خانه های بندانگشتی
تومیو و نوامی ساتو، زوج جوان ژاپنی ماهها برای خرید خانه در یکی از گرانترین شهرهای جهان مشغول جستوجو بودند اما نیافتند. در شهری که متوسط قیمت مسکن آپارتمانی در آن، متری ۴ هزار دلار است و قدرت خرید طبقه متوسط بسیار پایینتر از این رقم است، خرید خانه برای زوجهای جوان کار آسانی نیست. به همین خاطر خانواده ساتو تصمیم گرفت به جای خرید خانه کار دیگری انجام دهد. این زوج، قطعه زمین کوچکی را در یک محله مسکونی شلوغ در مرکز توکیو خریدند. این قطعه زمین چند قدم با خیابانی که پر از مغازه بود و چند پلاک با یک مدرسه ابتدایی فاصله داشت.
تومیو و نوامی ساتو، زوج جوان ژاپنی ماهها برای خرید خانه در یکی از گرانترین شهرهای جهان مشغول جستوجو بودند اما نیافتند. در شهری که متوسط قیمت مسکن آپارتمانی در آن، متری 4 هزار دلار است و قدرت خرید طبقه متوسط بسیار پایینتر از این رقم است، خرید خانه برای زوجهای جوان کار آسانی نیست. به همین خاطر خانواده ساتو تصمیم گرفت به جای خرید خانه کار دیگری انجام دهد. این زوج، قطعه زمین کوچکی را در یک محله مسکونی شلوغ در مرکز توکیو خریدند. این قطعه زمین چند قدم با خیابانی که پر از مغازه بود و چند پلاک با یک مدرسه ابتدایی فاصله داشت. اینها ویژگیهایی بود که خانواده ساتو به آن نیاز داشتند. این زوج یک معمار ساختمانی که کارش ساخت خانههای کوچک در مرکز شهرهاست را استخدام کردند تا در این قطعه زمین برایشان خانه بسازد. کار این معمار 38 ساله بسیار سخت است، اما در آن تبحر دارد. چرا که ساخت خانههای کوچک به اصطلاح بندانگشتی این روزها در ژاپن به امری معمول تبدیل شدهاست. این معمار، وقتی نقشه خانه مورد نظرآقا و خانم ساتو را به آنها نشان داد، آنها را بسیار متعجب کرد. نوامی ساتو 38 ساله که مهندس است و برای یک شرکت تجهیزات پزشکی کار
میکند، میخواست که از قطعه زمین باریک و کوچکی که خریده، حداکثر استفاده را برای ایجاد فضای زندگی ببرد. عرض این زمین 5/ 3 متر و طولش حدود 10 متر بود. این قطع زمین باریک، میان دیوارهای دو خانه کناری، ساندویچ شده بود. پیشنهاد معمار این بود که دو سازه باریک در این قطع زمین ساخته شود، به طوریکه میانشان یک فضای خالی وجود داشتهباشد. این دو سازه، خانه خانواده ساتو را تشکیل میدهد.
طراحی به گونهای است که سازه اصلی، به عرض ۵/ ۱ متر، فضای نشیمن خانه را با سه طبقه تشکیل میدهد. سازه دیگر، شامل پلهها میشود. ساکنان این خانه برای رفتن از یک اتاق به اتاق دیگر، باید درواقع از خانه خارج شوند و از یک بخش، به بخش دیگر بروند. این البته کار سادهای نیست مخصوصا در روزهای بارانی توکیو. هدف از فضای خالی که میان این دو بخش خانه تعبیه شده، هدایت نور و هوا به درون خانهای است که برای این زوج ساخته شدهاست. برای اینکه بتوانند لباسهایشان را در هوای آزاد خشک کنند و گاهی هم هوا بخورند. این شکاف را نمیتوان با سقف شیشهای پوشاند، چرا که بر اساس قوانین ساختو ساز در توکیو به ویژه در مرکز شهر، ۴۰ درصد از فضای خانه باید به فضای خارجی اختصاص داشتهباشد. این فضای خارجی میتواند تراس باشد یا مانند این خانه، یک شکاف بین دو قسمت از خانه. این خانه سه ایستگاه مترو با مرکز شهر که قسمت مالی و اداری شهر توکیو است، فاصله دارد. این خانه بهطور کلی و در مجموع۵۵ متر مربع فضای زندگی دارد. بخش اصلی آن، فقط به اندازه جا دادن یک تختخواب دو نفره جا دارد، اما ارتفاع خانه زیاد است و سقف بسیار بالا است. همین موضوع و پنجرههای قدی و عظیم، باعث شده که خانه بزرگتر به نظر برسد.
