سرگردانی خریداران میان بازار و نمایندگی - ۱۶ شهریور ۹۱
عکس: حمید جانی‌پور
مشتریان خودرو هنوز در این آشفته بازاری که نظارتی نیز بر آن نیست، با قیمت‌های باور نکردنی روبه‌رو هستند. تصور تندر ۲۰ میلیونی یا پراید ۱۲ میلیونی برای خریداران خودروهای داخلی اگر چه تا سال گذشته دور از ذهن بود، اما با ادامه شرایط فعلی و افت تولید، امیدی به ثبات قیمت‌های مذکور نیز ندارند. این امر در مورد خودروهای وارداتی هم اتفاق افتاده، به‌طوری‌که آشفتگی در بازار خودروهای وارداتی بسیاری از مشتریان را با دردسر مواجه کرده و آنها را با قیمت‌هایی روبه‌رو کرده که به‌طور روزانه در حال تغییر است.
در این بین هرچند بسیاری از کارشناسان وجود مصائب بازار را متوجه خودروسازان می‌دانند، اما دلالان نیز بیکار ننشسته‌اند و از شرایط موجود نهایت استفاده را می‌کنند.
هم اکنون تولید خودرو با توجه به عوامل داخلی و بیرونی با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند، این در حالی است که کمیت تولید برخلاف سال‌های گذشته بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته است. از همین رو است که با افت تولید، بازار نیز دچار آشفتگی شده و خریداران ناامید از تامین خودرو از سوی نمایندگی‌ها به بازار روی آورده‌اند، بازاری که ثباتی در آن نیست و قیمت‌ها بر اساس حواشی و اخبار داخلی و خارجی نوسان پیدا می‌کند.
حال سوالی که برای بسیاری از مشتریان مطرح می‌شود این است که بالاخره تکلیف ارگان‌های نظارتی با آشفته بازار خودروهای داخلی و خارجی چیست و اینکه چرا ارگان‌های نظارتی در این زمینه منفعل عمل کرده و از رشد صعودی قیمت‌ها جلوگیری نمی‌کنند؟ و در نهایت اینکه چرا ارگان‌های یاد شده مانع از فعالیت برخی نمایندگی‌های متخلف که از وضعیت موجود نهایت استفاده را برده وقیمت برخی از خودرو‌ها را خودسرانه افزایش داده‌اند، نمی‌شود؟
برخی خریداران ، عنوان می‌کنند که در مراجعه به نمایندگی‌های فروش خودرو، هرچند با پاسخ منفی در مقابل درخواست خودروی مورد نظر مواجه می‌شوند، اما بلافاصله این جمله را نیز می‌شنوند که «خودروی مورد تقاضای شما با قیمتی بالاتر هم‌اکنون موجود است» به این ترتیب آنها می‌توانند این خودرو را با پرداخت بهایی بیشتر از همان نمایندگی خریداری کنند.از همین رو است که یکی از کارشناسان خودرو عنوان می‌کند که این روزها بازار خودرو آنقدر دچار بهم ریختگی است که برخی نمایندگی‌های فروش با هر قیمتی که بخواهند محصولاتشان را به خریداران عرضه می‌کنند.
به گفته وی، نبود کنترل مناسب بر بازار خودرو باعث بر هم خوردن عرضه و تقاضا، تقویت قیمت‌های حاشیه‌ بازار و افزایش خودسرانه قیمت برخی محصولات توسط نمایندگی‌های فروش خودرو شده است. این در حالی است که قیمت‌گذاری خودرو توسط کمیته قیمت‌گذاری در وزارت صنعت انجام می‌شود و اصولا سازمان حمایت باید بر اجرای این قیمت‌ها کنترل داشته باشد.
بر همین اساس هر چند سازمان حمایت طی دو هفته گذشته خود اقدام به افزایش قیمت برخی محصولات خودروسازان کرد، اما این سازمان در ادامه عنوان سازمانی خود حمایت از مصرف کنندگان را نیز یدک می‌کشد، این در حالی است که هم‌اکنون مصرف‌کنندگان و خریداران خودرو هستند که ضرر و زیان اصلی را می‌بینند.
هم‌اکنون برخی از سواری‌های در حال تولید در دو خودروساز بزرگ کشور بیش از حد قدیمی بوده و از رده خارج محسوب می‌شوند. به عنوان مثال پلت‌فرم خودروهای پژو 405 و ایکس 100 (پراید) مربوط به حداقل 20 سال پیش است؛ به این ترتیب خریداران باید برای حمایت ازتولید هزینه‌هایی بپردازند که در هیچ جای دنیا مرسوم نیست. بنابراین این مصرف‌کنندگان هستند که باید برای حفظ و بقای پلت فرم‌های قدیمی و با عنوان حمایت از تولیدکنندگان داخلی هزینه‌هایی چند برابر معمول پرداخت کنند.
با وصف این وضعیت خریداران خودرو در شرایط حاضر چشم به اقدامات سازمان حمایت دوخته‌اند تا شاید این ارگان نظارتی علاوه بر حمایت از تولیدکننده به فکر مصرف‌کننده نیز باشد؛ چرا که برخی از اخبار غیررسمی طی چند روز گذشته حکایت از آن داشته که خودروسازان هم‌اکنون به وضعیت فعلی رضایت دارند؛ چرا که طبق خواست آنها پیش می‌رود.
خودروسازان طی چند سال گذشته خواستار آزادسازی قیمت خودرو بوده‌اند، این درحالی است که آنها به تعیین قیمت طبق حاشیه بازار تاکید دارند.حال با توجه به افزایش قیمت خودرو در کارخانه و بازار، خودروسازان بیشتر به خواسته خود نزدیک شده‌اند و بار دیگر خواستار تعیین قیمت توسط خودروسازان شده‌اند.
در همین حال خبر می‌رسد که برخی شرکت‌های خودروساز نیز در عرضه محصولات خود طوری عمل می‌کنند که با کاهش عرضه خودرو، به گونه‌ای به افزایش قیمت‌ها دامن می‌زنند.
دست آخر اینکه رشد خودسرانه قیمت‌ها در بازار خودرو در حالی ادامه دارد که درخواست شرکت‌های خودروساز برای افزایش مجدد قیمت محصولاتشان همچنان در کمیته قیمت‌گذاری خودرو مطرح است.