چه کسی زنگ تعطیلی را به صدا درآورد؟ - ۲۹ تیر ۹۱
مرجان توحیدی
بازخوانی بحث‌های یک سال گذشته بر سر افزایش یا کاهش تعطیلات تعطیلات در ایران زیاد است؟ کم است؟ یا مناسب است؟ این موضوعی بود که سال گذشته چند ماهی موضوع بحث بین دولت، مجلس، مرکز پژوهش‌ها و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی شده بود. دولت معتقد است که تعطیلات کم است و باید بر آن افزود، در مقابل مجلس و مرکز پژوهش‌های وقت می‌گفتند که نه، تعطیلات زیاد است و باید از حجم آن کم کرد. معلوم هم نشد که بالاخره تکلیف این بحث و جدل به کجا رسید و علی‌الحساب تنها اتفاقی که در این ماجرا افتاد این بود که یک روز به تعطیلات عید فطر اضافه شد و البته مدارس هم پنج شنبه‌ها را تعطیل شدند و به این ترتیب همه چیز طبق روال گذشته پی گرفته شد؛ نه از تعطیلات رسمی کم و نه به آن اضافه شد.
بازخوانی بحث‌های یک سال گذشته بر سر افزایش یا کاهش تعطیلات تعطیلات در ایران زیاد است؟ کم است؟ یا مناسب است؟ این موضوعی بود که سال گذشته چند ماهی موضوع بحث بین دولت، مجلس، مرکز پژوهش‌ها و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی شده بود. دولت معتقد است که تعطیلات کم است و باید بر آن افزود، در مقابل مجلس و مرکز پژوهش‌های وقت می‌گفتند که نه، تعطیلات زیاد است و باید از حجم آن کم کرد. معلوم هم نشد که بالاخره تکلیف این بحث و جدل به کجا رسید و علی‌الحساب تنها اتفاقی که در این ماجرا افتاد این بود که یک روز به تعطیلات عید فطر اضافه شد و البته مدارس هم پنج شنبه‌ها را تعطیل شدند و به این ترتیب همه چیز طبق روال گذشته پی گرفته شد؛ نه از تعطیلات رسمی کم و نه به آن اضافه شد.
مرجان توحیدی
بازخوانی بحث‌های یک سال گذشته بر سر افزایش یا کاهش تعطیلات تعطیلات در ایران زیاد است؟ کم است؟ یا مناسب است؟ این موضوعی بود که سال گذشته چند ماهی موضوع بحث بین دولت، مجلس، مرکز پژوهش‌ها و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی شده بود. دولت معتقد است که تعطیلات کم است و باید بر آن افزود، در مقابل مجلس و مرکز پژوهش‌های وقت می‌گفتند که نه، تعطیلات زیاد است و باید از حجم آن کم کرد. معلوم هم نشد که بالاخره تکلیف این بحث و جدل به کجا رسید و علی‌الحساب تنها اتفاقی که در این ماجرا افتاد این بود که یک روز به تعطیلات عید فطر اضافه شد و البته مدارس هم پنج شنبه‌ها را تعطیل شدند و به این ترتیب همه چیز طبق روال گذشته پی گرفته شد؛ نه از تعطیلات رسمی کم و نه به آن اضافه شد.
احمدی‌نژاد کلید را زد
اما کلید این ماجرا را محمود احمدی‌نژاد زد. او در اجلاس روسای آموزش و پرورش پیشنهاد کرد که ادارات و مدارس در روزهای پنج شنبه تعطیل شوند. احمدی‌نژاد برای حرف‌هایش مستندی هم آورد و به نتایج تحقیقات شورای‌عالی انقلاب فرهنگی اشاره کرده بود که بر اساس تحقیقات این شورا و البته از زبان احمدی‌نژاد خلاصه‌اش این بود: «کمترین تعطیلی متعلق به کشوری در خلیج عدن است و بعد از آن کمترین تعطیلی متعلق به کشور ما با ۷۵ روز تعطیلی. بقیه کشورها بالای ۱۰۰ روز تعطیلی دارند. ان‌شاالله پنج‌شنبه‌ها تعطیل می‌شود و نام آن را روز خانواده می‌گذاریم.» بحث جدید تعطیلات را اگرچه رییس‌جمهور کلید زد اما واکنش‌ها به آن ادامه پیدا کرد و در اولین گام رییس سازمان بازرسی و بعد‌ها هم برخی نمایندگان مجلس به این سخنان خرده گرفتند و آن را «پیام کم کاری» خواندند.