کل هزینه ساخت این خانه 50 میلیون ین معادل 418 هزار دلار تمام شدهاست. قیمت زمین این خانه اندکی بیش از نصف این رقم است. قیمت زمین در توکیو در 2 سال گذشته رو به کاهش گذاشته است. این برخلاف روند افزایشی قیمت مسکن در توکیو است که در یک سال گذشته نزدیک 5 درصد گرانتر شدهاست. قیمت زمین در توکیو بهطور متوسط با کاهش 11 درصدی روبهرو شده و اکنون متوسط قیمت زمین در این شهر، حدود متری 2500 دلار است.
آمارها نشان می دهد که در سالهای اخیر، زوجهای جوان ژاپنی به خانههای کوچک در مرکز شهر توکیو علاقه بیشتری نشان میدهند و این خانههای کوچک بندانگشتی را به خانههای بزرگ حومه شهر که ممکن است ارزانتر و با وام بیشتر و سهلالوصولتر باشد، ترجیح میدهند. والدینی که شاغل هستند ترجیح میدهند که در مرکز شهر ساکن شوند. این برخلاف روندی است که در سالهای دورتر در شهرهایی مانند توکیو دیده میشود.
یک عکاس فرانسوی مستقر در توکیو که به تازگی پروژهای را با عکاسی از مناظر شهری و سازههای این شهر انجام داده و آن را در کتابی با عنوان خانههای توکیو منتشر کرده، به همین روند جدید خانهسازی و رویکرد به خانههای کوچک به ویژه در مرکز شهر توکیو توجه کردهاست. با این روند، الگوهایی جدید معماری و طراحیهای مطابق با همین زمینهای باریک و کوچک هم باب شدهاست. نکته دیگر اینکه، اکنون کار معمارانی پرمشتری و مخاطب است که طراحیهایی برای ساخت خانههای کوچک ارائه میکنند.
البته این خانههای کوچک فقط مختص زوجهای جوان نیست. در کتاب جرمی سوتیار عکاس فرانسوی که به آن اشاره شد، به خانه یک خانواده سه نفره در توکیو اشاره شده است. این خانه ۲ اتاق اصلی دارد یکی اتاق نشیمن و غذاخوری با هم، با ارتفاع ۴ متر که البته آشپزخانهای کوچک هم پشت در اتاق تعبیه شدهاست. در طبقه دوم، یک اتاق خواب و مطالعه با هم وجود دارد که میان والدین و فرزند ۹ سالهشان تقریبا مشترک است و با یک کتابخانه از هم جدا شدهاست. سرویس بهداشتی هم پشت در اتاق جاسازی شدهاست. طبقه بالا نورش را از طبقه پایین میگیرد و راه رفتن کف آن دشوار است. صاحب این خانه یک کارمند ۳۶ ساله است که برای یک چاپخانه کار میکند. او میگوید که یک بار گوشی موبایلش در طبقه بالا از دستش به زمین افتاد و با ایجاد کردن حفرهای در کف اتاق، مستقیم به سمت اتاق طبقه پایین سرازیر شد. این البته یکی از قوانین خانهسازی در ژاپن است که کف طبقه بالای خانههای دوطبقه، به خاطر تدابیر ایمنی زلزله باید از چوب ساخته شود. هزینه ساخت این خانه بهطور کلی ۵۸۵ هزار دلار تمام شد که این البته شامل ۳۷۵ هزار دلار قیمت زمین هم میشود. یک واحد آپارتمانی با همین متراژ در مرکز توکیو، تقریبا همینقدر قیمت دارد.
