گزارش «دنیای اقتصاد» از گسترده شدن موضوع لغو کنسرت‌ها در دو سال اخیر
موسیقی روی لبه تیغ مخالفان
لغو شدن برخی کنسرت‌ها آن هم درست نزدیک به زمان برگزاری، گویا به سناریوی نانوشته‌ای تبدیل شده که مدتی است فضای موسیقی کشور را هدف قرار داده است. کنسرت‌هایی که بدون دلیل مشخصی به یکباره دستور به لغو برگزاری آنها داده می‌شود. پیش از آغاز برگزاری، از ورود مردم به سالن‌ها جلوگیری و بدون هیچ اعلام قبلی، اجرای کنسرت متوقف می‌شود. لغو پیاپی برگزاری چند کنسرت در بوشهر بدون دستور قضائی طی ماه‌های قبل و برخورد با مردمی که خواستار ورود به سالن بودند، یکی از این موارد است. نمونه این موارد کم نیست. در کمتر از ده روز گذشته نام‌های مطرحی در حوزه موسیقی و البته موسیقی ملی ایرانی از جمله وحید تاج، پرواز همای و حتی کیهان کلهر نیز در آستانه برگزاری لغو شد.
لغو شدن برخی کنسرت‌ها آن هم درست نزدیک به زمان برگزاری، گویا به سناریوی نانوشته‌ای تبدیل شده که مدتی است فضای موسیقی کشور را هدف قرار داده است. کنسرت‌هایی که بدون دلیل مشخصی به یکباره دستور به لغو برگزاری آنها داده می‌شود. پیش از آغاز برگزاری، از ورود مردم به سالن‌ها جلوگیری و بدون هیچ اعلام قبلی، اجرای کنسرت متوقف می‌شود. لغو پیاپی برگزاری چند کنسرت در بوشهر بدون دستور قضائی طی ماه‌های قبل و برخورد با مردمی که خواستار ورود به سالن بودند، یکی از این موارد است. نمونه این موارد کم نیست. در کمتر از ده روز گذشته نام‌های مطرحی در حوزه موسیقی و البته موسیقی ملی ایرانی از جمله وحید تاج، پرواز همای و حتی کیهان کلهر نیز در آستانه برگزاری لغو شد. بدون شک جو روانی ناشی از لغو یکباره کنسرت‌ها یک بخش ماجرا است و بخش دیگر آن بار مالی ناشی از این مساله است. با این همه هزینه اجاره سالن برای اجرای موسیقی متناسب با محل آن متفاوت است. اجرای موسیقی زنده نیازمند سالنی مجهز به سیستم صوتی مناسب و محلی برای حضور تعداد زیادی تماشاگر است. اغلب سالن‌های مجهز و بزرگ در شهر تهران نیز متعلق به اشخاص حقوقی است، که هزینه اجاره آنها کم
نیست. هزینه اجاره برخی سالن‌ها از شبی 8 تا 10 میلیون تومان آغاز می‌شود تا 80 و 120 میلیون تومان. به هر‌ترتیب، لغو شدن‌های یکباره اجرای کنسرت‌ها در کشور که اخیرا به کرات اتفاق می‌افتد، علاوه بر بی‌اعتمادی و جو منفی روانی آن برای اجراکنندگان و حتی مردمی که قرار است به تماشا بیایند، هزینه‌های مالی سنگینی نیز به همراه دارد که حداقل بخشی از آن بر دوش هنرمندان گذاشته می‌شود.
تلخ‌ترین خبر فرهنگی یک سال گذشته
به هر حال زنجیره کنسرت‌هایی که لغو می‌شوند همچنان ادامه دارد، هر چند ورود رئیس‌جمهور به این مساله، ماجرای لغو کنسرت‌ها را وارد فاز جدیدی کرده است. ابعاد ماجرا البته بسیار گسترده است. این قصه لغو آنقدر تکرار شد که به یکی از بزرگ‌ترین اتفاقات حاشیه‌ساز سال ۹۳ تبدیل شد. تا جایی که بر اساس نظرسنجی‌های سایت‌های مختلف خبری، لغو سریالی کنسرت‌ها تلخ‌ترین خبر فرهنگی سال 93 بود. برخوردی که با هنرمندان این عرصه در رابطه با لغو کنسرت‌ها هم می‌شد برخورد عجیب و غریبی بود. مثلا سالار عقیلی درست روی صحنه شاهد پایین آوردن همسر نوازنده‌اش از سن بود یا علیرضا قربانی نه تنها کنسرتش لغو شد، که با حاشیه‌های عجیب و غریبی هم مواجه شد. حاشیه‌هایی که نه تنها کنسرت او را در مشهد لغو کرد که پای‌شان به تهران هم کشیده شد تا برنامه این خواننده در دانشگاه شهید بهشتی هم کنسل شود.
