دکتر فرهاد رضوانی
رئیس اداره آموزش و پژوهش اورژانس کشور
گرمازدگی یک اورژانس پزشکی است، بررسی علائم حیاتی مانند فشار خون و دمای بدن از مراحل اولیه بررسی مصدوم بوده و هدف درمان اولیه، کاهش سریع دمای بدن در حد امکان است. بر همین اساس هنگامی که با یک فرد گرمازده مواجه می شویم، تا زمان رسیدن آمبولانس بهتر است مصدوم را به یک جای خنک منتقل کنیم و بیمار را به پشت قرار دهیم تا سطح بیشتری از بدن او در جریان هوا قرارگیرد. در همین حال باید لباس بیمار را در آورده و بدن او را با آب سرد بشوییم و اگر این کار ممکن نیست، بدن فرد را با حوله مرطوب بپوشانیم. همچنین می توانیم در کنار گردن، کشاله ران و زیر بغل کیسه یخ بگذاریم.
حاضران همزمان می توانند با باد زدن مصدوم و یا استفاده از پنکه جریان هوا را افزایش داده و او را خنک کرده و پاهای بیمار را بلند کنند. در ادامه باید فرد گرمازده را ماساژداد، بهتر است دستها و پاهای فرد گرمازده را ماساژ داد تا خون سرد به مغز و قسمت مرکزی بدن بازگردد و از دادن داروهایی مانند آسپرین و استامینوفن خودداری کنند.
توصیه می شود در صورتی که فرد هوشیار است به او مایعات خنک داده شود و در طول مدت شستشوی بدن مصدوم، هر 10 دقیقه دمای بدن او را اندازه گیری کرده و مراقب باشند که دمای بدن وی از c ْ5/38 کمتر نشود در صورتی که دماسنج ندارند، خنک کردن بدن وی را باید تا زمانی ادامه داد تا پوست، موقع لمس کردن خنک به نظر آید. در حالت خستگی گرمایی و کرامپ عضلانی هم باید بیمار را در محیط خنک به پشت خواباند و لباس های او را کم کرد و بدنش را با آب سرد شست، حتی می توان از حوله مرطوب و کیسه یخ استفاده کرد.
همچنین همراهان می توانند به مصدوم مایع نمکی خنک بدهند و برای این کار یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیتر آب حل کرده و سپس آن را در مدت یک ساعت به بیمار بدهند و همچنین می توان به مایع فوق یک قاشق غذاخوری شکر و یا پودر شیرین کننده اضافه کنند تا انرژی فرد تأمین شود. اگر بیمار سالمند است و یا نمی تواند مایع نمکی را تحمل کند، سریع به بیمارستان منتقل شود و افرادی که دچار خستگی گرمایی و یا کرامپ شده اند باید به مدت 24 ساعت استراحت کنند.