کدام تایرساز در سال آینده ارزندهتر است؟
مسیر پیشروی تایرسازها
مسیر پیشروی تایرسازها
صنعت تایرسازی یکی از صنایع ریالی است که طی سال‌های اخیر به‌واسطه قیمت‌گذاری دستوری، با کاهش حاشیه سود مواجه بوده است. طی ماه‌‌‌های اخیر گمانه‌زنی‌‌‌هایی در خصوص عرضه محصولات تایرسازها در بورس‌کالا در فضای مجازی منتشر شد. اما همچنان این صنعت، مواد اولیه خود را با نرخ دلار نیمایی معامله می‌کند و محصولات با قیمت‌گذاری دستوری در بازارهای هدف عرضه می‌شود. صنعت پایین‌دست تایرسازها، خودروسازان هستند و به‌واسطه افزایش تقاضا در این حوزه، این صنعت در برخی مقاطع زمانی به دلیل واردات تایر مورد بی‌‌‌توجهی قرار گرفته است. به نظر می‌رسد در صورتی که تصمیماتی مبنی بر عرضه محصولات تایرسازها در بورس‌کالا اتخاذ و اجرایی شود، این صنعت می‌‌‌تواند P/ E بالایی را تجربه کند. در حال حاضر نیز با انتشار این خبر، بازار شاهد افزایش رشد قیمت سهام شرکت‌های این صنعت بوده است.
یکی دیگر از ابهاماتی که در خصوص این صنعت و سایر صنایع ریالی که مواد اولیه خود را از خارج از کشور تامین می‌کنند وجود دارد، نحوه تخصیص دلار و تعیین قیمت آن برای این صنعت است. انتظار می‌رود با توجه به تورم‌‌‌های اخیر، در صورتی که عرضه تایرسازها در بورس‌کالا منتفی شود، دلار حاصل از درآمد‌های عملیاتی این صنعت با نرخ نیمایی جدید محاسبه شود و نرخ محصولات نیز به‌واسطه افزایش دخالت‌‌‌ها متناسب با بهای تمام‌‌‌شده افزایش نخواهد یافت که در این صورت صنعت تایرسازی، جذابیت خود را از دست خواهد داد.
صنعت تایر در مسیر توسعه
همان‌طور که اشاره شد، صنعت پایین‌دست تایرسازی، صنعت خودرو است. افزایش تقاضا در این صنعت و کاهش واردات و دخالت‌‌‌های دولتی، موجب شده است برخی از شرکت‌های تایرساز اقدام به عملیاتی کردن طرح‌‌‌های توسعه کنند. سه‌نماد «پتایر»، «پیزد» و «پسهند» در حال اجرای طرح‌‌‌های توسعه و به دنبال افزایش ظرفیت تولید تایر رادیال سیمی هستند. دلیل تمایل شرکت‌ها به تایر رادیال، کیفیت بالای آن است که به سایش و مصرف سوخت کمتر در خودروها منجر می‌شود. «پتایر» علاوه بر افزایش ظرفیت تولید به دنبال انتقال کارخانه به شهر مهدی‌‌‌شهر استان سمنان نیز است. این سه نماد با اجرای طرح توسعه میتوانند ضریب قیمت به سود بالایی را تجربه کنند.
«پدرخش» در صدر گزارش‌‌‌های ماهانه
مجوز افزایش نرخ محصولات شرکت‌ها طی ماه‌‌‌های اخیر موجب شده است تا عموم شرکت‌های تایرساز، به لحاظ درآمدی اسفندماه خوبی را تجربه کنند. در ماه گذشته، «پدرخش» و «پسهند»، رشد درآمدی بالای 50درصد را به‌نسبت میانگین فروش ماهانه سال‌جاری به ثبت رساندند. «پکویر» و «پکرمان» نیز با رشد درآمدی بالای 15درصد در اسفندماه همراه بودند.
«پسهند»؛ برنده تایرسازها در 12ماه اخیر
نگاهی به درآمد شرکت‌های تایرساز طی 12ماه اخیر نشان می‌دهد که نماد «پسهند» توانسته است از ابتدای سال 1401 تا اسفند رشد 60درصدی درآمد عملیاتی را نسبت به مدت مشابه سال قبل به ثبت برساند و در صدر نمادهای برتر به لحاظ رشد درآمدی قرار گیرد. پس از این نماد، «پلاست» و «پشاهن» رشد بالای 40درصدی را در 12ماه سال گذشته نسبت به مدت مشابه سال 1400 تجربه کرده‌‌‌اند. «پاسا» و «پکویر» نیز با رشد بالای 30درصدی طی مدت مذکور همراه شدهاند. به نظر می‌رسد دلیل عمده رشد درآمدی نمادهای یادشده، افزایش تولید و افزایش نرخ محصولات بوده است؛ چرا که برخی از این نمادها در میان نمادهای دارای طرح توسعه نیز قرار داشتند. به نظر می‌رسد از این منظر، شرکت‌های دارای طرح توسعه، پتانسیل بیشتری برای ثبت رشد درآمدی بالا در سال جاری داشته باشند.
