تحلیل رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در مورد وضعیت ایستگاه‌های آتش‌نشانی
وزارت کشور باید وضعیت آتش‌نشانی‌ها را مدیریت و نظارت کند
الهه رمضانی سید‌مهدی هاشمی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی بحث کاهش تصدیگری دولت و ایجاد حداکثر وحدت مدیریت در شهرها را از مستقل بودن شهرداری مهم‌تر می‌داند و معتقد است: «الزامی ندارد که حتما ایستگاه‌های آتش‌نشانی به صورت سازمان مستقل باشد که اگر چنین شود طبیعتا این سازمان زیرمجموعه دولت قرار گرفته و ممکن است یکسری مشکلات جانبی به همراه داشته باشد. » هاشمی که دکترای عمران دارد و در تجارب کاری خود معاونت عمرانی و ریاست سازمان شهرداری‌ها در وزارت کشور را دارد، بر این باور است که با توجه به تغییر بافت‌ها و مراکز استقرار جمعیتی باید یک طرح جامع از نظر نحوه آمایش، آرایش و استقرار ایستگاه‌های آتش‌نشانی در سطح کشور تهیه و تصویب کنیم تا ایستگاه‌ها برهمین اساس جانمایی و مدیریت شوند.
الهه رمضانی سید‌مهدی هاشمی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی بحث کاهش تصدیگری دولت و ایجاد حداکثر وحدت مدیریت در شهرها را از مستقل بودن شهرداری مهم‌تر می‌داند و معتقد است: «الزامی ندارد که حتما ایستگاه‌های آتش‌نشانی به صورت سازمان مستقل باشد که اگر چنین شود طبیعتا این سازمان زیرمجموعه دولت قرار گرفته و ممکن است یکسری مشکلات جانبی به همراه داشته باشد.» هاشمی که دکترای عمران دارد و در تجارب کاری خود معاونت عمرانی و ریاست سازمان شهرداری‌ها در وزارت کشور را دارد، بر این باور است که با توجه به تغییر بافت‌ها و مراکز استقرار جمعیتی باید یک طرح جامع از نظر نحوه آمایش، آرایش و استقرار ایستگاه‌های آتش‌نشانی در سطح کشور تهیه و تصویب کنیم تا ایستگاه‌ها برهمین اساس جانمایی و مدیریت شوند. آنچه در ادامه می‌خوانید بررسی وضعیت ایمنی و تجهیزات آن از نگاه قانون‌گذارانی است که همه ساله بودجه کشور را بررسی و تایید می‌کنند و اینکه آیا آنها برای بالا بردن ضریب ایمنی شهرهای کشور حاضرند بودجه بیشتری تصویب کنند.
آیا از ضریب نفوذ ایمنی و تجهیزات آتش‌نشانی در کشور آماری دارید؟ به عبارت دیگر آیا می‌دانید به نسبت جمعیت چقدر نیاز به ایستگاه و تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی داریم؟
من آمار دقیقی در این مورد ندارم، شما می‌توانید از معاونت عمران در سازمان شهرداری‌ها بپرسید. اما براساس آماری که من از قبل داشته‌ام تا پنج سال گذشته حدود 60 درصد از ایستگاه‌های آتش‌نشانی در کشور به فرم استاندارد رسید که این عدد به‌عنوان معدل کشوری برآورد شد. طبیعی است که از آن موقع تا به امروز یکسری نیازهای جدید به وجود آمده است و من از این نیازها و اینکه تا امروز چقدر در زمینه ایمنی و تجهیزات آتش‌نشانی رشد داشته‌ایم، اطلاع چندانی ندارم. اما نکته قابل توجه در آن زمان، اینکه حدود 60 درصد از نیازهایمان در ایستگاه‌های آتش‌نشانی فراهم بود و این معدل نشان می‌داد که ما در رسیدگی به محل حریق از وضعیت نسبتا خوبی برخوردار بودیم. البته این وضعیت در شهرهای مختلف متفاوت بود. با این حال بحث توانمندی و آمادگی نیروهای آتش‌نشان در جهت اطفای حریق و رسیدگی به حوادثی که به وجود می‌آمد و همچنین راه‌اندازی آتش‌نشان‌ها از یک دهه قبل در کشور و از استان البرز آغاز شد. در همین حال ما موفق شدیم تا حد زیادی رضایتمندی مردم را به دست آوریم که به سایر بخش‌های کشور هم تسری پیدا کرد. این روند تا حدی پیش رفت که ما الان ایستگاه‌های مستقلی برای خانم‌های آتش‌نشان در نظر گرفته‌ایم. به طوری که همه این ایستگاه‌ها با توجه به فرهنگ‌مان می‌توانند در جهت تامین رضایتمندی مردم تاثیرات مثبتی داشته باشند.
