کدام عقل سلیم از منافع میلیارد دلاری در ایران صرف‌نظر می‌کند ؟ - ۱۲ مرداد ۸۵
روز دوشنبه شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه‌ای از ایران خواست فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ایش را متوقف کند و تهدید کرد که اگر تا ۹ شهریور تسلیم نشود و از این خواسته شورای امنیت سر باز زند با تحریم‌های احتمالی مواجه خواهد شد. اما غیر از آمریکا و رژیم صهیونیستی، کدام کشور آمریکایی یا آسیایی و آفریقایی حتی اروپایی حاضر می شود، از منافع خود در ایران چشم پوشی کند؟ آیا اتحادیه اروپایی که ایران را بیست و چهارمین شریک تجاری خود می داند، حاضر است صادرات ۱۳میلیارد یورویی خود به ایران را نادیده بگیرد؟ راستی اتحادیه اروپا واردات ۱۰میلیارد یورویی نفت خام از ایران را از کدام کشور تامین خواهد کرد و آیا کشور نفت خیزی توان جبران کسری نفت ایران را دارد؟ باید بدانیم که ایران نقش مهمی در تامین انرژی مورد نیاز اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۵ ایفا کرده است و در مجموع، ایران یک‌چهارم درصد از کل نفت خام وارداتی اتحادیه اروپا را در این سال به خود اختصاص داده است.
روز دوشنبه شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه‌ای از ایران خواست فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ایش را متوقف کند و تهدید کرد که اگر تا ۹ شهریور تسلیم نشود و از این خواسته شورای امنیت سر باز زند با تحریم‌های احتمالی مواجه خواهد شد. اما غیر از آمریکا و رژیم صهیونیستی، کدام کشور آمریکایی یا آسیایی و آفریقایی حتی اروپایی حاضر می شود، از منافع خود در ایران چشم پوشی کند؟ آیا اتحادیه اروپایی که ایران را بیست و چهارمین شریک تجاری خود می داند، حاضر است صادرات ۱۳میلیارد یورویی خود به ایران را نادیده بگیرد؟ راستی اتحادیه اروپا واردات ۱۰میلیارد یورویی نفت خام از ایران را از کدام کشور تامین خواهد کرد و آیا کشور نفت خیزی توان جبران کسری نفت ایران را دارد؟ باید بدانیم که ایران نقش مهمی در تامین انرژی مورد نیاز اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۵ ایفا کرده است و در مجموع، ایران یک‌چهارم درصد از کل نفت خام وارداتی اتحادیه اروپا را در این سال به خود اختصاص داده است. چه کسی باور می کند اروپا از مراودات ۵۳میلیارد دلاری بانکی خود به ایران چشم پوشی می کند؟ بانک‌های اروپایی بیش از ۲۷میلیارد دلار از ایران طلب دارند و این در حالی است که دارایی ایران در بانک‌های اروپایی نیز بیش از ۲۵میلیارد دلار است. از همه اینها که بگذریم تازه می رسیم به قراردادهای نفتی خارجی‌ها در ایران که کمتر کسی حاضر به صرف‌نظر کردن از آنها است، چه برسد به شرکت‌های اروپایی که غیر از منافع خود به چیز دیگری فکر نمی‌کنند. ایران تا کنون قراردادهایی را برای حفاری و اکتشاف نفت با بیش از ۱۳ شرکت خارجی امضا کرده است که غالب آنها اروپایی هستند. هم‌اکنون شرکت‌های بین‌المللی بزرگی از کشورهای آلمان، انگلستان، فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، سوئد، نروژ، رومانیا استرالیا، روسیه، مالزی، ونزوئلا و برخی کشورهای دیگر در بخش‌های نفت و گاز و پتروشیمی کشور در حال فعالیت هستند.
