تجارت آزاد در خدمت صلح
میثم هاشم‌خانی*
رهاوردهای تجارت آزاد ایران و افغانستان
هشت میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار، تخمین صادرات غیرنفتی ایران به عراق و افغانستان در سال جاری خواهد بود؛ با این فرض که روند صادرات هفت‌ماهه نخست امسال ایران به این دو کشور در ماه‌های باقیمانده سال نیز ادامه یابد، این عدد، تنها ۱۱ درصد کمتر از کل صادرات نفت ایران در سال ۱۳۷۷ است! بنا به آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران، در هفت‌ماه نخست سال جاری، به طور میانگین ماهانه ۲۳۰ میلیون دلار کالای غیرنفتی از ایران به افغانستان صادر شده و حدود ۵۰۰ میلیون دلار هم به عراق.
رهاوردهای تجارت آزاد ایران و افغانستان
هشت میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار، تخمین صادرات غیرنفتی ایران به عراق و افغانستان در سال جاری خواهد بود؛ با این فرض که روند صادرات هفت‌ماهه نخست امسال ایران به این دو کشور در ماه‌های باقیمانده سال نیز ادامه یابد، این عدد، تنها ۱۱ درصد کمتر از کل صادرات نفت ایران در سال ۱۳۷۷ است! بنا به آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران، در هفت‌ماه نخست سال جاری، به طور میانگین ماهانه ۲۳۰ میلیون دلار کالای غیرنفتی از ایران به افغانستان صادر شده و حدود ۵۰۰ میلیون دلار هم به عراق.
میثم هاشم‌خانی*
رهاوردهای تجارت آزاد ایران و افغانستان
هشت میلیارد و 800 میلیون دلار، تخمین صادرات غیرنفتی ایران به عراق و افغانستان در سال جاری خواهد بود؛ با این فرض که روند صادرات هفت‌ماهه نخست امسال ایران به این دو کشور در ماه‌های باقیمانده سال نیز ادامه یابد، این عدد، تنها 11 درصد کمتر از کل صادرات نفت ایران در سال 1377 است! بنا به آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران، در هفت‌ماه نخست سال جاری، به طور میانگین ماهانه 230 میلیون دلار کالای غیرنفتی از ایران به افغانستان صادر شده و حدود 500 میلیون دلار هم به عراق. اگر همین روند در ماه‌های باقیمانده امسال هم ادامه یابد، مجموع صادرات غیرنفتی ایران به افغانستان، امسال به دو میلیارد و 700 میلیون دلار می‌رسد و مجموع صادرات به عراق هم به شش میلیارد و 100 میلیون دلار؛ مساله‌ای که حکایت از وجود نوعی «مزیت تجاری» بسیار قوی بین ایران و این دو کشور دارد. این مزیت تجاری قوی، پس از سقوط حکومت طالبان در افغانستان و حکومت رژیم بعث در عراق، به صورت بالفعل درآمده و ثمره آن در حجم بالای مبادلات تجاری ایران با این دو کشور مشاهده می‌شود.
در این میان، توسعه تجارت ایران با افغانستان، به دلیل شرایط خاص حاکم در مرزهای شرقی کشور، از اهمیت مضاعفی برخوردار است؛ چرا که شکل‌گیری تجارتی پررونق بین ایران و افغانستان، بدون تردید به رونق اقتصادی در مرزهای مشترک دو کشور منجر خواهد شد؛ مساله‌ای که می‌تواند هم ناامنی موجود در مناطق مرزی دو کشور را کاهش دهد و هم کمک شایانی برای فقرزدایی در استان‌های مرزی ایران و افغانستان محسوب شود.
به این ترتیب، اگرچه 154 سال و 11 ماه پیش، پس از آنکه انگلیسی‌ها پایه‌گذار تجزیه بخش شرقی خاک ایران شدند و افغانستان را از ایران جدا کردند، مراودات ایران و افغانستان تا چندین دهه دچار مشکلات شدید شد، اما مشترکات گسترده تاریخی و مذهبی و فرهنگی دو کشور، آنچنان پیوستگی اجتماعی عمیقی بین ایران و افغانستان ایجاد کرده بود که نوسانات شدید سیاسی دو کشور در دهه‌های اخیر، نتوانست به ظرفیت بالقوه چشمگیر توسعه مراودات دو کشور لطمه بزند. اما پس از سقوط طالبان، این ظرفیت بالقوه به سرعت آزاد شد و روند توسعه تجارت دوجانبه با سرعت چشمگیری رو به توسعه نهاد، به نحوی که هم‌اکنون صادرات غیرنفتی ایران به افغانستان، تقریبا هشت برابر صادرات ترکیه به این کشور است.
