مرگ مدیر «توتال»؛ حادثه یا قتل؟
در روزهای گذشته علاوه بر کاهش شدید قیمت نفت، رویداد دیگری مرتبط با این بازار در جهان خبرساز شد. رئیس یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های نفت و گاز جهان که به مرد سبیلوی دنیای نفت هم مشهور بود، در یک حادثه عجیب هوایی کشته شد. «کریستوف دومارجری»، مدیرعامل شرکت نفتی توتال فرانسه برای مذاکره کاری به مسکو رفته‌ بود و وقتی می‌خواست با جت خصوصی‌اش از فرودگاهی در این شهر پرواز کند و به فرانسه برگردد دچار سانحه شد. یک ماشین برف‌روب سنگین که راننده آن مست بوده به هواپیمای در حال پرواز این مدیر نفتی برخورد می‌کند و همه 4 سرنشین آن هواپیما در این برخورد کشته می‌شوند. چند روز بعد اعلام شد که این راننده گم شده‌است. مارجری یک مدیر معمولی نفتی نبود. این مرد 63 ساله که از سال 2007 در راس شرکت توتال فرانسه حضور داشت، به دلیل مخالفت‌هایش با سیاست تحریم غرب علیه کشورهایی چون ایران و روسیه و حتی عراق معروف بود. او شعار معروفی داشت و می‌گفت که دعواهای سیاسی را باید با راه‌های سیاسی حل کرد نه با مداخله دادن مسائل اقتصادی و تجاری. او همچنین با تحریم‌ها علیه ایران هم مخالفت می‌کرد و اخیرا و بعد از پیشرفت مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب که به ترک برداشتن پایه‌های تحریم علیه ایران منجر شد، در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی از اینکه آمریکایی‌ها پیش از اروپایی‌ها وارد معامله تجاری با ایران شده‌اند و اروپا را از این کار منع می‌کنند به شدت گلایه کرده‌بود.
به همین خاطر و البته به دلیل نوع و جزئیات حادثه‌ای که به مرگ او منجر شد، برخی در روزهای اخیر در رسانه‌ها از جمله در رسانه های روسیه به احتمال عمدی‌بودن این حادثه و درواقع تلاش برای قتل مارجری اشاره کرده‌اند. مارجری در آخرین سخنرانی‌اش قبل از مرگ که چند ساعت قبل از این حادثه انجام داد، علیه تحریم‌های اعمال شده غرب برضد روسیه که شامل تحریم‌های نفتی هم می‌شود صحبت کرده‌بود واین تحریم‌ها را محکوم کرده‌بود. او در این سخنرانی که در شورای سرمایه‌گذاری خارجی در مسکو انجام داد گفته‌بود: ما با تحریم به طور کلی مخالفیم و من این را بارها گفته‌ام. به خاطر این مخالفت در داخل کشورم دشمنانی دارم و حتی من را به منفعت‌طلبی متهم می‌کنند. او در بخش دیگری از سخنانش درباره رویارویی اخیر غرب با روسیه بر سر اوکراین صحبت کرده و گفته‌بود که روسیه را نمی‌توان منزوی کرد. این سخنان و روابط کاری نزدیک او با مقامات و شرکت‌های نفتی روسیه موجب شده‌بود که او را در غرب دوست نزدیک ولادیمیر پوتین بنامند.
طرح‌های بزرگ توتال در روسیه
فقط سخنرانی‌های مارجری نیست که به عنوان اساس فرضیه قتل او توسط رسانه‌های روسیه منتشر می‌شود. او طرح‌های بزرگی برای اجرا در روسیه داشت که هر کدام به نوبه خود کم‌سابقه و خبرساز بودند. یکی از این طرح‌ها برنامه ساخت یک نیروگاه مایع کردن گاز طبیعی در روسیه در همکاری با شرکت‌های روس بود. با اجرای این طرح، امکان انتقال ۸۰۰ میلیون بشکه گاز مایع به چین از طریق روسیه فراهم می‌شد. توتال همچنین با مدیریت مارجری قصد داشت برای مقابله با تحریم‌های اخیر علیه روسیه، معامله‌ها و شراکت‌هایش را با این کشور با پول‌های دیگری غیر از دلار انجام دهد.
کاریزمای یک مدیر نفتی
مارجری با دیگر کشورهای نفتی از جمله کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس هم رابطه شخصی خوبی داشت و از این رابطه شخصی برای عقد قراردادها و مشارکت‌های تجاری استفاده می‌کرد. او زمانی در مصاحبه‌ای به روزنامه لوموند گفت: هیچ چیز جای یک رابطه گرم انسانی یا یک دست دادن دوستانه را نمی‌تواند بگیرد. با تلفن نمی‌توان قرارداد امضا کرد. او از خانواده‌ای بود که به تربیت مدیران صنعتی، سفرا و نخبگان سیاسی اقتصادی شهرت داشتند. همکاران و دوستانش او را مردی دوستدار معاشرت، غذا و محفل‌های گرم کاری و دوستانه توصیف می‌کنند و می‌گویند که او کم می‌خوابید و بیشتر وقتش را به جلسات دوستانه کاری می‌گذراند. مارجری کارش را از دفتر بودجه شرکت توتال شروع کرد و چهار دهه را در این شرکت گذراند. بعد از کار در دفتر بودجه، مدیر بخش تولید و اکتشافات توتال شد و سرانجام در سال ۲۰۰۷ به مدیرعاملی رسید. توتال قبل از مدیرعاملی مارجری هم از سرآمدان صنعت نفت جهان بود اما او در دوران مدیریتش توانست چندین قرارداد بزرگ حفاری برای این شرکت منعقد کند و دورنمای رشد و پیشرفت آن را در نقاطی چون کردستان عراق، میانمار، قطر و روسیه تضمین کند. او و چند مدیر دیگر توتال از سال ۲۰۰۶ درگیر یک پرونده اتهام فساد مالی هم بودند که به دوران تحریم عراق بازمی‌گشت. در این پرونده ، آنها به فساد مالی در جریان اجرای برنامه نفت در برابر غذای سازمان ملل که نوعی تحریم علیه عراق بود متهم بودند و در این ارتباط بازجویی هم شده‌بودند.
توتال بعد از اگزان موبیل، شل و شورون، چهارمین شرکت نفت و گاز بزرگ دنیا است. فروش سالانه این شرکت با رقمی بالغ بر 228 میلیارد دلار، از تولید ملی کشورهایی چون ایرلند و ویتنام بیشتر است. با این حال مرگ مارجری در کنار کاهش شدید قیمت جهانی نفت، باعث افت ارزش سهام توتال شده‌است. تحلیلگران می‌گویند تاثیر این دو واقعه بر ارزش سهام توتال در ماه‌های آینده بیشتر خود را نشان می‌دهد. هیات مدیره توتال دو نفر را به عنوان جانشینان مارجری منصوب کرد که این کار خود نشان می‌دهد که او چه اهمیتی برای این شرکت نفتی داشت. مارجری درواقع دو سمت مدیر اجرایی و مدیرعاملی را با هم به عهده داشت. اکنون دو مقام از مقام‌های مسوول توتال برای انجام کارهای مارجری منصوب شده‌اند. پاتریک پویان مدیر بخش پالایش توتال و همچنین تیری دس‌مارست، که مدیر اجرایی سابق این شرکت بود، فعلا به عنوان جانشینان مارجری انتخاب شده‌اند.