تاکنون حداقل افزایشی که کارشناسان بین‌المللی برای قیمت نفت در صورت تحریم ایران پیش بینی کرده اند
۱۰۰ دلار بوده است و برخی تا 125دلار هم گفته‌اند و این یعنی یک شوک بزرگ نفتی
توسعه میدان گازی پارس جنوبی که بزرگترین پروژه انرژی در ایران است تاکنون ۱۵میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جذب کرده است و تا به امروز شرکت‌های اروپایی در توسعه ۹ فاز از مجموع فازهای تعریف شده در این میدان مشارکت داشته اند. آیا آمریکا می‌تواند ۴۰ شرکت بزرگ نفتی جهان را از خرید نفت ایران منصرف کند؟ ۴۰ شرکت نفتی بین‌المللی در سال ۲۰۰۵ میلادی روزانه ۲میلیون و ۴۶۳هزار بشکه نفت از ایران خریداری کردند که اروپا با خرید روزانه ۵۷۰هزار بشکه در روز از نفت ایران نخستین وارد کننده نفت ایران در این سال بوده است. فرض کنید گاز ایران نباشد، اروپا با امنیت انرژی خود چه خواهد کرد؟ در حالی که منابع نفت جهان به مرور زمان در حال اتمام است، کشورهای اروپایی در پی جایگزینی دیگر منابع انرژی مخصوصا گاز به جای نفت هستند و ایران که دومین ذخایر بزرگ گازی جهان را پس از روسیه در اختیار دارد، منبع خوبی برای تامین گاز کوره نیاز کشورهای اروپایی است. اهمیت گاز ایران به حدی است که اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیشتر در گزارشی ۳۵ کشور جهان را خریدار بالقوه گاز ایران ارزیابی کرد و تصریح کرد که ۲۵ کشور عضو اتحادیه اروپا می‌توانند از منفعت
گاز ایران برخوردار شوند. تا کنون کشورهای انگلیس، ایتالیا، اسپانیا، ترکیه، اتریش، اوکراین، بلغارستان، رومانی، اسلواکی و یونان از جمله کشورهای اروپایی هستند که برای خرید گاز ایران ابراز تمایل کردند و بعضا قراردادهایی هم امضا کردند. راستی آیا شرکت رنو فرانسه حاضر است پس از پذیرش همه شروط ایران، به خواسته آمریکا تن در دهد و قرارداد پرسود ال-۹۰ را فراموش کند؟ یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی ایران که سود سرشاری را برای سرمایه‌گذاران خارجی در پی‌داشته است، صنعت خودرو است و برخی کشورهای اروپایی مخصوصا فرانسه و آلمان حضور قابل توجهی را در این صنعت ایران دارند. از اروپا که بگذریم، نوبت به آسیا می‌رسد و در صدر آنها چین و ژاپن. فرض محال که کشورهای اروپایی به دلایلی آمریکا را در تحریم ایران همراهی کنند، کاخ سفید نظر چین و ژاپن را چگونه جلب خواهد کرد، کشورهایی که صنایع آنها وابسته به نفت و گاز ما است. چین تنها در یک فقره قرارداد که ۲۵میلیارد دلار ارزش دارد، به ۲۰میلیارد متر مکعب گاز ایران چشم دوخته است و ژاپن که بدون صنایع انرژی‌بر هیچ است، با واردات ۵۴۱هزار بشکه نفت در روز از ایران دومین خریدار بزرگ نفت کشور ما است.
میدان نفتی آزادگان که بزرگترین قرارداد نفتی ایران است و ژاپنی‌ها از تمام توان خود برای از دست ندادن آن استفاده کردند، چگونه قابل چشم‌پوشی است و چین که در هر زمینه‌ای که دلتان بخواهد با ایران قرارداد دارد، از خودرو بگیرید تا نفت و گاز، جاده‌سازی، مترو و غیره، با چند میلیارد دلار از ایران می‌رود؟ کره جنوبی هم به تنهایی طی سه سال گذشته بیش از ۲۶میلیارد دلار از بخش‌های بازرگانی، نفت، گاز، پتروشیمی، نفتکش، خودرو، مترو، نیروگاه، پالایشگاه، برق و بانکداری ایران منتفع شده است. از هر چه بگذریم سخن دوست خوش‌تر است، کدام دوست؟ شوک نفتی. تاکنون حداقل افزایشی را که کارشناسان بین‌المللی برای قیمت نفت در صورت تحریم ایران پیش بینی کردند، ۱۰۰دلار بوده است و برخی تا ۱۲۵دلار هم گفته‌اند و این یعنی یک شوک بزرگ نفتی. کارشناسان و رسانه‌های بین‌المللی طی هفته‌ها و ماه‌های اخیر با ابراز نگرانی شدید از تحریم ایران، نفت را عامل بازدارنده تحریم بین‌المللی این کشور ارزیابی کرده و تصریح کردند: اروپا و آمریکا بزرگترین بازنده تحریم اقتصادی ایران خواهند بود. درپی، نگاهی اجمالی داریم مبادلات اقتصادی کشورهای خارجی مخصوصا اروپایی‌ها
با ایران تا خوانندگان خود قضاوت کنند، آیا ایران می تواند تحریم شود یا خیر؟
مبادله254/24میلیارد یورویی ایران و اروپا
