دوران ریاضت انگلیسی
این روزها در انگلیس مانند دیگر کشورهای اروپایی، بحث ریاضت اقتصادی داغ است. انگلیس عضو پول واحد اروپا یورو نیست. اما این کشور هم از بحران مالی اقتصادی سال‌های اخیر جهان مصون نمانده و فراز و نشیب آن را تجربه کرده است. با آنکه اقتصاد انگلیس در سال‌های اخیر در میان کشورهای اروپایی‏ باثبات‏ترین و پررونق‏ترین بوده اما صدای پای بحران همیشه در این کشور شنیده شده و به همین خاطر اکنون محافظه ‏کاران حاکم در این کشور، به‌دنبال تدابیری برای پیشگیری هستند. ازجمله این تدابیر، سیاست‏های سخت مالی موسوم به ریاضت اقتصادی است که وزیر دارایی انگلیس بسته جدید آن را تهیه و این ماه ارائه کرده‏است. سیاست‏هایی که مخالفان سرسختی در سراسر اروپا و در انگلیس دارد. مخالفانی که به شکل احزاب چپ در چند کشور اروپایی از شوراهای شهر تا خود دولت قدرت گرفته‏اند و ادامه حیات این سیاست‏های ریاضتی را تهدید می‏کنند. جنبش مردمی پرقدرتی هم علیه این سیاست‏ها شکل گرفته که هر روز شهرهای مختلف اروپا را با اعتراض و ناآرامی همراه می‏کنند.
محافظه‏کاران حاکم در انگلیس که اکنون در نتیجه انتخابات امسال بدون شریک، همه قدرت را در اختیار دارند، می‏گویند با همین سیاست‏های ریاضتی از سال ۲۰۱۰ تاکنون پس‏اندازی ۹۸ میلیارد پوندی فراهم کرده‏اند. به نوشته فایننشال تایمز، این سیاست‏های ریاضتی دولت انگلیس در کل اروپا بدون رقیب است و سخت‏ترین سیاست‏هایی است که یک دولت اروپایی اتخاذ کرده است. اکنون وزیر دارایی انگلیس در چارچوب بودجه جدید دولت، سیاست‏های ریاضتی جدیدی ارائه کرده که با اجرای آن، تا ۲۰ میلیارد دلار دیگر باید از هزینه‏ها کم و پس‏انداز شود. بر اساس آمارها، تنها سه کشور دیگر در اروپا تا این اندازه از هزینه‏های خود کم کرده‏اند. این سه کشور همان سه کشور بحران‌زده و بیمار و در آستانه ورشکستگی اروپا یعنی یونان، اسپانیا و ایرلند هستند. این درحالی است که وضعیت و شرایط اقتصادی انگلیس با این سه کشور اساسا قابل مقایسه نیست.
باوجود این مقدار کاهش شدید هزینه‏ها و سیاست‏های سختگیرانه، میزان حمایت مردم از محافظه‏کاران انگلیس بسیاری را در اروپا و در جهان متعجب کرده است. درحالی‌که در دیگر کشورهای اروپایی، سیاست‏های سخت مالی باعث سقوط پی در پی دولت‏ها شده، اما در انگلیس حزب محافظه‏کار با وجود اجرای این برنامه‏ها امسال در انتخابات نتایج کم‌سابقه‏ای به دست آورد و حتی نیاز به شریک ائتلافی هم پیدا نکرد. یکی از دلایل حمایت مردم از این سیاست‏های سخت مالی شاید عملکرد خوب و شاخص‏های امیدوارانه رونق و رشد اقتصادی دولت در سال‌های اخیر باشد.
ضربه به اقشار آسیب‏پذیر
وزیر دارایی انگلیس در سیاست‏های ریاضتی خود همچنان حمایت مالی از بخش‏های درمان، آموزش و البته دفاعی نظامی را ادامه داده است. یعنی بودجه این بخش‏ها آسیب و کاهش چندانی نداشته است. اما شوراهای شهری و دولت‏های محلی بیشترین کاهش بودجه را تجربه کرده و می‏کنند. این وضعیت موجب شده اقشار آسیب‏پذیر جامعه بیشترین ضربه را از این سیاست‏ها ببینند. به نوشته فایننشال تایمز، از سال 2010 حدود 150 هزار سالمند دسترسی به خدمات مراقبت و نگهداری را از دست داده‏اند. شمار کودکانی که به مراکز نگهداری کودکان بی‏سرپرست سپرده شده‏اند، هفت برابر شده است. این درحالی است که بودجه این مراکز 30 درصد کاهش یافته است.