داستان لغو کنسرت‌ها اما محدود به هنرمندان ایرانی نبود. چندی پیش اداره اماکن اجازه ورود گروه «جیپسی کینگ» را به ایران نداد. هر چند قربانیان این ماجرا بیش از همیشه هنرمندان داخلی بودند. هفته گذشته وقتی کنسرت کیهان کلهر هم لغو شد دیگر صدای خیلی‌ها درآمد. او هم در واکنش به این اتفاق گفت که دیگر در ایران برنامه نخواهد داشت. چند روز بعد نیز علاقه‌مندان پرواز همای که بلیت کنسرت او را تهیه کرده بودند با پیامکی روبه‌رو شدند که خبر از لغو اجرای این برنامه می‌داد و قرار شد پول بلیت‌هایی که تهیه کرده بودند طی هفت روز کاری به آنها برگشت داده شود.
واکنش رئیس‌جمهور به لغو کنسرت‌ها
با همه این حرف‌ها وقتی دکتر حسن روحانی در نشست مطبوعاتی خود به شکلی مستقیم به لغو کنسرت‌ها اشاره کرد، ماجرا رنگ و بوی دیگری به خود گرفت. روحانی گفت: «فضا را باید کاملا به گونه‌ای‌ترسیم کنیم که فضا هم برای آنها که می‌خواهند از کالاهای فرهنگی استفاده کنند و هم آنهایی که می‌خواهند این آثار را تولید کنند، فضای مناسب و امنی باشد.» او لغو کنسرت‌ها را تضییع حقوق مردم دانست و افزود: «آنهایی که بلیت یک برنامه را خریداری کرده و خود را برای دیدن آن آماده کرده‌اند با این راه حقوق‌شان نادیده گرفته می‌شودو به شکل کلی هر نوع دخالت خارج از قانون در امور فرهنگی، تضییع حقوق مردم است.» رئیس‌جمهور تنها مرجع را قانون دانست و گفت: «وقتی دستگاهی به‌عنوان مرجع قانونی برای مجوز تعیین شده، دخالت دیگران در این امور شایسته نیست و باید بگذاریم قانون عملیاتی و اجرایی شود. اینکه تصور می‌شود که این کار خوب است یا بد و آثارش مثبت است یا منفی، به خاطر عدم التزام به قانون به‌وجود می‌آید. در حالی که همه ما باید به قانون عمل کنیم و دنبال اجتهاد شخصی نباشیم و اجتهاد را برای حوزه‌های علمیه بگذاریم.»
حسن روحانی ادامه داد: «مجوزی که صادر می‌شود باید مورد احترام باشد. علاوه بر آن باید یادمان باشد که وقتی در یک چارچوب، مجوزی برای یک کنسرت داده می‌شود و از مردم دعوت می‌شود و بلیت می‌خرند این‌گونه دخالت‌ها تضییع حقوق مردم است، علاوه بر اینکه تضییع حقوق اصحاب فرهنگ باشد.» همین ماجرای مجوز بود که بعد از سخنان روحانی، معاون هنری وزیر ارشاد را هم به واکنش واداشت. او ورود رئیس‌جمهور به قضیه لغو کنسرت‌ها را وسیله‌ای دانست برای آنکه جریان‌های مختلف به این فکر کنند که چرا باید یک گروه مجوز صادر کند و گروه دیگر آن را لغو کند و هرکس کار خودش را بکند. مرادخانی از برگزاری جلساتی در آینده خبر داد تا مشکلات حل شود و گفت تاکنون تمام تلاش ارشاد برای همفکری و همکاری بوده ولی متاسفانه بعضی ناهماهنگی‌ها به‌وجود می‌آید که باید به نحوی آنها برطرف شود.