یک معمار 37 ساله ژاپنی که شرکتی برای طراحی خانههای جدید بابمیل ژاپنیها در شهر توکیو تاسیس کرده میگوید، چند عامل باعث شده که مردم این شهر به این سبک خانههای بندانگشتی روی بیاورند. در کنار مسائل مالی و قیمت بالای مسکن، افزایش میل مردم به حریم خصوصی و امنیت باعث تمایل آنها به این سبک خانهها شده است. این خانههای دو تکه، امکان این را به ساکنان میدهد که در فضایی بسیار کوچک، برای خودشان حریم خصوصی فراهم کنند.
ساخت و ساز شهری در توکیو و دیگر شهرهای ژاپن در ۲ سال گذشته با رشد قابل توجهی همراه بوده و این روزها به بالاترین شتاب رشد در یک دهه گذشته رسیده است، اما همزمان با این سرعت ساختوساز، خانهها کوچکتر و کوچکتر میشوند. در یک سال گذشته، میزان کل وام مسکن پرداخت شده به مشتریان برای خرید ملک، با حدود سه درصد افزایش نسبت به یک سال قبلتر، به حدود ۴۳ هزار میلیارد دلار رسید. قیمت مسکن هم همچنان سیر صعودی خود را طی میکند. مسکن یکی از بخشهای مهم برنامههای اقتصادی نخستوزیر ژاپن برای خروج از رکود است. با توجه به بسته محرک اقتصادی که نخستوزیر برای خارج کردن اقتصاد از رکود در نظر گرفته، پیشبینیها حاکی از آن است که سیر صعودی قیمت مسکن در ژاپن به ویژه در شهرهای بزرگ مانند توکیو و اوساکا، شتاب بیشتری هم بگیرد. از سوی دیگر، میزبانی توکیو برای بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۲۰ از همین حالا بر بازار مسکن این شهر تاثیر گذاشته و تقاضا برای مسکن را افزایش داده است. رشد اقتصاد چین در یک سال گذشته ۵/ ۱ درصد بودهاست. سومین اقتصاد بزرگ دنیا اما مشکلات داخلی زیادی دارد که مهمترین آن، پیری جمعیت است. ژاپن پیرترین جمعیت دنیا را دارد و همین برای بخشهای مختلف اقتصاد از جمله برای بخش مسکن، مشکلات جدی ایجاد کرده است. یکی از مشکلات این جمعیت پیر برای بخش مسکن، معضل خانههای خالی است. درحالیکه قیمت مسکن در ژاپن بالاست و قدرت خرید مردم حریف آن نمیشود، اما تعداد بسیار زیادی از خانههای مسکونی در ژاپن خالی هستند؛ چرا که مالکان پیر آنها در خانههای سالمندان به سر میبرند. بر اساس آمار رسمی در ژاپن، شمار خانههای خالی با ۸ درصد افزایش، اکنون به بیش از ۸ میلیون واحد رسیده است. کل واحدهای مسکونی در ژاپن اکنون حدود ۶۱ میلیون واحد است. این یعنی حدود ۵/ ۱۳ درصد از واحدهای مسکونی در ژاپن خالی هستند. تخمینها نشان میدهد که این نسبت تا سال ۲۰۲۳ به ۲۱ درصد میرسد یعنی از هر ۵ واحد مسکونی در ژاپن، یکی خالی خواهد بود. این درحالی است که برآورد شده در طول این مدت زمانی، ۸/ ۵ میلیون واحد مسکونی جدید در ژاپن ساخته خواهد شد. به دلیل شتاب این روند، دولت ژاپن تصمیم گرفته که با تغییر قوانین مالیاتی، نگهداری خانه خالی را برای مالکان به صرفه نکند. بر اساس قوانین فعلی مالیاتی ژاپن، تخریب خانه و نگهداری زمین، مالیاتی سنگینتر از نگهداری یک خانه قدیمی به صورت خالی دارد. این یکی از انگیزههای عدم نوسازی خانههای فرسوده و خالی نگهداشتن آنها برای مدت طولانی شده است. اکنون دولت به فکر تغییر این قوانین افتادهاست.