یکی از مراکز خیریه کمک به کودکان فقیر در انگلیس موسوم به صندوق نجات کودکان، امسال در گزارشی نسبت به افزایش شمار کودکان فقیر در این کشور هشدار داد و اعلام کرد، در یک سال اخیر ۲۵ درصد از والدین انگلیسی با مشکل تامین غذا روبه‏رو بوده‏اند. این نهاد خیریه در گزارش خود اعلام کرده که یک‌چهارم کودکان در انگلیس با فقر روبه‏رو هستند که این فقر شامل مشکل در تهیه غذا، لباس و جای خوابیدن است. دولت انگلیس رسما اعلام کرده که ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار کودک در این کشور در فقر به سر می‏برند.
دفاع از ریاضت
محافظه‏کاران حاکم در انگلیس و شخص جورج آزبورن وزیر دارایی در مقابل منتقدان سیاست‏های ریاضتی و برای دفاع از خود، حزب کارگر را مسوول وضعیت موجود می‏دانند. محافظه‏کاران می‏گویند خرج‏های بی‏حساب و کتاب حزب کارگر در دولت قبل، باعث شده که اکنون چاره‏ای جز صرفه‏جویی و ریاضت برای دولت و مردم باقی نماند. آزبورن بارها گفته‏است که کسری بودجه هنگفتی را از دولت حزب کارگر به ارث برده و باید برای جبران این کسری، انگلیس تا سال‌ها ریاضت بکشد. او می‏گوید دولت‏های محلی و شوراهای شهری از دولت قبل عادت کرده‏اند که برای کارهای بوروکراتیک بی‏فایده‏شان بودجه هنگفت طلب کنند ولی ادامه این روند در شرایط کنونی ممکن نیست. به همین خاطر او از تغییر ساختار اداری حمایت می‏کند. بنابراین اکنون دولت با دو جریان سخت روبه‏رو است یکی تغییر ساختار اداری و کوچک کردن و ادغام نهادها و همزمان کاهش هزینه‏ها. در موقعیت کنونی، هزینه‏های دولت ۳۶ درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‏دهد. آزبورن و محافظه‏کاران حاکم در انگلیس می‏گویند با اجرای سیاست‏های ریاضتی، هزینه‏های دولت تا سال ۲۰۲۰ به رقم اواخر دهه ۱۹۹۰ بازمی‏گردد یعنی زمانی که تونی بلر در قدرت بود.
البته با این تفاوت که اکنون بخش‏های درمان و بازنشستگی بخش بزرگ‌تری از هزینه‏های کلی دولت را نسبت به گذشته تشکیل می‏دهد.
محافظه‏کاران می‏گویند از طریق تغییر سیاست‏های مالیاتی بخشی از این کاهش هزینه‏ها را به اجرا می‏گذارند. یعنی کاهش مالیات فقرا و افزایش مالیات ثروتمندان. اما منتقدان آنها به ویژه در رسانه‏ها می‏گویند، محافظه‏کاران به ویژه در شهرهای کوچک و دولت‏های محلی هزینه‏ها و بودجه اقشاری را کاهش می‏دهند که کمترین سهم را در زمینه آرا دارند و آسیبی به آرای محافظه‏کاران در انتخابات نمی‏زنند. منظور آنها اقشاری چون معلولان، بی‏خانمان‏ها و سالمندان فقیر است که صدای بلندی در جامعه ندارند و خطری سیاسی برای دولت محسوب نمی‏شوند.
ریاضت ادامه دارد
دو اندیشکده اقتصادی سیاسی در انگلیس در گزارشی پیش‏بینی کرده‏اند که سیاست‏های ریاضتی دولت تا سال 2020 ادامه می‏یابد. موسسه مطالعات مالی و موسسه مطالعات دولت در لندن در گزارش خود گفته‏اند، باوجود وعده‏ای که وزیر دارایی انگلیس در سال 2010 داد که بودجه را طی 4 سال متوازن می‏کند، این کار صورت نگرفته و انتخابات سال 2015 هم انتخاباتی با موضوع ریاضت اقتصادی بود. بر اساس پیش‏بینی این دو موسسه، انتخابات سال 2020 هم با همین موضوع برگزار می‏شود و این بحث همچنان در انگلیس ادامه خواهد یافت.