او اظهار امیدواری کرد ورود رئیس‌جمهور این امر خیر را ایجاد کند که لااقل کسانی که در این زمینه ورود پیدا می‌کنند و نظر می‌دهند با دغدغه بیشتری به این موضوع نگاه کنند و با کمک هم بتوانیم مشکلات به‌وجود آمده را حل‌وفصل کنیم.
تاکید ناجا بر ادامه برخوردها
سخنگوی نیروی انتظامی در واکنش به سخنان سخنگوی وزارت ارشاد که گفته بود نیروی انتظامی حق لغو هیچ کنسرتی را ندارد، نظر دیگری داشت و گفت که ماده ۲۰ آیین نامه مصوب هیات‌وزیران صراحتا اشاره می‌کند که برگزاری هرگونه برنامه هنری و نمایشی مستلزم تحصیل اجازه مخصوص از نیروی انتظامی است.» او همچنین گفته بود که ناجا به وظیفه ذاتی خود عمل می‌کند و حتما برای انجام ماموریت‌های خود مصلحت اندیشی و سیاسی کاری نخواهد کرد. با این حال کلاف سر در گم لغو کنسرت‌ها همچنان اهالی موسیقی را در وضعیت عجیبی قرار داده است. گرهی که زمانی می‌شد با دست باز کرد حالا با دندان هم باز نمی‌شود و در این میان تنها چیزی که قربانی می‌شود حق مردم و هنرمندانی است که می‌خواهند در چارچوب قانون فعالیت فرهنگی داشته باشند.
تلخ‌ترین خبر فرهنگی یک سال گذشته
به هر حال زنجیره کنسرت‌هایی که لغو می‌شوند همچنان ادامه دارد، هر چند ورود رئیس‌جمهور به این مساله، ماجرای لغو کنسرت‌ها را وارد فاز جدیدی کرده است. ابعاد ماجرا البته بسیار گسترده است. این قصه لغو آنقدر تکرار شد که به یکی از بزرگ‌ترین اتفاقات حاشیه‌ساز سال ۹۳ تبدیل شد. تا جایی که بر اساس نظرسنجی‌های سایت‌های مختلف خبری، لغو سریالی کنسرت‌ها تلخ‌ترین خبر فرهنگی سال 93 بود. برخوردی که با هنرمندان این عرصه در رابطه با لغو کنسرت‌ها هم می‌شد برخورد عجیب و غریبی بود. مثلا سالار عقیلی درست روی صحنه شاهد پایین آوردن همسر نوازنده‌اش از سن بود یا علیرضا قربانی نه تنها کنسرتش لغو شد، که با حاشیه‌های عجیب و غریبی هم مواجه شد. حاشیه‌هایی که نه تنها کنسرت او را در مشهد لغو کرد که پای‌شان به تهران هم کشیده شد تا برنامه این خواننده در دانشگاه شهید بهشتی هم کنسل شود.
داستان لغو کنسرت‌ها اما محدود به هنرمندان ایرانی نبود. چندی پیش اداره اماکن اجازه ورود گروه «جیپسی کینگ» را به ایران نداد. هر چند قربانیان این ماجرا بیش از همیشه هنرمندان داخلی بودند. هفته گذشته وقتی کنسرت کیهان کلهر هم لغو شد دیگر صدای خیلی‌ها درآمد. او هم در واکنش به این اتفاق گفت که دیگر در ایران برنامه نخواهد داشت. چند روز بعد نیز علاقه‌مندان پرواز همای که بلیت کنسرت او را تهیه کرده بودند با پیامکی روبه‌رو شدند که خبر از لغو اجرای این برنامه می‌داد و قرار شد پول بلیت‌هایی که تهیه کرده بودند طی هفت روز کاری به آنها برگشت داده شود.
