رشد اقتصادی امارات وابسته به هیاهو
خاورمیانه در سال ۲۰۱۴ دوران تیره و تاری را پشتسر گذاشت. نهتنها خشونتها در لیبی، غزه، یمن، عراق، سوریه و دیگر نقاط تشدید شد، بلکه خودنمایی سبعیت شوکه کننده نشاندهنده شیوع یک بیماری و لغزش به سمت بربریتی است که از آینده ناخوشایند این منطقه حکایت دارد. با این وجود مکانهای بسیاری در خاورمیانه هستند که عملکرد خوبی دارند و احتمالا این عملکرد خوب ادامه مییابد. در واقع بدبختی برخی به موفقیت برخی دیگر کمک میکند. این مساله درمورد دبی صادق است. گرچه حاکمان این امیرنشین به شدت تلاش کردهاند این دولت-شهر را به مکان بهتری برای زندگی و کار تبدیل کنند، ناکامی دیگر دولتهای منطقهای موجب موفقیت فوقالعاده دبی شده است.
خاورمیانه در سال 2014 دوران تیره و تاری را پشتسر گذاشت. نهتنها خشونتها در لیبی، غزه، یمن، عراق، سوریه و دیگر نقاط تشدید شد، بلکه خودنمایی سبعیت شوکه کننده نشاندهنده شیوع یک بیماری و لغزش به سمت بربریتی است که از آینده ناخوشایند این منطقه حکایت دارد. با این وجود مکانهای بسیاری در خاورمیانه هستند که عملکرد خوبی دارند و احتمالا این عملکرد خوب ادامه مییابد. در واقع بدبختی برخی به موفقیت برخی دیگر کمک میکند. این مساله درمورد دبی صادق است. گرچه حاکمان این امیرنشین به شدت تلاش کردهاند این دولت-شهر را به مکان بهتری برای زندگی و کار تبدیل کنند، ناکامی دیگر دولتهای منطقهای موجب موفقیت فوقالعاده دبی شده است. هر زمان که عربستان سعودی مخالفان را به زندان میاندازد، هرگاه که هند و پاکستان مالیات بیش از حد بر کسبوکارها وضع میکنند، هر وقت که جنگ یا انقلابی در منطقه روی میدهد، کارآفرینان و سرمایهها به دبی سرازیر میشوند.
بنابراین تعجبآور نیست که امارات درحال شکوفایی است. قیمت مسکن در دبی که طی بحران مالی جهانی دچار کاهش شده بود، از اواسط سال ۲۰۱۱ تاکنون عملا دو برابر شده است. اکنون پروژههای زیرساختی فوقالعاده پرهزینه مانند مترو و فرودگاه عظیم جدید، سرمایهگذاریهای عاقلانهای به نظر میرسند. جمعیت ساکن در دبی که در سال ۲۰۱۴ حدود ۲/۲ میلیون نفر بود(به جز یک میلیون نفری که روزانه در این شهر تردد میکنند، گردشگران و بازدیدکنندگان موقت) تا سال ۲۰۲۰ تا ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت.
صندوق بینالمللی پول پیشبینی میکند در همین دوره تولید ناخالص داخلی دبی به طور متوسط 5/5 درصد رشد خواهد کرد. با توجه به اینکه هماکنون بسیاری از کسبوکارهای منطقهای به دبی به عنوان یک پایگاه شرکتی و مرکز خدماتی متکی هستند، رشد اقتصادی در سالهای آینده از فعالیت داخلی سرچشمه خواهد گرفت نه نیروی خارجی. با این وجود در سال 2015 هنوز برخی از این نیروهای خارجی بر اقتصاد دبی تاثیرگذار خواهند بود. دبی مدتها هم به عنوان دفتری در حیاط خلوت ایران گرفتار تحریم عمل کرده است و هم بهعنوان بازار بزرگ آن. اگر توافق هستهای بین ایران و گروه 1+5 حاصل شود، پتانسیلهای بالقوه عظیم این کشور بالفعل میشود و دبی میتواند از این مساله سود بسیاری ببرد.
