بازار تجهیزات سفارشی بسیار رقابتی است - ۵ بهمن ۹۱
امروزه صنعت آپشن به عنوان یک صنعت درآمدزا و پرمشتری در دنیا به شمار می‌رود. این صنعت در ایران نیز مشتری خوبی داشته است، با این حال خودروسازان داخلی نتوانسته‌اند پاسخگوی چندان خوبی برای این تقاضا باشند. این بازار همزمان با به هم‌ریختگی بازار خودرو با افت محسوسی مواجه بوده است. اینکه هم‌اکنون بازار چه شرایطی دارد، خودروسازان چه اقداماتی انجام داده و مشتریان برای دریافت خدمات استاندارد باید چه کنند مواردی است که در گفت‌وگو با محسن پورسعیدی مدیرعامل آپکو در ذیل آمده است: در خصوص آخرین وضعیت تجهیزات سفارشی و بازار این قطعات کمی توضیح دهید؟
همزمان با کاهش تولیدی که شرکت‌های خودروساز با آن مواجه شدند، فروش تجهیزات سفارشی بازار نیز با افت محسوسی روبرو شد که می‌توان گفت این کاهش رقمی معادل ۲۵ درصد بوده است، با این حال وضعیت خودروسازان بهتر از وضعیت بازار است.
سهم بازار ایران خودرو از بازار تجهیزات سفارشی چه میزان است؟
سهم بازار ما خیلی زیاد نیست، بازار آپشن بسیار رقابتی است و ما بعد از رقبا وارد این بازار شدیم. بازار دو نوع است: در بعضی مواقع یک شرکت وارد بازار می‌شود و سهم بازار را به طور کامل می‌گیرد و بعد کم کم سهم خود را از دست می‌دهد، ولی برای ما شرایط به گونه‌ای بوده که در ابتدا هیچ سهمی نداشتیم. در بررسی‌ای که انجام دادیم مشخص شد، از کل قطعات آپشنی که بر روی خودروهای ایران‌خودرو نصب می‌شود، شاید کمتر از دو درصد سهم داشتیم که امسال این رقم را به چهار درصد رساندیم، اما درباره ارائه خودرو به صورت سفارشی این مقوله متفاوت است و ارائه خودرو به صورت سفارشی در انحصار شرکت مادر است.
در گذشته، تنوع اقلام آپشن، چندان گسترده نبوده و رضایت مشتر‌ی‌ها را جلب نمی‌کرد، اکنون وضعیت تنوع آپشن‌های ارائه شده شما در چه جایگاهی است؟
ما سعی کرده‌ایم سالانه ۳۰۰ نوع محصول به اقلام سفارشی خود اضافه کنیم؛ هرچند سرعت رشد این فرآیند زیاد نیست، اما در حال حاضر، مشتریان ما، نارضایتی چندانی در رابطه با تنوع آپشن‌ها ندارند.
خودتان از تنوع اقلام رضایت دارید؟
نسبت به گذشته، بله؛ اما نسبت به آنچه که مشتریان انتظار دارند، خیـــــر. با توجه به استاندارد بودن اقلام و تجهیزات سفارشی، ما مشتریان ویژه‌ای داریم که به کالاهای استاندارد و مورد تایید کارخانه اهمیت می‌دهند، ما نیز باید به‌طور ویژه به خواسته‌های آنان توجه کنیم.
در گذشته خدمات رنگ سفارشی پیگیری می‌شد. آیا زمینه خاصی برای عرضه خودرو با رنگ سفارشی، فراهم شده است؟
رنگ، یکی از پرهزینه‌ترین بخش‌های زنجیره تولید خودرو به شمار می‌رود. این بدان مفهوم است که برای داشتن بیشترین تنوع رنگ در خودرو، باید بیشترین سرمایه‌گذاری را در روند تولید داشته باشیم؛ بنابراین سرمایه‌گذاری مستقل شرکت در این زمینه، معقول نبود و باید حتما از ایران خودرو یا سایت‌هایش در خارج از تهران استفاده می‌کردیم که تاکنون با دو سایت تولید ایران خودرو مذاکراتی را برای تولید خودرو با رنگ‌های سفارشی مورد نظر شروع کرده‌ایم و امیدوارم که این مذاکرات، نتیجه‌بخش باشد.