اتحادیه اروپا با ارائه گزارشی مفصل حجم کل مبادلات تجاری ایران و این اتحادیه در سال ۲۰۰۵ را ۲۵۴/۲۴میلیارد یورو اعلام و جمهوری اسلامی ایران را به عنوان بیست و چهارمین شریک تجاری این اتحادیه در سال ۲۰۰۵ معرفی کرد. اتحادیه اروپا، گزارش کاملی را از مبادلات تجاری ایران و این اتحادیه در سال ۲۰۰۵ منتشر کرده است. بر اساس این گزارش حجم کل واردات اتحادیه اروپا از ایران در سال ۲۰۰۵ با ۸/۳۷درصد افزایش نسبت به سال قبل از آن به ۳۱۸/۱۱میلیارد یورو رسید. واردات این اتحادیه از ایران در سال ۲۰۰۴، ۲۱۲/۸میلیارد یورو اعلام شده بود. صادرات این اتحادیه به ایران نیز در طی سال ۲۰۰۵ با ۹درصد افزایش نسبت به سال قبل از آن مواجه شد و به ۹۳۶/۱۲میلیارد یورو رسید. صادرات این اتحادیه به ایران در سال قبل از آن ۸۷۳/۱۱ میلیارد یورو اعلام شده بود. بر این اساس حجم کل مبادلات تجاری میان دو طرف در سال ۲۰۰۵ به ۲۵۴/۲۴میلیارد یورو رسید. این رقم نسبت به سال ۲۰۰۴ بیش از ۲۰درصد افزایش داشته است. در سال ۲۰۰۴ حجم کل مبادلات تجاری میان دو طرف به ۰۸۶/۲۰میلیارد یورو رسیده بود. اتحادیه اروپا
در بخش دیگری از گزارش خود به بررسی جایگاه ایران در مبادلات تجاری با این اتحادیه در مقایسه با کشورهای دیگر پرداخته و جمهوری اسلامی ایران را به عنوان بیست و چهارمین شریک تجاری خود معرفی کرده است. حجم کل مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۵ معادل ۱/۱درصد کل مبادلات تجاری اتحادیه اروپا با جهان بوده است. به تفکیک واردات و صادرات نیز جمهوری اسلامی ایران به ترتیب به عنوان بیست و دومین شریک وارداتی اتحادیه اروپا و بیست و سومین شریک صادراتی آن در سال ۲۰۰۵ شناخته شده است. حجم کل کالاهای وارداتی اتحادیه اروپا از ایران در این سال (۳۱۸/۱۱میلیارد یورو ) معادل یک‌درصد کل واردات این اتحادیه در سال مذکور بوده است. همچنین حجم کل صادرات اتحادیه اروپا به ایران در این سال نیز (۹۳۶/۱۲میلیارد یورو ) معادل ۲/۱درصد از کل صادرات این اتحادیه بوده است. در میان کالاهای وارداتی از ایران توسط اتحادیه اروپا نفت خام جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. از کل واردات ۳۱۸/۱۱میلیارد یورویی اتحادیه اروپا از ایران در سال ۲۰۰۵، ۲۲۹/۱۰میلیارد یورو به واردات نفت خام اختصاص داشته است. این رقم معادل ۴/۹۰درصد کل واردات اتحادیه اروپا از
ایران بوده است. پس از نفت خام، مواد غذایی و حیوانات زنده با ۲۲۲میلیون یورو، کالاهای صنعتی با ۱۷۴میلیون یورو، مواد خام غیرخوراکی با ۱۳۴میلیون یورو، تولیدات شیمیایی با ۱۰۹میلیون یورو، ماشین آلات و ابزار حمل و نقل با ۷۰میلیون یورو، و سایر محصولات با ۵۰میلیون یورو در رده‌های بعدی قرار دارند. بر اساس این گزارش ایران نقش مهمی در تامین انرژی مورد نیاز اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۵ ایفا کرده است. در مجموع، ایران یک‌چهارم درصد از کل نفت خام وارداتی اتحادیه اروپا در این سال را به خود اختصاص داده است.
آیا اتحادیه اروپایی که ایران را بیست و چهارمین شریک تجاری خود می داند،
حاضر است صادرات 13میلیارد یورویی خود به ایران را نادیده بگیرد؟
در میان کالاهای صادراتی اتحادیه اروپا به ایران نیز ماشین آلات و وسائل حمل‌ونقل جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. بیش از 61درصد از کل صادرات اتحادیه اروپا به ایران در سال 2005 مربوط به این کالاها بوده است. به طور کلی در سال 2005 ، 977/7میلیارد یورو ماشین آلات و وسائل حمل و نقل از اتحادیه اروپا به ایران صادر شد. این رقم معادل 7/61درصد از کل صادرات اتحادیه اروپا به ایران در سال 2005 بوده است. سایر کالاهای صادراتی اتحادیه اروپا به ایران در این سال به همراه ارزش آنها عبارت است از: کالاهای صنعتی غیر از ماشین آلات و وسائل حمل و نقل 456/1میلیارد یورو، محصولات شیمیایی 178/1میلیارد یورو، مواد سوختنی معدنی و روغن 326میلیون یورو، مواد اولیه خام 177میلیون یورو، مواد غذایی 154میلیون یورو و سایر کالاها 694میلیون یورو.
