همیشه باید به استقبال تجارب تازه رفت
آگاهی، اکسیرجوانی
شیما رئیسی طاهره فریدی، متولد سال ۱۳۱۶ و موسس اولین و تنها سازمان مردم نهاد فعال در حوزه سالمندان به نام « انجمن حامیان سلامت سالمندان کشور» است. او۵ فرزند دارد که همه آنها از بالاترین درجه تحصیلات آکادمیک برخوردارند و اگرچه خود نیز برای ادامه تحصیلات در رشته روانشناسی وارد دانشگاه می‌شود، اما به‌دلیل حجم بالای مسوولیت‌ها و امور در دست پیگیری، امکان پایان دوره برایش فراهم نمی‌شود؛ این درحالی است که به گفته خود او، در تمام طول زندگی با کتاب مانوس بوده و هیچ‌گاه مطالعه را کنار نگذاشته است تا آنجا که آگاهی را مهم‌ترین عنصر نشاط و جوانی می‌داند.
شیما رئیسی طاهره فریدی، متولد سال 1316 و موسس اولین و تنها سازمان مردم نهاد فعال در حوزه سالمندان به نام « انجمن حامیان سلامت سالمندان کشور» است. او5 فرزند دارد که همه آنها از بالاترین درجه تحصیلات آکادمیک برخوردارند و اگرچه خود نیز برای ادامه تحصیلات در رشته روانشناسی وارد دانشگاه می‌شود، اما به‌دلیل حجم بالای مسوولیت‌ها و امور در دست پیگیری، امکان پایان دوره برایش فراهم نمی‌شود؛ این درحالی است که به گفته خود او، در تمام طول زندگی با کتاب مانوس بوده و هیچ‌گاه مطالعه را کنار نگذاشته است تا آنجا که آگاهی را مهم‌ترین عنصر نشاط و جوانی می‌داند. متن پیش رو، حاصل گفت‌وگویی است که من با ایشان داشته‌ام. در تمام طول مدت گفت‌وگو، این احساس که دوره سالمندی تا چه اندازه می‌تواند باشکوه و پرثمر باشد با من بود؛ دورانی از عمر که عموم ما از نزدیک شدن به آن یا حتی اندیشیدن و برنامه‌ریزی برای آن هراسانیم!
جرقه تشکیل و راه‌اندازی این NGO کی و چگونه زده شد؟
درست از زمانی که متوجه مشکلات عدیده‌ای شدم که سالمندان با آنها مواجهند و به‌دلیل خلأ برنامه‌ها و حمایت‌های مقتضی در سطح سازمانی، بار به دوش کشیدن این مسائل برایشان دوچندان می‌شود. در آن سال‌ها خود نیز در آستانه ورود به سالمندی بودم و حس شخصی و واقعی ورود به این دوره در کنار تجاربی که از ارتباط با پدر و مادر سالمند و همین‌طور خواهر بزرگ‌ترم داشتم، خیلی بیشتر من را نسبت به مسائل مربوط به سالمندان علاقه‌مند کرد و به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های من تبدیل شد. تا اینکه در سال 1380 بر آن شدم تا به‌صورت جدی و رسمی نسبت به راه‌اندازی چنین مجموعه‌ای اقدام کنم. پس از ان 3 سال طول کشید تا نهایتا در سال 83 اساسنامه گروه تنظیم شد. اتفاقا درست در همان زمان، مصوبه ارجاعی هیات وزیران در مورد تشکیل شورای ملی سالمندان به مجلس وقت، تصویب شد و ما بر همان اساس، جهت تکمیل اساسنامه اقدام کردیم که در نهایت منجر به تدوین نسخه نهایی آن شد که دارای 16 ماده بود و سرانجام اینکه این سازمان مردم نهاد در سال 84 ثبت رسمی شد.
