استانداران خراسان در عهد پهلوی-۱۳
هادی پژوهش
مصطفی قلی‌رام، پسر علی‌اکبرخان، معروف به انتخاب‌الملک در سال ۱۲۷۷ در مشهد متولد شد و تحصیلات خود را در حد متعارف در همین شهر گذراند. ابتدا به شغل معلمى پرداخت سپس به تهران رفت و زبان فرانسه را فراگرفت و چندى هم در اروپا تحصیلات جدید را گذراند. وى کار خود را از وزارت فوائد عامه شروع کرد، در آن وزارتخانه مشاغلى را احراز نمود سپس به وزارت دارایى انتقال یافت و از نزدیکان داور شد و مدتی رئیس پرسنل پیشکاری دارایی خراسان بود. در کابینه احمد متین‌دفتری در سال ۱۳۱۹ به ریاست کل کشاورزی ایران منصوب شد و این سمت را درکابینه علی منصور هم حفظ کرد.
مصطفی قلی‌رام، پسر علی‌اکبرخان، معروف به انتخاب‌الملک در سال ۱۲۷۷ در مشهد متولد شد و تحصیلات خود را در حد متعارف در همین شهر گذراند. ابتدا به شغل معلمى پرداخت سپس به تهران رفت و زبان فرانسه را فراگرفت و چندى هم در اروپا تحصیلات جدید را گذراند. وى کار خود را از وزارت فوائد عامه شروع کرد، در آن وزارتخانه مشاغلى را احراز نمود سپس به وزارت دارایى انتقال یافت و از نزدیکان داور شد و مدتی رئیس پرسنل پیشکاری دارایی خراسان بود. در کابینه احمد متین‌دفتری در سال ۱۳۱۹ به ریاست کل کشاورزی ایران منصوب شد و این سمت را درکابینه علی منصور هم حفظ کرد.
هادی پژوهش
مصطفی قلی‌رام، پسر علی‌اکبرخان، معروف به انتخاب‌الملک در سال ۱۲۷۷ در مشهد متولد شد و تحصیلات خود را در حد متعارف در همین شهر گذراند. ابتدا به شغل معلمى پرداخت سپس به تهران رفت و زبان فرانسه را فراگرفت و چندى هم در اروپا تحصیلات جدید را گذراند. وى کار خود را از وزارت فوائد عامه شروع کرد، در آن وزارتخانه مشاغلى را احراز نمود سپس به وزارت دارایى انتقال یافت و از نزدیکان داور شد و مدتی رئیس پرسنل پیشکاری دارایی خراسان بود. در کابینه احمد متین‌دفتری در سال ۱۳۱۹ به ریاست کل کشاورزی ایران منصوب شد و این سمت را درکابینه علی منصور هم حفظ کرد. مدتى ریاست اداره دخانیات را به او سپردند. سرانجام پیشکار دارایى آذربایجان شد. رام در سال ۱۳۲۰ شهردار تهران شد.
چندى در آن سمت باقى ماند تا به ریاست اداره کل آمار و سجل احوال منصوب شد. پس از آن مدت کوتاهى نایب‌‌التولیه آستان قدس رضوى گردید. در سال 1330 در کابینه دکتر مصدق به وزارت کشور معرفى شد اما در آن شغل دوام زیادى نداشت. در انتخابات دوره هجدهم، رئیس انجمن نظارت انتخابات تهران بود. مطابق میل و دلخواه دولت، انتخابات مجلس شوراى ملى و سنا را به انجام رسانید. در سال 1334 استاندار خراسان شد. از دیگر مشاغل او استاندارى فارس است. از دوره دوم سنا تا پایان دوره پنجم نمایندگى مجلس سنا را بر عهده داشت. رام مردى مطلع، ثروتمند، بىسروصدا، محافظهکار و عاقل بود. قریب به 50 سال مشاغل مختلف را احراز کرد. در زمان فوتش بیش از 80 سال داشت. در 1360 در تهران درگذشت و طبق وصیتش جسدش به مشهد منتقل شد و در صحن انقلاب حرم مطهر رضوی دفن گردید.