مراودات بانکی ایران با کشورهای اروپایی به ۵۳میلیارد دلار رسید
بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی اعلام کرد: مراودات بانکی ایران با کشورهای اروپایی در پایان سال 2005 میلادی به بیش از 53میلیارد و 107میلیون دلار افزایش یافت. بدهی ارزی ایران به بانک‌های حدود 30 کشور جهان که عمدتا اروپایی هستند، در ابتدای سال 2005 میلادی 21میلیارد و 833میلیون دلار بوده است که در پایان این سال به 27میلیارد و 577میلیون دلار افزیش یافت. بنابراین گزارش، دارایی‌های ارزی ایران در بانک‌های اروپایی نیز از 21میلیارد و 365میلیون دلار در آغاز سال 2005 به 25میلیارد و550میلیون دلار در پایان سه ماهه سوم سال 2005 رسید. به گزارش فارس، بانک‌های خارجی مستقر در کشورهای اروپایی بیشترین مراودات بانکی را با ایران دارند و بدهی ایران به بانک‌های اروپایی تا پایان سال 2005 میلادی به 317/16میلیارد دلار رسید. بدهی ایران به برخی دیگر از بانک‌ها به این شرح است: آمریکا 5میلیون دلار، انگلیس 373/1میلیارد دلار، سوئیس 975میلیون دلار، سوئد 542میلیون دلار، اسپانیا 540میلیون دلار، هلند 561میلیون دلار، و ژاپن 806/1میلیارد دلار. براساس این گزارش، بانک‌های فرانسوی بیشترین مطالبات را از ایران دارند. بدهی ایران به
بانک‌های فرانسوی در پایان سال 2005 بیش از 9/5میلیارد دلار بوده است. بدهی ایران به برخی دیگر از بانک‌های اروپایی به این شرح است:اتریش 457میلیون دلار، بلژیک 1607میلیون دلار، آلمان 3222میلیون دلار و ایتالیا 1037میلیون دلار.
جذب ۳۰میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در بخش نفت و گاز ایران
ایران تا کنون قراردادهایی را برای حفاری و اکتشاف نفت با 13 شرکت خارجی امضا کرده است که غالب آنها اروپایی هستند و یکی از آنها شرکت او.ام.وی اتریش است که از سه سال پیش در حوزه نفتی مهر سرگرم اکتشاف است. شرکت‌های او. ام. وی اتریش و ادیسون گاز ایتالیا قرارداد 82میلیون دلاری حفاری چاه نفت در مناطق گچساران و شمال غربی اهواز را امضا کردند و شرکت ادیسون گاز همچنین برنده قرارداد 40میلیون دلاری حفاری چاه نفت در حوزه منیر شد که برای این منظور سه حلقه چاه نفت حفر خواهد کرد. شرکت نروژی ساگا نیز برنده قرارداد 46میلیون دلاری حفاری حوزه اناران در مرز ایران و عراق شد و یک شرکت آلمانی در حوالی سمیرم و درودزن در منطقه زاگرس مشغول حفاری است. شرکت آلمانی در حوالی سمیرم و درودزن در منطقه زاگرس مشغول حفاری است. بهمن ماه سال گذشته وزارت نفت ایران با برگزاری همایشی در هلند از 90 شرکت خارجی برای اکتشاف در 16 بلوک نفتی ایران دعوت کرد که هزینه اکتشاف این بلوک‌ها 300میلیون دلار و مدت اجرای آن 25 سال برآورد شد. اداره اطلاعات انرژی آمریکا هم پیشتر با اعلام این که از سال 1996تا کنون 30میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در بخش نفت و گاز
ایران جذب شده است، افزود: اتحادیه اروپا که مخالف تحریم اقتصادی علیه ایران بوده است، در تاریخ 22 نوامبر سال 1996 قطعنامه 2271 را مبنی بر عدم پیروی شرکت‌های اروپایی از قانون ایلسا (قانون تحریم اقتصادی آمریکا علیه ایران و لیبی) تصویب کرد. شرکت انی ایتالیا جولای سال 2001 میلادی یک قرارداد یک‌میلیارد دلاری پنج و نیم ساله برای توسعه میدان نفتی دارخوین با ذخایر سه تا پنج‌میلیارد بشکه با ایران امضا کرد و شرکت توتال فرانسه نیز قرارداد توسعه میدان‌های نفت و گاز سیری را به ارزش 600میلیون دلار اخذ کرد. در ماه مارس سال 1999 میلادی نیز شرکت‌های «الف» فرانسه و انی ایتالیا قرارداد یک‌میلیارد دلاری توسعه میدان نفتی درود با ذخیره قابل استحصال 5/1میلیارد بشکه را دریافت کردند. برنامه توسعه این میدان نفت و گاز به منظور ارتقای تولید روزانه آن از 136هزار بشکه در روز به 205هزار بشکه در روز آغاز شد و در حالی که توتال فرانسه با در اختیار داشتن 55درصد سهام این قرارداد به عنوان بهره‌بردار وارد عمل شده بود، شرکت انی ایتالیا مابقی 45درصد بهره‌برداری را در اختیار خود گرفت. در آوریل سال 1999 میلادی نیز یک قرارداد دیگر نفتی از نوع