دولت ژاپن به شهروندان کمکهزینه مسکن میپردازد که البته این هزینه هم مانند دیگر مزایای رفاهی اخیرا کاهش یافتهاست. مزایای رفاه اجتماعی، یک سوم بودجه 818 میلیارد دلاری ژاپن را تشکیل میدهد. در سالهای بعد از جنگ جهانی، دولت ژاپن تسهیلات ویژه مسکن برای شهروندان به ویژه برای زوجهای جوان اختصاص میداد. از جمله این تسهیلات که تا همین دو دهه پیش هم برقرار بود، مسکن رایگان برای زوجهای جوان در سالهای اولیه زندگیشان بود. شرکتها و کارخانههای بزرگ چین، به کارمندانشان خانههایی برای زندگی در سالهای اولیه بعد از ازدواج میدادند که نام آنها شاتاکو بود. اما در دو دهه گذشته این طرح برچیده شد. اکنون هم البته کمکهایی در زمینه مسکن به زوجهای جوان میشود که یک نمونه آن، آپارتمانهای چوبی است که به قیمت ارزان به زوجهای متقاضی اجاره داده میشود یا به قیمت اندک به فروش میرسد. این آپارتمانها البته ارزش چندانی ندارند و در سالهای اخیر از نظر کیفیت افت بیشتری هم کردهاند. یارانه یا کمک هزینه مسکن در ژاپن بیشتر به سالمندان، معلولان یا کارمندان کمدرآمد پرداخت میشود. این کمک هزینه به این گونه است که مثلا اجاره ماهیانه یک آپارتمان قدیمی 27 ساله با متراژ کمتر از 40 متر مربع، حدود 82 هزار ین است که از این رقم حدود 70 هزار ین را دولت به صورت کمک هزینه میپردازد.
رواج خانههای بندانگشتی در جهان
تنها توکیو نیست که شاهد ساخت و ساز خانههای بندانگشتی باریک در شکاف میان آپارتمانها و خانهها در مراکز شهری است. در آمریکا هم برخی ایالتها به تازگی به این سبک ساخت خانه روی آوردهاند. مثلا در کلمبیای آمریکا این سبک خانهسازی باب شدهاست. خانههایی که به نوشته والاستریت ژورنال، در گذشته نماد زندگی سخت و بدبختی آدمها بود، اما اکنون بهعنوان یک طراحی مدرن مورد توجه قرار گرفته است. البته این روند با اعتراض ساکنان برخی محلههای شهر روبهرو شدهاست. آنها از شهرداری و فرمانداری خواستهاند که قوانینی برای جلوگیری از ساخت چنین خانه هایی تدوین کنند تا مانع از تراکم بیشتر شهری و زشت شدن نمای شهر شوند. در کالیفرنیا، این ساخت و سازها به منبعی برای کسب درآمد مالکان برخی خانهها تبدیل شدهاست. مالکان خانهها از فضاهای شکاف مانند میان خانهشان با خانه کناری یا میان آپارتمانها برای ساخت خانههای کوچک و اجاره آن استفاده میکنند. این فقط به آمریکا محدود نشده و مثلا در آمستردام هلند، خانههایی دیده میشود که عرضش تنها یک متر است. در اسکاتلند هم این روند دیده شدهاست. خانههایی باریک با عرض چند متر و با ارتفاع بلند. در واشنگتن، کمیسیون ساخت و ساز شهرداری بهتازگی جلسهای برای تصمیمگیری درباره اعمال محدودیت برای ساخت چنین خانههایی برگزار کردهاست. موضوع جلسه این است که برای ارتفاع خانهها محدودیت گذاشته شود. ساکنان واشنگتن، نام این خانهها را «هیولا» گذاشتهاند و میگویند که این خانههای باریک بلند، چهره محلات را زشت کرده است.
