فصل ورود گردشگر خارجی چطور است؟
روس و چینی به جای توریست اروپایی
برگزاری رویداد راه بقا در گردشگری
اکبر رضوانیان جزو بنیان‌گذاران بومگردی در ایران است. او یکی از اولین اقامتگاه‌‌‌ها را در کاشان راه انداخته و فراز و فرودهای این حوزه را به خوبی درک کرده است. شهر کاشان همواره یکی از مقاصد اصلی برای توریستهای ورودی به ایران است، با این حال در سال‌‌‌های اخیر با وجود حضور محدود گردشگران خارجی در این شهر، اقامتگاه رضوانیان که سابق بر این یکی از محل‌‌‌های مطلوب برای این گردشگران بود خالی از توریست خارجی است. او به «دنیای اقتصاد» میگوید: متاسفانه حضور اروپایی‌‌‌ها تقریبا به صفر رسیده و اغلب گردشگران خارجی چینی یا روس هستند.
او با اشاره به اینکه برای گروه‌‌‌های چینی خانه بومگردی گزینه مطلوب برای اقامت نیست، اضافه می‌‌‌کند: تمایل این دسته از توریست‌‌‌ها به سمت سایر تاسیسات اقامتی است. همین موضوع سبب شده در این سال‌ها ما پذیرای گردشگران ایرانی بوده و به لحاظ درآمدی شرایط خوبی نداشته باشیم. رضوانیان برای جذب گردشگران به سمت برگزاری رویدادهایی در مجموعه تحت مدیریتش رفته است. او میگوید: ما جشنواره نقالی را طراحی کردیم و در دی ماه جشنواره نمایش عروسکی را داریم، به مناسبت شب یلدا هم برنامه‌‌‌های خاصی تدارک دیده‌‌‌ایم. در واقع ما تلاش می‌‌‌کنیم با خلاقیت و نوآوری کاری کنیم که نفس کسب‌وکارمان به شماره نیفتد. آیا تحولاتی که در هفته‌‌‌های اخیر در منطقه اتفاق افتاده بر توریسم ایران هم تاثیر گذاشته است؟ پاسخ این فعال حوزه بومگردی به این پرسش مثبت است. او از این میگوید که مجموعه رزروهایی که توسط آژانس‌‌‌ها صورت گرفته بود کنسل شده است.
به گفته رضوانیان سفر و گردشگری با موضوع آرامش و حال خوب همراه است، اگر حال جامعه به لحاظ اقتصادی و اجتماعی خوب باشد گردشگری داخلی رونق می‌یابد. در کنار آن گردشگری خارجی هم به دنبال امنیت و آرامش در کشور میزبان است. امیدوارم متولیان به این جمع‌‌‌بندی برسند که شرایط را برای توسعه گردشگری داخلی و ورودی مهیا کنند.
بومگردی میزبان تورهای کوچک
محمدمهدی ملکیزاده صاحب اقامتگاهی در شهر کرمان است. او در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به اینکه ۷۰درصد گردشگران خارجی آنها روس و چینی هستند. میگوید: ۳۰درصد بقیه توریستهای خارجی ما از کشورهای اسپانیا، فرانسه و پرتغال به ایران و کرمان سفر کرده‌‌‌اند.او با مقایسه تعداد گردشگرانی که به اقامتگاه او در این سال‌ها مراجعه کرده‌‌‌اند، اضافه می‌‌‌کند: گرچه امسال نسبت به سال گذشته شرایط بهتر است و تعداد بیشتر متقاضی رزرو در مجموعه ما بوده‌‌‌اند اما اگر به دوران طلایی دهه ۹۰ نگاهی بیندازیم می‌‌‌بینیم که وضعیت اصلا مناسب نیست.
ملکیزاده این گزاره راکه سلیقه توریستهای چینی، اقامتگاه‌‌‌های بومگردی نیست، قبول ندارد. او در این باره توضیح می‌‌‌دهد: گردشگران چینی معمولا با تور سفر می‌‌‌کنند. همین موضوع سبب می‌شود آژانس‌‌‌های برگزارکننده تور به جای اقامتگاه‌‌‌های بومگردی که معمولا ظرفیت محدودی دارند، سراغ هتل‌‌‌ها بروند. او می‌‌‌افزاید: بازار بومگردی معمولا بازار تورهای کوچک ۱۵ نفره با مینی‌‌‌باس یا ون است. علاوه بر آن زمانی که گردشگر هزینه بالایی برای تور می‌‌‌پردازد انتظارش این است که خدمات خاصی هم دریافت کند.