بودجه تجهیز و تامین وسایل و ادوات ایمنی و آتش‌نشانی در کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
کشور ما حادثه‌خیز است و ما باید هر لحظه منتظر رخ دادن بلایای طبیعی بسیاری در کشورمان باشیم. با این حال قطعا آنچه در ایستگاه‌های آتش‌نشانی وجود دارد، نسبت به آنچه مورد نیاز این ایستگاه‌ها است بسیار متفاوت است. اگر ما با توجه به وضع موجود توانسته ایم با تلاش و ایثار آتش‌نشانان در بعضی نقاط حتی بیشتر از فرم‌ها و استانداردهای جهانی پیش رویم، دلیل نمی‌شود که فکر کنیم بودجه، تجهیزات و وسایل ایمنی کافی در ایستگاه‌ها وجود دارد. بنابراین باید نسبت به توسعه و تقویت وضعیت آتش‌نشانی و ایمنی در کشور یک سرمایه‌گذاری جدی و مناسب کنیم. امیدوارم که در این زمینه شهرداران، شوراهای شهرها وشورای عالی استان‌ها در جهت تجهیز و تامین وسایل مورد نیاز آتش‌نشانی‌ها پیگیری جدی کنند و همچنین وزارت کشور مدیریت و نظارت دقیق بر روی این موضوع داشته باشد.
به نظر شما آیا روش بودجه ریزی برای بهبود و تامین تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی درست است یا نه؟
ما نمی‌توانیم به طور مطلق بگوییم بله یا خیر، به دلیل اینکه روش‌ها متفاوت است. اما چون روند رو به رشد و ارتقای سطح ایمنی در کشور یک مقداری کند شده است، به نظر می‌رسد باید توجه بیشتری نسبت به این موضوع کرد.
با توجه به اینکه آتش‌نشانی در هر شهری از زیرمجموعه‌های شهرداری همان شهر است و بسته به وضعیت مالی شهرداری می‌توان انتظار داشت که خودرو و وسایل ایمنی مناسبی داشته باشند، شما چه راهکاری برای بهبود وضعیت ایمنی پیشنهاد می‌کنید؟
مسوولیت مستقیم این کار یعنی بهبود وضعیت ایمنی که بر عهده وزارت کشور است. در گذشته سازمان شهرداری‌های وزارت کشور یکسری برنامه‌هایی اجرا کرد که در نتیجه روند رو به رشد آتش‌نشانان و ارتقای سطح ایمنی در کشور سیاستگذاری و پیگیری شد. به نظر من روند خوبی در دستور کار قرار گرفت. مثلا آن زمان برنامه‌هایی چون آماده شدن آتش‌نشانان در مسابقات ملی و بین‌المللی در دستور کار وزارت کشور قرار داشت که نشان از توانمندی آتش‌نشانان و ارتقای هر چه بیشتر آنها می‌داد. به عقیده من وزارت کشور، حوزه سازمان شهرداری‌ها و بهیاری‌ها باید به موضوعاتی مانند استانداردسازی تجهیزات، امکانات و پرسنل جدی تر بپردازند و وضعیت ایمنی در شهرهای کشور را رصد کنند و همین‌طور برای این کارها سرمایه‌گذاری‌های لازم را انجام دهند.