طراحی به گونهای است که سازه اصلی، به عرض ۵/ ۱ متر، فضای نشیمن خانه را با سه طبقه تشکیل میدهد. سازه دیگر، شامل پلهها میشود. ساکنان این خانه برای رفتن از یک اتاق به اتاق دیگر، باید درواقع از خانه خارج شوند و از یک بخش، به بخش دیگر بروند. این البته کار سادهای نیست مخصوصا در روزهای بارانی توکیو. هدف از فضای خالی که میان این دو بخش خانه تعبیه شده، هدایت نور و هوا به درون خانهای است که برای این زوج ساخته شدهاست. برای اینکه بتوانند لباسهایشان را در هوای آزاد خشک کنند و گاهی هم هوا بخورند. این شکاف را نمیتوان با سقف شیشهای پوشاند، چرا که بر اساس قوانین ساختو ساز در توکیو به ویژه در مرکز شهر، ۴۰ درصد از فضای خانه باید به فضای خارجی اختصاص داشتهباشد. این فضای خارجی میتواند تراس باشد یا مانند این خانه، یک شکاف بین دو قسمت از خانه. این خانه سه ایستگاه مترو با مرکز شهر که قسمت مالی و اداری شهر توکیو است، فاصله دارد. این خانه بهطور کلی و در مجموع۵۵ متر مربع فضای زندگی دارد. بخش اصلی آن، فقط به اندازه جا دادن یک تختخواب دو نفره جا دارد، اما ارتفاع خانه زیاد است و سقف بسیار بالا است. همین موضوع و پنجرههای قدی و عظیم، باعث شده که خانه بزرگتر به نظر برسد.
کل هزینه ساخت این خانه 50 میلیون ین معادل 418 هزار دلار تمام شدهاست. قیمت زمین این خانه اندکی بیش از نصف این رقم است. قیمت زمین در توکیو در 2 سال گذشته رو به کاهش گذاشته است. این برخلاف روند افزایشی قیمت مسکن در توکیو است که در یک سال گذشته نزدیک 5 درصد گرانتر شدهاست. قیمت زمین در توکیو بهطور متوسط با کاهش 11 درصدی روبهرو شده و اکنون متوسط قیمت زمین در این شهر، حدود متری 2500 دلار است.
آمارها نشان می دهد که در سالهای اخیر، زوجهای جوان ژاپنی به خانههای کوچک در مرکز شهر توکیو علاقه بیشتری نشان میدهند و این خانههای کوچک بندانگشتی را به خانههای بزرگ حومه شهر که ممکن است ارزانتر و با وام بیشتر و سهلالوصولتر باشد، ترجیح میدهند. والدینی که شاغل هستند ترجیح میدهند که در مرکز شهر ساکن شوند. این برخلاف روندی است که در سالهای دورتر در شهرهایی مانند توکیو دیده میشود.
یک عکاس فرانسوی مستقر در توکیو که به تازگی پروژهای را با عکاسی از مناظر شهری و سازههای این شهر انجام داده و آن را در کتابی با عنوان خانههای توکیو منتشر کرده، به همین روند جدید خانهسازی و رویکرد به خانههای کوچک به ویژه در مرکز شهر توکیو توجه کردهاست. با این روند، الگوهایی جدید معماری و طراحیهای مطابق با همین زمینهای باریک و کوچک هم باب شدهاست. نکته دیگر اینکه، اکنون کار معمارانی پرمشتری و مخاطب است که طراحیهایی برای ساخت خانههای کوچک ارائه میکنند.
البته این خانههای کوچک فقط مختص زوجهای جوان نیست. در کتاب جرمی سوتیار عکاس فرانسوی که به آن اشاره شد، به خانه یک خانواده سه نفره در توکیو اشاره شده است. این خانه ۲ اتاق اصلی دارد یکی اتاق نشیمن و غذاخوری با هم، با ارتفاع ۴ متر که البته آشپزخانهای کوچک هم پشت در اتاق تعبیه شدهاست. در طبقه دوم، یک اتاق خواب و مطالعه با هم وجود دارد که میان والدین و فرزند ۹ سالهشان تقریبا مشترک است و با یک کتابخانه از هم جدا شدهاست. سرویس بهداشتی هم پشت در اتاق جاسازی شدهاست. طبقه بالا نورش را از طبقه پایین میگیرد و راه رفتن کف آن دشوار است. صاحب این خانه یک کارمند ۳۶ ساله است که برای یک چاپخانه کار میکند. او میگوید که یک بار گوشی موبایلش در طبقه بالا از دستش به زمین افتاد و با ایجاد کردن حفرهای در کف اتاق، مستقیم به سمت اتاق طبقه پایین سرازیر شد. این البته یکی از قوانین خانهسازی در ژاپن است که کف طبقه بالای خانههای دوطبقه، به خاطر تدابیر ایمنی زلزله باید از چوب ساخته شود. هزینه ساخت این خانه بهطور کلی ۵۸۵ هزار دلار تمام شد که این البته شامل ۳۷۵ هزار دلار قیمت زمین هم میشود. یک واحد آپارتمانی با همین متراژ در مرکز توکیو، تقریبا همینقدر قیمت دارد.
