خبرنگار «دنیایاقتصاد» از وخامت حال سدهای هرمزگان گزارش میدهد
کمآبی در استان آبی
وضعیت آبی استان با خشک شدن سدهای شمیل، نیان و سرنی در شهرستانهای بندرعباس و میناب که بخشی از آب موردنیاز شهرهای بندرعباس و میناب و روستاهای تابعه این شهرستانها را تامین میکنند، موجب شده که امروز برای تامین آب بندرعباس نیاز به استفاده از روشهای اضطراری باشد. البته ناگفته نماند که سدهای شمیل و نیان، آبرسانی به بندرعباس در شرایط اضطرار را برعهده داشتند و بهرهبرداری از آب این سدها و چاههای حفر شده در بستر این سد، با این هدف آغاز شده است که اکنون این سوپاپ اطمینان برای تامین آب مرکز استان هرمزگان نیز کاملا از دسترس خارج شده است.
جیرهبندی آب، پیش روی مردم
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان هرمزگان با تایید خشک شدن سدهای شمیل ، نیان و سرنی و کاهش ورودی مخازن شهر بندرعباس میگوید: با تداوم شرایط خشکسالی و عدم بارش، حجم مرده سد استقلال میناب نیز تا نوروز۱۴۰۴به پایان خواهد رسید.
عبدالحمید حمزهپور با اشاره به اهمیت اصلاح یکی از خطوط انتقال آب بندرعباس در غرب این شهر ادامه میدهد: اصلاح ۷ کیلومتر از این خط انتقال که نیازمند ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار است، میتواند به کمک تامین آب بندرعباس بیاید. او در عین حال تاکید میکند: وارد مدار شدن این خط انتقال مستلزم نهایی شدن خرید تضمینی ۳۵هزار مترمکعب آب از بخش خصوصی است که تنها راه گذر از کمآبی بندرعباس است. حمزهپور با تاکید بر اینکه اکنون حدود۴۰درصد نیاز آبی استان از طریق آبشیرینکنها و خرید تضمینی آب تامین میشود، کاهش نزولات جوی و خشک شدن سدهای استان را عامل مهم کمبود آب شهر بندرعباس میداند. او با اشاره به خشک شدن سدهای شمیل و نیان و خارج شدن سد میناب از مدار بهرهبرداری آب، معتقد است؛ تداوم وضعیت فعلی و ادامه روند کمبارانی در هرمزگان موجب بحران آبی شده و ناچار به جیرهبندی آب در مرکز استان خواهیم بود.
سدهای استان، خالیتر از همیشه
از سویی دیگر طبق اعلام محمدامین طبسی، معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای هرمزگان، سد استقلال میناب هم که در دهههای گذشته قریب به ۱۰۰درصد و طی سالهای اخیر حدود ۵۰درصد آب شرب موردنیاز بندرعباس را تامین میکرد از حیز انتفاع خارج شده است، چرا که اکنون ۹۳درصد ظرفیت این سد خالی است و آب باقیمانده نیز حجم مرده آب سد و بخشی از آب است که پایینتر از دریچههای تخلیه قرار دارد. این در حالی است که متوسط نیاز آب شهر بندرعباس دوهزار و ۵۰۰ لیتر بر ثانیه است که هزار و۱۵۰ لیتر آن از طریق آبشیرینکن و هزار و ۴۰۰ لیتر از سد میناب و چاههای شمیل تامین میشود و عملا نمیتوان به سدها اتکا داشت. معاون شرکت آب منطقهای هرمزگان میگوید: اکنون به علت کمبود بارندگی، سدهای سرنی ، شمیل و نیان خشک شده و از مدار بهرهبرداری خارج شده است. همچنین از ۷۴ دشت استان ۵۴ دشت در وضعیت بحرانی و ممنوعه هستند. وی میزان بارندگی در سال آبی جاری را ۷.۷ میلیمتر اعلام میکند که ۶۷درصد نسبت به پارسال کاهش یافته است. به گفته طبسی، از میان سدهای استان تنها وضعیت سد جگین جاسک مناسب و ۸۶درصد از ظرفیت آن پر است.وی با اشاره به اجرای طرحهای مقابله با اثرات کمآبی، اضافه میکند: از تابستان طرح تکمیل و تجهیز چاههای شمیل و نیان آغاز و تاکنون ۹۰درصد تکمیل شده است که این موضوع باعث افزایش تامین آب میشود. همچنین ساخت ایستگاه شناور حجم مرده سد استقلال نیز اقدام دیگری است که باعث شده ۳۰۰ لیتر بر ثانیه آب غیرقابل برداشت وارد مدار بهرهبرداری شود. طبسی میگوید: ۶۰درصد از چاههای کمک کانال شبکه آبیاری و زهکشی باغات میناب نیز تجهیز شده است.
استراتژی چندپایه تولید آب
محمد آشوری، استاندار هرمزگان نیز استراتژی چندپایه تولید آب در استان را تنها راه گذر هرمزگان از بحران آب میداند و تاکید دارد: باید از همه روشهای تولید آب، شامل آبخیزداری، آبخوانداری و احداث سدهای جدید در شرق هرمزگان برای مهار روانابهای سطحی، افزایش ظرفیت شیرینسازی آب، افزایش سهم خرید تضمینی از آبشیرینکنهای بخش خصوصی، استفاده از ظرفیت آبشیرینکنهای صنایع غرب بندرعباس و افزایش سهم استان از پروژههای انتقال آب به فلات مرکزی استفاده شود. وی اصلاح حکمرانی آب در استان هرمزگان براساس آمایش سرزمینی و توجه به حقابه زیست بوم را یکی از مهمترین اولویتهای مدیریت استان در هرمزگان معرفی کرد و از مردم خواست در شرایط فعلی صرفهجویی در مصرف آب را جدی بگیرند.