نمونههایی هم وجود دارند که نسبت به دبی از موفقیت کمتری برخوردارند. تداوم قیمت بالای نفت در دهه گذشته موجب رونق پروژههای زیرساختی در کشورهایی مانند عربستان سعودی، قطر و الجرایز شد. مراکش نیز به دور از هرج و مرج شاهد رشد پایدار اقتصادی بوده است. حتی مصر، که ناآرامیهای اخیر در این کشور موجب کاهش سرمایهگذاری شده است، با بازگشت ثبات احتمالا با رشد اقتصادی رو به رو خواهد شد. بازارسهام این کشور نشانههایی از بهبود از خود بروز داده است و پس از ۱۵ ماه متوالی افزایش، در ماه سپتامبر ۲۰۱۴ به بالاترین سطح تاریخی خود رسید.
اما در خاورمیانه همیشه خطراتی وجود دارد. اقتصادهای وابسته به نفت به زودی دوران سختتری را تجربه خواهند کرد. بزرگترین این اقتصادها، یعنی عربستان سعودی اگر قیمت نفت کمتر از بشکهای 84 دلار باقی بماند، مجبور خواهد شد بودجه خود را کاهش دهد. اگر حرص و طمع مانع قضاوت درست شود و دولت نتواند به نگرانیهایی مانند خودکامگی نظام قضایی رسیدگی کند، رونق فعلی دبی ممکن است همچون رونق قبلی آن از میان برود.
بنابراین تعجبآور نیست که امارات درحال شکوفایی است. قیمت مسکن در دبی که طی بحران مالی جهانی دچار کاهش شده بود، از اواسط سال ۲۰۱۱ تاکنون عملا دو برابر شده است. اکنون پروژههای زیرساختی فوقالعاده پرهزینه مانند مترو و فرودگاه عظیم جدید، سرمایهگذاریهای عاقلانهای به نظر میرسند. جمعیت ساکن در دبی که در سال ۲۰۱۴ حدود ۲/۲ میلیون نفر بود(به جز یک میلیون نفری که روزانه در این شهر تردد میکنند، گردشگران و بازدیدکنندگان موقت) تا سال ۲۰۲۰ تا ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت.
صندوق بینالمللی پول پیشبینی میکند در همین دوره تولید ناخالص داخلی دبی به طور متوسط 5/5 درصد رشد خواهد کرد. با توجه به اینکه هماکنون بسیاری از کسبوکارهای منطقهای به دبی به عنوان یک پایگاه شرکتی و مرکز خدماتی متکی هستند، رشد اقتصادی در سالهای آینده از فعالیت داخلی سرچشمه خواهد گرفت نه نیروی خارجی. با این وجود در سال 2015 هنوز برخی از این نیروهای خارجی بر اقتصاد دبی تاثیرگذار خواهند بود. دبی مدتها هم به عنوان دفتری در حیاط خلوت ایران گرفتار تحریم عمل کرده است و هم بهعنوان بازار بزرگ آن. اگر توافق هستهای بین ایران و گروه 1+5 حاصل شود، پتانسیلهای بالقوه عظیم این کشور بالفعل میشود و دبی میتواند از این مساله سود بسیاری ببرد.
نمونههایی هم وجود دارند که نسبت به دبی از موفقیت کمتری برخوردارند. تداوم قیمت بالای نفت در دهه گذشته موجب رونق پروژههای زیرساختی در کشورهایی مانند عربستان سعودی، قطر و الجرایز شد. مراکش نیز به دور از هرج و مرج شاهد رشد پایدار اقتصادی بوده است. حتی مصر، که ناآرامیهای اخیر در این کشور موجب کاهش سرمایهگذاری شده است، با بازگشت ثبات احتمالا با رشد اقتصادی رو به رو خواهد شد. بازارسهام این کشور نشانههایی از بهبود از خود بروز داده است و پس از ۱۵ ماه متوالی افزایش، در ماه سپتامبر ۲۰۱۴ به بالاترین سطح تاریخی خود رسید.
اما در خاورمیانه همیشه خطراتی وجود دارد. اقتصادهای وابسته به نفت به زودی دوران سختتری را تجربه خواهند کرد. بزرگترین این اقتصادها، یعنی عربستان سعودی اگر قیمت نفت کمتر از بشکهای 84 دلار باقی بماند، مجبور خواهد شد بودجه خود را کاهش دهد. اگر حرص و طمع مانع قضاوت درست شود و دولت نتواند به نگرانیهایی مانند خودکامگی نظام قضایی رسیدگی کند، رونق فعلی دبی ممکن است همچون رونق قبلی آن از میان برود.
ارسال نظر