بیع متقابل با شرکت‌های الف فرانسه و باووالی کانادا برای توسعه میدان نفتی بلال امضا شد که شرکت الف 75/46درصد این قرارداد را در اختیار گرفت و 15درصد قرارداد نیز به شرکت کانادایی واگذار شد. شرکت انی ایتالیا نیز 25/38درصد مابقی قرارداد توسعه میدان نفتی بلال را از آن خود کرد. رییس سازمان توسعه تجارت ایران نیز پیشتر تاکید کرده بود: هم‌اکنون شرکت‌های بین‌المللی بزرگی از کشورهای آلمان، انگلستان، فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، سوئد، نروژ، رومانی و برخی کشورهای دیگر در بخش‌های نفت و گاز و پتروشیمی‌کشور در حال فعالیت هستند. شرکت نفتی ای ان (E.ON ) آلمان نیز اعلام کرد که قصد دارد به عنوان نخستین شرکت آلمانی در بازار انرژی ایران سرمایه‌گذاری نماید. روزنامه هندلز‌بلات آلمان نوشت: مقام‌های عالی‌رتبه این شرکت آلمانی پیش از این طی سفری به ایران، با مقام‌های ایرانی مذاکرات بسیار مهمی‌را در این خصوص انجام داده‌اند و وارد شدن شرکت ای ان آلمان در بازار انرژی ایران، وابستگی این شرکت را به منابع گازی و نفتی روسیه تا حد بسیار زیادی کاهش خواهد داد. به‌رغم اظهارات اخیر مسوولان شرکت نفتی بریتیش پترولیوم انگلیس در خصوص کناره‌گیری از
پروژه‌های ایران، سفیر انگلیس در تهران با بیان این که شرکت نفتی BP انگلیس قصد ندارد به صورت کوتاه‌مدت در ایران سرمایه‌گذاری کند، گفت: این شرکت علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری بلندمدت در ایران است. ریچارد دالتون در مورد همکاری شرکت‌های نفتی انگلیسی با شرکت‌های ایرانی و آینده حضور آنها در پروژه‌های نفتی کشورمان، اظهار داشت: در حال حاضر شرکت‌های نفتی انگلیسی از جمله BG (بریتیش گاز) و شل در ایران فعال هستند. سفیر انگلیس در تهران اضافه کرد: شرکت نفتی BP در تولید روغن موتور با شرکت‌های ایرانی همکاری دارد و از بزرگترین خریداران نفت ایران در دنیا به شمار می‌رود، ضمن این که در بخش صنعت پتروشیمی و فروش لیسانس به شرکت‌های ایرانی فعال است. 40شرکت نفتی بین‌المللی روزانه 46/2میلیون بشکه نفت از ایران خریدند 40شرکت نفتی بین‌المللی در سال 2005 میلادی روزانه 2میلیون و 463هزار بشکه نفت از ایران خریداری کردند که شرکت چینی زنگ رونگ با خرید 237هزار بشکه نفت، بزرگترین شرکت خارجی خریدار نفت ایران در این سال شناخته شده است. به گزارش نشریه میس، اروپا با خرید روزانه 570هزار بشکه در روز از نفت ایران نخستین وارد کننده نفت ایران
در سال 2005 بوده است و ژاپن با 541هزار بشکه در روز در رتبه دوم از این نظر قرار داشته است. در این گزارش نام خریداران نفت ایران به تفکیک شرکت‌ها در سال 2005 اعلام شده است. در میان شرکت‌های خریدار نفت ایران شرکت چینی زنگ رونگ با خرید 237هزار بشکه در روز از نفت ایران بزرگترین شرکت خریدار نفت ایران در سال 2005 شناخته شده است. این شرکت به همراه شرکت‌های ژاپنی سواشل با 135هزار بشکه در روز، شرکت فرانسوی توتال با 12، شرکت ترکیه‌ای توپراس با 125، شرکت مرپل با 123، شرکت نیپون اویل با 109، شرکت کره‌ای هیوندا با 106، شرکت شل با 104، شرکت ژاپنی تومن با 95 و شرکت ریلاینس با 77هزار بشکه در روز به ترتیب ده شرکت نخست خریدار نفت ایران در سال 2005 بوده‌اند. شرکت‌های ژاپنی خریدار نفت ایران به همراه میزان خرید آنها عبارتند از، سواشل 135هزار بشکه در روز، تومن 95، کوسمو 58، ادمیتسو 16،آیتوچو 18، نیپون اویل 109، کانماستو 7، میتسوبیشی 33، سومیتومو 16، میتسوئی40، ماروبنی 4 و کیوشو 10هزار بشکه در روز. در مجموع شرکت‌های ژاپنی 541هزار شبکه در روز از نفت ایران در سال 2005 را خریداری کردند. شرکت‌های کره‌ای خریدار نفت ایران
نیز عبارتند از: هیوندا 106هزار بشکه در روز و یوکونگ 29هزار بشکه در روز و مجموع خرید شرکت‌های کره‌ای از نفت ایران 135هزار بشکه در روز بوده است. دیگر شرکت‌های آسیایی نیز عبارتند از، زنگ‌رونگ چین 237هزار بشکه در روز، سی پی سی تایوان 74هزار بشکه در روز، نفت هند 8، سریلانکا 26، ریلاینس 77، پاکستان 6،پتروناس مالزی 10، فورموسا 50، مرپل 123 و یونیپک 49هزار بشکه در روز. در مجموع از 463/2میلیون بشکه در روز نفت صادراتی ایران 349/1میلیون بشکه در روز از آن به شرکت‌های آسیایی فروخته شده است. شرکت‌های اروپایی خریدار نفت ایران عبارتند از: شل 104هزار بشکه در روز، بی پی 32، انی2، توپراس ترکیه 125، ساراس ایتالیا 8، پرین سوئد 4، ایپلوم ایتالیا 22، توتال 132، هلنیک 51، رپسول 58 و آی ئی اس 28. مجموع خرید اروپا از ایران 570هزار بشکه در روز بوده است. شرکت‌های ایرانی شرکت ملی نفت ایران و شرکت نیکو نیز خریداران داخلی نفت ایران بوده‌اند. شرکت ملی نفت ایران 368هزار بشکه در روز و شرکت نیکو 176هزار بشکه در روز از نفت ایران را خریداری کردند.