به نظر می‌رسد آتش‌نشانی و خدمات ایمنی باید سازمان متمرکز و منسجمی مثل پلیس یا اورژانس باشد که به صورت ملی عمل کند و نه اینکه زیرمجموعه شهرداری هر شهری باشد. آیا با ایجاد یک سازمان مستقل به‌عنوان سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی موافقید؟
فارغ از اینکه آتش‌نشانی باید از نظر ساختاری مستقل باشد و به صورت کشوری عمل کند یا اینکه به صورت مجزا، ما باید به دنبال بحث کاهش تصدیگری دولت باشیم و بتوانیم حداکثر وحدت مدیریت را در شهرها ایجاد کنیم. درست است که موضوع ایستگاه‌های آتش‌نشانی باید به طور متمرکز نظارت و رصد شود و بحث استانداردسازی و تجهیزاتش پیگیری شود، اما به اعتقاد من الزامی ندارد که حتما ایستگاه‌های آتش‌نشانی به صورت سازمانی مستقل تشکیل شوند که اگر چنین شود طبیعتا زیرمجموعه دولت قرار گرفته و این مساله ممکن است باعث ایجاد یکسری مشکلات جانبی برای آنها شود.
چه مشکلاتی....؟
شهرداری‌ها وظایفی از جمله تامین زمین و امکانات برای آتش‌نشانی‌ها دارند و اگر آتش‌نشانی‌ها به صورت مستقل ایجاد شوند، طبیعتا شهرداری‌ها آن طور که باید با آنها همکاری نمی‌کنند و چه بسا این حمایت و پشتیبانی و پاسخگویی به مسوولیت‌ها ضعیف می‌شود. به نظر من این مساله در قالب دولتی موفقیت مناسبی را به همراه ندارد.
الان شهرهای بزرگ با کمبود خودرو و بالابرهای آتش‌نشانی مواجهند و در شهرهای کوچک عموما امکانات اطفای حریق وجود ندارد. مثلا چندی قبل در «کارواندر» واقع در توابع خاش در استان سیستان و بلوچستان حریقی رخ داد که حدود یک ساعت و نیم مردم منتظر ماندند تا از خاش آتش‌نشانی به محل برسد. به نظر شما ضعف‌های ایمنی از این دست را چگونه باید برطرف کرد؟
معتقدم که با توجه به تغییر بافت‌ها و مراکز استقرار جمعیتی باید یک طرح جامع از نظر نحوه آمایش، آرایش و استقرار ایستگاه‌های آتش‌نشانی در سطح کشور تهیه و تصویب کنیم و ایستگاه‌ها بر همین اساس جانمایی و مدیریت شوند. اما آنچه مسلم است اینکه طرح جامع باید به تناسب نیازها در درجات یک، دو و سه تعیین شوند تا بتوانیم این ایستگاه‌ها را در برنامه‌های خود پیش‌بینی کنیم. به طور مثال شاید لازم شود در یک محدوده یا منطقه‌ای یک خودرو سبک آتش‌نشانی وجود داشته باشد یا در مواقعی الزام شود که حتما درون ساختمان‌ها و مراکز عمومی تجهیزات خاصی قرار بگیرد. البته این مساله در بعضی جاها وجود دارد، ولی در جهت توسعه این امر مثلا در مساجد چنین تجهیزاتی وجود ندارد.
