لغو پروازهای خارجی چه دردسری برای مسافران و خدمات‌دهنده‌ها درست کرده است؟
ناترازی در ایستگاه آژانس‌های مسافرتی
حمید خلیلی‌پناه سال‌هاست که مدیریت یک آژانس گردشگری را به عهده دارد. او به «دنیای‌اقتصاد» میگوید: در روزهای اخیر بار دیگر شاهد افزایش نرخ دلار بودیم. هر زمان چنین افزایشی اتفاق میافتد مردم بین دو هفته تا یک ماه نسبت به سفر به مقاصد خارجی دچار تردید می‌‌‌‌‌‌شوند تا بار دیگر به قیمت‌های جدید عادت کنند. به گفته این فعال حوزه گردشگری، تحریم ایرلاینها بیش از آنکه در اجرا آنها را دچار مشکل کند، به لحاظ روانی به‌ویژه برای کسانی که قصد ورود به کشورمان دارند اثرگذار است. ما در شرایطی هستیم که برخی کشورها از شهروندان خود می‌‌‌خواهند به ایران سفر نکنند، این موضوع باعث تردید در انجام سفر از سوی بسیاری از توریستها میشود و آنها تصمیم به لغو برنامه‌‌‌شان می‌گیرند. در این وضعیت تنها گردشگران ماجراجو سفرشان را انجام می‌دهند که تعداد آنها بسیار محدود است.
او میگوید: پس از دو سال شاهد جوانه زدن و رشد آرام ورود گردشگران به کشورمان بودیم که این تحریم و شرایط کشور باعث لغو بسیاری از تورها و برنامه‌ها شد و بار دیگر با رکود در این حوزه مواجه شده‌ایم. به گفته خلیلی‌پناه مسافرانی که بلیت سفرشان را تهیه کرده بودند نیز این روزها دچار مشکل شده‌اند. او توضیح می‌دهد: بلیت سفرهای هوایی به‌ویژه برای مقاصد اروپایی گران است. همین موضوع باعث میشود خانواده‌ها نقدینگی لازم را برای خرید دوباره آن، تا زمانی که هزینه بلیت قبلی را از ایرلاین دریافت کنند، نداشته باشند. شرکت‌ها هم با توجه به شرایط مالی‌شان تسویه حساب‌ها را انجام می‌دهند که باعث میشود مسافران با چالش جدی مواجه شوند و نتوانند بلیت جایگزین را تهیه کنند.
او اضافه می‌کند: مشکل بعدی توریستها در پروازهایی است که نیاز به توقف و تعویض هواپیما دارد. در حال حاضر لوفتانزا، اتریش ایرلاین، ترکیش ایرلاین و... خدمات ارائه نمی‌دهند. بنابراین ما ناچاریم مسافران را با ایرانایر به استانبول بفرستیم، آنها در فرودگاه این شهر باید بارشان را دریافت کرده و به گیت دیگری وارد شده و با پرواز دیگری به مقصد بروند. در این شرایط فرآیند گرفتن چمدان، تغییر پرواز و... به‌ویژه برای توریست‌هایی که سن بالاتری دارند بسیار دشوار خواهد بود و آنها را با سردرگمی مواجه می‌کند.
این فعال حوزه آژانس‌‌‌داری یکی از چالش‌های پیش روی آژانس‌ها را شرکت‌های غیرمجاز بزرگ فروش آنلاین می‌داند و میگوید: این شرکت‌ها بخشی از بازار آژانس‌ها را از بین برده و باعث صدمه زدن به این کسب و کار شده‌اند. این تخلفات در حالی اتفاق میافتد که در کشورمان تورهای خروجی به واسطه اتفاقات اخیر و محافظه‌کاری مردم بسیار محدود شده و سفرهای داخلی هم از شرایط بیرونی تاثیر پذیرفته و مخاطبان چنین تورهایی به شدت کاهش یافته‌اند. در این شرایط تنها کسانی که به شکل غیرمجاز تور برگزار می‌کنند و خود را مقید به قوانین نمی‌دانند برنامه‌‌‌هایشان را به شکل منظم برگزار می‌کنند.
او با اشاره به اینکه هزینه‌های آژانس‌ها از درآمدهایشان پیشی گرفته است، میافزاید: در این شرایط برخی از آژانس‌ها تعطیل شده یا به سمت بازارهای غیرمجاز رفته‌اند. آنها ترجیح می‌دهند در این بازارها بدون اینکه مالیات، اجاره و هزینه کارمند بدهند تورهایی را اجرا کنند که هم رضایت مسافران را به همراه دارد و هم درآمد بیشتری را نصیب‌شان می‌کند.
ایران میزبان سفرهای هوایی بین‌المللی شود
حرمت‌‌‌الله رفیعی رئیس انجمن دفاتر مسافرت هوایی و جهانگردی ایران نیز در گفتوگو با «دنیای‌اقتصاد» با بیان اینکه حل این چالش تنها از راه دیپلماسی است، میگوید: ایران اگر به دنبال توسعه صنعت توریسم است باید اقدامی انجام دهد تا این مسائل حل و فصل شود. یکی از راهکارها در وضعیت کنونی از نظر رئیس انجمن دفاتر مسافرت هوایی و جهانگردی ایران ارائه خدمات به سایر ایرلاین‌هاست. او میگوید: این پیشنهاد را ما در دولت قبل ارائه دادیم اما سوداگران جلوی آن ایستاده‌اند. ما در کشورمان با ضعف در ناوگان هوایی روبه‌رو هستیم اما می‌توانیم این مشکل را با ارائه خدمات به ایرلاین‌هایی که از آسمان ایران عبور می‌کنند جبران کنیم. این موضوع نه‌تنها باعث میشود که قیمت‌ها به واسطه رقابتی بودن پایین بیایند بلکه امکان پروازهای بهتر را هم برای گردشگران فراهم می‌کنند. او میافزاید: ایرلاین‌های زیادی مشتاق هستند که از این خدمات استفاده کنند و با باز کردن راه برای آنها می‌توان چالش‌هایی را که توریست‌های ایرانی امروز با آن مواجهند کاهش داد.
راه سخت یافتن پرواز جایگزین
سپیده بابایوسفی فعال حوزه آژانس‌‌‌داری نیز در گفتوگو با «دنیای‌اقتصاد» میگوید: بزرگ‌ترین چالش آژانس‌های مسافرتی به واسطه تحریم‌ها این است که متاسفانه ایرلاینها تا یک تاریخ مشخص پروازها را لغو نکردهاند و کنسلی‌ها در زمان نزدیک به پرواز مسافران اعلام میشود. همین موضوع سبب شده پیدا کردن پرواز جایگزین برای مسافر بسیار مشکل باشد.
او میافزاید: بازگرداندن هزینه بلیت زمان‌بر است و به صورت آنی انجام نمی‌شود. اگر هم ایرلاین بلیت جایگزین اعلام کند معمولا یا برای تاریخ‌هایی است که امکان باز شدن پروازها وجود دارد یا با ایرلاین‌هایی است که مسیر مسافر را طولانی می‌کند. در ارتباط با یکی از ایرلاین‌های اعلام‌شده هم با وجود اینکه پروازها کنسل شده هنوز کنسلی‌ها را روی سیستم اعمال نکردهاند که بتوانیم هزینه بلیت مسافران را برگردانیم.