سیّدمهدی فرخ
فرزند سیّدمحمد سادات تهرانى است که در سال ۱۳۳۳ هجری قمری لقب معتصم‌السلطنه گرفت. تاریخ تولد فرخ را ۱۳۰۴ هجری قمری نوشتهاند. ملقب به لقب معتصم‌السلطنه، ۱۳ ساله بود که لقب متین‌السلطنه و فرمان مستوفى‌گرى از مظفرالدین‌شاه گرفت. پس از انجام تحصیلات ابتدایى و متوسطه به مدرسه عالى علوم سیاسى راه یافت و دوره مدرسه مزبور را قبل از مشروطیت به پایان رسانید و به خدمت در وزارت امور خارجه درآمد. سپس مأموریت قفقاز گرفت و چندى در باطوم و گنجه نایبقنسول بود. در سال ۱۳۳۱ هجری قمری به‌عنوان کارگزار، مأمور خدمت در تربتحیدریه شد و در انتخابات دوره سوم قانون‌گذارى از طرف مردم تربتحیدریه به مجلس رفت. مجلس سوم به علت جنگ بینالملل اول و مهاجرت نمایندگان و تشکیل حکومت موقت در کرمانشاه بیش از یک‌سال به طول نیانجامید. پس از آن سرحددار سیستان گردید و پس از مدتى کارگزار گیلان شد. بعد از کودتاى ۱۲۹۹ با سمت کارگزارى کل، عازم خراسان شد. فرخ در این مأموریت از دوستان و نزدیکان کلنل محمدتقىخان پسیان شد و در قیام او مشارکت داشت. پس از شهادت مرحوم کلنل، فرخ مدتى تحت‌تعقیب حکومت مرکزى قرار گرفته و به بیرجند رفت. اعتبارنامه وى در دوره چهارم در مجلس رد شد. در سال ۱۳۰۵ با سمت وزیرمختار به افغانستان رفت و مدت دو سال در آن کشور اقامت داشت. فرخ در این مأموریت موفق شد قرارداد و عهدنامه بىطرفى دو دولت را به امضا برساند. شغل بعدى فرخ، معاونت وزارت معارف بود. در آن تاریخ، اعتمادالدوله قرهگوزلو، وزیر معارف بود. در سال ۱۳۱۴ فرخ به حکومت ارومیه منصوب شد و دو سال بعد مجددا رئیس اداره کل صناعت شد، پس از چند روز اداره صناعت به وزارت صناعت تبدیل و فرخ وزیر صناعت ایران شد.
مدتى کوتاه در مقام وزارت صناعت باقى بود تا اینکه جاى خود را ابتدا به فروهر و بعد به منصورالملک داد. در سال ۱۳۱۹ استاندار فارس و بنادر شد و در شهریور ۱۳۲۰ به استاندارى کرمان و بلوچستان تغییر مأموریت یافت. در سال ۱۳۲۱ از کرمان احضار شد و در تیرماه همان سال در کابینه سهیلى به وزارت کشور رسید. هنوز یک ماه از وزارت کشور او نگذشته بود که کابینه سهیلى دچار بحران گردید و کنار رفت. در سال ۱۳۳۴ براى بار سوم به استاندارى فارس رفت و یک سال بعد استاندار خراسان شد، مدتى در این سمت باقى بود تا به تهران احضار گردید و دیگر از آن تاریخ، شغلى به وى ارجاع نشد. فرخ قریب به نیمقرن به‌طور متوالى مصدر مشاغل و مقامات مختلف بوده است، در عمر سیاسى خود هفت مرتبه استاندار، پنج نوبت وزیر، سه دوره سناتور، دو دوره نماینده مجلس و دو دفعه سفیرکبیر بوده است. فرخ در تمام مدت خدمت خود در کارها قاطعیت داشته، با قدرت و انضباط خاص امور مربوطه را اداره نموده است. وى در اواخر عمر به انتشار خاطرات زندگانى سیاسى خود پرداخت و از دیگر آثارش می‌توان به «تاریخ مختصر افغانستان»، «نظرى به مشرق»، «تاریخ سیاسى افغانستان»، «یک سال در چین»، «خاطرات سیاسى فرخ» و«شجرهى خبیثه» اشاره کرد. گذشته از اینکه این خاطرات لایحه دفاعیه زندگانى سیاسى او بود، فرخ آن‌ها را در کمال بىپروایى و یک‌جانبه به رشته تحریر درآورده و در حقیقت تحریف تاریخ است. او در ۸۸ سالگى در تهران درگذشت.
