گزارش «دنیای اقتصاد» از فعالیت گروه «رفتگران طبیعت» در خراسان رضوی؛
متولیان بیادعای محیطزیست
دنیای اقتصاد، صادق اسلامی- در آخرین جمعه دی ماه و در یک روز زمستانی اما گرم، برنامه طرح پاکسازی عمومی بوستان جنگلی وکیلآباد به همت گروه «رفتگران طبیعت» خراسان رضوی و با همکاری شهرداری منطقه ۹ مشهد برگزار شد. در ابتدای این برنامه، نمایشگاه نقاشی با حضور نونهالان و نوجوانان برگزار شد. سپس برنامه با حضور پررنگ اعضای گروه ادامه پیدا کرد، بعداز ارائه توضیحات، مردم به پاکسازی بوستان وکیلآباد مشغول شدند. در اختتامیه به قید قرعه از طرف شهرداری گلدانهایی به رسم یادبود به حاضران اهدا شد.
با مجید محمدی فر، شهردار منطقه ۹ مشهد گفت و گو می کنیم که در ادامه می خوانید.
با مجید محمدی فر، شهردار منطقه ۹ مشهد گفت و گو می کنیم که در ادامه می خوانید.
دنیای اقتصاد، صادق اسلامی- در آخرین جمعه دی ماه و در یک روز زمستانی اما گرم، برنامه طرح پاکسازی عمومی بوستان جنگلی وکیلآباد به همت گروه «رفتگران طبیعت» خراسان رضوی و با همکاری شهرداری منطقه 9 مشهد برگزار شد. در ابتدای این برنامه، نمایشگاه نقاشی با حضور نونهالان و نوجوانان برگزار شد. سپس برنامه با حضور پررنگ اعضای گروه ادامه پیدا کرد، بعداز ارائه توضیحات، مردم به پاکسازی بوستان وکیلآباد مشغول شدند. در اختتامیه به قید قرعه از طرف شهرداری گلدانهایی به رسم یادبود به حاضران اهدا شد.
با مجید محمدی فر، شهردار منطقه ۹ مشهد گفت و گو می کنیم که در ادامه می خوانید.
برنامه پاکسازی عمومی با چه هدفی در شهرداری منطقه 9 شکل گرفته است؟
این طرح صرف پاکسازی یک بوستان نیست؛ بلکه برنامهای نمادین برای آشتی دادن مردم با طبیعت و برای توجه بیشتر آنان به بخشی از زندگیشان که همان زندگی با طبیعت است. طرح «clean and green» یعنی شهر «سرسبز و تمیز» شهرداری منطقه ۹ در جنوبغربی مشهد به عنوان کلید خورده است. همانطور که میدانید در تمام کلانشهرهای جهان به این نتیجه رسیدهاند که مردم را به این باور برسانند که شهر بخشی از زندگی آنهاست و مردم باید در راستای تمیز و سرسبز نگهداشتن و همچنین پرنشاط کردن شهر خود قدم بردارند. این طرح مرحله به مرحله پیش خواهد رفت وشهرداری در آن نقشی ندارد و گروههای مردمی هستند که آن را پیش خواهند برد. به عنوان مثال وقتی یک روز جمعه، با نشاط، شادابی، ورزش و پاکسازی طبیعت توأم شود مردم به این باور میرسند که شهر و طبیعت بخشی از وجود و سرشت آنهاست.
برنامه شهرداری برای حمایت از گروههای مردمنهاد مثل گروه رفتگران طبیعت چیست؟
برنامه شهرداری منطقه ۹ جزئی از یک برنامه کلان شهری است؛ اما در شورای شهرمقدس مشهد و شهرداری نگاه و توجه ویژهای به حضور مردم وجود دارد، این بدان معنی است که مردم خودشان باید حوزه کاری شهرشان را به عهده بگیرند تا شهری سرسبز و پرنشاط داشته باشند.
گروه رفتگران طبیعت خراسان رضوی از شهریور ماه سال 1391 شروع به کار کرده ،و تا کنون بیش از 80 برنامه پاکسازی انجام داده است.