در سال ۸۴ سازمان مردم نهاد « انجمن حامیان سلامت سالمندان کشور» به همت شما تاسیس شد. رئوس برنامه‌های شما چه بود و فعالیت‌های خود را با محوریت پرداختن به امور سالمندان چگونه در پیش گرفتید؟
ما پس از تشکیل سازمان، شروع کردیم به سنجش تمام مسائل مربوط به سالمندان و در همان راستا طرح‌هایی را به شهرداری ارائه کردیم از جمله گردشگری سالمندان، مناسب‌سازی معابر برای سالمندان و ... اما از سال 89 به بعد مسائل دیگری برای ما مطرح شد از جمله آسیب‌های اجتماعی که سالمندان در معرض ان قرار می‌گیرند. مشکلاتی که در خانه و اجتماع برای سالمندان پیش می‌آید و ممکن است آنها چندان در مورد اینکه چگونه باید با این مسائل برخورد کنند دانش و تجربه‌ای نداشته باشند. از این رو ما بخشی از فعالیت‌های خود را در بخش سالمندان به این حوزه معطوف کردیم و در 2 سال اخیر نیز با توجه به نیازی که به حمایت‌های قانونی در مورد سالمندان احساس کردیم، این بحث نیز در دستور کار انجمن قرار گرفته است.
علاوه بر اینکه شما سعی در حل مشکلات و تسهیل روندها در سطح قانونی و کلان دارید، آیا به طور مستقیم نیز با سالمندان در ارتباط هستید و به آنها خدماتی ارائه می‌کنید؟ اگر اینگونه است، سالمندانی که به شما مراجعه می‌کنند و از خدمات این سازمان مردم نهاد بهره‌مند می‌شوند چگونه با مرکز شما آشنا می‌شوند و مراجعات آنها به چه صورت است؟ آیا شعب مشابهی در دیگر شهرستان‌های کشور وجود دارد؟
راستش را بخواهید جز آنکه گاهی رسانه‌ها چیزهایی در مورد وجود و فعالیت‌های NGO ما منتشر می‌کنند، ما هیچ تبلیغ دیگری در مورد فعالیت‌های انجمن نکرد‌ه‌ایم و عمده مراجعان ما یا معرفی شده از سمت دیگر نهادها و سازمان‌ها هستند یا اینکه سالمندانی هستند که به‌صورت نفر به نفر و از دیگران در مورد ما شنیده‌اند. یا اینکه همسایگان و وابستگان سالمند ما را در جریان مشکلات قرار می‌دهند و از ما تقاضای کمک می‌کنند. در حال حاضر هم شعبه‌ای در هیچ شهرستانی نداریم.
سطح و کیفیت ارتباط شما با سازمان‌ها و نهادهای دولتی مرتبط با امور سالمندان چگونه است؟
از زمان روی کار آمدن دولت جدید اتفاقات خوبی در این حوزه افتاده و برنامه‌ها و طرح‌های امیدوارکننده‌ای در دست اقدام است؛ از جمله تهیه قانون جامع سالمندان و سند ملی راهبردی سالمندان که از سوی شورای ملی سالمندان پیگیری می‌شود.
با این‌همه ما معتقدیم که لازم است یک مرجع رسمی رسیدگی به همه امور مربوط به سالمندان وجود داشته باشد که البته تشکیل شورای ملی سالمندان می‌تواند شروعی مناسب برای دستیابی به این هدف والا باشد.
باتوجه به اینکه مجموعه شما در قالب یک سازمان مردمی و مستقل فعالیت می‌کند و از حمایت‌های دولتی برخوردار نیست، هزینه‌های شما از چه محلی تامین می‌شود؟
برای شروع کار از امکانات مالی خودم استفاده کردم. هم‌اکنون نیزهزینه‌های مالی مربوط به انجمن از طریق بنده و چند خیر تامین می‌شود.