به گفته این فعال حوزه بومگردی بین توریستهای اروپایی سفرهای سولو بک‌‌‌پکر یا کوله‌‌‌‌‌‌گردی به تنهایی رواج دارد در حالی که در برخی ملیت‌‌‌ها مانند چینی‌‌‌ها این موضوع مرسوم نیست و همین امر باعث عدم‌استقبال از بومگردیها شده است. او همچنین در این باره که آیا تحولات اخیر در منطقه باعث کنسلی برخی تورها در اقامتگاه او شده است، میگوید: بحث‌‌‌هایی در این باره از سوی برخی مسافران مطرح شد، اما در نهایت تصمیم گرفتند که به کشورمان سفر کنند.
چالش‌‌‌هایمان را بین خودمان حل کنیم
محسن مهدی‌‌‌زاده صاحب یک اقامتگاه بومگردی در روستای اصفهک در خراسان جنوبی و حوالی طبس است. او چند سالی است که تلاش می‌‌‌کند روستای قدیمی‌‌‌شان را با کمک گروهی از اهالی و کارشناسان حوزه مرمت، بازسازی و آماده پذیرایی از گردشگران کند. تلاش آنها باعث شد تا اصفهک جزو میراث ملی ثبت شود، با این حال اوضاع این روستا هم مشابه سایر مقاصد گردشگری چندان مساعد نیست. او به «دنیای اقتصاد» میگوید: حتی گردشگر روس و چینی نداریم تنها مسافران خارجی کسانی هستند که به واسطه برخی دوستان به ایران سفر می‌‌‌کنند.
اصفهک روستایی است که در آن هتل یا مجموعه‌‌‌های لوکس اقامتی وجود ندارد و شاید همین را بتوان عاملی برای عدم‌حضور گردشگران چینی یا روس در آنجا دانست. آیا وضع در اصفهک همیشه همین‌طور بوده یا زمانی این روستا پذیرای توریستهای خارجی نیز بوده است؟ این فعال حوزه بومگردی توضیح می‌‌‌دهد: گرچه پس از برجام اوضاع گردشگری بهبود یافت اما در حال حاضر شرایط خوب نیست و ما از ابتدای سال تاکنون بیش از ۴یا ۵ گردشگر خارجی بیشتر نداشتیم. مهدی‌‌‌زاده معتقد است که نمی‌توان تحولات منطقه را موضوعی تاثیرگذار در کاهش استقبال گردشگران خارجی دانست. او می‌‌‌افزاید: ما باید مسائل خودمان را حل کنیم، این تحولات مربوط به یک‌ماهه اخیر است ولی ما پیش از آن هم گردشگر نداشتیم. سال قبل هم وضع همین‌طور بود، گرچه ناآرامی‌‌‌هایی را در پایان شهریور به بعد داشتیم اما پرسش این است که آیا پیش از این اتفاقات شرایط ایده‌‌‌آلی داشتیم؟
گفته‌‌‌های این فعالان حوزه بومگردی نشان می‌‌‌دهد فارغ از گردشگر چینی، روس یا اروپایی مساله ما به کاهش قابل‌توجه توریست ورودی برمی‌‌‌گردد. همین موضوع هم رکود در مجموعه‌‌‌های بومگردی را به دنبال داشته است. در برنامه‌‌‌هایی که متولی گردشگری چیده از عدد ۱۵میلیون به عنوان چشم‌‌‌انداز توریسم ورودی ایران صحبت شده است، عددی که کارشناسان بسیاری به آن انتقاد وارد کرده و معتقدند دستیابی به آن در این شرایط غیرممکن است. حال اگر این عدد را با تعداد گردشگری ترکیه در ۷ماه نخست سال‌جاری میلادی مقایسه کنیم، وضعیت توریسم کشورمان بیشتر مشخص می‌شود.
پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه اعلام کرده که این کشور در ۷ ماه اول سال ۲۰۲۳ در مجموع میزبان ۳۰ میلیون و ۹۳هزار و ۴۴۶ گردشگر بود در مقابل معاون گردشگری وزارت میراث‌‌‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌‌‌دستی در نشست کمیته فنی همکاری‌‌‌های گردشگری ایران و چین که با حضور معاون وزیر فرهنگ و گردشگری چین در کاخ سعدآباد برگزار شد، گفت که در ۷ماه نخست امسال، حدود ۵۰هزار گردشگر چینی وارد ایران شدند. او در همین راستا از وزارت فرهنگ و گردشگری چین و همچنین سفارت این کشور در ایران تشکر کرد. در چنین شرایطی به نظر انتظار زیادی است که شاهد رونق بومگردیها و افزایش درآمد آنها با میزبانی از گردشگران ورودی به کشورمان باشیم.
