بهار احمدی

چند سالی است خطه خراسان و شهر مشهد، پایگاه و به‌نوعی خاستگاه هنرهای هفتگانه ازجمله تئاتر شده است. پیشرفت روزافزون هنرمندان خراسانی باوجود تمامی مشکلات و کمبود امکانات و نبود ‌زیرساخت مناسب و بستر مهیا برای ارائه هنرهای فردی و جمعی، ستودنی است. تئاتر خراسان که زمانی به علت بی‌توجهی در لاک خود فرورفته بود، با تلاش مسئولان و هنرمندان این سرزمین و بعد از جشنواره تئاتر فجر و معرفی نمایش‌های فاخر این خطه هنرپرور، جانی دوباره گرفته است.

خوشبختانه وضعیت تئاتر در این استان به‌واسطه برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی و کلاس‌های آموزش ویژه تئاتر، حمایت‌های وزارت ارشاد و استقبال خوب تماشاچیان به جایگاه مطلوبی رسیده است. بنا به گفته صدرا یوسفی، سرپرست اداره هنرهای نمایشی اداره کل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی، درحال حاضر چهار نمایش به‌طور همزمان در سالن‌های تئاتر شهر مشهد در حال اجراست که شبی ۹۰۰ نفر از آن‌ها دیدن می‌کنند. بی شک این امر، اتفاقی نادر و تکرار نشدنی برای پایتخت فرهنگ تمدن اسلامی است. با این وجود و با آن که تئاتر خراسان، سال بسیار پر باری را پشت سرگذاشته، اما بررسی آسیب‌های موجود، نشان می‌دهد تنها با حل مشکلات پیش رو می‌توان مخاطبان را در سال جاری نیز به همراهی هنرمندان و استقبال از سالن‌های نمایش، تشویق کرد. مشکلاتی که اگر در شرایط فعلی به‌صورت دقیق بررسی نشوند، ممکن است باعث فاصله گرفتن مخاطبان و علاقه‌مندان از تئاتر شوند. یکی از مهم‌ترین مشکلات تئاتر استان، کمبود سالن‌های نمایش و نیمه‌کاره ماندن سالن جعبه مشکی حوزه هنری است. تنها سالن‌هایی که به‌طور ویژه از نظر امکانات و وضعیت مکانی موردتوجه هنرمندان برای اجراهای عمومی است، سالن اصلی تئاتر شهر و سالن بهار در مجتمع امام رضا (ع) است که البته آن هم چندان به‌روز نیست. یقینا تعداد اندک سالن‌های اجرای نمایش به این شکل، امری است که به بدنه تئاتر مشهد، صدمه جدی می‌زند.

مشهد، سالن‌های خوب و مجهزی دارد ولی بیشتر آن‌ها در اختیار ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف است که عملا بهره‌برداری لازم را برای تئاتر این شهر ندارد. مجتمع امام خمینی، سالن تئاتر رازی و هاشمی‌نژاد نیز ازجمله سالن‌های تئاتر مشهد است ولی به‌طور جدی و به لحاظ وضعیت جغرافیایی و امکانات، اجراهای عمومی اکثرا در سالن اصلی و بهار در مجتمع امام رضا(ع) انجام می‌شود. از دیگر چالش‌های موجود در حوزه تئاتر خراسان و شهر مشهد، فرایند ضعیف اطلاع‌رسانی به‌علت کمبود فضای تبلیغاتی مناسب است. در وضعیت کنونی، تئاتر مشهد تنها از طریق فضای مجازی است که می‌تواند مخاطب خود را جذب کند که درصورت گسترده شدن امکانات تبلیغات، مخاطبان بیشتری به سالن‌های تئاتر می‌آیند. در کل می‌توان اذعان کرد تئاتر امروز مشهد، پس از فرازونشیب بسیار، حال و روز نسبتا خوشی دارد و با تولید آثار نمایشی فاخر و شایسته در عرصه تئاتر کشور، جایگاه خود را یافته است. بی‌شک حفظ این جایگاه با توجه به مواردی نظیر احداث سالن‌های مجهز، برنامه‌ریزی مناسب برای بهره‌برداری از سالن‌های موجود، در اختیار گذاشتن سرمایه معقول، حمایت مردم، حضور بخش خصوصی در تولید آثار نمایشی، بالا بردن سطح دانش تخصصی مدیران هنری، ثبات قیمت بلیت‌های نمایش، تقویت فروش بلیت اینترنتی و نیز برگزاری کلاس‌های تخصصی با حضور اساتید برجسته محقق می‌گردد.