۳۵ کشور جهان خریدار بالقوه گاز ایران
در حالی که منابع نفت جهان به مرور زمان در حال اتمام است، کشورهای اروپایی در پی جایگزینی دیگر منابع انرژی مخصوصا گاز به جای نفت هستند و ایران که دومین ذخایر بزرگ گازی جهان را پس از روسیه در اختیار دارد، منبع خوبی برای تامین گاز مورد نیاز کشورهای اروپایی است. مدیرعامل شرکت ملی صادرات گاز اخیرا با اعلام این که انگلیس، ایتالیا و اسپانیا به جمع خریداران گاز ایران پیوستند، از امضای تفاهمنامه صادرات اولیه دو‌میلیون تن گاز طبیعی مایع (ال ان جی) ایران به کشور انگلستان خبر داد و گفت: مذاکرات دو کشور ایران و اسپانیا برای صدور سه‌میلیون تن «ال ان جی» ایران به اسپانیا به نتیجه رسید.
جوادی در مورد پروژه «نوبوکو» (صادرات گاز ایران به اروپا) گفت: ایران دو مسیر اوکراین و ترکیه را برای صادرات گاز خود به بازارهای اروپا انتخاب کرده است. وی از امضای تفاهمنامه اولیه صادرات گاز طبیعی به ایتالیا یاد کرد و گفت: صادرات LNG به کشورهای اروپایی سال ۲۰۱۱ اجرایی می‌شود. معاون امور بین‌المل وزیر نفت نیز گفت: تفاهمنامه صادرات ۳۰میلیارد متر مکعب گاز ایران به اوکراین امضا شد و اوکراین همچنین با ترانزیت ۲۰میلیارد متر مکعب گاز در سال به اروپا از طریق امکانات زیربنایی موجود در اوکراین موافقت کرده است. مطالعات پروژه صادرات گاز ایران به اروپا نیز با همکاری پنج شرکت اروپایی از کشورهای ترکیه، بلغارستان، رومانی، اسلواکی و اتریش انجام شده است و بر این اساس، گاز ایران از مرزهای شرقی ترکیه به اتریش و سپس از آنجا به شبکه سراسری گاز اروپا منتقل می‌شود. اهمیت گاز ایران به حدی است که اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیشتر در گزارشی ۳۵ کشور جهان را خریدار بالقوه گاز ایران ارزیابی کرد و تصریح نمود که ۲۵ کشور عضو اتحادیه اروپا می‌توانند از منفعت گاز ایران برخوردار شوند.
این گزارش افزود: صادرات گاز ایران به اروپا از طریق ترکیه تا سال ۲۰۰۷ میلادی به ۳۰۰میلیارد متر مکعب خواهد رسید. در این راستا، ایران و یونان در سال ۲۰۰۲ میلادی قراردادی را به ارزش ۳۰۰میلیون دلار برای صادرات گاز ایران به یونان از طریق ترکیه امضا کردند. امضای تفاهمنامه همکاری بین شرکت ملی صادرات گاز ایران و شرکت گاز اتریش برای احداث خط لوله گاز ۴میلیارد دلاری از ایران به اتریش در راستای افزایش صادرات گاز این کشور است.