اثر قیمت‌گذاری دستوری بر حاشیه سود تایرسازها
مواد اولیه صنعت تایرسازها عموما کائوچوی طبیعی است که به‌طور کامل از کشورهای دیگر وارد می‌شود. نرخ خرید این ماده اولیه به نرخ جهانی کائوچوی طبیعی و نرخ دلار وابسته است. طی پاییز و تابستان سال گذشته، نرخ جهانی این ماده کاهش یافت و نرخ دلار نیز ثبات نسبی داشت. از این رو مواد اولیه صنعت طی پاییز، با ثبات نسبی همراه بود و به‌واسطه افزایش نرخ محصولات طی این مدت، حاشیه سود ناخالص شرکت‌ها افزایش یافت. اما در مجموع، طی سالیان اخیر فشار قیمت‌گذاری دستوری و تورم بالا در این صنعت، کاهش حاشیه سود ناخالص را به همراه داشته است، به‌طوری که تاریخچه حاشیه سود ناخالص این صنعت نشان می‌دهد عموما زمانی استقبال از این صنعت افزایش یافته است که شرکت‌های تایرساز زیانده شدهاند و بازار انتظار حمایت دولت را داشته است. شاید این امر عجیب به نظر برسد، ولی بلایی است که قیمت‌گذاری دستوری بر سر این صنعت آورده است.
ارزش‌گذاری از نگاه ریسک و رشد در تایرسازها
نگاهی به روند متغیرهای نسبی ارزش‌گذاری نشان می‌دهد که ضریب قیمت به سود فعلی نمادهای تایرساز اعداد بسیار بالایی است و به نسبت سطح ریسک بالای این صنعت، هم به دلیل قیمت دلار و هم به دلیل قیمت‌گذاری دستوری و تورم بالای صنعت این میزان از P/ E برای معامله‌‌‌گران قابل‌قبول نیست. دلیل عمده رشد ضریب قیمت به سود طی ماه اخیر انتشار خبر تایرسازها مبنی بر عرضه محصولات در بورس‌کالا بود و به نظر می‌رسد تا زمانی که این صنعت اصلاح قیمتی را تجربه نکند، زمان بررسی این صنعت نخواهد رسید. انتظار می‌رود نسبت قیمت به سود این صنعت به حدود 5 یا 6واحد برگردد. همچنین با فرض دلار 41هزار تومانی برای سال‌جاری نسبت قیمت به سود آینده‌نگر برای نماد «پاسا» حدود 6واحد خواهد بود که کمترین رقم در میان تایرسازهاست.
همچنین ضریب قیمت به سود آینده‌نگر «پسهند» در حدود 57/ 6واحد قرار دارد. از آنجا که محدوده این نسبت در بازار بین 6 تا 8واحد بوده است، انتظار می‌رود دو نماد یادشده در صورتی که ریسک‌‌‌های این صنعت کاهش یابد یا انتظار رشد در آن پدید آید، شاهد نسبت‌‌‌های P/ E بالایی باشند. کاهش ریسک از آن جهت که دخالت‌‌‌های دولت در نحوه تخصیص ارز و قیمت‌گذاری محصولات کاهش یابد و انتظار رشد از آن روی است که نرخ محصولات با افزایش خوبی همراه باشد و این صنعت با افزایش سودآوری در سال آینده مواجه شود. در این صورت می‌‌‌توان از معامله‌‌‌گران بازار انتظار داشت که P/ E بالایی را برای این صنعت متصور شوند و ارزش بیشتری به آن بدهند. اما کارشناسان و تحلیلگران بر این عقیده هستند که در صورت عدم‌عرضه محصولات در بورس‌کالا و افزایش تورم در کشور همچنان روند نزولی حاشیه سود ادامه‌دار باشد و ریسک این صنعت به‌مراتب بیشتر شود و با توجه به تورم موجود در صنایع ریالی، نمی‌‌‌توان انتظار رشد بالا در تایرسازها را داشت. در این میان شرکت‌های ارزنده‌تری نیز وجود دارند که میتوانند بازدهی خوبی را نصیب سهامداران خود کنند.