مجلس وارد شد
مجلس هم بعد از این حرف‌ها البته بیکار ننشست و در عین اینکه برخی نمایندگان شاخصش با صحبت‌های احمدی‌نژاد مخالفت می‌کردند، عده‌ای دیگر طرحی را روانه صحن علنی کردند که نظر احمدی‌نژاد را درباره تعطیلی پنج‌شنبه‌های ادارات دولتی محقق می‌کرد؛ هرچند که در نام طرح، هیچ نشانی از این موضوع نبود. طرح نمایندگان «حذف یک تبصره از قانون مدیریت خدمات کشوری» نام داشت و قرار بود تا تبصره «کلیه دستگاه‌های اجرایی موظفند ساعات کار خود را در شش روز هفته تنظیم نمایند» را از این قانون حذف کند. به این وسیله ادارات دولتی در سراسر کشور با دلایلی نظیر بدی آب و هوا یا گرد و غبار و نیز صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌توانستند تعطیل شوند. نمایندگان اما به یک فوریت آن رای ندادند و طرح هم بی‌سرانجام ماند.
دولت سند رو کرد
در کنار تلاش تعدادی از نمایندگان مجلس اما شورای‌عالی انقلاب فرهنگی سندش درباره کم بودن تعطیلات رسمی در کشور را رو کرد. همان سندی که احمدی‌نژاد، با اشاره به آن بحث تعطیلی پنج‌شنبه‌ها را مطرح کرده بود. در این سند تاکید شده بود که ایران از نظر کم بودن تعطیلات، رتبه دوم را در جهان دارد که حتی با احتساب نیمروز تعطیلی پنج‌شنبه‌ها، تعداد کل روزهای تعطیل در ایران ۱۰۳ روز خواهد بود که بر این اساس، ایران در مقایسه با دیگر کشورها، به جز یک کشور (یمن) کمترین تعطیلات را در جهان دارد. شورای‌عالی انقلاب فرهنگی همچنین به مباحث اقتصادی مرتبط با افزایش تعطیلات در کشور نیز پرداخته و ضمن تاکید بر اینکه «نباید به این موضوع صرفا از منظر اقتصادی پرداخته شود»، یادآوری کرده بود که عامل تعیین‌کننده در این زمینه، میزان بهره‌وری نیروی کار است. اشاره این گزارش هم به انتقادهایی بود که از نظر اقتصادی به بحث افزایش تعطیلات وارد شده و مثلا مصطفی‌پور محمدی رییس سازمان بازرسی کل کشور در این باره گفته بود: «دلیل پایین بودن درآمد سرانه و درآمد ناخالص، کم‌کاری و تولید پایین است.»
مرکز پژوهش‌ها مخالفت کرد
کمی پس از ارائه این گزارش اما، مرکز پژوهش‌های مجلس که ریاست آن را در مجلس هشتم احمد توکلی، نماینده منتقد دولت بر عهده داشت، نتوانست از کنار این موضوع به سادگی بگذرد. این مرکز که در سال ۸۴ هم یک گزارش مشابه ارائه داده و در آن بر کاهش تعطیلات تاکید کرده بود، در گزارش جدید خود پشنهاد کرد تا تعطیلات رسمی از ۲۵ روز به ۱۶ روز کاهش یابد و در عوض دولت این اختیار را داشته باشد تا روزهای بین‌التعطیلین را همواره تعطیل اعلام کند.
در پیشنهاد مرکز پژوهش‌ها همچنین آمده بود که برخی از ایام مذهبی در سراسر کشور تعطیل اعلام شود و برخی ایام مذهبی دیگر تنها در مناطقی خاص تعطیل اعلام شوند؛ مثل اعلام تعطیلی شهادت امام رضا (ع) فقط در استان خراسان رضوی. مرکز پژوهش‌ها علاوه بر این گزارش شورای‌عالی انقلاب فرهنگی را هم بی‌پاسخ نگذاشت و یادآور شد که یکی از آثار اقتصادی وضعیت فعلی تعطیلات، صرف 20 درصد از دستمزد پرداختی در اقتصاد کشور بابت روزهای تعطیل ست و از آنجا که برای این اوقات فراغت برنامه‌ریزی خاصی صورت نمی‌گیرد و مردم در ایام تعطیل به حال خود رها می‌شوند، نمی‌توان به بهره‌وری ناشی از این تعطیلات امید چندانی بست.