حضور فعال و چشمگیر اروپا در صنعت خودروی ایران
یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی ایران که سود سرشاری را برای سرمایه‌گذاران خارجی در پی داشته است، صنعت خودرو است و برخی کشورهای اروپایی مخصوصا فرانسه و آلمان حضور قابل توجهی را در این صنعت ایران دارند. قراردادهای متعددی که بین شرکت ایران خودرو و شرکت پژو فرانسه تا کنون امضا شده است، عمده‌ترین فعالیت‌های اروپایی‌ها را در ایران شامل می‌شود و بر این اساس انواع خودروهای پژو ۴۰۵، پژو ۲۰۶ معمولی و صندوق‌دار و پژو آردی در ایران تولید شده و خواهد شد. رنو فرانسه و پارس خودرو (گروه سایپا) پیشتر قراردادی را امضا نمودند که با توجه به آن خودروی مگان در ایران از اواسط سال ۲۰۰۶ مونتاژ شده و به فروش خواهد رسید. شرکت رنو پارس ۴ مدل از خودروی مگان با دو نوع موتور مختلف (۱۶۰۰ سی سی، ۱۶ سوپاپ و ۲۰۰۰ سی سی، ۱۶ سوپاپ) و قابلیت انتخاب دو نوع تجهیزات جانبی، در بازار ایران عرضه خواهد کرد. ۵۱درصد شرکت رنو پارس که در تهران تاسیس شده است، متعلق به رنوی فرانسه و ۴۹درصد آن متعلق به شرکت توسعه صنایع خودرو (AEDCO) می‌باشد. شرکت توسعه صنایع خودرو خود شرکتی است که از اتحاد
سازمان نوسازی و توسعه صنایع (IDRO) و دو کارخانه بزرگ خودروسازی در ایران یعنی ایران خودرو و سایپا تشکیل شده است. این پروژه تولید و فروش خودروی ال-۹۰ توسط ایران خودرو و سایپا را در ایران از سال ۲۰۰۶ به انجام خواهد رساند. به این ترتیب حضور نشان رنوی فرانسه در کشور تقویت شده و پارس خودرو قادر خواهد شد خودروهای بیشتری را با نشان رنو به بازار عرضه کنند. دو سال پیش شرکت‌های ایران خودرو و ساپیا قرارداد مشترکی برای تولید خودرو با شرکت رنو- نیسان امضا کردند که پیش‌بینی می‌شود شرکت رنو - نیسان بیش از یک‌میلیارد دلار در صنایع خودروسازی ایران سرمایه‌گذاری کند. این قرارداد بزرگترین قرارداد سرمایه‌گذاری خارجی تولید خودرو در ایران است که بر اساس آن در فاز اول سالانه ۳۰۰هزار دستگاه و در مراحل بعدی ۵۰۰هزار دستگاه خودرو تولید خواهد شد. شرکت کرمان‌خودرو بعد از قطع همکاری با شرکت دووی کره جنوبی با شرکت فولکس آلمان برای مونتاژ چند مدل از تولیدات این شرکت به توافق رسیده و تولیدات آن به تازگی وارد بازار شده است. آندریاس گابریل، رییس شرکت رنوی فرانسه نیز پیشتر اعلام کرده بود: ما به هیچ وجه نگران وقوع جنگ و یا اعمال تحریم‌های
اقتصادی بر ضدایران نیستیم و شرکت‌های خودروسازی اروپا می‌توانند به خوبی از بازار بالقوه خودرو در ایران استفاده کنند. بازار خودروی ایران سالیانه قابلیت جذب بیش از یک‌میلیون دستگاه خودروی جدید را دارد. وی افزود: فاصله زیادی بین تصورات غلطی که درباره ایران وجود دارد با حقیقت اصلی در ایران است. حقیقت این است که بازار ایران بیش از ۳۰سال است که بر روی شرکت‌های خارجی بسته بوده است و اکنون بهترین فرصت برای سرمایه‌گذاری در ایران است. این روزنامه می‌نویسد: دولت بوش با ادامه اعمال تحریم‌های اقتصادی بر ضد ایران عملا امکان حضور شرکت‌های آمریکایی را در بازار ۷۰میلیون نفری ایران سلب نموده است. شرکت رنوی فرانسه که تاکنون بیش از ۳۰۰میلیون دلار در ایران سرمایه‌گذاری کرده است، قصد افزایش سرمایه‌گذاری‌های خود را در ایران دارد. امضای قرارداد تجاری بیش از ۵/۳میلیارد دلاری ایران و ایتالیا و توافق شرکت خودروسازی ایران‌خودرو با شرکت خودروسازی دایملر کرایسلر آلمان بخشی از قراردادهای مهم تجاری ایران و اروپا است. قرارداد تولید مشترک سیستم‌های خنک‌کننده موتور خودرو بین شرکت ولئو فرانسه و آرمکوی ایران امروز به امضا رسید و بر اساس
این قرارداد طرف فرانسوی دارای سهم ۵۱درصدی و طرف ایرانی دارای سهم ۴۹درصدی است.
