درگفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با مجتبی مزروعی، رئیس سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی مطرح شد
سختی تغییر رفتار کشاورزان
دنیای اقتصاد، سیدمهرداد امیرکلالی- بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از زیربنایی‌ترین پایه‌های اقتصادی کشور در شرایط حساسی قرار دارد. از یکسو این بخش با ابلاغ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به‌عنوان واژه‌ای کلیدی در ادبیات اقتصادی کشور مطرح شده و از سوی دیگر با گره خوردن بخشی از این سیاست‌ها با دستگاه‌های همجوار مستلزم ایجاد شبکه گسترده‌ای از مدیریت، یکپارچگی و وحدت فرماندهی است. مسلما از مباحث مهم در بخش کشاورزی تشخیص حوزه‌های مهجور و به‌دنبال آن کنترل و رونق است که البته در بخش‌های مختلف راه‌های متفاوتی نیز برای حصول آن وجود دارد.
دنیای اقتصاد، سیدمهرداد امیرکلالی- بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از زیربنایی‌ترین پایه‌های اقتصادی کشور در شرایط حساسی قرار دارد. از یکسو این بخش با ابلاغ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به‌عنوان واژه‌ای کلیدی در ادبیات اقتصادی کشور مطرح شده و از سوی دیگر با گره خوردن بخشی از این سیاست‌ها با دستگاه‌های همجوار مستلزم ایجاد شبکه گسترده‌ای از مدیریت، یکپارچگی و وحدت فرماندهی است. مسلما از مباحث مهم در بخش کشاورزی تشخیص حوزه‌های مهجور و به‌دنبال آن کنترل و رونق است که البته در بخش‌های مختلف راه‌های متفاوتی نیز برای حصول آن وجود دارد. تجربه سال‌های گذشته ثابت کرده است که اقتصاد مقاومتی به ویژه در بخش کشاورزی طرحی بسته و درون‌گرا نیست و درصورت توجه مسئولان و به‌کارگیری طرح‌های نوین، می‌توان زمینه را برای پایداری نقاط‌قوت در بخش کشاورزی فراهم کرد. برای اطلاع از برنامه‌ها و اولویت‌های سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی در سال جاری به سراغ مجتبی مزروعی، رئیس این سازمان رفتیم.
از مزروعی درباره سه موضوع محوری روز سوال کردیم که همگی آن‌ها به نوعی از پرسش‌های فعالان عرصه کشاورزی نیز محسوب می‌شود. او اولویت‌های کاری سازمان را به سه دسته تحول در نیروی انسانی، توسعه بازرگانی و مصرف بهینه آب تقسیم می‌کند. در مصاحبه قبلی از اصلاح الگوی کشت گفته بود اما در این گفتوگو اذعان می‌کند که به‌دلیل زمان‌بر بودن اصلاح الگوی کشت، به دنبال اصلاح روش‌های کشت هستند. از مشکلات واحدهای لبنی پرسیدیم که در پاسخ به کیفیت شیر اشاره می‌کند و می‌گوید در سال‌های گذشته کیفیت شیر و درنتیجه مصرف آن کاهش پیدا کرد و البته قطع یارانه شیر را در این کاهش سرانه مصرف مهم بود. مزروعی برخلاف معدودی مدیران استان به خوبی به شرح اقدامات دولت می‌پردازد و معتقد است که این دولت، کشور را از پرتگاه نجات داد و حال باید برای سروسامان دادن به خرابی‌های گذشته صبور بود. مشروح گفتوگو را در ادامه می‌خوانید.
درحال حاضر اولویت های شما در سازمان جهادکشاورزی چیست؟
پس از فرمایشات رهبری در نوروز امسال بلافاصله در اولین روز کاری سال جدید، نامه‌ای را به معاونان و مدیران سازمان ابلاغ کردم تا درجهت فرمایشات رهبر انقلاب و با نگاه به اسناد بالادستی، اولویت‌های کاری خود را برای سال ۹۵ ارائه دهند. اولویت‌هایی که مدنظر قرار می‌دهند باید زیرمجموعه‌ای از برنامه‌های وزارتخانه و سازمان جهادکشاورزی استان باشد و بتوان برای آن‌ها برنامه اجرایی و زمان‌بندی تنظیم کرد. اولویت‌های ما، اول توجه به نیروی انسانی است به این شکل که همه جوانب آن از جمله آموزش و معیشت درنظرگرفته شود. ما معتقدیم باید در بخش نیروی انسانی تغییر رفتاری ایجاد کنیم تا در بخش‌های دیگر نیز تحولاتی ایجاد شود. اولویت بعدی توسعه بازرگانی است بدین معنی که حتما برای تولیدات بازار مناسب داشته باشیم و اولویت سوم نیز مسأله آب است و ارتقاء بهره‌وری در آب مدنظر است. باید هر حرکتی در سازمان جهادکشاورزی بر مبنای آب باشد و مصرف آن را کاهش دهیم، لذا برای این منظور اجرای انتقال شبکه‌های آب، اجرای سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار، لایروبی و مرمت قنوات را در اولویت‌های کاری حوزه آب و خاک قرار دادیم. اگر بخواهیم توسعه کشت گلخانه‌ای و مکانیزاسیون داشته باشیم باید درجهت کاهش مصرف و افزایش بهره‌وری آب باشد، به‌طور مثال توسعه کشت گلخانه‌ای، مصرف آب را به یک‌بیستم کاهش می‌دهد.