یک معمار 37 ساله ژاپنی که شرکتی برای طراحی خانههای جدید بابمیل ژاپنیها در شهر توکیو تاسیس کرده میگوید، چند عامل باعث شده که مردم این شهر به این سبک خانههای بندانگشتی روی بیاورند. در کنار مسائل مالی و قیمت بالای مسکن، افزایش میل مردم به حریم خصوصی و امنیت باعث تمایل آنها به این سبک خانهها شده است. این خانههای دو تکه، امکان این را به ساکنان میدهد که در فضایی بسیار کوچک، برای خودشان حریم خصوصی فراهم کنند.
ساخت و ساز شهری در توکیو و دیگر شهرهای ژاپن در ۲ سال گذشته با رشد قابل توجهی همراه بوده و این روزها به بالاترین شتاب رشد در یک دهه گذشته رسیده است، اما همزمان با این سرعت ساختوساز، خانهها کوچکتر و کوچکتر میشوند. در یک سال گذشته، میزان کل وام مسکن پرداخت شده به مشتریان برای خرید ملک، با حدود سه درصد افزایش نسبت به یک سال قبلتر، به حدود ۴۳ هزار میلیارد دلار رسید. قیمت مسکن هم همچنان سیر صعودی خود را طی میکند. مسکن یکی از بخشهای مهم برنامههای اقتصادی نخستوزیر ژاپن برای خروج از رکود است. با توجه به بسته محرک اقتصادی که نخستوزیر برای خارج کردن اقتصاد از رکود در نظر گرفته، پیشبینیها حاکی از آن است که سیر صعودی قیمت مسکن در ژاپن به ویژه در شهرهای بزرگ مانند توکیو و اوساکا، شتاب بیشتری هم بگیرد. از سوی دیگر، میزبانی توکیو برای بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۲۰ از همین حالا بر بازار مسکن این شهر تاثیر گذاشته و تقاضا برای مسکن را افزایش داده است. رشد اقتصاد چین در یک سال گذشته ۵/ ۱ درصد بودهاست. سومین اقتصاد بزرگ دنیا اما مشکلات داخلی زیادی دارد که مهمترین آن، پیری جمعیت است. ژاپن پیرترین جمعیت دنیا را دارد و همین برای بخشهای مختلف اقتصاد از جمله برای بخش مسکن، مشکلات جدی ایجاد کرده است. یکی از مشکلات این جمعیت پیر برای بخش مسکن، معضل خانههای خالی است. درحالیکه قیمت مسکن در ژاپن بالاست و قدرت خرید مردم حریف آن نمیشود، اما تعداد بسیار زیادی از خانههای مسکونی در ژاپن خالی هستند؛ چرا که مالکان پیر آنها در خانههای سالمندان به سر میبرند. بر اساس آمار رسمی در ژاپن، شمار خانههای خالی با ۸ درصد افزایش، اکنون به بیش از ۸ میلیون واحد رسیده است. کل واحدهای مسکونی در ژاپن اکنون حدود ۶۱ میلیون واحد است. این یعنی حدود ۵/ ۱۳ درصد از واحدهای مسکونی در ژاپن خالی هستند. تخمینها نشان میدهد که این نسبت تا سال ۲۰۲۳ به ۲۱ درصد میرسد یعنی از هر ۵ واحد مسکونی در ژاپن، یکی خالی خواهد بود. این درحالی است که برآورد شده در طول این مدت زمانی، ۸/ ۵ میلیون واحد مسکونی جدید در ژاپن ساخته خواهد شد. به دلیل شتاب این روند، دولت ژاپن تصمیم گرفته که با تغییر قوانین مالیاتی، نگهداری خانه خالی را برای مالکان به صرفه نکند. بر اساس قوانین فعلی مالیاتی ژاپن، تخریب خانه و نگهداری زمین، مالیاتی سنگینتر از نگهداری یک خانه قدیمی به صورت خالی دارد. این یکی از انگیزههای عدم نوسازی خانههای فرسوده و خالی نگهداشتن آنها برای مدت طولانی شده است. اکنون دولت به فکر تغییر این قوانین افتادهاست.