واکنش رئیس‌جمهور به لغو کنسرت‌ها
با همه این حرف‌ها وقتی دکتر حسن روحانی در نشست مطبوعاتی خود به شکلی مستقیم به لغو کنسرت‌ها اشاره کرد، ماجرا رنگ و بوی دیگری به خود گرفت. روحانی گفت: «فضا را باید کاملا به گونه‌ای‌ترسیم کنیم که فضا هم برای آنها که می‌خواهند از کالاهای فرهنگی استفاده کنند و هم آنهایی که می‌خواهند این آثار را تولید کنند، فضای مناسب و امنی باشد.» او لغو کنسرت‌ها را تضییع حقوق مردم دانست و افزود: «آنهایی که بلیت یک برنامه را خریداری کرده و خود را برای دیدن آن آماده کرده‌اند با این راه حقوق‌شان نادیده گرفته می‌شودو به شکل کلی هر نوع دخالت خارج از قانون در امور فرهنگی، تضییع حقوق مردم است.» رئیس‌جمهور تنها مرجع را قانون دانست و گفت: «وقتی دستگاهی به‌عنوان مرجع قانونی برای مجوز تعیین شده، دخالت دیگران در این امور شایسته نیست و باید بگذاریم قانون عملیاتی و اجرایی شود. اینکه تصور می‌شود که این کار خوب است یا بد و آثارش مثبت است یا منفی، به خاطر عدم التزام به قانون به‌وجود می‌آید. در حالی که همه ما باید به قانون عمل کنیم و دنبال اجتهاد شخصی نباشیم و اجتهاد را برای حوزه‌های علمیه بگذاریم.»
حسن روحانی ادامه داد: «مجوزی که صادر می‌شود باید مورد احترام باشد. علاوه بر آن باید یادمان باشد که وقتی در یک چارچوب، مجوزی برای یک کنسرت داده می‌شود و از مردم دعوت می‌شود و بلیت می‌خرند این‌گونه دخالت‌ها تضییع حقوق مردم است، علاوه بر اینکه تضییع حقوق اصحاب فرهنگ باشد.» همین ماجرای مجوز بود که بعد از سخنان روحانی، معاون هنری وزیر ارشاد را هم به واکنش واداشت. او ورود رئیس‌جمهور به قضیه لغو کنسرت‌ها را وسیله‌ای دانست برای آنکه جریان‌های مختلف به این فکر کنند که چرا باید یک گروه مجوز صادر کند و گروه دیگر آن را لغو کند و هرکس کار خودش را بکند. مرادخانی از برگزاری جلساتی در آینده خبر داد تا مشکلات حل شود و گفت تاکنون تمام تلاش ارشاد برای همفکری و همکاری بوده ولی متاسفانه بعضی ناهماهنگی‌ها به‌وجود می‌آید که باید به نحوی آنها برطرف شود.
او اظهار امیدواری کرد ورود رئیس‌جمهور این امر خیر را ایجاد کند که لااقل کسانی که در این زمینه ورود پیدا می‌کنند و نظر می‌دهند با دغدغه بیشتری به این موضوع نگاه کنند و با کمک هم بتوانیم مشکلات به‌وجود آمده را حل‌وفصل کنیم.
تاکید ناجا بر ادامه برخوردها
سخنگوی نیروی انتظامی در واکنش به سخنان سخنگوی وزارت ارشاد که گفته بود نیروی انتظامی حق لغو هیچ کنسرتی را ندارد، نظر دیگری داشت و گفت که ماده ۲۰ آیین نامه مصوب هیات‌وزیران صراحتا اشاره می‌کند که برگزاری هرگونه برنامه هنری و نمایشی مستلزم تحصیل اجازه مخصوص از نیروی انتظامی است.» او همچنین گفته بود که ناجا به وظیفه ذاتی خود عمل می‌کند و حتما برای انجام ماموریت‌های خود مصلحت اندیشی و سیاسی کاری نخواهد کرد. با این حال کلاف سر در گم لغو کنسرت‌ها همچنان اهالی موسیقی را در وضعیت عجیبی قرار داده است. گرهی که زمانی می‌شد با دست باز کرد حالا با دندان هم باز نمی‌شود و در این میان تنها چیزی که قربانی می‌شود حق مردم و هنرمندانی است که می‌خواهند در چارچوب قانون فعالیت فرهنگی داشته باشند.
ارسال نظر