آموزش و پرورش قدم اول را برداشت
بعد از آن احمدی‌نژاد بارها از طرح خود دفاع کرد و با گلایه از منتقدان هم گفت که «مخالفان افزایش تعطیلات رد پایشان در مکان‌های تفریحی کشور است و همیشه در حال پرکردن جدول تعطیلات خارج از کشور خود هستند؛ اما ادای روشنفکرها را در‌می‌آورند و می‌گویند تعطیلی پنج‌شنبه‌ها به ضرر کشور است.» به‌رغم همه این کش‌وقوس مخالفان و موافقان، در نهایت بحث تعطیلی پنج شنبه‌ها به حال خود رها شد و اکنون که نزدیک یک سال از سخنان اولیه احمدی‌نژاد می‌گذرد، اتفاق جدیدی نیفتاده است؛ البته به جز یک حرکت از سوی آموزش و پرورش. وزیر آموزش و پرورش در اردیبهشت امسال از تعطیلی تمام مقاطع تحصیلی مدارس در روزهای پنج‌شنبه از سال تحصیلی جدید خبر داد. پیش‌نیاز این طرح هم یک نوبته شدن مدارس بود که به گفته حاجی بابایی تقریبا 80 درصد مدارس تا الان یک نوبته شده‌اند. به‌رغم انتقاداتی هم که به این طرح وارد شده، ظاهرا قرار است از اول مهر اجرایی شود و تا به اینجا تقریبا یک بخش از ایده احمدی نژاد درباره تعطیلی مدارس و ادارات در حال عملیاتی شدن است و باید دید برای بخش دوم این ایده آیا تحرک جدیدی از سوی دولت صورت خواهد گرفت یا خیر؟
بازخوانی بحث‌های یک سال گذشته بر سر افزایش یا کاهش تعطیلات تعطیلات در ایران زیاد است؟ کم است؟ یا مناسب است؟ این موضوعی بود که سال گذشته چند ماهی موضوع بحث بین دولت، مجلس، مرکز پژوهش‌ها و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی شده بود. دولت معتقد است که تعطیلات کم است و باید بر آن افزود، در مقابل مجلس و مرکز پژوهش‌های وقت می‌گفتند که نه، تعطیلات زیاد است و باید از حجم آن کم کرد. معلوم هم نشد که بالاخره تکلیف این بحث و جدل به کجا رسید و علی‌الحساب تنها اتفاقی که در این ماجرا افتاد این بود که یک روز به تعطیلات عید فطر اضافه شد و البته مدارس هم پنج شنبه‌ها را تعطیل شدند و به این ترتیب همه چیز طبق روال گذشته پی گرفته شد؛ نه از تعطیلات رسمی کم و نه به آن اضافه شد.
احمدی‌نژاد کلید را زد
اما کلید این ماجرا را محمود احمدی‌نژاد زد. او در اجلاس روسای آموزش و پرورش پیشنهاد کرد که ادارات و مدارس در روزهای پنج شنبه تعطیل شوند. احمدی‌نژاد برای حرف‌هایش مستندی هم آورد و به نتایج تحقیقات شورای‌عالی انقلاب فرهنگی اشاره کرده بود که بر اساس تحقیقات این شورا و البته از زبان احمدی‌نژاد خلاصه‌اش این بود: «کمترین تعطیلی متعلق به کشوری در خلیج عدن است و بعد از آن کمترین تعطیلی متعلق به کشور ما با ۷۵ روز تعطیلی. بقیه کشورها بالای ۱۰۰ روز تعطیلی دارند. ان‌شاالله پنج‌شنبه‌ها تعطیل می‌شود و نام آن را روز خانواده می‌گذاریم.» بحث جدید تعطیلات را اگرچه رییس‌جمهور کلید زد اما واکنش‌ها به آن ادامه پیدا کرد و در اولین گام رییس سازمان بازرسی و بعد‌ها هم برخی نمایندگان مجلس به این سخنان خرده گرفتند و آن را «پیام کم کاری» خواندند.
مجلس وارد شد
مجلس هم بعد از این حرف‌ها البته بیکار ننشست و در عین اینکه برخی نمایندگان شاخصش با صحبت‌های احمدی‌نژاد مخالفت می‌کردند، عده‌ای دیگر طرحی را روانه صحن علنی کردند که نظر احمدی‌نژاد را درباره تعطیلی پنج‌شنبه‌های ادارات دولتی محقق می‌کرد؛ هرچند که در نام طرح، هیچ نشانی از این موضوع نبود. طرح نمایندگان «حذف یک تبصره از قانون مدیریت خدمات کشوری» نام داشت و قرار بود تا تبصره «کلیه دستگاه‌های اجرایی موظفند ساعات کار خود را در شش روز هفته تنظیم نمایند» را از این قانون حذف کند. به این وسیله ادارات دولتی در سراسر کشور با دلایلی نظیر بدی آب و هوا یا گرد و غبار و نیز صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌توانستند تعطیل شوند. نمایندگان اما به یک فوریت آن رای ندادند و طرح هم بی‌سرانجام ماند.