اقدامات فرخ در خراسان:
- جلوگیری از خروج غله از خراسان در زمان بروز قحطی که منجر به عزل وی شد.
- جلوگیری از نصب مجسمه شاه روبه‌روی باغ نادری توسط شهرداری.
- تنبیه خوانین خراسانی که در قتل کلنل پسیان دست داشتند.
مصطفی قلی‌رام، پسر علی‌اکبرخان، معروف به انتخاب‌الملک در سال ۱۲۷۷ در مشهد متولد شد و تحصیلات خود را در حد متعارف در همین شهر گذراند. ابتدا به شغل معلمى پرداخت سپس به تهران رفت و زبان فرانسه را فراگرفت و چندى هم در اروپا تحصیلات جدید را گذراند. وى کار خود را از وزارت فوائد عامه شروع کرد، در آن وزارتخانه مشاغلى را احراز نمود سپس به وزارت دارایى انتقال یافت و از نزدیکان داور شد و مدتی رئیس پرسنل پیشکاری دارایی خراسان بود. در کابینه احمد متین‌دفتری در سال ۱۳۱۹ به ریاست کل کشاورزی ایران منصوب شد و این سمت را درکابینه علی منصور هم حفظ کرد. مدتى ریاست اداره دخانیات را به او سپردند. سرانجام پیشکار دارایى آذربایجان شد. رام در سال ۱۳۲۰ شهردار تهران شد.
چندى در آن سمت باقى ماند تا به ریاست اداره کل آمار و سجل احوال منصوب شد. پس از آن مدت کوتاهى نایب‌‌التولیه آستان قدس رضوى گردید. در سال 1330 در کابینه دکتر مصدق به وزارت کشور معرفى شد اما در آن شغل دوام زیادى نداشت. در انتخابات دوره هجدهم، رئیس انجمن نظارت انتخابات تهران بود. مطابق میل و دلخواه دولت، انتخابات مجلس شوراى ملى و سنا را به انجام رسانید. در سال 1334 استاندار خراسان شد. از دیگر مشاغل او استاندارى فارس است. از دوره دوم سنا تا پایان دوره پنجم نمایندگى مجلس سنا را بر عهده داشت. رام مردى مطلع، ثروتمند، بىسروصدا، محافظهکار و عاقل بود. قریب به 50 سال مشاغل مختلف را احراز کرد. در زمان فوتش بیش از 80 سال داشت. در 1360 در تهران درگذشت و طبق وصیتش جسدش به مشهد منتقل شد و در صحن انقلاب حرم مطهر رضوی دفن گردید.
