مهدی نوروزیان
دبیر گروه بازار پول
همزمان با هویدا شدن پاییز در طبیعت، بازار ارز و طلا نیز رنگ و بوی خزان گرفته است. رشد دائمی قیمت‌ها -که تصور عده‌ای بود- متوقف شده است و در یک اتفاق کم‌سابقه هفته‌های اخیر برای ارز و طلا با بازده نزولی همراه بوده است. محاسبات اولیه نشان می‌دهد قیمت‌های کنونی در مقایسه با اوج قیمت‌های یک ماه قبل، 23 درصد بازده منفی داشته است. سیمای کنونی بازار باز هم ذهن‌ها را به سوی یک سوال تکراری، اما مهم سوق داد؛ در بازار چه خبر است که قیمت‌ها همانند برگ خزان روزی از پس روزی دیگر فرو می‌افتند؟ پاسخ به این سوال را باید در لابلای انتظارات و مباحث روانی جست‌و‌جو کرد. واقعیت این است که کمتر مدل اقتصادی و کارشناسی نرخ‌های کنونی را برای قیمت ارز تایید می‌کند. نرخ ارز امروز بیش از آنکه بازتاب واقعیت‌های ذاتی اقتصاد ایران باشد، نشان‌دهنده عوامل بیرون از آن است. بنابراین همان گونه که بخش عمده‌ای از افزایش نرخ تحت تاثیر عوامل روانی بود، حرکت کاهشی امروز نیز به همین دلیل صورت می‌گیرد. بخشی از اتفاقات بازار ارز و طلا بیش از آنکه محصول جریان عرضه و تقاضا باشد، ناشی از حرکت‌های سفته‌بازانه است. در حملات سفته‌بازی، اگر سفته‌بازان به هر دلیلی از افزایش قیمت ناامید شوند، از موضع خود عقب نشینی کرده و به کمینگاه باز می‌گردند تا در فرصت مناسب به بازار حمله کنند. اگر بخشی از کاهش قیمت‌ها را نیز ناشی از رفتار بدانیم، هوشمندی سیاست‌گذار می‌طلبد تا در مواجهه با آن دور اندیشی داشته باشد