در گفت‌وگوی قبلی درباره اصلاح الگوی کشت صحبت کردید. حالا بعد از گذشت چندماه، چه برنامه‌ریزی‌ها و اقداماتی انجام داده‌اید؟
اصولا به سختی می‌توان در رفتارها و الگوهای کشاورزان تغییری ایجاد کرد چون کشاورز رویه‌ای را درپیش می‌گیرد و از آزمون و خطا گریزان است زیرا می‌ترسد دچار خسارت شود. سال گذشته نمونه کودی را برای باغات پسته توصیه کردند و بنده از آن استفاده کردم که باعث شد ۵۰ میلیون تومان صدمه ایجاد شود. ما به کشاورز حق می‌دهیم که هر تغییری را اعمال نکند. این تغییر رفتارها مستلزم سرمایه‌گذاری است یعنی کشاورز باید توان تغییر داشته باشد. با این اوصاف در سال گذشته سعی کردیم در شهری مانند رشتخوار، چغندر پاییزه را کشت کنیم چون این محصول در بهار آب زیادی مصرف می‌کند ولی در پاییز مصرف آب نصف می‌شود و آفات آن به حداقل می‌رسد. در برخی شهرستان‌ها بر روی درخت زیتون، عناب و سنجد برنامه‌ریزی و کار اجرایی می‌کنیم. الگوی کشت براساس نیاز جامعه و سرمایه کشاورز تغییر می‌یابد و این موضوع را باید با حمایت کشاورز سرعت ببخشیم که مسلما مستلزم تسهیلات است. اصلاح الگوی کشت در استان زمان‌بر است اما پیگیر اصلاح روش‌های کشت هستیم چون هم استقبال کشاورز از این اصلاح روش بیشتر است و هم اینکه برای مثال کشاورز خربزه‌کار نمی‌تواند هندوانه کشت کند زیرا هرکدام از این محصولات تخصص جداگانه و مدیریت خاصی دارد.
مدتی پیش موضوع مالیات از کشاورزان مطرح شده است. نظر شما در این‌باره چیست؟
در تمام دنیا به کشاورزان یارانه می‌دهند و درحال حاضر نیز دولت اقدامات حمایتی را انجام می‌دهد. در بازار هر کیلوگرم گندم ۸۰۰ تومان است اما ما به قیمت۱۲۷۰ تومان از کشاورز خریداری می‌کنیم و بسیاری از اقلام غذایی نیز به همین صورت است. این حمایت‌ها از سوی دولت صورت می‌گیرد و باید به سمتی برویم که دولت یارانه را به تشکل‌ها پرداخت کند و آن‌ها بین کشاورزان توزیع کنند، به همین دلیل اخذ مالیات معنایی ندارد.
اخیرا رئیس یکی از تشکل‌های خصوصی در حوزه لبنی اظهار کرده که تنها 30 درصد از واحدهای تولید لبنیات فعالیت می‌کنند و در این وضعیت وخیم تولید بازهم وزارت جهادکشاورزی مجوز صادرات می‌دهد. این موضوع را چطور ارزیابی می‌کنید؟
درحال حاضر واحدهای لبنی، شیر را از دامدار چهار ماهه و زیرقیمت خریداری می‌کنند و محصولات را در بازار نقدی می‌فروشند. یکسری موضوعات مثل وجود روغن پالم و وایتکس در شیر باعث کاهش میزان مصرف شد. مسلما مردم شیر با یک درصد چربی را نمی پسندند و به جای آن مصرف شیر فله‌ای افزایش پیدا می‌کند. باید برای میزان مصرف چاره‌ای اندیشید و از طرفی چون حجم کار زیاد است دولت نمی‌تواند یارانه پرداخت کند. باید تعادل و رغبت در بازار ایجاد کرد. موضوع صادرات محصولات لبنی را تکذیب می‌کنم و به هیچ عنوان مجوز صادرات نداده‌ایم و مجموعه وزارت با این مسأله برخورد می‌کند.
مشخصا برای رفع مشکلات واحدهای لبنی که تعطیل شدند چه اقداماتی صورت گرفته است؟
وزارتخانه لیست این واحدها را خواسته و قرار است آقای حجتی مسأله این واحدهای تعطیل را در هیأت دولت مطرح کنند تا بتوانیم برای واحدهای نیمه‌فعال و تعطیل تسهیلات خاصی را فراهم کنیم. در دولت سابق با هدفمندسازی یارانه‌ها، قیمت‌ها چند برابر شد به‌طورمثال قیمت شیر بسیار افزایش پیدا کرد، به همین دلیل این موضوع مستقیما بر فروش تاثیر گذاشت و مصرف کاهش چشمگیری پیدا کرد.
همانطورکه می‌دانید همین مسائل ساده و کوچک و حل معضلات کشاورزان برای مردم ملموس است و در رأی و نظر آن‌ها برای انتخابات سال آینده موثر است.
بله تمام تلاش دولت تدبیر و امید نیز در راستای حل این معضلات است اما با این حال فراموش نکنیم کشور به سمت پرتگاه رفته بود و در انتخابات ۹۲ از سراشیبی نجات پیدا کرد و نباید انتظار داشت با این حجم خرابی با سرعت بالا نیز حرکت کرد. اگر دولت جلوی تورم ۴۰ درصد را نمی‌گرفت قیمت مرغ و برنج طی ۳سال گذشته، دو برابر شده بود. بیشتر تلاش‌های دولت صرف برداشتن تحریم‌های ظالمانه‌ای شد که براساس بی‌تدبیری ایجاد شده بود. مردم به‌خوبی متوجه می‌شوند که چه کسی تصمیم عاقلانه می‌گیرد و چه کسانی تصمیمات احساسی و مقطعی اتخاذ می‌کنند. تمام سعی دولت بر این است که رونق اقتصادی ایجاد کند و کشور در ریل پیشرفت قرار بگیرد.
ارسال نظر