هدف ما فرهنگ سازی است
همچنین در ادامه با مریم پیروزمهر موسس و سرپرست گروه رفتگران طبیعت در خراسان رضوی گفت و گو می کنیم و از او می پرسیم:انگیزه شما از تشکیل گروه چه بوده است؟
بعد از تشکیل گروه مرکزی در تهران به همت آقای کاظم نجاریون، من به خاطر علاقه به طبیعت سرپرستی گروه را در خراسان رضوی و برعهده گرفتم و هدف اصلی ما فرهنگسازی است تا افراد طبیعت را با زباله آلوده نکنند.
گروه رفتگران طبیعت چند عضو دارد و اعضای آن را چه افرادی تشکیل میدهند؟
گروه رفتگران خراسان رضوی در فضای مجازی بیشتر از دوازده هزار عضو دارد. در این دوساله نزدیک هزار نفر در برنامههای گروه شرکت کردهاند. هر برنامه پاکسازی این گروه با حضور حداقل صد نفر از اعضا برگزار میشود. بیشتر اعضای گروه را هم دانشجویان و جوانان تشکیل میدهند. برنامههای گروه در ییلاقات اطراف مشهد برگزار میشود و خارج از شهر مشهد؛ در شهرهای گلمکان، قوچان، فریمان، نیشابور و... نیز برنامههایی برگزار شده است.
راههای ارتباطی شما برای هماهنگی و راهنمایی اعضای گروه چیست؟
راههای ارتباطی با گروه، شبکههای اجتماعی مثل فیسبوک و سامانه پیامکی گروه است . سایر افراد گروه که شامل راهنما یان و کمک راهنمایان هستند برای هماهنگی و برنامهریزی فعالیت میکنند.
قوانین و الزامات حضور در گروه چیست؟
همه اعضا باید بالای ۱۸ سال سن داشته باشند و رعایت موازین اخلاقی و قوانین جمهوری اسلامی الزامی است و افرادی که در یک گروه فرهنگی فعالیت میکنند حتما باید نکات محیطزیستی و اخلاقی را رعایت کنند برای مثال لبخند و گشادهرویی برای دعوت مردم به این گروه و همچنین پر نشاط و انرژی بودن افراد مهم است.
ارتباط گروه رفتگران طبیعت استان با سایر استان ها چگونه است؟
سرپرستهای گروه سایر استانها، تجربیات خود را در گروهی مجزا در فیسبوک به اشتراک میگذارند و اگر مشکلی باشد با همفکری و ارائه راه حل، آن را بر طرف میکنند .گروه رفتگران خراسان رضوی بزرگترین گروه رفتگران طبیعت در ایران است و همیشه بخاطر برنامهریزیهای منظم و تعداد اعضای بالا در معرض دید همه استانها است . همچنین گروه بازخورد خوبی در جذب اعضای جدید داشته است.
برای فعال کردن گروه در سایر
شهرستان های استان چه اقداماتی صورت گرفته است؟
گروه رفتگران طبیعت سبزوار تقریبا همزمان با گروه خراسان رضوی شکل گرفته و فعالیت خوبی داشته است. در نیشابور هم بعد از فعال شدن گروه استان، عدهای مشتاق شدند و گروه شهر نیشابور هم فعال شد. ما با همکاری گروه نیشابور چند برنامه مشترک در درّود، خرو و بوژان برگزار کردهایم.
آیا گروه به عنوان تشکلی به ثبت رسیده است؟
خیر، متاسفانه به دلیل سختگیریها، مشکلات اداری و روند طولانی آن تا کنون موفق به ثبت گروه نشدهایم؛ اما گروه مرکزی در تهران پیگیر ثبت کشوری گروه هستند و تا صدور مجوز، کدرهگیری برای فعالیت دریافت کردهاند. گروه علیرغم مشکلات بهطور مداوم بیش از دوسال برنامههای خود را برگزار کرده و تا کنون به اهداف خود رسیده است. ما نسبت به بسیاری از سازمانها برای به رسمیت نشناختن مان گله داریم و خواهان این هستیم که دومین سازمان مردمنهاد کشور را در سال 93 در استان خراسان رضوی به رسمیت بشناسند.