آیا امکان عرضه به صورت ویژه (VIP) یا اتاق رنگی با در نظر گرفتن استانداردهای ایران خودرو، وجود دارد؟
ما در تعمیرگاهمان یک اتاق رنگ کامل داریم. سال گذشته مبلغ قابل توجهی برای این کار هزینه کردیم، که امکان پخت رنگ هم در آن وجود دارد، ولی این به آن مفهوم نیست که بتوانیم محصولی با رنگ تعریف‌شده کارخانه‌ای تولید کنیم. در ارائه رنگ سفارشی مباحث مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال قید شدن رنگ خودرو در سند مالکیت آن. فرآیند تایید رنگ خودرو توسط نیروی انتظامی انجام می‌شود. هنگامی که خودرو با رنگ جدیدی تولید می‌شود، نیروی انتظامی در جریان قرار می‌گیرد. گاه پیش می‌آید نظرات مختلفی توسط نیروی انتظامی و کارخانه در خصوص نوع رنگ عنوان می‌شود. به عنوان مثال رنگ قهوه‌ای لیزری که در ایران خودرو تولید می‌شود، همان قهوه‌ای شکلاتی در نیروی انتظامی است که در نهایت در سند آن باید قهوه‌ای شکلاتی قید شود، زیرا مسوولیت تایید نوع رنگ بر عهده نیروی انتظامی است.
بالاخره می‌توان به عرضه چنین خودروهایی بر اساس سفارش مشتری امیدوار بود؟
این موضوع نیازمند یکسری مباحث اقتصادی است. بحث فنی آن توسط ما حل شده و امکان‌پذیر است، اما دو موضوع تاییدیه رنگ از سمت نیروی انتظامی و بحث اقتصادی آن نیز حائز اهمیت است. از آنجایی که تیراژ تولید بر میزان قیمت رنگ اثرگذار است، بنابراین رنگی که تولید می‌شود، باید از دو جنبه توزیع و قیمت دارای توجیه اقتصادی مناسب باشد.
شما به کدام روش تمایل بیشتری دارید؟ از توان ایران خودرو استفاده کنید یا خودتان مستقیما وارد عمل شوید؟
مطمئنا سرمایه‌گذاری در رنگ در کوتاه‌مدت، آن بازدهی مورد انتظار را نخواهد داشت. بنابراین حتما باید با توجه به تیراژ تولید، از توان موجود ایران خودرو استفاده شود.
از آنجایی که بخش زیادی از قطعات سفارشی خودرو وارداتی هستند، آیا با توجه به افزایش قیمت ارز، در خصوص تامین نیازهایتان مشکلی نداشته‌اید؟
یکی از استراتژی‌هایی که در این مدت به ما کمک شایانی کرد، این بود که خود را خیلی درگیر فرآیندهای بازرگانی نکردیم. ما برای فرآیندهای بازرگانی و مالی مرتبط با آن بیشتر از توان شرکت‌هایی مثل ایساکو، گروه تام، ساپکو و بازرگانان داخلی استفاده کردیم و فشاری که به دلیل وجود تحریم می‌توانست بر ما وارد شود، بیشتر به تامین‌کننده‌ها وارد شد و البته ما هم در قیمت‌ها و هم در مباحث اجرایی به آنها کمک می‌کنیم. با این روش مقداری از مشکلات مرتفع شده است.
در خصوص تیونینگ، آیا برنامه خاصی در بازار دارید؟ و آیا در ادامه فعالیت‌های قبلی کار کرده یا برنامه جدیدی در این زمینه دارید؟
فعالیت قبلی در زمینه تیونینگ موتور خودرو را ادامه می‌دهیم. همانطور که می‌دانید فعالیت مذکور کاری پیچیده و تحت لیسانس یک شرکت آلمانی است که درحال حاضر در شرکت آپکو اجرا می‌شود.
یعنی همان عرضه سیستم کاهش مصرف و افزایش قدرت موتور؟
بله.
در این زمینه، فعالیت‌های مشابهی در داخل داریم؟
خیلی این ادعا را دارند ولی با این شرایط که فعالیت‌های آنها استاندارد و تحت لیسانس آلمان باشد، نداریم. عده‌ای به ترفندهای مختلف وارد این بازار شده‌اند که با توجه به نوع فعالیت‌ها، قیمت و خدماتی که ارائه می‌دهند، کیفیت کار خوبی نخواهند داشت. باید از طریق سازمان‌ها و نهادهای مرتبط، اطلاع‌رسانی بهتری شود.
این روزها برای کاهش مصرف سوخت خودروها تبلیغات کاذبی می‌شود، با این اوضاع احوال آیا کسی سراغ شما می‌آید؟
همین‌طور است، اما ما هم مشتریان خاص خود را در این زمینه داریم و عکس‌العمل مناسب آنها را دیده‌ایم. ما بازاریابی کلانی در این زمینه نداشته‌ایم، در نتیجه بیشتر توجه‌مان رضایت همان مشتریان است.
درخصوص تجهیزات سفارشی محصول جدید ایران خودرو «رانا» چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
همکاران ما در مهندسی و کیفیت پس از ماه‌ها کار کارشناسی تاییدیه‌های لازم جهت عرضه محصولاتی از قبیل کروز کنترل، دزدگیر، سانروف، رینگ‌های آلیاژی، پایه باربند، دوربین دید عقب، کوییک شیفتر، شمع جرقه‌زنی پایه بلند، فیلترهوای اسپرت و ... را اخذ کرده‌اند و این محصولات هم‌اکنون آماده عرضه است.