«اقتصاد انقباضی» فوتبال را ضعیف کرده است

گروه ورزش: فوتبال به‌عنوان یکی از پرطرفدارترین والبته پردرآمد‌ترین رشته‌های ورزشی در دنیا شناخته می‌شود تا آنجا که سالیان متمادی است ازاین رشته به‌عنوان«صنعت» یاد می‌شود. اما کسب درآمد از فوتبال درایران قواعد بسیار پیچیده‌ای دارد و سهم این رشته از منابع مالی بسیار ناچیز است.

اگرچه در سال‌های اخیر فوتبال ایران به‌شدت درگیرمشکلات مالی بوده و از این محل صدمات جبران‌ناپذیری را متحمل شده است ولی متاسفانه مدیران این فدراسیون به‌رغم تلاشی که کرده‌اند کمتر توانسته‌اند از منابع درآمدی که درهمه جای دنیا مرسوم و معمول است دریافت معقولی داشته باشند. ازماجرای کپی‌رایت و بلیت‌فروشی که بگذریم، حق پخش تلویزیونی و تبلیغات محیطی برای زنده ماندن فوتبال از اهمیت بسیاری برخوردارند. حق پخش در حال حاضر با مخالفت مدیران صداوسیما در وضعیت بغرنج به سر می‌برد.

تبلیغات محیطی نیز با وجود اینکه سازمان لیگ فدراسیون فوتبال قرارداد۱۰۰ میلیاردی جدیدی را با «کانون ایران نوین» که مجری انحصاری تبلیغات محیطی فوتبال ایران است بسته اما این شرکت به‌خاطر آنچه مشکلات مالی خود اعلام کرده، تخفیف ۴۰میلیارد تومانی از سازمان لیگ فوتبال درخواست کرده است. موضوعی که با مخالفت اکثر مسوولان و مدیران باشگاه‌ها مواجه شده است. چندی پیش و به درخواست سازمان لیگ درخصوص بحث و تصمیم‌گیری درمورد سه موضوع مهم حق پخش تلویزیونی مسابقات فوتبال، تبلیغات محیطی و درخواست تخفیف اسپانسر و البته موضوع جنجال‌برانگیز داوری‌ها در فوتبال ایران جلسه هم‌اندیشی با حضور مدیران باشگاه‌ها و سجادی معاون وزیر ورزش و همچنین روسای فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ برگزار شد تا شاید راه‌حلی برای برون رفت از بن‌بست بی‌پولی درفوتبال پیدا شود.

نگذارید داوری مرض لاعلاج شود

یکی از مدیران باشگاه‌ها که دراین جلسه حضور داشت اصغر باقریان مدیرعامل باشگاه سپاهان بود. وی درگفت‌وگو با روزنامه «دنیای اقتصاد» درخصوص این جلسه گفت: «مدیران باشگاه‌ها درگیر‌ترین افراد درخصوص مسائل فوتبال هستند و طبیعتا بیشترین بار روی دوش آنها است.آنها باید جوابگوی افکار عمومی و بنگاه‌هایی که از آنها حمایت می‌کنند باشند. بنابراین جلساتی مانند این نیاز اصلی فوتبال است تا کسانی که تصمیمات کلان فوتبال را می‌گیرند بیشتر درجریان مشکلات فوتبال قرار بگیرند.»

یکی از معضلاتی که در لیگ پانزدهم وجود دارد و بسیاری از باشگاه‌ها با آن درگیر هستند مربوط به داوری‌ها است که وجود چند اشتباه تاثیرگذار صدای بسیاری را درباره نحوه کارداوران فوتبال در آورده است. این موضوع نیز در این جلسه مطرح شده است. مدیرعامل سپاهان در این خصوص گفت: « وقتی فشار زیادی روی جامعه داوران باشد خود به خود تعداد اشتباهات زیاد می‌شود. بسیاری از مدیران دراین جلسه خواستار بهبود قضاوت‌ها شدند چرا که اگر جلوی اشتباهات گرفته نشود این مرض لاعلاج می‌شود و کل سیستم را فلج می‌کند. مدیران سازمان لیگ در این جلسه با قبول این اشتباهات تاکید کردند که با برگزاری کلاس‌های آموزشی و برطرف کردن مشکلات داورها درمسابقات آینده این معضل به حد اقل برسد»

تشکیل کمیته برای بررسی مسائل اسپانسر

به نظر می‌رسد با توجه به نزدیک شدن زمان اتمام قرارداد کانون ایران نوین با سازمان لیگ و اتفاقات اخیر که با موضع‌گیری کفاشیان و عابدینی همراه بوده، باید منتظر اسپانسر جدید برای سازمان لیگ باشیم. به خصوص اینکه کانون ایران نوین در درون فدراسیون فوتبال مخالفانی هم دارد. مخالفانی پرنفوذ که همکاری با این کانون را چندان مناسب نمی‌دانند.