برنامههایی که در حوزه خدمات شهری انجام میگیرد، به چه منظور است؟
طبیعت خارج از شهر معمولا هیچ متولی ندارد؛ بخاطر همین بیشترین فعالیت ما در این اماکن است تا بتوانیم اهمیت آن را به مردم و مسئولان بشناسانیم و تا به امروز هرچه در توان داشتیم را گذاشتیم. در حوزه شهری معمولا باید اجازه چندین نهاد اداری باشد تا بتوانیم کاری انجام دهیم، بخاطر همین روند کار کند بوده و خیلی خوشحالیم که شهرداری منطقه 9 به این فکر افتاد و از ما خواستند که این برنامه را اجرا کنیم . این برنامهها به این منظور صورت میگیرد که مسئولان همکاری کنند؛ چون در برنامههایی که در خارج شهر و طبیعت انجام میشود مسئولان حضور ندارند؛ اما معمولا در برنامههای شهری مشارکت میکنند و باعث دلگرمی مردم و اعضای گروه میشوند.
باتوجه به این که این روزها افراد به دنبال استفاده بهینه از وقت و تولید سرمایهاند، فعالیتهای داوطلبانه چگونه توجیه میشوند؟و رمز موفقیت گروه را چه میدانید؟
قطعا فعالیتهای داوطلبانه استفاده درست از وقت و سرمایه هر انسان است که داوطلبانه در خدمت محیطزیست قرار میگیرد. این فعالیت از علاقهای که هر فرد به طبیعت دارد و از خصلت طبیعتدوستی انسان ناشی میشود. ما باید کاردواطلبانه را برای تمام مردم کشورمان بهعنوان یک سرمایه انسانی و ملی جا بیاندازیم و تلاش کنیم همه در این راه قدم بردارند و به فکر زمین و سرزمینشان باشند. در این گروه هیچکس از اینکه رفتگر صدایش کنند، ناراحت نمیشود و این یک قدم بزرگ بود که گروه رفتگران طبیعت برداشت. احساس رضایت درونی و مفید بودن نکته اصلی این گروه است.
همکاری نهادها و سازمانهای مرتبط برای حمایت و در اختیار قرار دادن امکانات چگونه است؟
آنها دلگرمی میدهند و حمایت معنوی میکنند وحمایت مادی صرف در اختیار قرار دادن دستکش و کیسه زباله است، اما اگر به سالنی برای همایش و برنامههای تبلیغی گروه نیاز داشته باشیم، همکاری لازم را ندارند .برخی از دهیاریها و شوراهای روستا برای انتقال زبالهها از طبیعت همکاری لازم را ندارند و افراد گروه با خودروهای شخصی خود آنها را به سطلهای زباله شهری منتقل میکنند. برنامههایی نیز با همکاری شهرداری در برخی مدارس انجام گرفته است؛ اما دانشگاهها همکاری نکردهاند. باتوجه به این که بیشتر اعضای گروه دانشجوهستند خودشان پل ارتباطی گروه با دانشگاه هستند.
آیا تفکیک زباله هنگام پاکسازی امکانپذیر است؟
امکان این کار وجود دارد؛ اما بسیار سخت و زمانبر است و به آموزش ویژه نیاز دارد، با توجه به این که زبالهها در طبیعت پراکندهاند، یک فرد به تنهایی نمیتواند به تفکیک بپردازد. بیشترین زباله موجود در طبیعت را کیسههای پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف تشکیل میدهند که باتوجه به این که تجزیه آنها بسیار سخت و زمانبر است و بیشترین آسیب را به طبیعت میرسانند، از مردم تقاضا داریم که کمتر از این ظروف استفاده کنند.
با مجید محمدی فر، شهردار منطقه ۹ مشهد گفت و گو می کنیم که در ادامه می خوانید.
برنامه پاکسازی عمومی با چه هدفی در شهرداری منطقه 9 شکل گرفته است؟
این طرح صرف پاکسازی یک بوستان نیست؛ بلکه برنامهای نمادین برای آشتی دادن مردم با طبیعت و برای توجه بیشتر آنان به بخشی از زندگیشان که همان زندگی با طبیعت است. طرح «clean and green» یعنی شهر «سرسبز و تمیز» شهرداری منطقه ۹ در جنوبغربی مشهد به عنوان کلید خورده است. همانطور که میدانید در تمام کلانشهرهای جهان به این نتیجه رسیدهاند که مردم را به این باور برسانند که شهر بخشی از زندگی آنهاست و مردم باید در راستای تمیز و سرسبز نگهداشتن و همچنین پرنشاط کردن شهر خود قدم بردارند. این طرح مرحله به مرحله پیش خواهد رفت وشهرداری در آن نقشی ندارد و گروههای مردمی هستند که آن را پیش خواهند برد. به عنوان مثال وقتی یک روز جمعه، با نشاط، شادابی، ورزش و پاکسازی طبیعت توأم شود مردم به این باور میرسند که شهر و طبیعت بخشی از وجود و سرشت آنهاست.