آیا از ضریب نفوذ ایمنی و تجهیزات آتش‌نشانی در کشور آماری دارید؟ به عبارت دیگر آیا می‌دانید به نسبت جمعیت چقدر نیاز به ایستگاه و تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی داریم؟
من آمار دقیقی در این مورد ندارم، شما می‌توانید از معاونت عمران در سازمان شهرداری‌ها بپرسید. اما براساس آماری که من از قبل داشته‌ام تا پنج سال گذشته حدود 60 درصد از ایستگاه‌های آتش‌نشانی در کشور به فرم استاندارد رسید که این عدد به‌عنوان معدل کشوری برآورد شد. طبیعی است که از آن موقع تا به امروز یکسری نیازهای جدید به وجود آمده است و من از این نیازها و اینکه تا امروز چقدر در زمینه ایمنی و تجهیزات آتش‌نشانی رشد داشته‌ایم، اطلاع چندانی ندارم. اما نکته قابل توجه در آن زمان، اینکه حدود 60 درصد از نیازهایمان در ایستگاه‌های آتش‌نشانی فراهم بود و این معدل نشان می‌داد که ما در رسیدگی به محل حریق از وضعیت نسبتا خوبی برخوردار بودیم. البته این وضعیت در شهرهای مختلف متفاوت بود. با این حال بحث توانمندی و آمادگی نیروهای آتش‌نشان در جهت اطفای حریق و رسیدگی به حوادثی که به وجود می‌آمد و همچنین راه‌اندازی آتش‌نشان‌ها از یک دهه قبل در کشور و از استان البرز آغاز شد. در همین حال ما موفق شدیم تا حد زیادی رضایتمندی مردم را به دست آوریم که به سایر بخش‌های کشور هم تسری پیدا کرد. این روند تا حدی پیش رفت که ما الان ایستگاه‌های مستقلی برای خانم‌های آتش‌نشان در نظر گرفته‌ایم. به طوری که همه این ایستگاه‌ها با توجه به فرهنگ‌مان می‌توانند در جهت تامین رضایتمندی مردم تاثیرات مثبتی داشته باشند.
بودجه تجهیز و تامین وسایل و ادوات ایمنی و آتش‌نشانی در کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
کشور ما حادثه‌خیز است و ما باید هر لحظه منتظر رخ دادن بلایای طبیعی بسیاری در کشورمان باشیم. با این حال قطعا آنچه در ایستگاه‌های آتش‌نشانی وجود دارد، نسبت به آنچه مورد نیاز این ایستگاه‌ها است بسیار متفاوت است. اگر ما با توجه به وضع موجود توانسته ایم با تلاش و ایثار آتش‌نشانان در بعضی نقاط حتی بیشتر از فرم‌ها و استانداردهای جهانی پیش رویم، دلیل نمی‌شود که فکر کنیم بودجه، تجهیزات و وسایل ایمنی کافی در ایستگاه‌ها وجود دارد. بنابراین باید نسبت به توسعه و تقویت وضعیت آتش‌نشانی و ایمنی در کشور یک سرمایه‌گذاری جدی و مناسب کنیم. امیدوارم که در این زمینه شهرداران، شوراهای شهرها وشورای عالی استان‌ها در جهت تجهیز و تامین وسایل مورد نیاز آتش‌نشانی‌ها پیگیری جدی کنند و همچنین وزارت کشور مدیریت و نظارت دقیق بر روی این موضوع داشته باشد.
به نظر شما آیا روش بودجه ریزی برای بهبود و تامین تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی درست است یا نه؟
ما نمی‌توانیم به طور مطلق بگوییم بله یا خیر، به دلیل اینکه روش‌ها متفاوت است. اما چون روند رو به رشد و ارتقای سطح ایمنی در کشور یک مقداری کند شده است، به نظر می‌رسد باید توجه بیشتری نسبت به این موضوع کرد.
با توجه به اینکه آتش‌نشانی در هر شهری از زیرمجموعه‌های شهرداری همان شهر است و بسته به وضعیت مالی شهرداری می‌توان انتظار داشت که خودرو و وسایل ایمنی مناسبی داشته باشند، شما چه راهکاری برای بهبود وضعیت ایمنی پیشنهاد می‌کنید؟
مسوولیت مستقیم این کار یعنی بهبود وضعیت ایمنی که بر عهده وزارت کشور است. در گذشته سازمان شهرداری‌های وزارت کشور یکسری برنامه‌هایی اجرا کرد که در نتیجه روند رو به رشد آتش‌نشانان و ارتقای سطح ایمنی در کشور سیاستگذاری و پیگیری شد. به نظر من روند خوبی در دستور کار قرار گرفت. مثلا آن زمان برنامه‌هایی چون آماده شدن آتش‌نشانان در مسابقات ملی و بین‌المللی در دستور کار وزارت کشور قرار داشت که نشان از توانمندی آتش‌نشانان و ارتقای هر چه بیشتر آنها می‌داد. به عقیده من وزارت کشور، حوزه سازمان شهرداری‌ها و بهیاری‌ها باید به موضوعاتی مانند استانداردسازی تجهیزات، امکانات و پرسنل جدی تر بپردازند و وضعیت ایمنی در شهرهای کشور را رصد کنند و همین‌طور برای این کارها سرمایه‌گذاری‌های لازم را انجام دهند.
