌های گردشگری

ریاحی همچنین ابراز امیدواری کرد که تعداد گردشگران خارجی در سال جدید نسبت به سال گذشته حداقل 2 برابر شود و ادامه داد: «کنار همه اینها در نظر داریم در کمیسیون گردشگری اتاق تهران، فدراسیون تشکل‌های گردشگری تشکیل دهیم که تمام بخش‌های خصوصی اعم از اتحادیه‌ها و انجمن‌ها که با گردشگری ارتباط دارند گرد هم آمده و مسائل و مشکلات مشترکمان را بررسی و حتی با سرمایه‌های کوچک اقدام به سرمایه‌گذاری در این زمینه کنیم.»

او در ادامه به موانع سرمایه‌گذاران در بخش خصوصی اشاره کرد و افزود: «سرمایه‌گذارانی که برای کشور ارزآوری می‌کنند نیاز به بسته‌های تشویقی دارند. البته این بسته‌های تشویقی در 15-10 سال گذشته هم بوده و وام‌های کم‌بهره برای صنایع درآمدزا اعطا می‌شده است اما در حال حاضر بسته‌های تشویقی متناسب با میزان سرمایه‌گذاری‌ها ارائه نمی‌شود که باید برای این بخش برنامه‌ریزی کرده و آن را تقویت کنیم.» به گفته این عضو کمیسیون گردشگری اتاق تهران، گردشگر بخش کوچکی از گردشگری است و درآمدهای حاصل از آن عاید بسیاری از افرادی که در این حوزه مشغول هستند یا به نوعی با آن در ارتباط هستند می‌شود؛ بنابراین لازم است توجه ویژه‌ای به این صنعت درآمدزا شود. او معتقد است که گردشگری تنها بخشی است که پیش‌بینی می‌شود به اهداف تعیین شده در چشم‌انداز 1404 برسد چراکه صنعتی زودبازده است.


رشد بودجه گردشگری در سال 95

درحالی‌که سخن از رشد گردشگری و تقویت زیرساخت‌های مرتبط با آن در کشور مطرح است، انتظار می‌رود مسوولان گردشگری کشور نیز با دریافت و تخصیص بودجه و البته مشارکت دادن بخش خصوصی به رشد گردشگری کمک کنند. معاون توسعه و مدیریت سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در همین راستا در گفت و گو با خبرگزاری «ایسنا» گفته است: «از سال گذشته قرار شده که صندوق توسعه ملی ۱۰ درصد از منابع صندوق را به بخش گردشگری اختصاص دهد و خوشبختانه این عمل موجب تامین منابع خوب برای گردشگری شده است. همین موضوع باعث می‌شود که بتوانیم به سرمایه‌گذارانی که بیش از ۵۰ درصد سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری انجام داده‌اند، کمک کنیم.» سمیع‌الله حسینی مکارم در این گفت و گو به بودجه سال ۹۵ اشاره کرده و یادآور شده که از سال‌ها پیش بودجه سازمان با توجه به نیازها و حجم وسیع بناها و برنامه‌های بودجه‌ای کوچک بوده است، اما بودجه سال ۹۵ نسبت به سال قبل رشد قابل توجهی داشته که نشان می‌دهد مسوولان بحث گردشگری را دغدغه اصلی خود می‌دانند و انتظارات مردم را دریافته‌اند.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، با توجه به شرایط امن کشورمان در منطقه و توجه گردشگران خارجی به ایران پس از برجام، انتظار ورود گردشگران خارجی و رونق این صنعت بیش از پیش شده است. در همین زمینه علاقه سرمایه‌گذاران خارجی به سرمایه‌گذاری در این حوزه نیز وجود دارد که حضور این سرمایه‌گذاران در کنار حمایت از سرمایه‌گذاران داخلی می‌تواند نویدبخش رشد و ارتقای هرچه سریع‌تر زیرساخت‌های گردشگری باشد. از سوی دیگر چنانچه اشاره شد، به اذعان بسیاری از فعالان این عرصه و بر اساس شواهد و آمارهای رسمی، گردشگران داخلی نیز در نوروز امسال بیش از سال‌های گذشته در هتل‌ها و مراکز اقامتی دارای مجوز اقامت داشته‌اند. این امر نیز نشان از بالا رفتن فرهنگ گردشگری و سفر در کشور است؛ ظرفیتی که در کنار ورود گردشگران خارجی می‌تواند تاثیر بسزایی در رشد پایدار و حمایت از جوامع محلی و بومی داشته باشد.