«دنیای‌اقتصاد» از نارسایی کیش برای کیشوندان و توریست‌‌‌ها گزارش می‌دهد
غایب دوقلو در جزیره برج‌‌‌ها
در کنار این نارسایی، کیشوندان هم به نوعی «بازنده ماجرا» هستند. تمرکز سرمایه‌گذاران در سال‌های اخیر در حوزه املاک به جای «پرداختن مجموعه دولت و بخش خصوصی» به «خدمات سکونتی و شهری در کیش» موجب شده، کیشوندان احساس خلأ یا کمبود امکانات زندگی شهروندی را داشته باشند. این دو معضل «خدمات گردشگری» و «امکانات سکونتی»، دو غایب بزرگ در جزیره‌‌‌ای است که به «جزیره برج‌‌‌ها» نزد توریست‌‌‌ها و ناظران بیرونی شهرت دارد. به گفته یکی از ساکنان جزیره، در کیش گرچه امکانات تفریحی و فرهنگی فراوان است اما اغلب آنها در منطقه‌‌‌ای متمرکز شده‌‌‌اند که به توریست‌‌‌ها مرتبط است و ساکنان بومی از آن بهره نمی‌‌‌برند. این ساکن جزیره در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با اشاره به اینکه در کیش علاوه بر سینمای کوچک قدیمی، در یکی از مراکز تجاری سینمای جدیدی تاسیس شده است، می‌گوید: در این مرکز، شهر کتاب بزرگی هم وجود دارد، با این حال اغلب امکانات در بخش‌‌‌هایی از جزیره متمرکز شده‌‌‌اند که گردشگران در آن تردد می‌کنند تا بومیان!
او در همین رابطه به ضعف در حمل‌ونقل عمومی جزیره کیش اشاره کرده و می‌‌‌افزاید: معمولا توریست‌‌‌ها از تاکسی استفاده می‌کنند اما محلی‌‌‌ها ترجیح می‌دهند با مینی‌‌‌بوس تردد کنند، این در حالی است که چنین امکانی برای آنها وجود ندارد. ضمن آنکه مراکز فرهنگی و... نیز به شکل محدود در منطقه‌‌‌ای که ساکنان بومی کیش زندگی می‌کنند مستقر شده‌‌‌اند. به گفته این ساکن کیش بسیاری از فعالیت‌‌‌هایی که برای محیط‌زیست جزیره انجام شده از خلاقیت کافی برخوردار نیست؛ او توضیح می‌دهد: سال‌هاست برنامه‌‌‌های نقاشی از مرجان‌‌‌ها و سایر گونه‌‌‌های حیات‌‌‌وحش برگزار می‌شود و فعالیت میدانی مرتبط با حفاظت از محیط‌زیست نیز به جمع‌‌‌آوری زباله از ساحل محدود شده است. در حالی که می‌توان برنامه‌‌‌‌‌‌هایی با تنوع بیشتر طراحی کرد و از آن به عنوان یک جاذبه گردشگری نیز کمک گرفت.
بخش بزرگی از ساکنان محلی کیش تنها به کار خدمات‌رسانی به سرمایه‌گذاران گردشگری نظیر هتل‌‌‌داران و صاحبان مجموعه‌های تفریحی و تجاری می‌‌‌پردازند. با این حال به گفته این ساکن جزیره کیش، در سال‌های اخیر گروهی از آنها به شکل مستقیم وارد فعالیت‌‌‌هایی مرتبط با توریسم شده‌‌‌اند. او می‌گوید: در «صفین» یعنی بخش بومی‌‌‌نشین کیش شاهدیم که برخی از اهالی طراحی برخی فضاها یعنی مغازه‌‌‌ها، گاراژ‌‌‌ها و... را تغییر داده‌‌‌اند. آنها این فضاها را تبدیل به رستوران کرده‌‌‌اند و در آنها با لباس بومی، غذاهای محلی را به توریست‌‌‌ها عرضه می‌کنند. از نظر این ساکن کیش ورود مستقیم اهالی به حوزه توریسم، باعث تغییر در فضای بخشی از منطقه «صفین» شده است. وی اضافه می‌کند: استقبال از این رستوران‌‌‌ها باعث شده برخی به سمت احداث اقامتگاه‌‌‌های بوم‌‌‌گردی بروند هر چند این قشر به دلیل ضعیف بودن از لحاظ اقتصادی نیازمند حمایت بیشتری هستند.