نفت 100دلاری حداقل نتیجه تحریم ایران
کارشناسان و رسانه‌های بین‌المللی طی ماه های اخیر با ابراز نگرانی شدید از تحریم ایران، نفت را عامل بازدارنده تحریم بین‌المللی این کشور ارزیابی کرده و تصریح کردند: اروپا و آمریکا بزرگترین بازنده تحریم اقتصادی ایران خواهند بود. رییس سازمان اطلاعات انرژی آمریکا پیشتر در مصاحبه با خبرگزاری رویتر هشدار داده بود، در صورت کاهش صادرات نفتی ایران هیچ کشور دیگری قادر نخواهد بود کمبود عرضه جهانی نفت را جبران کند. گای کاروسو تاکید کرده بود: با توجه به افزایش تقاضای جهانی نفت طی سال ۲۰۰۶میلادی و کمبود عرضه، اعمال هر‌گونه تحریم تجاری بر ضد ایران موجب کاهش صادرات نفتی این کشور و در نتیجه رشد فزاینده قیمت جهانی نفت خواهد شد. وی تصریح کرد: اگر ایران بخواهد میزان صادرات نفتی خود را کاهش دهد، هیچ کشور دیگری قادر نیست کمبود نفت ایران در بازار را جبران کند. کاروسو افزود: آمریکا به طور مستقیم از ایران نفت وارد نمی‌کند، ولی کاهش صادرات نفتی ایران، آثار منفی زیادی بر بازار انرژی آمریکا خواهد داشت و کاهش عرضه جهانی نفت به ضرر کلیه کشورهای بزرگ مصرف‌کننده انرژی خواهد
بود. سناتور جان مک‌کین نیز گفته بود: مردم آمریکا باید خود را برای افزایش شدید قیمت جهانی نفت آماده کنند، چرا که دولت بوش برای اعمال تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی بر ضد ایران مصمم است. رییس اوپک نیز پیشتر در مصاحبه با خبرگزاری رویتر تاکید کرد بود: اگر تحریم تجاری کشورهای غربی موجب قطع صادرات نفتی ایران شود، اوپک هیچ‌گونه دخالتی برای کاهش قیمت جهانی نفت نخواهد کرد. ایران هم اکنون روزانه بیش از ۴/۲میلیون بشکه نفت به بازارهای جهانی صادر می‌کند. کارشناسان بین‌المللی انرژی بر این باورند که حتی اگر ایران روزانه ۵۰۰هزار بشکه از نفت صادراتی خود را کاهش دهد، قیمت جهانی نفت رشد فزاینده‌ای خواهد داشت. کارشناسان بین‌المللی انرژی هشدار دادند، در صورت افزایش فشارهای کشورهای غربی بر ایران و اعمال هر‌گونه تحریم تجاری بر ضد این کشور ، تنگه هرمز نا‌امن خواهد شد و این مساله افزایش قیمت جهانی نفت را در پی خواهد داشت. کنستانتین کاساچوف، رییس کمیته امور بین‌الملل دومای دولتی روسیه در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ریا‌نوستی تاکید کرد که اعمال تحریم‌های احتمالی بر ضد ایران نمی‌توانند مساله هسته‌ای ایران را حل و فصل نمایند و
حتی ممکن است تاثیر عکس داشته باشد. به گفته وی، ایران کشوری بسیار قدرتمند است و اعمال تحریم‌ها نمی‌تواند تاثیری بر تصمیمات آن داشته باشد، ضمن آنکه این کشور به راحتی می‌تواند چنین تحریم‌هایی را پشت سر بگذارد. نشریه آمریکایی نایت رایدر در مصاحبه با کارشناسان مستقل اروپایی درباره برنامه هسته‌ای ایران نتیجه‌گیری کرده است با توجه به اراده ایران در مسیر هسته‌ای، اعمال تحریم برای توقف برنامه هسته‌ای ایران نیز موفق نخواهد بود. نشریه آمریکایی نایت رایدر، نیز در گزارشی از گزینه‌های موجود دنیای غرب در مقابله با برنامه هسته‌ای ایران، با اشاره به اراده ملی ایرانی‌ها در این زمینه، می‌نویسد: کارشناسان مستقل سیاست خارجی اروپا معتقدند نمی‌توان ایران را متوقف کرد. و در عین حال کمترین هزینه چنین اقدامی را برای اروپا افزایش قیمت بنزین و کم شدن منابع انرژی است». به گزارش فارس، کارشناس ارشد واحد اطلاعات اقتصادی اکونومیست گفت: بدترین سناریو در‌خصوص پرونده هسته‌ای ایران این است که کشورهای غربی پرونده ایران را به شورای امنیت ارجاع دهند و با اعمال تحریم‌های تجاری بر ضد تهران و قطع صادرات نفتی این کشور، قیمت جهانی نفت رشد
فزاینده‌ای داشته باشد. خانم کونا‌هاکو افزود: در این صورت قیمت جهانی نفت به بیش از ۹۰دلار در هر‌بشکه خواهد رسید. ایران هم‌اکنون با تولید ۴میلیون بشکه نفت در روز بیش از ۵درصد کل تولید جهانی آن را در اختیار دارد. برخی از کارشناسان بین‌المللی انرژی بر این باورند که اگر ایران حتی ۵۰۰هزار بشکه از صادرات نفتی خود را کاهش دهد، قیمت جهانی نفت به شدت افزایش خواهد یافت.
گزارش از: صمد حسن‌نیا سماکوش- خبرگزاری فارس
ارسال نظر