شرکت‌های سرمایه‌گذاری حوزه معدنی و پتروپالایشی بررسی شدند
ارزنده‌ترین هلدینگ‌های تخصصی بورس
رویکرد تحلیلی در شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ، مبتنی بر خالص ارزش روز دارایی‌هاست؛ زیرا سودآوری این شرکت‌ها از طریق سود فروش سهام قابل مدیریت است و ارزیابی این شرکت‌ها براساس نسبت P/ E صحیح نیست. شرکت‌های هلدینگ تخصصی، دارایی‌های خود را علاوه بر سهام شرکت‌های بورسی، در پروژه‌های غیربورسی نیز سرمایه‌گذاری می‌کنند و علاوه بر خالص ارزش روز دارایی‌های بورسی، وضعیت پروژه‌ها و پیشرفت و سودآوری آنها در پرتفوی غیربورسی نیز اهمیت زیادی دارد. در این تحلیل، به بررسی هلدینگ‌های تخصصی حوزه پتروپالایشی و حوزه معدنی می‌پردازیم.
صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس
صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس که بزرگ‌ترین هلدینگ پتروشیمی کشور نیز به شمار می‌رود، با سرمایه ۴۸۹هزار میلیارد ریال، ارزش بازاری به میزان ۴۱۴۶هزار میلیارد ریال دارد. این هلدینگ، مالک کنترلی شرکت‌های بورسی متعددی مانند «نوری»، «پارس»، «مبین»، «بوعلی»، «شگویا»، «پترول» و «بفجر» است. ارزش روز دارایی‌های بورسی این شرکت حدود ۲۴۰۰هزار میلیارد ریال و NAV بورسی هر سهم آن ۵۹۶۶ ریال است. صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس با نسبت ۴/ ۱ نسبت به NAV معامله می‌شود که بالاترین نسبت در میان هلدینگ‌های پتروشیمی است. دلیل اصلی این امر، تعدد شرکت‌های غیربورسی، به صورت شرکت‌های فعال مانند پتروشیمی بندرامام، پتروشیمی اروند، پالایش بیدبلند خلیج‌فارس، پارس‌تامین مجد، مدبران اقتصاد و چند شرکت و پروژه دیگر است. با لحاظ ارزش‌گذاری شرکت‌های غیربورسی با P/ E ۶ و NAV پروژه‌ها، نسبت قیمت به NAV «فارس» به محدوده ۹۰درصد کاهش می‌یابد. با این حال، راه‌اندازی پروژه‌هایی مانند گچساران و سوددهی پالایش بیدبلند می‌تواند به افزایش NAV «فارس» منجر شود. سهامدار عمده این شرکت، مجموعه وزارت نفت و سهام عدالت است. پیش‌بینی سود سال مالی منتهی به خرداد ۱۴۰۱ صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس برابر ۱۱۹۲ریال و سود سال مالی منتهی به خرداد ۱۴۰۲ برابر ۹۸۳ریال است. سیاست تقسیم سود شرکت در سال‌های اخیر حدود ۴۵درصد بوده است.
سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین
«تاپیکو» هلدینگ تخصصی پتروپالایشی مجموعه تامین‌اجتماعی است. سرمایه این شرکت ۸۱هزار میلیارد ریال و ارزش بازار آن ۱۲۹۶هزار میلیارد ریال است. ارزش پرتفوی بورسی این شرکت ۱۴۳۲هزار میلیارد ریال است. این هلدینگ مالک کنترلی شرکت‌های بورسی مانند «شفن»، «شرانل»، «شپاس»، «خراسان»، «شغدیر»، «شپترو» و «وپترو» است. در عین حال، دارای سهام مدیریتی در شرکت‌هایی مانند «جم»، «مارون»، «شاراک»، «شخارک» و «نوری» است. «تاپیکو» با ۸۶درصد NAV بورسی معامله می‌شود. علت بالا بودن نسبی قیمت به NAV، در بخش غیربورسی این شرکت است. مالکیت ۴۹درصدی پالایش نفت ستاره خلیج‌فارس، مهم‌ترین دارایی غیربورسی این شرکت است. مالکیت مدیریتی سهام پتروشیمی مروارید و ایلام در کنار دارا بودن سهام در پتروشیمی باختر نیز از سایر سرمایه‌گذاری‌های غیربورسی ارزنده «تاپیکو» است. این پالایشگاه در ۶ماه ۱۴۰۰ سود ۹۰هزار میلیارد ریالی داشته است و با توجه به روند سایر پالایشی‌ها سود سال مالی ۱۴۰۰ آن بیش از دوبرابر ۶ماهه برآورد می‌شود. البته این شرکت به دلیل حجم زیادی بدهی ارزی، احتمالا سود تقسیمی بالایی ندارد. پیش‌بینی سود سال مالی منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۱ سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، برابر با ۲۶۰۴ریال به ازای هر سهم و پیش‌بینی سود سال مالی منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۲ آن برابر با ۲۹۹۷ریال به ازای هر سهم است. سیاست تقسیم سود این شرکت، تقسیم کامل صد درصدی است.
گسترش نفت و گاز پارسیان
«پارسان» هلدینگ تخصصی پتروپالایشی مجموعه ساتاست و سهامدار عمده آن سرمایه‌گذاری غدیر است. سرمایه این هلدینگ ۴۰هزار میلیارد ریال و ارزش بازار آن ۱۱۸۳هزار میلیارد ریال است. ارزش بازار دارایی‌های این هلدینگ بیش از ۲۸۴۸هزار میلیارد ریال است. این شرکت، مالک سهام کنترلی در صنعت اوره و پالایشی است و با نسبت قیمت بهناو۴۲درصد یکی از پایین‌ترین نسبت‌های قیمت به NAV را در میان هلدینگ‌های تخصصی حوزه پتروپالایشی دارد. نسبت تقسیم سود این شرکت بالا و حدود ۹۰درصد است. شرکت‌هایی مانند «شپدیس»، «کرماشا»، «شیراز»، «شراز» و «شبریز» تحت کنترل «پارسان» هستند. این هلدینگ همچنین سهام مدیریتی در «شبندر» و «خراسان» دارد و در بخش غیربورسی پروژه پتروشیمی کیان است که پیشرفت خاصی ندارد. همچنین شرکت سرمایه‌گذاری هامون‌سپاهان که بازوی سرمایه‌گذاری و بازارگردانی شرکت است، در پرتفوی غیربورسی، ارزش مناسبی دارد. پیش‌بینی سود سال مالی منتهی به شهریور ۱۴۰۱ شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان برابر با ۵۵۹۰ریال به ازای هر سهم و سود سال مالی منتهی به شهریور ۱۴۰۲ آن برابر با ۶۱۳۳ریال به ازای هر سهم است. این شرکت ریسک قیمت‌گذاری و وصول درآمد فروش اوره دولتی را دارد.
گروه سرمایه‌گذاری و توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی خلیج‌فارس
«پترول» زیرمجموعه هلدینگ خلیج‌فارس است که سرمایه آن ۷۰هزار میلیارد ریال و ارزش بازار آن ۱۴۳هزار میلیارد ریال است. این شرکت حدود ۱۷۰هزار میلیارد ریال سهام در پرتفوی بورسی خود دارد. «شلرد» مهم‌ترین دارایی بورسی این شرکت است و پتروشیمی کرمانشاه و پتروشیمی جم پس از آن قرار دارند. در بخش غیربورسی «پترول» مالک پتروشیمی ایلام، ارغوان‌گستر ایلام (طرح پلی‌پروپیلن ایلام)، پتروآرمند لردگان (کریستال ملامین) و صدف عسلویه (SBR) است. نسبت قیمت به ناو این شرکت حدود ۵۰درصد است. با این حال، فاز دوم پتروشیمی ایلام به بهره‌برداری رسیده و انتظار بهبود سودآوری در آن وجود دارد. همچنین دو پروژه پلی‌پروپیلن ایلام و کریستال‌ملامین تا پایان سال آتی وارد مدار تولید می‌شوند که اثر سودآوری حدود ۲۵ تا ۳۰تومانی به ازای هر سهم دارد. با لحاظ ارزش‌افزوده این پروژه‌ها «پترول» در محدوده ۳۵ تا ۴۰درصد NAV معامله می‌شود. پیش‌بینی سود سال مالی منتهی به ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ این شرکت برابر با ۴۳۰ریال به ازای هر سهم و پیش‌بینی سود سال مالی منتهی به ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ آن برابر با ۲۲۰ریال به ازای هر سهم است.
سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی
«وپترو» زیرمجوعه «تاپیکو» و دارای سرمایه ۸/ ۱هزار میلیارد ریالی است که از دهه ۱۳۸۰ تغییر نکرده است. ارزش بازار این شرکت ۱۷هزار میلیارد ریال است و در حدود ۸۰ ناو معامله می‌شود. «وپترو» برخلاف نام خود، بر حوزه میان‌دستی و پایین‌دستی پتروشیمی متمرکز است. این شرکت در حوزه دوده صنعتی با مالکیت «شکربن» و «شدوص» حضور دارد و در حوزه پلیمر مالکیت شرکت «پلوله» را دارد. در پرتفوی غیربورسی، شیمی‌بافت ارزنده‌ترین دارایی آن محسوب می‌شود. سیاست تقسیم سود شرکت ۱۰درصد است.
توسعه معادن و فلزات
«ومعادن» هلدینگ سنگ‌آهنی و مالک سهام مدیریتی «کگل»، «کچاد» و «فخاس» است و در کنار آن کنترل «کنور» را در اختیار دارد. این شرکت در دهه ۱۳۸۰ در سهام «فملی» نیز ورود کرده و مالکیت «بکام» را در اختیار دارد. این شرکت سهام مدیریتی در «کگهر» و «ارفع» نیز دارد. «ومعادن» در سال ۱۴۰۰ اولین صندوق پروژه را در شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات پذیره‌نویسی کرد که بازده مناسبی برای سهامداران داشت. این شرکت در بخش غیربورسی علاوه بر حوزه سنگ‌آهن و فولاد، در حوزه نیروگاهی نیز سرمایه‌گذاری‌هایی انجام داده است. NAV هر سهم ۱۲۶۶۴ریال و قیمت هر سهم آن ۵۷۲۰ریال است که نشان می‌دهد در حدود ۴۵درصد NAV معامله می‌شود. مجموعه فولادمبارکه کنترل این شرکت را در اختیار دارد. پیش‌بینی سود سال مالی ۱۴۰۰ (مجمع هنوز برگزار نشده است) این شرکت برابر با ۱۲۲۰ریال و پیش‌بینی سود سال مالی ۱۴۰۱ آن برابر با ۹۲۱ ریال است. سیاست تقسیم سود «ومعادن» ۳۵درصد است و عمده آن از طریق آورده نقدی و مطالبات به افزایش سرمایه اختصاص می‌یابد.
سرمایه‌گذاری صدرتامین
«تاصیکو» هلدینگ معدنی مجموعه شستاست که سرمایه آن ۳۱هزار میلیارد ریال است و ارزش بازار بیش از ۳۱۰هزار میلیارد ریال دارد. این شرکت سهام کنترلی «کخاک»، «شاملا»، «فباهنر»، «کزغال»، «کلوند» و «کسعدی» و «کفرا» را در اختیار دارد و سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در «فملی»، «فولاد» و «ومعادن» انجام داده است. «تاصیکو» در پرتفوی غیربورسی، مالکیت دو معدن طلا را از طریق شرکت توسعه معادن طلای کردستان و توسعه معادن پارس تامین در اختیار دارد که در مراحل ساخت کارخانه هستند و می‌توانند اثر قابل‌توجهی بر آینده سودآوری «تاصیکو» داشته باشند. NAV هر سهم ۱۴،۸۷۹ریال و نسبت قیمت به NAV بورسی حدود ۷۰درصد است. پیش‌بینی سود سال ۱۴۰۱ شرکت (منتهی به اردیبهشت) ۱۵۹۹ریال به ازای هر سهم و پیش‌بینی سود سال ۱۴۰۲ آن (منتهی به اردیبهشت) ۱۷۶۶ریال به ازای هر سهم است. سیاست تقسیم سود شرکت در سال‌های اخیر بالا و حدود ۷۰درصد بوده است.