دولت ژاپن به شهروندان کمکهزینه مسکن میپردازد که البته این هزینه هم مانند دیگر مزایای رفاهی اخیرا کاهش یافتهاست. مزایای رفاه اجتماعی، یک سوم بودجه 818 میلیارد دلاری ژاپن را تشکیل میدهد. در سالهای بعد از جنگ جهانی، دولت ژاپن تسهیلات ویژه مسکن برای شهروندان به ویژه برای زوجهای جوان اختصاص میداد. از جمله این تسهیلات که تا همین دو دهه پیش هم برقرار بود، مسکن رایگان برای زوجهای جوان در سالهای اولیه زندگیشان بود. شرکتها و کارخانههای بزرگ چین، به کارمندانشان خانههایی برای زندگی در سالهای اولیه بعد از ازدواج میدادند که نام آنها شاتاکو بود. اما در دو دهه گذشته این طرح برچیده شد. اکنون هم البته کمکهایی در زمینه مسکن به زوجهای جوان میشود که یک نمونه آن، آپارتمانهای چوبی است که به قیمت ارزان به زوجهای متقاضی اجاره داده میشود یا به قیمت اندک به فروش میرسد. این آپارتمانها البته ارزش چندانی ندارند و در سالهای اخیر از نظر کیفیت افت بیشتری هم کردهاند. یارانه یا کمک هزینه مسکن در ژاپن بیشتر به سالمندان، معلولان یا کارمندان کمدرآمد پرداخت میشود. این کمک هزینه به این گونه است که مثلا اجاره ماهیانه یک آپارتمان قدیمی 27 ساله با متراژ کمتر از 40 متر مربع، حدود 82 هزار ین است که از این رقم حدود 70 هزار ین را دولت به صورت کمک هزینه میپردازد.
رواج خانههای بندانگشتی در جهان
تنها توکیو نیست که شاهد ساخت و ساز خانههای بندانگشتی باریک در شکاف میان آپارتمانها و خانهها در مراکز شهری است. در آمریکا هم برخی ایالتها به تازگی به این سبک ساخت خانه روی آوردهاند. مثلا در کلمبیای آمریکا این سبک خانهسازی باب شدهاست. خانههایی که به نوشته والاستریت ژورنال، در گذشته نماد زندگی سخت و بدبختی آدمها بود، اما اکنون بهعنوان یک طراحی مدرن مورد توجه قرار گرفته است. البته این روند با اعتراض ساکنان برخی محلههای شهر روبهرو شدهاست. آنها از شهرداری و فرمانداری خواستهاند که قوانینی برای جلوگیری از ساخت چنین خانه هایی تدوین کنند تا مانع از تراکم بیشتر شهری و زشت شدن نمای شهر شوند. در کالیفرنیا، این ساخت و سازها به منبعی برای کسب درآمد مالکان برخی خانهها تبدیل شدهاست. مالکان خانهها از فضاهای شکاف مانند میان خانهشان با خانه کناری یا میان آپارتمانها برای ساخت خانههای کوچک و اجاره آن استفاده میکنند. این فقط به آمریکا محدود نشده و مثلا در آمستردام هلند، خانههایی دیده میشود که عرضش تنها یک متر است. در اسکاتلند هم این روند دیده شدهاست. خانههایی باریک با عرض چند متر و با ارتفاع بلند. در واشنگتن، کمیسیون ساخت و ساز شهرداری بهتازگی جلسهای برای تصمیمگیری درباره اعمال محدودیت برای ساخت چنین خانههایی برگزار کردهاست. موضوع جلسه این است که برای ارتفاع خانهها محدودیت گذاشته شود. ساکنان واشنگتن، نام این خانهها را «هیولا» گذاشتهاند و میگویند که این خانههای باریک بلند، چهره محلات را زشت کرده است.
ارسال نظر