هشدار خودروسازان هشدار وزارت نفت - ۵ بهمن ۹۱
تولید بنزین با 35 درصد متانول، خبری است که این روزها واکنش‌های زیادی را به همراه دارد. حال آنکه آغازگر این واکنش‌ها انجمن خودروسازان کشور بود. پیش از آنکه وزیر نفت در مراسم نسل جدید کارت‌های هوشمند سوخت کشور، هیدروکمپرسورهای صنعت سی.ان.جی و بنزین با ترکیب جدید را به‌عنوان دستاوردهای جدید وزارت نفت در حوزه پخش فرآورده‌های نفتی رونمایی کند، خبرهای پیوست حاکی از آن بود که قرار است ترکیب جدیدی از بنزین که موجب کاهش مصرف و آلایندگی محیط زیست می‌شود به زودی در جایگاه‌های سوختگیری توزیع شود.
مراسم افتتاح بنزین الکلی که در آبان ماه برگزار شد، همچنان به عنوان دستاورد وزارت نفت مورد تجلیل واقع شد تا اینکه در اواخر آذرماه، انجمن خودروسازان توزیع این بنزین را عامل کوری و صدمات ریوی خواند. بر همین اساس انجمن خودروسازان ایران در نامه‌ای سرگشاده به سازمان محیط زیست هشدار داد که استفاده از مخلوط متانول ۳۵ درصدی در بنزین برای سلامتی خطرناک و برای خودرو مشکل‌زا است؛ احمد نعمت بخش دبیر انجمن خودروسازان در این نامه اعلام کرده بود که با به‌کارگیری این نوع بنزین، سیستم سوخت‌رسانی، باک، فیلتر و پمپ بنزین، لوله‌های فلزی، واشرها و قطعات پلاستیکی دچار خوردگی شدید و در نتیجه نشت بنزین می‌شود که خطر آتش‌سوزی خودروها را تشدید می‌کند. در این نامه همچنین تاکید شده بود در حالی‌که در اغلب کشورهای جهان برای ارتقای کیفیت سوخت، از پنج تا ۱۵ درصد اتانول استفاده می‌کنند، متاسفانه ما به دنبال استفاده از متانول آن هم با ترکیب پنج‌درصدی هستیم که حتی بخار آن سبب کوری چشم می‌شود.
این نامه هر چند با واکنش قائم مقام مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی مواجه و وی این ادعا را رد و کیفیت بنزین پایه متانول را تایید کرد، اما نامه‌‌ی یاد شده تاثیر خود را در میان شهروندان به‌خصوص ساکنان شهر‌های بزرگ که هم‌اکنون با معضل آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند، گذاشت. در این بین سازمان حفاظت از محیط‌زیست که قرار است مجوز توزیع بنزین الکلی را صادر کند، هر چند پاسخی به نامه رییس انجمن خودروسازان نداد، اما مسوولان نفتی کشور بعد از رسانه‌ای شدن نامه یادشده، دست به‌کار شدند و در توجیه این دستاورد منحصربه‌فرد وزارت نفت برآمدند. در این ارتباط، قائم‌مقام مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران تاکید کرد که بنزینی که با پایه متانول تولید شده و مورد آزمایش قرار گرفته است فاقد بنزن است و مقدار آروماتیک آن نیز بسیار پایین است؛ علاوه بر این از لحاظ به‌سوزی هم در شرایط مناسبی قرار دارد. جلیل سالاری تنها مساله‌ای را که در استفاده از این بنزین مطرح شده بود بحث دو فازی شدن آن خواند و اظهار داشته که مکمل‌هایی به آن اضافه شده تا از این مساله نیز جلوگیری شود.
قائم‌مقام مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، اظهار کرد که در حال حاضر حجم گسترده‌ای از متانول در کشور تولید می‌شود که این متانول به سمت کشورهای شرق آسیا می‌رود و تبدیل به بنزین پایه متانول تا ۷۰ و ۷۵ درصد شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. به گفته سالاری، بنزین پایه متانول با درصد بالا نیازمند تغییر در سیستم خودرو است، ولی حجم‌های پایین که مورد نظر وزارت نفت است، نیاز به تغییر در سیستم خودرو ندارد. قائم‌مقام مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، در مورد احتمال ایجاد خوردگی در قطعات خودرو و همچنین بروز مشکلات برای سلامت مردم، نیز عنوان کرده که مشکل خوردگی این نوع بنزین با برخی افزودنی‌ها برطرف می‌شود و به دلیل بهسوزی مناسب، هیچ‌گونه مشکلی برای سلامتی ایجاد نخواهد کرد. در همین حال هر چند وزارت نفت اعلام کرده که مطالعات و برنامه‌ریزی برای تولید روزانه شش تا هفت میلیون لیتر بنزین با ترکیب ۳۵ درصد متانول در ایران آغاز شده و به‌زودی عرضه آزمایشی این بنزین تازه در بعضی از کلانشهرهای کشور آغاز می‌شود، اما حرف و حدیث‌ها در مورد این بنزین همچنان ادامه دارد. این درحالی است که طی هفته جاری شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با گذشت چند روز از نامه انجمن قطعه‌سازان طی جوابیه‌ای با ذکر مواردی فنی از وجود عدم‌آلایندگی در بنزین الکلی، کشور چین را پیشتاز استفاده از بنزین یادشده خوانده و تاکید کرده که چین با وجود ظرفیت پالایشی و زیرساخت‌های تکنولوژی از متانول استفاده می‌کند و با عنایت به دلایلی همچون کاهش هزینه تولید بنزین، حجم بالای منابع ذغال سنگ و پتانسیل‌های وارداتی از خاورمیانه و اهرم‌های کنترل قیمت بنزین توسط دولت مرکزی و توسعه و متنوع‌سازی سبد سوخت با توجه به تقاضای آتی، بیش از ۳ میلیون تن متانول جایگزین بنزین شده است.
در جوابیه این شرکت همچنین تاکید شده بود که در این کشور 18 تا 22 استان از ترکیب متانول در حمل‌ونقل استفاده می‌کنند، به طوری که به‌عنوان نمونه بیش از 770 جایگاه و 14 میلیون خودرو در استان shanxi از این سوخت استفاده می‌کنند. همچنین شرکت‌هایی مانند chery، shanghai maple، gelly خودروهای سازگار با استفاده از درصد بالای متانول تولید می‌کنند. در جوابیه شرکت پخش هشداری نیز به خودروسازان داده شده و آنها را به همراه‌سازی با تنوع سبدسوخت ترغیب کرده بود. در همین حال تولید بنزین متانولی در شرایطی قرار است به تولید انبوه برسد که هم‌اکنون به نقل از کار‌شناسان وجود ماده خطرناک MTBE به ‌عنوان افزاینده عدد اکتان در بنزین‌های تولید داخل یکی از اصلی‌ترین مواد آسیب‌زا برای سلامتی شهروندان و افزایش آلودگی هواست.