اهم فعالیت‌های امروز انجمن حامیان سلامت سالمندان کشور چیست؟
بخشی از فعالیت‌های این نهاد اختصاص دارد به برنامه‌های پیشگیرانه؛ افراد بین ۵۰ تا ۶۰ سال در واقع استفاده‌کنندگان از این خدمات هستند. در این برنامه‌ها سعی ما براین است که با آموزش‌های لازم پزشکی، ورزشی، ارتباط با تکنولوژی، خدمات بهداشت روان و مهارت‌های لازم برای ورود به دوره سالمندی، افراد را برای تجربه موفق این مرحله از زندگی توانمند کنیم تا با کاهش مشکلات احتمالی در این سن، از هزینه‌های آتی کاسته و امکان تجربه یک زندگی پویا برایشان فراهم شود.
از دیگر خدمات این انجمن، ارائه خدمات بهداشت روان به سالمندان ازجمله جلسات روانکاوی، تقویت اعتماد به نفس، دوره‌های خودشناسی، آموزش جهت کاهش و تعدیل وابستگی‌های عاطفی به خانواده و فرزندان، ارائه خدمات پزشکی و توانبخشی و ارائه آموزش‌های حقوقی به سالمندان است.
چشم‌اندازآینده انجمن را چگونه می‌بینید و برنامه‌های آتی شما برای هر چه بیشتر محقق شدن اهداف «انجمن حامیان سلامت سالمندان» چیست؟
در این سال‌ها ما توانسته‌ایم ارتباطات خوبی با سازمان بهزیستی، مجلس شورای اسلامی و شورای ملی سالمندان برقرار کنیم و از این رو من انجمن را در دستیابی به اهدافش بسیار موفق ارزیابی می‌کنم، اما با پیش رفتن جمعیت جهان به سمت سالمندی، همه ما باید بیش از پیش متوجه ضرورت توجه به مسائل مربوط به سالمندان باشیم و با سنجش مشکلات پیش رو، بودجه‌ای را به این امراختصاص داده و برای آینده برنامه‌ریزی کنیم.
به همین خاطر ما به‌دنبال گسترش تماس با سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط برای توضیح هر چه بیشتر اهمیت این موضوع و به اشتراک‌گذاری تجارب و طرح‌هایمان هستیم؛ از جمله اینکه بنده طرحی را تدوین کرده‌ام که در صورت حمایت‌های دولتی در قالب اهداف سند ملی سالمند و همین‌طور پشتیبانی‌های سازمان بهداشت جهانی جهت اجرایی شدن آن، هر فرد از ۶۰ سالگی به بعد، با تحمیل کمترین هزینه به ساختار اقتصادی کشور، این امکان را خواهد داشت که یک سالمندی موفق و امن را تجربه کند.
و سخن آخر...؟
افراد باید نگاهشان را به دوره سالمندی تغییر دهند و به بهانه ورود به دوران سالمندی خود را از تجارب جدید و امکان یادگیری مهارت‌ها و علوم روز محروم نکنند. مهم‌ترین نکته این است که سالمند خود را عضو فعال جامعه بداند و همگام با زمانه و دیگر گروه‌های سنی پیش رود. انزوا و گوشه‌گیری از جامعه، آغاز تمام مشکلات و ضعف‌هایی است که سالمندان عموما از آن شکایت می‌کنند.
جرقه تشکیل و راه‌اندازی این NGO کی و چگونه زده شد؟
درست از زمانی که متوجه مشکلات عدیده‌ای شدم که سالمندان با آنها مواجهند و به‌دلیل خلأ برنامه‌ها و حمایت‌های مقتضی در سطح سازمانی، بار به دوش کشیدن این مسائل برایشان دوچندان می‌شود. در آن سال‌ها خود نیز در آستانه ورود به سالمندی بودم و حس شخصی و واقعی ورود به این دوره در کنار تجاربی که از ارتباط با پدر و مادر سالمند و همین‌طور خواهر بزرگ‌ترم داشتم، خیلی بیشتر من را نسبت به مسائل مربوط به سالمندان علاقه‌مند کرد و به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های من تبدیل شد. تا اینکه در سال 1380 بر آن شدم تا به‌صورت جدی و رسمی نسبت به راه‌اندازی چنین مجموعه‌ای اقدام کنم. پس از ان 3 سال طول کشید تا نهایتا در سال 83 اساسنامه گروه تنظیم شد. اتفاقا درست در همان زمان، مصوبه ارجاعی هیات وزیران در مورد تشکیل شورای ملی سالمندان به مجلس وقت، تصویب شد و ما بر همان اساس، جهت تکمیل اساسنامه اقدام کردیم که در نهایت منجر به تدوین نسخه نهایی آن شد که دارای 16 ماده بود و سرانجام اینکه این سازمان مردم نهاد در سال 84 ثبت رسمی شد.
