چرا تولید خودرو افت کرد؟
گروه خودرو: تولید خودرو در ایران این روزها حال و روز خوشی ندارد. در حالی که تصور می‌شد با توافق هسته‌ای و به دنبال آن لغو تحریم‌ها تولید با رونق همراه شده اما با توجه به آمار منتشره ازسوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، نه‌تنها تولید خودرو روندی نزولی به خود گرفته بلکه به اعتقاد بسیاری از دست‌اندرکاران، برنامه تولید در سال 94 نیز به‌طور حتم محقق نخواهد شد.طبق آماری که وزارت صنعت، معدن و تجارت طی هفته جاری منتشر کرد، در مجموع تا پایان بهمن ماه امسال، 731 هزار و 359 دستگاه انواع محصولات سواری در ایران‌خودرو، سایپا و پارس خودرو به تولید رسیده است که این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، کاهشی حدودا 5/ 8 درصدی را نشان می‌دهد.
این سه خودروساز همچنین در بهمن ماه، ۸۰ هزار و ۸۲۰ دستگاه انواع محصولات سواری را تولید کرده‌اند تا در مقایسه با دی ماه، کاهشی ۵/ ۵ درصدی را تجربه کنند. بر این اساس آمار دی ماه امسال نسبت به آذرماه در حالی روند صعودی داشته که مطابق بسته خروج ضد رکود دولت که در آن تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی برای خرید خودرو پیش‌بینی شده بود خودروسازان مجبور به رشد تیراژ در ۲ ماه گذشته بودند حال آنکه با اتمام تعهدات، تولید باز هم روندی نزولی به خود گرفته است.در این زمینه بسیاری از کارشناسان تاکید می‌کنند که تولید و عرضه خودرو ارتباط مستقیمی با تقاضا دارد حال آنکه به دلیل رکود و عدم تقاضای مناسب ازسوی بازار، تولید نیز روندی کاهنده داشته است. همچنین این کارشناسان تاکید می‌کنند که تولید خودرو بخصوص در شرایط کنونی که تحریم‌ها لغو شده است می‌تواند تداوم داشته باشد حال آنکه شرایط بازار و سردی متقاضیان نسبت به خرید خودرو، مانع از رونق تولید شده است. در حال حاضر بازار خودرو شرایط متفاوتی را نسبت به سال‌های گذشته تجربه می‌کند. در حالی که در ماه‌های پایانی هر سال با فرارسیدن تعطیلات و به دنبال آن سفرهای نوروزی، تقاضا برای خرید خودرو افزایش پیدا می‌کند، اما امسال ظاهرا تقاضایی برای خودرو نیست، به همین دلیل خودروسازان نیز تولید را بر حسب تقاضا کاهش داده‌اند. اما چرا تقاضای موثری در بازار وجود ندارد؟به‌نظر می‌رسد با توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها که شرایط جدید سیاسی و اقتصادی کشور را به همراه خود داشته، متقاضیان خودرو نیز به دنبال تغییراتی در زنجیره خودروسازی کشور هستند.

تولید محصولاتی با تکنولوژی جدید و ظاهری متفاوت که قیمت مناسبی نیز داشته باشد از جمله توقعات مشتریان در پسا تحریم است، حال آنکه خودروسازان تاکنون نتوانسته اند پاسخ مناسبی به این خواسته مشتریان دهند.ازسوی دیگر رفت و آمد هیات‌های اقتصادی مختلف بخصوص از کشورهای اروپایی نیز که نمایندگانی از خودروسازان خود را به همراه داشتند بسیار مورد توجه مشتریان خودروهای داخلی بود چرا که این رفت و آمدها همراه با وعده‌های شرکت‌های خودروساز، این تصور را در مشتریان به‌وجود آورد که با لغو تحریم‌ها حضور بسیاری از برندهای معتبر در ایران حتمی خواهد بود؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که شرایط انتظاری مشتریان یکی از عوامل رکود در بازار خودرو باشد.اما خودروسازهای داخلی امسال باید به روایتی یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه و به روایتی دیگر یک میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید می‌کردند اما همانطور که گفته شد بسیاری از دست‌اندرکاران صنعت خودرو از جمله سخنگوی شورای سیاست‌گذاری خودرو تاکید دارند که تا پایان امسال تولید خودرو به یک میلیون دستگاه نمی‌رسد. خودروسازان داخلی پارسال حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید کردند و براساس چشم‌اندازی که برای این صنعت تدوین شده است، تولید باید تا ۱۰ سال آینده به سه میلیون دستگاه افزایش پیدا کند.

در این زمینه سخنگوی شورای سیاستگذاری خودرو معتقد است که تحقق نیافتن برنامه تولید در سال 94 شاید به نوعی قابل پیش‌بینی بود. وی معتقد است که چند عامل دست به دست هم داد که این موضوع تحقق نیابد؛ یکی از این عوامل تحریم‌ها و عامل دیگر شرایط اقتصادی نامناسب بود. در این زمینه بسیاری از کارشناسان اقتصادی نیز تاکید می‌کنند که به دلیل تحریم‌ها و وضعیت نامناسب اقتصادی که سطح درآمدها را به شدت کاهش داد، بسیاری از مشتریان قادر به خرید خودرو از تولیدکنندگان نیستند؛ به‌طوری‌که تسهیلات اعطایی ازسوی بانک مرکزی به مشتریان که به منظور خروج بازار از رکود بود نه‌تنها با استقبال مشتریان روبه‌رو شد، بلکه به تولید نیز در مدت زمان کوتاهی رونق داد؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که مشکل اول متقاضیان، قیمت و عدم‌توانایی در خرید خودرو باشد. در این زمینه بسیاری از دست‌اندرکاران صنعت خودرو تاکید دارند که فروش خودرو به‌صورت لیزینگی و اقساطی می‌تواند رونق زیادی به فروش خودروسازان دهد. ازسوی دیگر برخی از خودروسازان طی یک هفته گذشته سود انصراف و مشارکت را همزمان با کاهش سود بانکی افزایش دادند که همین امر منجر به افزایش نقدینگی در خودروسازی‌های کشور خواهد شد. ازسوی دیگر تسهیلات بانکی بار دیگر می‌تواند راهگشای خودروسازان باشد.در این زمینه ساسان قربانی دبیر هیات مدیره قطعه سازان نیز معتقد است که در سال آینده توجه به چند نکته ضروری است؛ یکی از این اقدامات تسهیلات بانکی و لیزینگ خودرو است که باید فعال شود.