برنامه شهرداری برای حمایت از گروههای مردمنهاد مثل گروه رفتگران طبیعت چیست؟
برنامه شهرداری منطقه ۹ جزئی از یک برنامه کلان شهری است؛ اما در شورای شهرمقدس مشهد و شهرداری نگاه و توجه ویژهای به حضور مردم وجود دارد، این بدان معنی است که مردم خودشان باید حوزه کاری شهرشان را به عهده بگیرند تا شهری سرسبز و پرنشاط داشته باشند.
گروه رفتگران طبیعت خراسان رضوی از شهریور ماه سال 1391 شروع به کار کرده ،و تا کنون بیش از 80 برنامه پاکسازی انجام داده است.
هدف ما فرهنگ سازی است
همچنین در ادامه با مریم پیروزمهر موسس و سرپرست گروه رفتگران طبیعت در خراسان رضوی گفت و گو می کنیم و از او می پرسیم:انگیزه شما از تشکیل گروه چه بوده است؟
بعد از تشکیل گروه مرکزی در تهران به همت آقای کاظم نجاریون، من به خاطر علاقه به طبیعت سرپرستی گروه را در خراسان رضوی و برعهده گرفتم و هدف اصلی ما فرهنگسازی است تا افراد طبیعت را با زباله آلوده نکنند.
گروه رفتگران طبیعت چند عضو دارد و اعضای آن را چه افرادی تشکیل میدهند؟
گروه رفتگران خراسان رضوی در فضای مجازی بیشتر از دوازده هزار عضو دارد. در این دوساله نزدیک هزار نفر در برنامههای گروه شرکت کردهاند. هر برنامه پاکسازی این گروه با حضور حداقل صد نفر از اعضا برگزار میشود. بیشتر اعضای گروه را هم دانشجویان و جوانان تشکیل میدهند. برنامههای گروه در ییلاقات اطراف مشهد برگزار میشود و خارج از شهر مشهد؛ در شهرهای گلمکان، قوچان، فریمان، نیشابور و... نیز برنامههایی برگزار شده است.
راههای ارتباطی شما برای هماهنگی و راهنمایی اعضای گروه چیست؟
راههای ارتباطی با گروه، شبکههای اجتماعی مثل فیسبوک و سامانه پیامکی گروه است . سایر افراد گروه که شامل راهنما یان و کمک راهنمایان هستند برای هماهنگی و برنامهریزی فعالیت میکنند.
قوانین و الزامات حضور در گروه چیست؟
همه اعضا باید بالای ۱۸ سال سن داشته باشند و رعایت موازین اخلاقی و قوانین جمهوری اسلامی الزامی است و افرادی که در یک گروه فرهنگی فعالیت میکنند حتما باید نکات محیطزیستی و اخلاقی را رعایت کنند برای مثال لبخند و گشادهرویی برای دعوت مردم به این گروه و همچنین پر نشاط و انرژی بودن افراد مهم است.
ارتباط گروه رفتگران طبیعت استان با سایر استان ها چگونه است؟
سرپرستهای گروه سایر استانها، تجربیات خود را در گروهی مجزا در فیسبوک به اشتراک میگذارند و اگر مشکلی باشد با همفکری و ارائه راه حل، آن را بر طرف میکنند .گروه رفتگران خراسان رضوی بزرگترین گروه رفتگران طبیعت در ایران است و همیشه بخاطر برنامهریزیهای منظم و تعداد اعضای بالا در معرض دید همه استانها است . همچنین گروه بازخورد خوبی در جذب اعضای جدید داشته است.
برای فعال کردن گروه در سایر
شهرستان های استان چه اقداماتی صورت گرفته است؟
گروه رفتگران طبیعت سبزوار تقریبا همزمان با گروه خراسان رضوی شکل گرفته و فعالیت خوبی داشته است. در نیشابور هم بعد از فعال شدن گروه استان، عدهای مشتاق شدند و گروه شهر نیشابور هم فعال شد. ما با همکاری گروه نیشابور چند برنامه مشترک در درّود، خرو و بوژان برگزار کردهایم.