به نظر می‌رسد آتش‌نشانی و خدمات ایمنی باید سازمان متمرکز و منسجمی مثل پلیس یا اورژانس باشد که به صورت ملی عمل کند و نه اینکه زیرمجموعه شهرداری هر شهری باشد. آیا با ایجاد یک سازمان مستقل به‌عنوان سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی موافقید؟
فارغ از اینکه آتش‌نشانی باید از نظر ساختاری مستقل باشد و به صورت کشوری عمل کند یا اینکه به صورت مجزا، ما باید به دنبال بحث کاهش تصدیگری دولت باشیم و بتوانیم حداکثر وحدت مدیریت را در شهرها ایجاد کنیم. درست است که موضوع ایستگاه‌های آتش‌نشانی باید به طور متمرکز نظارت و رصد شود و بحث استانداردسازی و تجهیزاتش پیگیری شود، اما به اعتقاد من الزامی ندارد که حتما ایستگاه‌های آتش‌نشانی به صورت سازمانی مستقل تشکیل شوند که اگر چنین شود طبیعتا زیرمجموعه دولت قرار گرفته و این مساله ممکن است باعث ایجاد یکسری مشکلات جانبی برای آنها شود.
چه مشکلاتی....؟
شهرداری‌ها وظایفی از جمله تامین زمین و امکانات برای آتش‌نشانی‌ها دارند و اگر آتش‌نشانی‌ها به صورت مستقل ایجاد شوند، طبیعتا شهرداری‌ها آن طور که باید با آنها همکاری نمی‌کنند و چه بسا این حمایت و پشتیبانی و پاسخگویی به مسوولیت‌ها ضعیف می‌شود. به نظر من این مساله در قالب دولتی موفقیت مناسبی را به همراه ندارد.
الان شهرهای بزرگ با کمبود خودرو و بالابرهای آتش‌نشانی مواجهند و در شهرهای کوچک عموما امکانات اطفای حریق وجود ندارد. مثلا چندی قبل در «کارواندر» واقع در توابع خاش در استان سیستان و بلوچستان حریقی رخ داد که حدود یک ساعت و نیم مردم منتظر ماندند تا از خاش آتش‌نشانی به محل برسد. به نظر شما ضعف‌های ایمنی از این دست را چگونه باید برطرف کرد؟
معتقدم که با توجه به تغییر بافت‌ها و مراکز استقرار جمعیتی باید یک طرح جامع از نظر نحوه آمایش، آرایش و استقرار ایستگاه‌های آتش‌نشانی در سطح کشور تهیه و تصویب کنیم و ایستگاه‌ها بر همین اساس جانمایی و مدیریت شوند. اما آنچه مسلم است اینکه طرح جامع باید به تناسب نیازها در درجات یک، دو و سه تعیین شوند تا بتوانیم این ایستگاه‌ها را در برنامه‌های خود پیش‌بینی کنیم. به طور مثال شاید لازم شود در یک محدوده یا منطقه‌ای یک خودرو سبک آتش‌نشانی وجود داشته باشد یا در مواقعی الزام شود که حتما درون ساختمان‌ها و مراکز عمومی تجهیزات خاصی قرار بگیرد. البته این مساله در بعضی جاها وجود دارد، ولی در جهت توسعه این امر مثلا در مساجد چنین تجهیزاتی وجود ندارد.
ارسال نظر