قرار سالانه نقش‌آفرینان بزرگ جهان
مجمع جهانی اقتصاد که به نام «اجلاس داووس» معروف شده است، هرساله در فصل زمستان در شهری با همین نام که یک تفریحگاه اسکی در کشور سوئیس است برپا می‌شود. این گردهمایی بزرگ سابقه‌ای قدیمی دارد. نخستین بار در سال 1971 بود که 450 نفر از رهبران اقتصادی و سرمایه‌داران اروپایی به دعوت کلاوس شواب مهندس و اقتصاد‌دان آلمانی در یک تفریحگاه اسکی سوئیس که شهر داووس نام دارد، گرد هم آمدند. شواب که در آن زمان در دانشگاه ژنو تدریس می‌کرد، داووس را برای جمع شدن اقتصاددانان، سیاستمداران، صاحبان سرمایه، نظریه‌پردازان و هنرمندان انتخاب کرد. ایده اصلی اجلاس این بود که این افراد در یک جا جمع شوند تا درباره مسائل روز اروپا تبادل‌نظر کنند. بعد از این ریاست، وی مجمع مدیریت اروپایی را که یک سازمان غیرانتفاعی بود در ژنو راه‌اندازی کرد و با کمک این مجمع سران تجاری و صنعتی اروپا را هر ساله در ماه ژانویه به داووس فرا می‌خواند. سپس برگزاری جلسات منطقه‌ای در کشورهای مختلف جهان بعد از برگزاری اجلاس سالانه داووس به برنامه کاری این مجمع اضافه شد. رویدادهای سال ۱۹۷۳ میلادی -از جمله جنگ یوم کیپور۱ و از هم پاشیدن سیستم برتون وودز2- موجب شد که اجلاس داووس به جای تمرکز بر مسائل مدیریتی، نگاه خود را به مشکلات سیاسی و اقتصادی روز معطوف کند و یک سال بعد، برای اولین‌بار رهبران سیاسی جهان هم به داووس دعوت شدند.

از سال ۱۹۷۹ مجمع مدیریت جهانی انتشار گزارش رقابت اقتصادی جهانی را نیز بر عهده گرفت. اما در سال ۱۹۸۷ «مجمع مدیریت اروپا» به «مجمع اقتصاد جهانی» تغییر نام داد و با توسعه حوزه کاری خود تلاش کرد تا اختلافات و مشکلات جهانی را با ایجاد یک پلتفرم بین‌المللی حل کند. البته مجمع جهانی اقتصاد تاثیرات بین‌المللی مهمی نیز بر جای گذاشت. در سال ۱۹۸۸ میلادی رهبران ترکیه و یونان در این شهرک «بیانیه داووس» را برای پیشگیری از جنگ امضا کردند. یک سال بعد، اولین دیدار سیاستمداران دو کشور کره در سطح وزیران در همین شهر برگزار شد. در همان سال، اولین صحبت‌ها درباره اتحاد آلمان شرقی و غربی هم در این اجلاس صورت گرفت. البته رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، هم که در حال تبدیل شدن به مرد جنجال‌های بی‌شمار است، در اجلاس داووس در سال ۲۰۰۹ میلادی صحنه‌ای فراموش‌نشدنی به وجود آورد. اردوغان در آن زمان نخست‌وزیر ترکیه بود و در میانه جلسه صحبت با شیمون پرز، رئیس‌جمهوری وقت رژیم صهیونیستی، اجلاس را ترک کرد و گفت که فکر نمی‌کند که دیگر پا به این اجلاس بگذارد. در سال‌های اخیر و با شدت گرفتن بحران اقتصادی در اروپا، اجلاس داووس یک‌بار دیگر سمت و سوی اقتصادی بیشتری گرفت و بیش از گذشته بر مشکلات اقتصادی و تجاری دنیای غرب متمرکز شد. چنان که موضوع اصلی اجلاس داووس در سال ۲۰۱۵ میلادی هم به این اتفاق‌ها اختصاص داشت.


داووس ۲۰۱۶

چهل و پنجمین اجلاس مجمع جهانی اقتصاد امسال نیز به رسم هر ساله از روز 30 دی تا 3 بهمن در داووس سوئیس برگزار شد. در اجلاس امسال رهبران و تصمیم‌سازان مشهور جهان از جمله جو بایدن معاون رئیس‌جمهوری آمریکا، دیوید کامرون نخست‌وزیر انگلستان، نواز شریف نخست‌وزیر پاکستان و یوآخیم گاوک رئیس‌جمهوری آلمان، شرکت کردند. از دیگر شرکت‌کنندگان در این اجلاس، وزیر امور خارجه کشورمان محمدجواد ظریف بود. وی در این گردهمایی سخنرانی کرد و با اشاره به اینکه برخی در منطقه دنبال به شکست کشاندن توافق هسته‌ای هستند افزود که هیچ تهدیدی از جانب ایران علیه هیچ‌کدام از همسایگانش وجود ندارد.

در اجلاس داووس سال 2016 حدود 2500 نفر شرکت کردند که یک سوم آنها از تصمیم‌سازان کسب‌وکارهای جهان هستند. کلاوس شواب، رئیس مجمع جهانی اقتصاد، که اکنون 77 ساله است در مراسم افتتاحیه این اجلاس گفت درمورد آینده اروپا، تاثیرات ناشی از کاهش قیمت نفت و افزایش نابرابری در سراسر جهان نگران است. او همچنین از تصمیم مجمع جهانی اقتصاد در دعوت نکردن از نماینده کره‌شمالی به این مجمع دفاع کرد. مجمع جهانی اقتصاد به دلیل ادعای کره‌شمالی در مورد آزمایش بمب هیدروژنی از دعوت نماینده این کشور به این مجمع خودداری کرد. شواب گفت: «ما باید با افکار عمومی جهانی همبستگی داشته باشیم. ما هرگز تسلیم هیچ‌گونه فشاری نمی‌شویم، اما یک اصل داریم به این معنی که تحریم‌های سازمان ملل را رعایت می‌کنیم.» او گفت در شرایطی که جهان با مشکلات بی‌شماری مانند تغییرات آب و هوایی و جنگ رو به رو است، این مسائل محور مباحث اجلاس امسال خواهند بود. او همچنین گفت پیشرفت سریع و گسترده تکنولوژی در عصر دیجیتال در حوزه‌هایی مانند نانوتکنولوژی و اتوماسیون این تهدید را به وجود آورده که بسیاری از کارکنان بی‌مهارت شغل‌شان را از دست بدهند. ازجمله مباحثی که در اجلاس امسال مجمع جهانی اقتصاد مطرح شد، آشفتگی اخیر بازارهای مالی و نگرانی از رشد کند اقتصادی چین است و این مساله که رشد اقتصادی پایین به یک هنجار جدید تبدیل شده است. از دیگر مسائل نگران‌کننده‌ای که درباره آن بحث شد این است که گرچه نرخ بیکاری در بریتانیا کاهش یافته است، اما سطح دستمزدها پایین و ناامیدکننده است.


پی‌نوشت:

۱- جنگ یوم کیپور- جنگی که اکتبر سال ۱۹۷۳ میان سوریه و مصر از یک سو و اسرائیل از سوی دیگر رخ داد و کشورهای بسیاری را درگیر و پیامدهای اقتصادی فراوان از جمله تحریم فروش نفت به اسرائیل از سوی کشورهای عربی ر ا به همراه داشت.

۲- کنفرانس بین‌المللی تاریخی در سال ۱۹۴۴ که منجر به تشکیل نهادهای اقتصادی همچون صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی ترمیم و توسعه شد.