آیا گروه به عنوان تشکلی به ثبت رسیده است؟
خیر، متاسفانه به دلیل سختگیریها، مشکلات اداری و روند طولانی آن تا کنون موفق به ثبت گروه نشدهایم؛ اما گروه مرکزی در تهران پیگیر ثبت کشوری گروه هستند و تا صدور مجوز، کدرهگیری برای فعالیت دریافت کردهاند. گروه علیرغم مشکلات بهطور مداوم بیش از دوسال برنامههای خود را برگزار کرده و تا کنون به اهداف خود رسیده است. ما نسبت به بسیاری از سازمانها برای به رسمیت نشناختن مان گله داریم و خواهان این هستیم که دومین سازمان مردمنهاد کشور را در سال 93 در استان خراسان رضوی به رسمیت بشناسند.
برنامههایی که در حوزه خدمات شهری انجام میگیرد، به چه منظور است؟
طبیعت خارج از شهر معمولا هیچ متولی ندارد؛ بخاطر همین بیشترین فعالیت ما در این اماکن است تا بتوانیم اهمیت آن را به مردم و مسئولان بشناسانیم و تا به امروز هرچه در توان داشتیم را گذاشتیم. در حوزه شهری معمولا باید اجازه چندین نهاد اداری باشد تا بتوانیم کاری انجام دهیم، بخاطر همین روند کار کند بوده و خیلی خوشحالیم که شهرداری منطقه 9 به این فکر افتاد و از ما خواستند که این برنامه را اجرا کنیم . این برنامهها به این منظور صورت میگیرد که مسئولان همکاری کنند؛ چون در برنامههایی که در خارج شهر و طبیعت انجام میشود مسئولان حضور ندارند؛ اما معمولا در برنامههای شهری مشارکت میکنند و باعث دلگرمی مردم و اعضای گروه میشوند.
باتوجه به این که این روزها افراد به دنبال استفاده بهینه از وقت و تولید سرمایهاند، فعالیتهای داوطلبانه چگونه توجیه میشوند؟و رمز موفقیت گروه را چه میدانید؟
قطعا فعالیتهای داوطلبانه استفاده درست از وقت و سرمایه هر انسان است که داوطلبانه در خدمت محیطزیست قرار میگیرد. این فعالیت از علاقهای که هر فرد به طبیعت دارد و از خصلت طبیعتدوستی انسان ناشی میشود. ما باید کاردواطلبانه را برای تمام مردم کشورمان بهعنوان یک سرمایه انسانی و ملی جا بیاندازیم و تلاش کنیم همه در این راه قدم بردارند و به فکر زمین و سرزمینشان باشند. در این گروه هیچکس از اینکه رفتگر صدایش کنند، ناراحت نمیشود و این یک قدم بزرگ بود که گروه رفتگران طبیعت برداشت. احساس رضایت درونی و مفید بودن نکته اصلی این گروه است.
همکاری نهادها و سازمانهای مرتبط برای حمایت و در اختیار قرار دادن امکانات چگونه است؟
آنها دلگرمی میدهند و حمایت معنوی میکنند وحمایت مادی صرف در اختیار قرار دادن دستکش و کیسه زباله است، اما اگر به سالنی برای همایش و برنامههای تبلیغی گروه نیاز داشته باشیم، همکاری لازم را ندارند .برخی از دهیاریها و شوراهای روستا برای انتقال زبالهها از طبیعت همکاری لازم را ندارند و افراد گروه با خودروهای شخصی خود آنها را به سطلهای زباله شهری منتقل میکنند. برنامههایی نیز با همکاری شهرداری در برخی مدارس انجام گرفته است؛ اما دانشگاهها همکاری نکردهاند. باتوجه به این که بیشتر اعضای گروه دانشجوهستند خودشان پل ارتباطی گروه با دانشگاه هستند.
آیا تفکیک زباله هنگام پاکسازی امکانپذیر است؟
امکان این کار وجود دارد؛ اما بسیار سخت و زمانبر است و به آموزش ویژه نیاز دارد، با توجه به این که زبالهها در طبیعت پراکندهاند، یک فرد به تنهایی نمیتواند به تفکیک بپردازد. بیشترین زباله موجود در طبیعت را کیسههای پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف تشکیل میدهند که باتوجه به این که تجزیه آنها بسیار سخت و زمانبر است و بیشترین آسیب را به طبیعت میرسانند، از مردم تقاضا داریم که کمتر از این ظروف استفاده کنند.
ارسال نظر