ضرورت سرمایه‌گذاری در بوم‌‌‌گردی‌‌‌های کیش
محسن قریب دبیرکل انجمن سرمایه‌گذاران و کارآفرینان کیش نیز مشابه این ساکن جزیره، بوم‌‌‌گردی را یک بحث پراهمیت در توریسم ایران می‌‌‌داند و می‌گوید: ما در اصفهان، شیراز، کاشان یا یزد مدل‌‌‌های موفقی از بوم‌‌‌گردی را داریم. در کیش هم سال‌هاست این بحث مطرح شده است، اینکه منطقه بومی‌‌‌نشین «صفین» و معابر آن باید برای توریسم ساماندهی شده و نمادهای خاص مرتبط با دریای جنوب در آنجا قرار گیرد. او می‌‌‌افزاید: سرمایه‌گذاران باید به این بحث توجه کنند تا بتوانند این منطقه را به یکی از جاذبه‌های گردشگری بدل کنند. با این حال این امر نیازمند فراهم کردن زیرساخت‌‌‌های شهری است. دبیرکل انجمن سرمایه‌گذاران و کارآفرینان کیش ادامه می‌دهد: با وجود آنکه محور جزیره کیش بر گردشگری استوار است اما متاسفانه شش ماه است که این جزیره معاون گردشگری ندارد. امیدواریم متولی گردشگری به این موضوع توجه ویژه داشته باشد تا کارهای مغفول‌مانده با مدیر جدید ساماندهی شود.
یکی از بحث‌‌‌هایی که درباره گردشگری کیش مطرح است، به فقدان توجه به گردشگری سلامت برمی‌‌‌گردد. چرا کیش با وجود نزدیکی به کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس و دریای عمان نتوانسته است در این زمینه موفق عمل کند؟ قریب پاسخ می‌دهد: متاسفانه در کشور متولی خاصی برای توریسم سلامت نداریم، یعنی مشخص نیست که وزارت بهداشت مسوول است یا وزارت میراث فرهنگی و گردشگری! همین موضوع سبب شده افراد علاقه‌مند ورود به کشورمان برای انجام فرآیند درمانی، گرفتار افراد دلال شوند و با صرف هزینه‌‌‌های بالا، خدمات استاندارد نیز دریافت نکنند. او می‌‌‌افزاید: ما در کیش پرواز مستقیم به کشورهای دیگر نداریم. همین موضوع سبب می‌شود توریست سلامت ناچار باشد به شهر دیگری رفته و از آنجا عازم کیش شود. به عنوان مثال در تهران ابتدا به فرودگاه امام می‌رود، از آنجا به فرودگاه مهرآباد و از این فرودگاه به کیش می‌‌‌رسد.
دبیرکل انجمن سرمایه‌گذاران و کارآفرینان کیش یکی از دلایل عدم‌جذابیت برای توریسم سلامت در کیش را باز هم به نداشتن متولی مشخص مرتبط می‌‌‌داند و می‌گوید: کیش این پتانسیل را دارد که دهکده سلامت داشته باشد و بیماران حاشیه جنوبی خلیج فارس را به کیش بکشاند. ما در ایران به لحاظ دانش پزشکی مشکلی نداریم اما متاسفانه این پتانسیل در کشورمان مورد توجه قرار نگرفته است، در حالی که در ترکیه شاهدیم به این موضوع به شکل جدی پرداخته می‌شود. او معتقد است گردشگری سلامت به شرط راه افتادن برای توریست‌‌‌های داخلی به واسطه هزینه‌بر بودن چندان جذاب نخواهد بود. قریب اضافه می‌کند: با توجه به اینکه اقامت در شهرهای بزرگ راحت‌تر است، به شکل منطقی توریست‌‌‌های سلامت داخلی ترجیح می‌دهند به مراکز درمانی تهران، شیراز، یزد، مشهد و... مراجعه کنند. اما چنانچه کلینیک‌‌‌های سالمندان داشته باشیم می‌توانیم از آن برای گردشگران داخلی نیز بهره بگیریم.
قریب از راه‌اندازی یک مرکز پیش‌درمان در کیش خبر می‌دهد و می‌گوید: در دنیا دو تا سه مرکز پیش‌درمان وجود دارد، با توجه به مذاکره‌‌‌هایی که با آلمانی‌‌‌ها داشتیم قرار است یکی از این مراکز پیش‌درمان شناسایی سرطان و ام‌‌‌اس در کیش تاسیس شود. او در این باره که وضعیت پزشکی برای کیشوندان چطور است، بیان می‌کند: بیمارستان کیش در سطح متوسطی می‌تواند به بیمارانی که با مشکل حادی مواجه نیستند خدمات دهد. در این مرکز جراحی‌‌‌های ابتدایی هم انجام می‌شود اما چنانچه فرد دچار بیماری حاد باشد به شهرهای دیگر اعزام می‌شود. برای اینکه در این بیمارستان سطح خدمات‌‌‌دهی بالاتر رود، باید ملاحظات اقتصادی و اجتماعی و... بررسی شود تا جمعیت مقیم نیز بتوانند خدمات بهتری دریافت کنند.