سیّدمهدی فرخ
فرزند سیّدمحمد سادات تهرانى است که در سال ۱۳۳۳ هجری قمری لقب معتصم‌السلطنه گرفت. تاریخ تولد فرخ را ۱۳۰۴ هجری قمری نوشتهاند. ملقب به لقب معتصم‌السلطنه، ۱۳ ساله بود که لقب متین‌السلطنه و فرمان مستوفى‌گرى از مظفرالدین‌شاه گرفت. پس از انجام تحصیلات ابتدایى و متوسطه به مدرسه عالى علوم سیاسى راه یافت و دوره مدرسه مزبور را قبل از مشروطیت به پایان رسانید و به خدمت در وزارت امور خارجه درآمد. سپس مأموریت قفقاز گرفت و چندى در باطوم و گنجه نایبقنسول بود. در سال ۱۳۳۱ هجری قمری به‌عنوان کارگزار، مأمور خدمت در تربتحیدریه شد و در انتخابات دوره سوم قانون‌گذارى از طرف مردم تربتحیدریه به مجلس رفت. مجلس سوم به علت جنگ بینالملل اول و مهاجرت نمایندگان و تشکیل حکومت موقت در کرمانشاه بیش از یک‌سال به طول نیانجامید. پس از آن سرحددار سیستان گردید و پس از مدتى کارگزار گیلان شد. بعد از کودتاى ۱۲۹۹ با سمت کارگزارى کل، عازم خراسان شد. فرخ در این مأموریت از دوستان و نزدیکان کلنل محمدتقىخان پسیان شد و در قیام او مشارکت داشت. پس از شهادت مرحوم کلنل، فرخ مدتى تحت‌تعقیب حکومت مرکزى قرار گرفته و به بیرجند رفت. اعتبارنامه وى در دوره چهارم در مجلس رد شد. در سال ۱۳۰۵ با سمت وزیرمختار به افغانستان رفت و مدت دو سال در آن کشور اقامت داشت. فرخ در این مأموریت موفق شد قرارداد و عهدنامه بىطرفى دو دولت را به امضا برساند. شغل بعدى فرخ، معاونت وزارت معارف بود. در آن تاریخ، اعتمادالدوله قرهگوزلو، وزیر معارف بود. در سال ۱۳۱۴ فرخ به حکومت ارومیه منصوب شد و دو سال بعد مجددا رئیس اداره کل صناعت شد، پس از چند روز اداره صناعت به وزارت صناعت تبدیل و فرخ وزیر صناعت ایران شد.
مدتى کوتاه در مقام وزارت صناعت باقى بود تا اینکه جاى خود را ابتدا به فروهر و بعد به منصورالملک داد. در سال ۱۳۱۹ استاندار فارس و بنادر شد و در شهریور ۱۳۲۰ به استاندارى کرمان و بلوچستان تغییر مأموریت یافت. در سال ۱۳۲۱ از کرمان احضار شد و در تیرماه همان سال در کابینه سهیلى به وزارت کشور رسید. هنوز یک ماه از وزارت کشور او نگذشته بود که کابینه سهیلى دچار بحران گردید و کنار رفت. در سال ۱۳۳۴ براى بار سوم به استاندارى فارس رفت و یک سال بعد استاندار خراسان شد، مدتى در این سمت باقى بود تا به تهران احضار گردید و دیگر از آن تاریخ، شغلى به وى ارجاع نشد. فرخ قریب به نیمقرن به‌طور متوالى مصدر مشاغل و مقامات مختلف بوده است، در عمر سیاسى خود هفت مرتبه استاندار، پنج نوبت وزیر، سه دوره سناتور، دو دوره نماینده مجلس و دو دفعه سفیرکبیر بوده است. فرخ در تمام مدت خدمت خود در کارها قاطعیت داشته، با قدرت و انضباط خاص امور مربوطه را اداره نموده است. وى در اواخر عمر به انتشار خاطرات زندگانى سیاسى خود پرداخت و از دیگر آثارش می‌توان به «تاریخ مختصر افغانستان»، «نظرى به مشرق»، «تاریخ سیاسى افغانستان»، «یک سال در چین»، «خاطرات سیاسى فرخ» و«شجرهى خبیثه» اشاره کرد. گذشته از اینکه این خاطرات لایحه دفاعیه زندگانى سیاسى او بود، فرخ آن‌ها را در کمال بىپروایى و یک‌جانبه به رشته تحریر درآورده و در حقیقت تحریف تاریخ است. او در ۸۸ سالگى در تهران درگذشت.
اقدامات فرخ در خراسان:
- جلوگیری از خروج غله از خراسان در زمان بروز قحطی که منجر به عزل وی شد.
- جلوگیری از نصب مجسمه شاه روبه‌روی باغ نادری توسط شهرداری.
- تنبیه خوانین خراسانی که در قتل کلنل پسیان دست داشتند.
ارسال نظر