اما آیا دولتمردان و نیز مردم ایران و افغانستان، آن‌قدر هوشمند هستند که با حرکت به سمت انعقاد پیمان تجارت آزاد، مزیت تجاری بالای موجود بین دو کشور را به طور کامل فعال ساخته و از منافع گسترده اقتصادی و اجتماعی و امنیتی آن
بهره‌مند شوند؟
*M.hashemkhany@gmail.com
رهاوردهای تجارت آزاد ایران و افغانستان
هشت میلیارد و 800 میلیون دلار، تخمین صادرات غیرنفتی ایران به عراق و افغانستان در سال جاری خواهد بود؛ با این فرض که روند صادرات هفت‌ماهه نخست امسال ایران به این دو کشور در ماه‌های باقیمانده سال نیز ادامه یابد، این عدد، تنها 11 درصد کمتر از کل صادرات نفت ایران در سال 1377 است! بنا به آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران، در هفت‌ماه نخست سال جاری، به طور میانگین ماهانه 230 میلیون دلار کالای غیرنفتی از ایران به افغانستان صادر شده و حدود 500 میلیون دلار هم به عراق. اگر همین روند در ماه‌های باقیمانده امسال هم ادامه یابد، مجموع صادرات غیرنفتی ایران به افغانستان، امسال به دو میلیارد و 700 میلیون دلار می‌رسد و مجموع صادرات به عراق هم به شش میلیارد و 100 میلیون دلار؛ مساله‌ای که حکایت از وجود نوعی «مزیت تجاری» بسیار قوی بین ایران و این دو کشور دارد. این مزیت تجاری قوی، پس از سقوط حکومت طالبان در افغانستان و حکومت رژیم بعث در عراق، به صورت بالفعل درآمده و ثمره آن در حجم بالای مبادلات تجاری ایران با این دو کشور مشاهده می‌شود.
در این میان، توسعه تجارت ایران با افغانستان، به دلیل شرایط خاص حاکم در مرزهای شرقی کشور، از اهمیت مضاعفی برخوردار است؛ چرا که شکل‌گیری تجارتی پررونق بین ایران و افغانستان، بدون تردید به رونق اقتصادی در مرزهای مشترک دو کشور منجر خواهد شد؛ مساله‌ای که می‌تواند هم ناامنی موجود در مناطق مرزی دو کشور را کاهش دهد و هم کمک شایانی برای فقرزدایی در استان‌های مرزی ایران و افغانستان محسوب شود.
به این ترتیب، اگرچه 154 سال و 11 ماه پیش، پس از آنکه انگلیسی‌ها پایه‌گذار تجزیه بخش شرقی خاک ایران شدند و افغانستان را از ایران جدا کردند، مراودات ایران و افغانستان تا چندین دهه دچار مشکلات شدید شد، اما مشترکات گسترده تاریخی و مذهبی و فرهنگی دو کشور، آنچنان پیوستگی اجتماعی عمیقی بین ایران و افغانستان ایجاد کرده بود که نوسانات شدید سیاسی دو کشور در دهه‌های اخیر، نتوانست به ظرفیت بالقوه چشمگیر توسعه مراودات دو کشور لطمه بزند. اما پس از سقوط طالبان، این ظرفیت بالقوه به سرعت آزاد شد و روند توسعه تجارت دوجانبه با سرعت چشمگیری رو به توسعه نهاد، به نحوی که هم‌اکنون صادرات غیرنفتی ایران به افغانستان، تقریبا هشت برابر صادرات ترکیه به این کشور است.
اما آیا دولتمردان و نیز مردم ایران و افغانستان، آن‌قدر هوشمند هستند که با حرکت به سمت انعقاد پیمان تجارت آزاد، مزیت تجاری بالای موجود بین دو کشور را به طور کامل فعال ساخته و از منافع گسترده اقتصادی و اجتماعی و امنیتی آن
بهره‌مند شوند؟
*M.hashemkhany@gmail.com
ارسال نظر