دولت سند رو کرد
در کنار تلاش تعدادی از نمایندگان مجلس اما شورای‌عالی انقلاب فرهنگی سندش درباره کم بودن تعطیلات رسمی در کشور را رو کرد. همان سندی که احمدی‌نژاد، با اشاره به آن بحث تعطیلی پنج‌شنبه‌ها را مطرح کرده بود. در این سند تاکید شده بود که ایران از نظر کم بودن تعطیلات، رتبه دوم را در جهان دارد که حتی با احتساب نیمروز تعطیلی پنج‌شنبه‌ها، تعداد کل روزهای تعطیل در ایران ۱۰۳ روز خواهد بود که بر این اساس، ایران در مقایسه با دیگر کشورها، به جز یک کشور (یمن) کمترین تعطیلات را در جهان دارد. شورای‌عالی انقلاب فرهنگی همچنین به مباحث اقتصادی مرتبط با افزایش تعطیلات در کشور نیز پرداخته و ضمن تاکید بر اینکه «نباید به این موضوع صرفا از منظر اقتصادی پرداخته شود»، یادآوری کرده بود که عامل تعیین‌کننده در این زمینه، میزان بهره‌وری نیروی کار است. اشاره این گزارش هم به انتقادهایی بود که از نظر اقتصادی به بحث افزایش تعطیلات وارد شده و مثلا مصطفی‌پور محمدی رییس سازمان بازرسی کل کشور در این باره گفته بود: «دلیل پایین بودن درآمد سرانه و درآمد ناخالص، کم‌کاری و تولید پایین است.»
مرکز پژوهش‌ها مخالفت کرد
کمی پس از ارائه این گزارش اما، مرکز پژوهش‌های مجلس که ریاست آن را در مجلس هشتم احمد توکلی، نماینده منتقد دولت بر عهده داشت، نتوانست از کنار این موضوع به سادگی بگذرد. این مرکز که در سال ۸۴ هم یک گزارش مشابه ارائه داده و در آن بر کاهش تعطیلات تاکید کرده بود، در گزارش جدید خود پشنهاد کرد تا تعطیلات رسمی از ۲۵ روز به ۱۶ روز کاهش یابد و در عوض دولت این اختیار را داشته باشد تا روزهای بین‌التعطیلین را همواره تعطیل اعلام کند.
در پیشنهاد مرکز پژوهش‌ها همچنین آمده بود که برخی از ایام مذهبی در سراسر کشور تعطیل اعلام شود و برخی ایام مذهبی دیگر تنها در مناطقی خاص تعطیل اعلام شوند؛ مثل اعلام تعطیلی شهادت امام رضا (ع) فقط در استان خراسان رضوی. مرکز پژوهش‌ها علاوه بر این گزارش شورای‌عالی انقلاب فرهنگی را هم بی‌پاسخ نگذاشت و یادآور شد که یکی از آثار اقتصادی وضعیت فعلی تعطیلات، صرف 20 درصد از دستمزد پرداختی در اقتصاد کشور بابت روزهای تعطیل ست و از آنجا که برای این اوقات فراغت برنامه‌ریزی خاصی صورت نمی‌گیرد و مردم در ایام تعطیل به حال خود رها می‌شوند، نمی‌توان به بهره‌وری ناشی از این تعطیلات امید چندانی بست.
آموزش و پرورش قدم اول را برداشت
بعد از آن احمدی‌نژاد بارها از طرح خود دفاع کرد و با گلایه از منتقدان هم گفت که «مخالفان افزایش تعطیلات رد پایشان در مکان‌های تفریحی کشور است و همیشه در حال پرکردن جدول تعطیلات خارج از کشور خود هستند؛ اما ادای روشنفکرها را در‌می‌آورند و می‌گویند تعطیلی پنج‌شنبه‌ها به ضرر کشور است.» به‌رغم همه این کش‌وقوس مخالفان و موافقان، در نهایت بحث تعطیلی پنج شنبه‌ها به حال خود رها شد و اکنون که نزدیک یک سال از سخنان اولیه احمدی‌نژاد می‌گذرد، اتفاق جدیدی نیفتاده است؛ البته به جز یک حرکت از سوی آموزش و پرورش. وزیر آموزش و پرورش در اردیبهشت امسال از تعطیلی تمام مقاطع تحصیلی مدارس در روزهای پنج‌شنبه از سال تحصیلی جدید خبر داد. پیش‌نیاز این طرح هم یک نوبته شدن مدارس بود که به گفته حاجی بابایی تقریبا 80 درصد مدارس تا الان یک نوبته شده‌اند. به‌رغم انتقاداتی هم که به این طرح وارد شده، ظاهرا قرار است از اول مهر اجرایی شود و تا به اینجا تقریبا یک بخش از ایده احمدی نژاد درباره تعطیلی مدارس و ادارات در حال عملیاتی شدن است و باید دید برای بخش دوم این ایده آیا تحرک جدیدی از سوی دولت صورت خواهد گرفت یا خیر؟
ارسال نظر