000

در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد مصرف روغن‌نباتی کشور وابسته به واردات است؛ به نحوی که از کل آمار ۱۸۲۲ هزار تنی مصرف روغن‌نباتی کشور حدود ۱۶۸۹ هزار تن، شامل روغن و دانه‌های روغنی، از طریق واردات تامین می‌شود. ایران عمدتا روغن سویا را از آرژانتین و برزیل، روغن پالم را از مالزی و اندونزی و تاحدودی روغن آفتابگردان از کشورهای اوراسیا وارد می‌کند.

مصرف سرانه روغن‌نباتی در کشور با شیب صعودی همراه بوده و در دهه 90، به ۲۱ کیلوگرم رسیده که نسبت به سرانه جهانی ۸ تا ۹ کیلوگرم بیشتر است. تغییر الگوی مصرف کمی و کیفی و استفاده کمتر از روغن‌های حیوانی و توجه بیشتر به سلامت از دلایل افزایش سرانه مصرف روغن‌نباتی در ایران بوده است. شرکت‌های فعال صنعت روغن‌نباتی که حدود 70 درصد بازار روغن خوراکی در ایران را در اختیار دارند، عبارتند از:

1- بهشهر: شرکت صنعتی بهشهر یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین شرکت تولید روغن‌ها و چربی‌های خوراکی در ایران است. این شرکت با برندهای لادن و بهار بیشترین سهم از بازار روغن‌های خوراکی را به خود اختصاص داده است.

2- کورش: صنعت غذایی کورش از شرکت‌های زیرمجموعه گروه صنعتی گلرنگ و یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولید روغن خوراکی در ایران است. این شرکت با برندهای اویلا، فامیلا، کیمبال و سانتین توانسته در سال‌های اخیر سهم بازار خود را بیشتر کند و در حال حاضر رتبه دوم از نظر سهم بازار روغن خوراکی را در ایران دارد.

3- طبیعت: شرکت طبیعت سبز پارس کهن در مدت کوتاهی توانسته یکی از بازیگران مهم صنعت روغن خوراکی شود و در بین سه برند اول صنعت روغن خوراکی قرار بگیرد. این شرکت با برند طبیعت در حوزه تولید محصولات روغن خوراکی، برنج، چای، تن ماهی و رب گوجه فعال است.

4- مارگارین: مارگارین اولین شرکت تولید کننده روغن‌نباتی در ایران است که با برندهای خروس، آفتاب و آفتاب طلایی در بین مردم شناخته شده است. این شرکت سهم تقریبا 5درصدی از بازار روغن را در اختیار دارد.

 قیمت‌گذاری روغن‌نباتی در ایران

با توجه به دریافت ارز دولتی از سوی شرکت‌ها جهت واردات مواد اولیه، نرخ فروش نهایی روغن‌نباتی در ایران (به مصرف‌کنندگان نهایی) توسط سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به صورت دوره ای (بسته به شرایط) و دستوری اعلام می‌شود.

از عوامل تاثیرگذار بر قیمت روغن‌نباتی در ایران، قیمت روغن خام در جهان است که بر قیمت ماده اولیه روغن‌نباتی تاثیرگذار است. در جدول یک قیمت روغن خام سویا، آفتابگردان و پالم در دنیا در سال‌های گذشته مورد بررسی قرار گرفته است.

 شرکت‌های روغن‌نباتی در بازار سرمایه

در میــان شـــرکت‌های تولیدکننده روغن‌نباتی، پنج شرکت، صنعتی بهشهر، شرکت مارگارین، صنعتی غذایی کورش، نوش پونه مشهد و طبیعت بیشترین سهم بازار را به خود اختصاص داده‌اند.

 فروش

میزان فروش شرکت‌ها در سال 1399 و سال‌های گذشته مطابق با نمودار-2 است (با توجه به این که سال مالی شرکت‌های مارگارین و صنعتی بهشهر منتهی به 30 آذر است از سال مالی شرکت‌ها استفاده شده است.)

 سود عملیاتی

میزان سود عملیاتی شرکت‌ها در سال 1399 و سال‌های گذشته مطابق نمودار-3 است (با توجه به این که سال مالی شرکت‌های مارگارین و صنعتی بهشهر منتهی به 30 آذر است از سال مالی شرکت‌ها استفاده شده است.)

حاشیه سود عملیاتی

حاشیه سود عملیاتی شرکت‌ها (با توجه به این که سال مالی شرکت‌های ماگارین و صنعتی بهشهر منتهی به 30 آذر است براساس سال مالی شرکت‌ها استفاده شده است.)  در بین شرکت‌ها «غکورش» در سال‌های اخیر بهترین حاشیه سود عملیاتی را داشته است.

 محاسبه سود‌آوری شرکت

در جدول-3 سود شرکت‌های مورد بررسی قرار گرفته است. در صورتی که به شرکت‌های تولیدکننده روغن‌نباتی ارز 4200 تخصیص داده نشود و این شرکت‌ها بتوانند روغن خام موردنیاز خود را با ارز نیمایی وارد کنند سود این شرکت‌ها جهش خوبی خواهد داشت. با فرض حذف ارز 4200 تومانی شرکت‌های فوق متناسب با حاشیه سود خود اقدام به افزایش نرخ محصولات کرده و این امر موجب افزایش سود خالص آنها خواهد شد.

Untitled-1