وعده «سفر ارزان» با کدام گزینه؟

یک خانواده سه نفره را فرض بگیریم که قصد سفر به تبریز به عنوان یکی از مقاصد گردشگری تابستان را دارد، ‌‌‌ با این برنامه سفر که از بازار تبریز به عنوان یک اثر ثبت شده جهانی دیدن کنند‌‌‌، موزه مشروطه را ببینند و گشتی در اطراف ائل‌گلی داشته باشند و سفرشان حدود دو روز طول بکشد. اگر این خانواده ساکن تهران باشند و بخواهند از خدمات تور بدون راهنما استفاده کرده و زمینی سفر کنند آنگاه باید به ازای هر نفر یک‌میلیون تا یک‌میلیون و ۳۰۰‌هزار تومان برای هتل سه ستاره بپردازند. با افزایش ستاره‌ها به ۴، هزینه به یک‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تومان می‌رسد و درباره هتل‌های ۵ ستاره این عدد ۲‌میلیون و ۲۲۵‌هزار تومان است. اگر این سفر هوایی باشد آنگاه هزینه‌‌‌ها از ۲‌میلیون و ۳۴۰‌هزار تومان شروع شده و تا ۳‌میلیون و ۱۳۰‌هزار تومان افزایش خواهد یافت. برخی آژانس‌ها نیز این هزینه را بین ۳‌میلیون و ۱۲۸ تا ۴میلیون و ۹۰۰‌هزار تومان لحاظ می‌کنند.

چنانچه این خانواده سه نفره تصمیم بگیرد با ماشین شخصی سفر کرده و اقامت خود را هتل در نظر بگیرد، ‌‌‌ آنگاه برای یک هتل یک ستاره شبی ۲۷۶‌هزار تومان، ‌‌‌ برای هتل دو ستاره ۴۱۷‌هزار تومان‌‌‌، هتل سه ستاره ۵۱۰‌هزار تومان، ‌‌‌ هتل چهار ستاره بین ۷۸۰ تا یک‌میلیون و ۱۶۰‌هزار تومان‌‌‌، هتل آپارتمان بین ۵۵۰ تا ۶۶۰‌هزار تومان‌‌‌ و برای هتل پنج ستاره بین یک‌میلیون و ۳۰۰ تا یک‌میلیون و ۶۰۰‌هزار تومان باید بپردازد. این هزینه جدا از هزینه‌‌‌های حمل‌ونقل، ‌‌‌ غذا، ‌‌‌ ورودیه‌‌‌ها و... است. نگاهی به این عدد و رقم‌‌‌ها نشان می‌دهد سفر ارزان برای یک خانواده سه نفره ایرانی با تور زمینی ۳‌میلیون و ۶۰۰‌هزار تومان در ارزان‌‌‌ترین شکل آن بدون در نظر گرفتن هزینه‌‌‌های غذاست که با کیفیت بالاتر تا حدود ۱۰‌میلیون تومان می‌‌‌رسد. اگر این خانواده تصمیم بگیرد با ماشین شخصی هم سفر کند باید بدون هزینه حمل‌‌‌ونقل و غذا و ورودیه برای هتل یک ستاره به ازای دو شب اقامت حداقل ۵۵۰‌هزار تومان تا ۳‌میلیون و ۲۰۰‌هزار تومان برای هتل پنج ستاره بپردازد.

اگر افزایش قابل‌توجه هزینه خوراک و غذا را لحاظ کنیم و در کنار آن خرید سوغات را هم به عنوان جزئی از سفر در نظر بگیریم آنگاه ملاحظه می‌‌‌کنیم وعده سفر ارزان با تورمی که در ایران تجربه می‌‌‌کنیم امکان‌‌‌پذیر نخواهد بود مگر اینکه برای معقول شدن هزینه سفر گزینه دیگری از سوی متولیان لحاظ شود و آن تعطیلات دو روزه آخر هفته است. تعطیلات دو روزه آخر هفته که در سال‌های اخیر به‌ویژه «دنیای‌اقتصاد» به آن پرداخته و این گزینه را به عنوان راهی برای توزیع زمانی و مکانی سفر مطرح کرده است، ‌‌‌ قادر است اندکی هزینه‌‌‌های سفر را کاهش دهد. زمانی که سفر تنها محدود به تعطیلات مناسبتی باشد با سفرهای تهاجمی مواجهیم‌‌‌. در چنین ایامی همواره شاهد بوده‌ایم که هتل‌‌‌ها، اقامتگاه‌‌‌ها و حتی هزینه‌‌‌های حمل ‌‌‌ونقل برای گردشگران افزایش می‌‌‌یابد. به این معنا که اگر در سایر ایام سال هتل‌‌‌ها و وسایل حمل‌‌‌ونقل تخفیف‌‌‌هایی را در نظر می‌‌‌گیرند در این ایام گزینه‌‌‌های تخفیف حذف می‌‌‌شوند و اگر برای صاحب وسیله نقلیه امکان‌‌‌پذیر باشد هزینه‌‌‌های نجومی طلب می‌کنند.

علاوه بر آن با شلوغ شدن مقاصد گردشگری سایر هزینه‌‌‌ها اعم از خوراک به واسطه محدود شدن گزینه‌های غذا و... نیز برای گردشگر افزایش می‌‌‌یابد و به این ترتیب به هزینه‌‌‌های سفر افزوده می‌شود. در همین راستا متولیان گردشگری برای کاهش هزینه‌‌‌های سفر باید این گزینه را محقق کرده و با هماهنگی با سایر وزرا و دستگاه‌ها آنها را در این زمینه قانع کنند. با توسعه سفر و گردشگری حلقه‌‌‌های مرتبط با توریسم اعم از حمل‌‌‌ونقل، ‌‌‌ خوراک، ‌‌‌اقامت، ‌‌‌ صنایع‌‌‌دستی، ‌‌‌ سوغات و.. فعال شده و به این ترتیب درآمدی دائمی و همیشگی برای صاحبان کسب و کار در این حوزه‌‌‌ها فراهم می‌شود. این موضوع قادر است به تعدیل هزینه‌‌‌ها نیز منجر شده و در نهایت توسعه همه‌جانبه را برای کشور به همراه داشته باشد. آخر هفته دو روزه باعث می‌شود جریان و حجم سفرهای داخلی در ایران در طول سال توزیع شود و این تحول در سبک گردشگری منجر به شکل‌‌‌گیری «تقاضای پایدار» در بازار خدمات اقامتی خواهد شد. ماحصل ویکند دو روزه به افزایش سرمایه‌گذاری در مراکز اقامتی و در نتیجه کاهش هزینه اقامت در این مراکز منجر می‌شود.