توسعه معادن روی ایران
«کروی» بزرگ‌ترین تولیدکننده شمش روی در کشور است و کنترل شرکت‌های «فاسمین»، «فرآور» و «فسرب» را در اختیار دارد. مالکیت این شرکت در اختیار بخش خصوصی است و سرمایه ۴/۲هزار میلیارد ریالی و ارزش بازار ۶۰هزار میلیارد ریالی دارد. نسبت قیمت به NAV آن حدود ۶۱درصد است و طرح توسعه چشمگیری ندارد. مهم‌ترین ریسک این شرکت کمبود خاک انگوران است. پیش‌بینی سود سال مالی ۱۴۰۰ (مجمع برگزار نشده است) برابر با ۴۳۸۰ ریال و پیش‌بینی سود سال مالی ۱۴۰۱ برابر با ۵۲۶۷ ریال است. سیاست تقسیم سود شرکت نیز ۴۰درصد است.
گروه صنعتی و معدنی امیر
«وامیر» مالک «کاما» است و سهام کنترلی تازه پذیرفته شده «فسوژ» را نیز در اختیار دارد و عمده فعالیت شرکت در حوزه سرب و روی است. سرمایه آن ۸۴ میلیارد ریال و ارزش بازار آن ۲۷هزار میلیارد ریال است. نسبت قیمت به ناو ۹۱درصد است که بسیار بیشتر از هلدینگ مشابه، یعنی «کروی» است. سیاست تقسیم سود این شرکت ۱۰درصد است.
سرمایه‌گذاری توکا فولاد
«وتوکا» در حوزه صنایع جانبی (تامین مواد اولیه و تجهیزات) و صنایع میان‌دستی فولاد سرمایه‌گذاری کرده است. این شرکت مالکیت «کتوکا»، «شتوکا»، «کاذر»، «فافزا» و «توریل» را در اختیار دارد. «وتوکا» شرکت‌های غیربورسی متعددی را در اختیار دارد؛ از جمله فولاد متیل، فولاد تاراز چهارمحال و توکا کشش که در کنار سایر شرکت‌های غیربورسی پتانسیل ورود به بورس را دارا هستند. این شرکت سرمایه ۴هزار میلیارد ریالی و ارزش بازار ۴۴هزار میلیارد ریالی دارد. در عین حال، نسبت قیمت به NAV بورسی آن بیش از ۱۰۰درصد و حدود ۱۴۷درصد است که با اعمال شرکت‌های غیربورسی این عدد کاهش قابل ملاحظه‌ای می‌یابد و به حدود ۶۰درصد می‌رسد. پیش‌بینی سود سال ۱۴۰۱ شرکت برابر ۲۸۰۰ریال به ازای هر سهم و سود سال ۱۴۰۲ شرکت برابر ۳۵۰۰ریال به ازای هر سهم است. نسبت تقسیم سود شرکت ۲۵درصد است.
جمع‌بندی
«پترول» و «پارسان» پایین‌ترین نسبت قیمت به ناو را در میان هلدینگ‌های تخصصی پتروپالایشی در اختیار دارند. «پترول» متکی به راه‌اندازی پروژه‌هاست و «پارسان» ریسک وصول فروش اوره از دولت را دارد. بعد از این دو شرکت، «تاپیکو» قرار دارد. در گروه هلدینگ‌های تخصصی معدنی، «ومعادن» ارزنده‌ترین نماد است. با لحاظ پرتفوی غیربورسی، «تاصیکو» بعد از «ومعادن» ارزنده‌ترین نماد در میان هلدینگ‌های تخصصی معدنی است.
