قیمت فولاد، روی مدار نزولی
احمد صراف کارشناس بورس کالا فولاد و محصولات فولادی در سال 93 روزهای پر پیچ و خمی را پشت سر‌گذاشتند. در شرایطی که بازار فولادهای وارداتی به کشور تحت تاثیر نوسانات مثبت نرخ ارز، از مدار کاهشی گذشته تاحدودی فاصله گرفته ، اما بازار دیگر مصنوعات فولادی تولید داخل به خصوص میلگرد کماکان با کاهش قیمت‌ها دست و پنجه نرم می‌کند. هم‌ اکنون بازار فولاد عاری از هرگونه تحرک و جنب و جوش، روزهای معاملاتی خود را یکی پس از دیگری پشت سر‌گذاشته و با نزدیک‌تر شدن به تعطیلات روزهای پایانی ماه صفر، بیش از پیش در لاک احتیاط و بی‌رونقی فرو رفته است. این روزها تنها تحرکات بازار محصولات فولادی را باید در بورس کالا یا همان بازار رسمی مبادله محصولات فولادی جست‌‌‌وجو کرد که شاخص‌ترین عرضه‌کننده‌های آن نیز از بی‌رونقی معاملات و شرایط اخیر بازار به شدت گله‌مند و نگرانند.
پس از تعطیلات نوروز و آغاز زمزمه‌های اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، بازار آهن تنها در دوره‌ای بسیار کوتاه و در واقع تا اواسط اردیبهشت ماه، رشد قیمت و رونق معاملات را که غالبا با محوریت خریدهای انباری صورت می‌گرفت، تجربه کرد، اما از اواسط اردیبهشت ماه به بعد و به دنبال عدم رویت نشانه مثبتی مبنی بر بهبود بنیادین شرایط بازار، قیمت‌ها سیر کاهشی در پیش گرفت که تا امروز نیز این روند ادامه دارد.
محصولات فولادی اعم از ورق، تیرآهن و... در نیمه دوم سال نیز، در روزهایی روند نزولی داشتند. در بازار میلگرد به دلیل تعدد زیاد تولیدکننده و عرضه‌کننده‌های این محصول، بازار نسبتا رقابتی‌تری را شاهدیم که تداوم سیر نزولی قیمت‌ها به تبعیت از رکود بازار مهم‌ترین‌ مشخصه آن است.
البته بی‌رونقی معاملات در بورس کالا و کاهش قابل ملاحظه ثبت سفارش‌های خرید در رینگ فولاد در حالی است که در طول هفته‌ها و ماه‌های اخیر شائبه تحویل کالا در بورس به جای پرداخت بدهی نیز قوت گرفته که در صورت صحت چنین رخدادی، این مساله نیز به خوبی نشان‌دهنده عمق رکود در بازار داخل و مشکلات بی‌شمار بعدی ناشی از آن برای تولیدکننده‌هاست.
به هر ترتیب، با رونمایی از لایحه بودجه سال 94 که اخیرا از سوی دولت به مجلس تقدیم شد و تکلیف برخی متغیرهای کلیدی آن از قبیل نرخ ارز، قیمت نفت، نرخ مالیات بر ارزش افزوده و ارقام مربوط به بودجه‌های عمرانی و بهره مالکانه مشخص شد، به نظر می‌رسد با توجه به اظهارات برخی مسئولان دولتی از قبیل معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور که سال 94 را سالی سخت به دلیل کاهش درآمدهای نفتی عنوان کرد، نمی‌توان انتظار معجزه در بازار نیمه جان فولاد را حتی با فرض افزایش رقم بودجه‌های عمرانی و نرخ ارز و برخی پارامترهای دیگر داشت. مگر آنکه به گفته برخی کارشناسان این صنعت، فولادسازان به مدد وضع تعرفه روی واردات محصولات فولادی بر بازارهای صادراتی تکیه و تمرکز کنند تا از این راه بتوانند روزهای سخت رکود فعلی را با مشکلات کمتری پشت سربگذارند.
۱) در هشت ماهه اول سال ۹۳ کاهش قیمت فولاد موجب نگرانی فولادسازان شده و این آمار خود نشان دهنده وضعیت افولی فولاد کشور است.
1-1: شمش و اسلب: بیشتر واردات براساس بیلت با ابعاد مختلف و مقدار ورود اسلب کم است (براساس جدول شماره یک). از نظر وزنی هم 70درصد واردات این محصول کمتر از سال 92 است و این درحالی است که 73درصد افت قیمت داشته که نشان دهنده کاهش قیمت نسبت به سال گذشته است. در حال حاضر در کشورهای CIS قیمت 410 تا 420 دلار به صورت FOB اعلام می شود که خریداران حاضر به خرید نبوده و منتظر کاهش قیمت بیشتری هستند. اوکراین نیز قیمت فروش خود را 400 تا 425 دلار اعلام کرده است.
۲-۱: وضعیت صادرات برخلاف واردات رشد چشمگیری داشته است. براساس آمارهای منتشر شده، در این زمینه ۶۹ درصد افزایش صادرات داشته ایم و عمده محصولات صادراتی مربوط به اسلب از تولید فولاد هرمزگان است. همانطور که ملاحظه می شود، از نظر ارزش کالا شاهد رشد متوسط ۱۰ درصدی بوده ایم که این مسئله نشان دهنده کاهش قیمت در صادرات است(جدول شماره یک).
صادرات محصولات تخت امسال افزایش داشته و در 8 ماهه اول سال 93 این رقم برابر با 83درصد بوده و این مسئله از کاهش بیشتر در قیمت های داخلی جلوگیری کرده است.
در خصوص محصولات دیگر، آمار نشان دهنده افزایش کمی این محصولات است که در صادرات آنها موفق نبوده ایم.

۲) ورق های فولادی (تخت)
2-1 : با توجه به واردات محصولات تخت در 8 ماه سال سال 93 نسبت به سال 92 ، از نظر وزن 64درصد و از نظر ارزش 51 درصد افزایش داشته ایم.
۲-۲: در افزایش واردات محصولات تخت، بیشتر ورق زیر ۳ میلیمتر وارد شده که در مجموع بیشترین تناژ در واردات را داراست.
2-3 : ورق های روغنی (سرد) نیز در هشت ماه اول امسال افزایش واردات داشته و این مسئله نشان دهنده فعال شدن خودروسازان است.
۲-۴: ورق های سیلسیم دار (مغناطیسی) نیز از رشد بالایی برخوردار بوده و ۳۷۰درصد افزایش داشته است(جدول شماره دو).