باقریان درخصوص مسائل اسپانسر نیز گفت: «بحث مفصلی درمورد موضوع اسپانسر در این جلسه داشتیم. باید پذیرفت که درحال حاضرفشاربسیارزیادی از لحاظ مسائل اقتصادی روی باشگاه‌ها وجود دارد که بخشی ازاین فشارها مربوط به اقتصادانقباضی کشور در چند سال گذشته می‌شود. این نوع اقتصاد فوتبال ما را ضعیف‌تر از قبل کرده است. بنابراین در حال حاضر دریافت و تزریق منابع به باشگاه‌ها ضروری است. در این جلسه مدیران باشگاه‌ها نظراتشان را درخصوص اسپانسر گفتند ومن هم مانند بسیاری ازآنها مخالف دادن تخفیف به اسپانسر سازمان لیگ هستم. فوتبال باید شرایطی را ایجاد کند که از تمام ظرفیت‌های درآمدزایی خود استفاده کند.قرار شد کمیته‌ای متشکل از مسوولان سازمان لیگ و نماینده‌های مدیران عامل باشگاه‌ها پیگیر این ماجرا باشند و با برگزاری جلسات مختلف تصمیم دقیقی در این خصوص گرفته شود.»

طرح iPTV ضمانت درستی برای فوتبال ندارد

اما موضوع حق پخش هم که در چند سال اخیر به بن بست خورده از مهم‌ترین دغدغه‌های مدیران فوتبال است. در این جلسه این موضوع هم مطرح و درموردش تصمیم‌گیری شده است. باقریان در این خصوص نیز گفت: « یکی از منابع مورد نیاز و ضروری فوتبال همین حق پخش است.چند سالی است که در ایران مسوولان فوتبال سخت به‌دنبال دریافت این حق هستند، اما متاسفانه شرایط به‌گونه‌ای پیش رفته که نتوانستیم حق پخش را به‌درستی و کامل دریافت کنیم.

مسوولان باید ازهمان ۱۴ سال پیش که فوتبال حرفه‌ای تاسیس شد پیگیراین ماجرا می‌شدند تا الان شرایط اقتصادی باشگاه‌ها این قدرضعیف و روبه زوال نباشد. به نظرم در حال حاضر این موضوع باید با جدیت بیشتری از طریق مراجع قانونی پیگیری شود تا منابعی که حق فوتبال ایران است بدست بیاید تا چرخه فوتبال حرفه‌ای درایران رشد داشته باشد.اگر در دنیا حق پخش پرداخت می‌شود این یک درآمد دوطرفه هم برای تلویزیون و هم برای فوتبال است یعنی چون فوتبال در همه جای دنیا جذابیت دارد یک برند محسوب می‌شود آنها این حق پخش را از درآمد‌های تبلیغاتی پرداخت می‌کنند و سود آن بین این دو به‌صورت عادلانه تقسیم می‌شود، اما متاسفانه در ایران اینطور نیست و چون تلویزیون یک نهاد دولتی است مسوولان این سازمان این را بهانه کرده‌اند تا پولی از این بابت به فوتبال ندهند.

در حال حاضر صداوسیما هنوز به پیشنهاد طرح iptv خود اصرار دارد. طرحی که به‌درستی مشخص نیست ضمانتی برای پیشبرد منافع فوتبال ما دارد یا اصلا از سوی مخاطبان فوتبال در ایران مورد استقبال قرار می‌گیرد یا خیر. متاسفانه ما هنوزراهکار جدی برای برون رفت از این ماجرا نداریم چون تلویزیون ایران انحصاری است.به همین دلیل نیازمند افکار جدید هستیم تا بتوانیم درآمد زایی خوبی از این محل داشته باشیم. مسوولان صداوسیما باید درنظر داشته باشند که ما کالایی را تولید می‌کنیم که مورد علاقه مردم است و طبیعتا در چنین شرایطی که تقاضا برای این کالا زیاد است باید برای آن هزینه کنند چون هیچ چیزی مجانی بدست نمی‌آید ولی درحال حاضر تنها کالایی که درکشورما مجانی تولید و عرضه می‌شود فوتبال است. اگر فوتبال در همه دنیا درآمدزا است پس در ایران هم می‌تواند باشد.

حتی در کشورهای کوچک‌تر و ضعیف‌تر به لحاظ فوتبالی دارند از این موضوع بهره‌برداری هنگفت می‌کنند حالا چرا در ایران نمی‌شود سوالی است که پاسخش را همه می‌دانند.پس صداوسیما باید از این ظرفیت بالایی که استفاده می‌کند حق فوتبال را بدهد در غیر این صورت ما مدیران باشگاه‌ها از مسوولان فوتبال خواهیم خواست این موضوع را در مراجع قضایی و با قدرت بیشترپیش ببرند تا حق فوتبال ما اخذ شود.»