مصر - ۵ بهمن ۹۱
برترین هنرمندان مصری در بازار حراجی‌ها
پایتخت‌های کشورهای مصر و عراق مهم‌ترین مناطق عربی بوده‌اند که تجربیات مهیج هنری را همراه با اوج نهضت ملی‌گرایی عربی (پان عربیسم) آزموده‌اند. قاهره در دهه ۱۹۶۰ با روی کار آمدن جمال عبدالناصر رهبر مردم‌گرا و ملی عرب، به لقب مادر جهان در بین اعراب مشهور بود.

مصر نخستین کشور خاورمیانه است که در معرض فرهنگ غرب قرار گرفته است. در پی حمله ناپلئون به مصر در سال 1797 میلادی، راه آشنایی با فرهنگ اروپایی و معیارهای علوم و هنرهای غربی به روی مصریان گشوده شد. از سوی دیگر فرانسویان نیز با طرز زندگی مردم و آثار باستانی این سرزمین آشنا شدند. شماری از نقاشان فرانسوی، پس از خروج ارتش فرانسه در مصر ماندند و بناها، چشم‌اندازها و زندگی روزمره مصر را به تصویر کشیدند. این نقاشان بعدها اُریانتالیست‌ها نام گرفتند. طی سده نوزدهم، معلم‌های فرانسوی، انگلیسی و ایتالیایی برای تدریس و تاسیس مدرسه به قاهره رفتند. در نتیجه این ارتباط‌ها، هنر آکادمیک اروپایی به مصر راه یافت. تجاوزات عثمانی، فرانسه و انگلستان در آغاز سده بیستم، موج ملی‌گرایی را در این سرزمین برانگیخت؛ تاسیس مدرسه غیر‌دولتی هنر‌های زیبا توسط شاهزاده یوسف کمال در قاهره به سال 1908 میلادی را می‌توان آغاز تاریخ هنر مدرن و معاصر مصر دانست. به سبب فقدان هنرمندان بومی کارآزموده، از چند معلم فرانسوی و اسپانیایی برای تدریس در این مدرسه دعوت شد. چند تن از نخستین فارغ‌التحصیلان مدرسه مزبور برای ادامه تحصیل به اروپا رفتند. این محصلان، جنبش نوگرایی در هنر مصر را به راه انداختند. از ویژگی‌های هنری بارز آثارشان می‌توان وجه ملی‌گرایی را نام برد. در میان این پیشگامان باید از مجسمه‌سازانی چون محمود مختار و حبیب جُرجی، و نقاشانی چون محمد ناجی، محمود سعید، راغب فیاض و یوسف کمال نام برد. اینان ضمن تلفیق سنت‌های کهن با گرایش‌های معاصر کوشیدند به کار خویش خصوصیت مصری دهند. هنر معاصر مصر به واسطه فعالیت‌های مستقل و غیر‌انتفاعی تکوین و توسعه یافته است. این عرصه در حال گسترش بین‌المللی است و هنرمندان مصری در حال آگاهی یافتن و آشنا شدن با تجربیات هنری جامعه جهانی هستند. گالری تاون هاوس21 یکی از مهم‌ترین نهاد‌های مروج هنر معاصر مصر است که با شرکت در نمایشگاه‌های سراسر جهان به معرفی هنر معاصر مصر می‌پردازد. در حراج آوریل 2010 کریستی دوبی، هنرمندان مصری 30 درصد حجم کل معاملات بازار را به خود اختصاص دادند که در پاییز 2009 این رقم 9 درصد بود. این رشد نشان‌دهنده اهمیت هنر معاصر مصر در بازار خاورمیانه است(نمودار7).