در سال ۸۴ سازمان مردم نهاد « انجمن حامیان سلامت سالمندان کشور» به همت شما تاسیس شد. رئوس برنامه‌های شما چه بود و فعالیت‌های خود را با محوریت پرداختن به امور سالمندان چگونه در پیش گرفتید؟
ما پس از تشکیل سازمان، شروع کردیم به سنجش تمام مسائل مربوط به سالمندان و در همان راستا طرح‌هایی را به شهرداری ارائه کردیم از جمله گردشگری سالمندان، مناسب‌سازی معابر برای سالمندان و ... اما از سال 89 به بعد مسائل دیگری برای ما مطرح شد از جمله آسیب‌های اجتماعی که سالمندان در معرض ان قرار می‌گیرند. مشکلاتی که در خانه و اجتماع برای سالمندان پیش می‌آید و ممکن است آنها چندان در مورد اینکه چگونه باید با این مسائل برخورد کنند دانش و تجربه‌ای نداشته باشند. از این رو ما بخشی از فعالیت‌های خود را در بخش سالمندان به این حوزه معطوف کردیم و در 2 سال اخیر نیز با توجه به نیازی که به حمایت‌های قانونی در مورد سالمندان احساس کردیم، این بحث نیز در دستور کار انجمن قرار گرفته است.
علاوه بر اینکه شما سعی در حل مشکلات و تسهیل روندها در سطح قانونی و کلان دارید، آیا به طور مستقیم نیز با سالمندان در ارتباط هستید و به آنها خدماتی ارائه می‌کنید؟ اگر اینگونه است، سالمندانی که به شما مراجعه می‌کنند و از خدمات این سازمان مردم نهاد بهره‌مند می‌شوند چگونه با مرکز شما آشنا می‌شوند و مراجعات آنها به چه صورت است؟ آیا شعب مشابهی در دیگر شهرستان‌های کشور وجود دارد؟
راستش را بخواهید جز آنکه گاهی رسانه‌ها چیزهایی در مورد وجود و فعالیت‌های NGO ما منتشر می‌کنند، ما هیچ تبلیغ دیگری در مورد فعالیت‌های انجمن نکرد‌ه‌ایم و عمده مراجعان ما یا معرفی شده از سمت دیگر نهادها و سازمان‌ها هستند یا اینکه سالمندانی هستند که به‌صورت نفر به نفر و از دیگران در مورد ما شنیده‌اند. یا اینکه همسایگان و وابستگان سالمند ما را در جریان مشکلات قرار می‌دهند و از ما تقاضای کمک می‌کنند. در حال حاضر هم شعبه‌ای در هیچ شهرستانی نداریم.
سطح و کیفیت ارتباط شما با سازمان‌ها و نهادهای دولتی مرتبط با امور سالمندان چگونه است؟
از زمان روی کار آمدن دولت جدید اتفاقات خوبی در این حوزه افتاده و برنامه‌ها و طرح‌های امیدوارکننده‌ای در دست اقدام است؛ از جمله تهیه قانون جامع سالمندان و سند ملی راهبردی سالمندان که از سوی شورای ملی سالمندان پیگیری می‌شود.
