یک صنعت بورسی بررسی شد (بخش دوم)
کارنامه سودآوری تولیدکنندگان سرب و روی
نگاهی به صنعت روی در جهان
در بخش اول این گزارش تلاش شد که تصویری جهانی از وضعیت ذخایر، تولید، تجارت و مصرف صنعت روی و سرب ترسیم شود.در این بخش گفته شد که کل ذخایر موجود در جهان در سال 2020، معادل با 250 میلیون تن برآورد شده است که در این بین کشور استرالیا 30 درصد از این ذخایر، چین 19 درصد و مکزیک 10 درصد را در اختیار دارد.
بزرگ‌ترین مناطق مصرف‌کننده روی در جهان نیز به ترتیب کشور چین با سهمی 48 درصدی، اروپا با سهمی 17 درصد و آمریکا با سهمی 6 درصدی هستند. همچنین در بخش اول گزارش به عوامل موثر بر قیمت جهانی روی پرداخته شد که بر اساس آن 5 دسته عوامل شامل قیمت مواد اولیه، سطح موجودی انبار روی، چشم‌انداز عرضه و تقاضای جهانی این فلز و چشم‌انداز اقتصاد جهانی مورد بررسی قرار گرفتند. در مطلب پیش‌روی بخش دوم این گزارش ارائه شده است که در آن سعی می‌شود با نگاهی به وضعیت تولید و تقاضای این صنعت در ایران، شرکت‌های اصلی تولیدکننده این فلزات در بازار سرمایه ایران مورد بررسی قرار گیرند.
نگاهی به وضعیت تولید و تقاضا در ایران
در ایران 195 معدن فلزی وجود دارد که 43 عدد از این معادن، مربوط به استخراج سرب و روی هستند. از این تعداد 21 معدن فعال، 15 معدن غیرفعال و 7 معدن در حال تجهیز هستند. مهم‌ترین کمربندهای سرب و روی ایران در زنجان، یزد، گلپایگان، طبس، نای‌بند، انارک و آذربایجان قرار دارند.
ایران بعد از چین، قزاقستان و هند جایگاه چهارم تولید روی را در آسیا دارد. 3 درصد از ذخایر جهانی سرب و روی (در حدود 12 میلیون تن) در ایران قرار گرفته است و با تولید 12/ 2 درصد از روی جهان، رتبه پانزدهم تولید را به نام خود ثبت کرده است. ظرفیت اسمی تولید شمش روی 450 هزار تن است که در حالت عملی این رقم به 200 هزار تن می‌رسد.
از بین معادن موجود در کشور، انگوران مهم‌ترین معدن کشور است که پیش‌بینی می‌شود پس از گذشت سال‌های قابلیت استحصال این معدن، معدن مهدی‌آباد جایگزین شود، اگرچه این معدن هم عیار مناسبی ندارد. در شکل بالا معادن مهم کشور به همراه جزئیات آن‌ها نشان داده شده است.
از کل میزان محصول تولیدی کشور، معادل با نیاز داخلی مصرف شده و مابقی آن صادر می‌شود.
نحوه نرخ‌گذاری محصولات داخلی بر مبنای نرخ جهانی روی در بازار لندن LME بوده و در بورس کالا تعیین می‌شود. نرخ صادراتی نیز بر اساس نرخ‌های LME و با تعیین دیسکانت قیمت‌گذاری می‌شود. در نموداریک مقدار صادرات شمش روی در سال‌های اخیر نشان داده شده است.
همچنین ارزش صادرات و واردات محصولات روی ایران به شرح نمودار -2 است.
مقایسه شرکت‌ها
در جدول یک جهت مقایسه شرکت‌های گروه سرب و روی، ظرفیت تولید کنسانتره و شمش روی هر یک از شرکت ها، به همراه اطلاعات دیگر آورده شده است.
همچنین در جدول 2، اقلام صورت سود و زیان هم‌مقیاس سال99 این شرکت‌ها با همدیگر مقایسه شده است. «کبافق» و «کاما» به دلیل داشتن معدن در اختیار، بیشترین حاشیه سود را در بین شرکت‌ها دارند.
چه سودآوری در انتظار شرکت‌های صنعت خواهد بود؟
سطح تولید صنعت تقریبا روند باثباتی دارد؛ اگرچه طی دو سال اخیر به‌دلیل مشکلات مربوط به تأمین خاک شاهد افتی ناچیز در تولیدات این شرکت‌ها هستیم. بر همین اساس پیش‌بینی تولید شرکت‌های این صنعت با توجه به عملکرد سال 99 و گزارش‌های ماهانه اخیرا منتشر‌شده آن‌ها انجام شده است.
شرکت‌های تولیدکننده سرب و روی میزان فروش مشخصی نداشته و با توجه به نرخ ارز و قیمت‌های جهانی، در موارد مناسب شروع به فروش خواهند کرد. با توجه به این موضوع، میزان فروش شرکت‌ها در سال جاری معادل با تعداد تولیدات سال جاری لحاظ شده است. در صورت فروش موجودی انبارها که حدوداً معادل با میزان تولید سالانه هر شرکت است، سودآوری سال جاری می‌تواند به‌شدت تحت تأثیر قرار گیرد.
متوسط نرخ فروش شمش روی 2.800 دلار و نرخ دلار مؤثر 23 هزار تومان در نظر گرفته شده است. نرخ خاک نیز با توجه به حجم تولید و ضریبی از نرخ شمش لحاظ شده است. با در نظر گرفتن تقسیم سود سال‌های اخیر این شرکت‌ها و همچنین بتای سه‌ساله، در حال حاضر نسبت قیمت به سود شرکت‌ها به‌صورت جدول 3 محاسبه شده است.
