بازگشایی سفرها در جهان

سازمان جهانی گردشگری در یازدهمین گزارش خود از وضعیت محدودیت‌‌های سفر در جهان از ۲۱۷ مقصد، بازگشت سفرها و کاهش محدودیت‌‌ها را اعلام کرده است. طبق این گزارش، محدودیت‌‌های سفر همچنان ادامه دارد اما نسبت به پنج ماه گذشته کاهش یافته است و بسیاری از مقاصد با دریافت گواهی واکسیناسیون و تست منفی کرونا در بدو ورود امکان پذیرش مسافران را فراهم کرده‌‌اند و حتی چهار کشور محدودیت‌‌های سفر را به‌طور کامل لغو کرده‌‌اند. البته تعداد قابل توجهی از مقاصد همچنان مرزهای خود را بسته‌‌اند که عمدتا مقاصدی با میزان پایین‌‌تر در واکسیناسیون و وابستگی کمتر به گردشگری را شامل می‌شوند.

از اول نوامبر ۲۰۲۱، اگرچه همچنان ۴۶ درصد، یعنی ۱۰۱ مقصد از کل کشورهای جهان، مرزهای خود را به‌طور کامل یا جزئی برای مسافران بسته‌‌اند. اما این میزان کاهش یافته و ۳۵ مقصد کمتر نسبت به ژوئن ۲۰۲۱ به ثبت رسیده است. از این میان تنها ۴۶ مقصد یعنی ۲۱ درصد از کل کشورهای جهان مرزهای خود را به‌طور کامل به روی گردشگران دیگر کشورها بسته‌‌اند و ۵۵ مقصد محدودیت‌‌های کمتری را برای بسته بودن مرزها اعمال کرده‌‌اند. حدود ۱۲ درصد از کشورهای جهان به‌‌مدت یک سال و نیم مرزهای خود را به روی گردشگران بین‌المللی از تمام مقاصد جهان بسته‌‌اند.

۱۱۲ مقصد، حدود ۵۲ درصد از تمامی مقاصد سراسر جهان، ارائه تست منفی کووید-۱۹ و چند مورد همراه با اقدامات قرنطینه را شرط ورود به کشور خود قرار داده‌‌اند.۳۴  مقصد در این گروه نسبت به اول ژوئن افزایش داشته است. از این مقدار حدود ۵۹ درصد از مقاصد از کشورهای قاره آمریکا هستند.

این گزارش الزامات سفر برای مسافران واکسینه شده را نشان می‌دهد که بر این اساس، ۸۵ مقصد جهان (۳۹ درصد از کل مقاصد جهان) محدودیت‌‌ها را برای گردشگران بین‌المللی کاملا واکسینه شده کاهش داده‌‌اند. البته ۲۰ مقصد، واکسیناسیون کامل را برای ورود مسافران بین‌المللی با اهداف گردشگری اجباری کرده‌‌اند. همچنین، تنها چهار کشور جهان شامل کلمبیا، کاستاریکا، جمهوری دومینیکن و مکزیک که سهمی ۲ درصدی از کل مقاصد را به خود اختصاص می‌دهند، تمامی محدودیت‌‌های مربوط به کووید-۱۹ را لغو کرده‌‌اند و امکان ورود از تمامی کشورهای جهان به این مقاصد وجود دارد.

با نگاهی به تکامل محدودیت‌‌های سفر ناشی از کووید-۱۹ در طول زمان، اوج بسته شدن کامل مرزها در می‌۲۰۲۰ بوده که در این بازه زمانی ۷۶ درصد از تمامی مقاصد جهان به‌طور کامل بسته شدند. پس از آن یک دوره کاهشی تا نوامبر ۲۰۲۰ تحقق یافت. تا ژوئن ۲۰۲۱ تغییر قابل توجهی در محدودیت‌‌های سفر مشاهده نشد، اما پس از آن تسهیلات بیشتری در قالب افزایش آزمایش‌‌ها و الزامات واکسیناسیون به‌‌وقوع پیوست.

البته تفاوت‌‌های منطقه‌‌ای قابل توجهی همچنان وجود دارد. ارائه آزمایش منفی کرونا هنگام سفر در ۸۰ درصد مقاصد قاره آمریکا و ۷۶ درصد مقاصد آفریقا اعمال می‌شود، در حالی که در آسیا و اقیانوسیه این رقم تنها ۱۳ درصد از کل مقاصد این منطقه است. در مقابل، حدود ۶۵ درصد از مقاصد منطقه آسیا و اقیانوسیه همچنان مرزهای خود را به‌طور کامل بسته نگه داشتند و از این میان حدود ۳۹ درصد از آوریل ۲۰۲۰ بسته شده‌‌اند. این موضوع، باتوجه به اینکه آسیا و اقیانوسیه از جمله نخستین مقاصدی بودند که در همان ابتدای شیوع ویروس، محدودیت‌‌های سفر را اعمال کردند، از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. اروپا و خاورمیانه اعمال قوانین بسته شدن جزئی مرزها را بالاتر از میانگین جهانی ادامه می‌دهند. در اروپا، کشورهای عضو شنگن تا حدی به روی برخی از کشورهای ثالث بسته می‌‌مانند.

آمارها نشان می‌دهند کشورهای جزیره‌‌ای کوچک، کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه‌نیافته با ۷۵ درصد، بیشترین سهم را در محدودیت حداکثری و بسته بودن کامل مرزها به خود اختصاص داده‌‌اند که آسیا و اقیانوسیه بیش از دیگر مناطق در این گروه قرار دارند. آنچه در این گزارش اهمیت دارد این است که رابطه مستقیمی بین سهم جمعیت واکسینه شده، میزان سطح اقتصادی و وابستگی به درآمدهای گردشگری با بازگشایی مرزها وجود دارد. براساس داده‌های مربوط به بسته شدن کامل مرزها و سهم جمعیتی که حداقل یک دز واکسن را دریافت کرده‌‌اند، عمدتا مقاصدی که کمتر از ۳۷ درصد جمعیت واکسینه شده‌اند، مرزهای خود را به‌طور کامل بسته‌‌اند. همچنین آمارها نشان می‌دهد ۴۳ درصد از مقاصد با مرزهای کاملا بسته شده، پایین‌‌ترین نرخ آلودگی را ثبت کرده‌‌اند که می‌توان به استرالیا، نیوزیلند و چین اشاره کرد. نکته قابل توجه اینکه، ۶۷ درصد مقاصد با مرزهای بسته همچون افغانستان، پاکستان، قزاقستان، کره شمالی و سوریه وابستگی کمی به گردشگری داشتند و سهم توریسم در تولید ناخالص داخلی آنها کمتر از ۱۰ درصد بوده است. همچنین این موضوع به وضعیت اقتصادی کشورها نیز مرتبط است و حدود ۹۳ درصد از مقاصد متعلق به اقتصادهای نوظهور هستند.