با این‌همه ما معتقدیم که لازم است یک مرجع رسمی رسیدگی به همه امور مربوط به سالمندان وجود داشته باشد که البته تشکیل شورای ملی سالمندان می‌تواند شروعی مناسب برای دستیابی به این هدف والا باشد.
باتوجه به اینکه مجموعه شما در قالب یک سازمان مردمی و مستقل فعالیت می‌کند و از حمایت‌های دولتی برخوردار نیست، هزینه‌های شما از چه محلی تامین می‌شود؟
برای شروع کار از امکانات مالی خودم استفاده کردم. هم‌اکنون نیزهزینه‌های مالی مربوط به انجمن از طریق بنده و چند خیر تامین می‌شود.
اهم فعالیت‌های امروز انجمن حامیان سلامت سالمندان کشور چیست؟
بخشی از فعالیت‌های این نهاد اختصاص دارد به برنامه‌های پیشگیرانه؛ افراد بین ۵۰ تا ۶۰ سال در واقع استفاده‌کنندگان از این خدمات هستند. در این برنامه‌ها سعی ما براین است که با آموزش‌های لازم پزشکی، ورزشی، ارتباط با تکنولوژی، خدمات بهداشت روان و مهارت‌های لازم برای ورود به دوره سالمندی، افراد را برای تجربه موفق این مرحله از زندگی توانمند کنیم تا با کاهش مشکلات احتمالی در این سن، از هزینه‌های آتی کاسته و امکان تجربه یک زندگی پویا برایشان فراهم شود.
از دیگر خدمات این انجمن، ارائه خدمات بهداشت روان به سالمندان ازجمله جلسات روانکاوی، تقویت اعتماد به نفس، دوره‌های خودشناسی، آموزش جهت کاهش و تعدیل وابستگی‌های عاطفی به خانواده و فرزندان، ارائه خدمات پزشکی و توانبخشی و ارائه آموزش‌های حقوقی به سالمندان است.
چشم‌اندازآینده انجمن را چگونه می‌بینید و برنامه‌های آتی شما برای هر چه بیشتر محقق شدن اهداف «انجمن حامیان سلامت سالمندان» چیست؟
در این سال‌ها ما توانسته‌ایم ارتباطات خوبی با سازمان بهزیستی، مجلس شورای اسلامی و شورای ملی سالمندان برقرار کنیم و از این رو من انجمن را در دستیابی به اهدافش بسیار موفق ارزیابی می‌کنم، اما با پیش رفتن جمعیت جهان به سمت سالمندی، همه ما باید بیش از پیش متوجه ضرورت توجه به مسائل مربوط به سالمندان باشیم و با سنجش مشکلات پیش رو، بودجه‌ای را به این امراختصاص داده و برای آینده برنامه‌ریزی کنیم.
به همین خاطر ما به‌دنبال گسترش تماس با سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط برای توضیح هر چه بیشتر اهمیت این موضوع و به اشتراک‌گذاری تجارب و طرح‌هایمان هستیم؛ از جمله اینکه بنده طرحی را تدوین کرده‌ام که در صورت حمایت‌های دولتی در قالب اهداف سند ملی سالمند و همین‌طور پشتیبانی‌های سازمان بهداشت جهانی جهت اجرایی شدن آن، هر فرد از ۶۰ سالگی به بعد، با تحمیل کمترین هزینه به ساختار اقتصادی کشور، این امکان را خواهد داشت که یک سالمندی موفق و امن را تجربه کند.
و سخن آخر...؟
افراد باید نگاهشان را به دوره سالمندی تغییر دهند و به بهانه ورود به دوران سالمندی خود را از تجارب جدید و امکان یادگیری مهارت‌ها و علوم روز محروم نکنند. مهم‌ترین نکته این است که سالمند خود را عضو فعال جامعه بداند و همگام با زمانه و دیگر گروه‌های سنی پیش رود. انزوا و گوشه‌گیری از جامعه، آغاز تمام مشکلات و ضعف‌هایی است که سالمندان عموما از آن شکایت می‌کنند.
ارسال نظر