ما، به جای استرالیا!

گروه ورزش- بهروز رسایلی: این روزها برگزاری مسابقات جام ملت‌های آسیا در استرالیا، همه نگاه‌ها را به سمت این کشور معطوف کرده است. این نخستین بار در تاریخ فوتبال جهان است که مسابقات قهرمانی یک قاره، در قاره‌ای دیگر برگزار می‌شود. با این وجود استرالیایی‌ها که از سال ۲۰۰۶ به کنفدراسیون فوتبال آسیا پیوستند، حالا و در فاصله کمتر از ۹ سال موفق شده‌اند میزبانی جام ملت‌ها را نیز به دست بیاورند. این امتیاز بزرگ، علاوه بر آنکه باعث شده کشور استرالیا مورد توجه صدها میلیون تن از ساکنان پرجمعیت‌ترین قاره جهان قرار بگیرد، سود مالی سرشاری را هم نصیب این کشور کرده است؛ چنانکه برخی اخبار حاکی از منفعت یک میلیون دلاری استرالیا به ازای هر روز برگزاری جام ملت‌های آسیا است. این شرایط، بار دیگر مزایای میزبانی در چنین تورنمنت‌های مهمی را برای علاقه‌مندان به حوزه ورزش یادآوری می‌کند؛ آنجا که معمولا جنگی سنگین و همیشگی برای تصاحب این قبیل امتیازات وجود دارد.

میزبانی ایران بعد از ۴۴ سال؟

حالا از آخرین میزبانی ایران در جام ملت‌های آسیا حدود ۴۰ سال می‌گذرد. وقتی سال ۱۹۷۶ تک گل علی پروین مقابل کویت از روی یک ضربه ایستگاهی باعث شد تیم ملی کشورمان به سومین مقام قهرمانی پیاپی‌اش در آسیا دست پیدا کند، شاید هیچ‌یک از تماشاگران حاضر در ورزشگاه آزادی حتی تصورش را هم نمی‌کردند برای تماشای قهرمانی و نیز میزبانی بعدی ایران در این تورنمنت بیش از چهار دهه باید انتظار بکشند. این اتفاق اما امروز رخ داده و حتی ممکن است دوره چنین انتظار زجرآوری طولانی‌تر هم بشود. در حال حاضر تیم ملی کشورمان برای شرکت در شانزدهمین دوره جام ملت‌های آسیا در استرالیا به سر می‌برد و ممکن است بتواند طلسم نخست را در مورد فتح جام بشکند، اما برای غلبه بر طلسم دوم و کسب میزبانی در جام ملت‌ها، دست‌کم چهار سال دیگر باید صبر کنیم. در حقیقت مسوولان فوتبال کشورمان چندی پیش درخواست کتبی‌شان را برای برگزاری مسابقات جام هفدهم در زمستان ۲۰۱۹ به کنفدراسیون فوتبال آسیا ارسال کرده‌اند و حالا باید منتظر تصمیم این نهاد باشند. گفته می‌شود از نظر AFC در حال حاضر دو کشور ایران و امارات بیشترین شانس را برای برگزاری دوره آتی جام ملت‌ها خواهند داشت. میزبان قطعی این دوره از مسابقات در روزهای آغازین سال ۹۴ در حالی معرفی خواهد شد که امارات یک بار در سال ۱۹۹۶ میزبان این مسابقات بوده است.

مشکلات ایران برای میزبانی

ایران برای بر عهده گرفتن میزبانی جام ملت‌های آسیا با مشکلات فراوانی دست به گریبان است. نخستین گرفتاری، از تعداد ناکافی استادیوم‌های استاندارد برای برگزاری چنین رقابت‌هایی شروع می‌شود. بنابر تصمیم کنفدراسیون فوتبال آسیا جام ملت‌ها از دوره آتی با شرکت ۲۴ تیم برگزار خواهد شد که این افزایش هشت تیمی، حداقل دو ورزشگاه دیگر به استادیوم‌های مورد نیاز اضافه می‌کند. میزبانی مسابقاتی که در ۶ گروه برگزار می‌شود، به ۶ ورزشگاه مجهز نیاز دارد. ناگفته پیدا است که در حال حاضر کشور ما برای محقق کردن چنین پیش‌شرط مهمی، بضاعت کافی ندارد. در حال حاضر شاید تنها ورزشگاه‌های آزادی در تهران، غدیر در اهواز، یادگار امام در تبریز و ثامن در مشهد واجد شرایط ایده‌آل باشند. اگر قرار است به سمت میزبانی جام ملت‌ها پیش برویم، لازم است هرچه سریع‌تر پروژه‌هایی مثل ورزشگاه نقش جهان نیز تکمیل شوند و با کیفیت مناسب به بهره‌برداری برسند. هرچند این امکان هم وجود دارد که با معرفی احتمالی ایران به‌عنوان میزبان، فشار بیشتری برای تکمیل ورزشگاه‌های در دست احداث از جمله در اصفهان و شیراز به وجود بیاید و این اتفاق نوعی «توفیق اجباری» را برای فوتبال کشورمان به همراه بیاورد.

نیاز به یک عزم عمومی

تابستان سال گذشته علاقه‌مندی مردم کشورمان به برگزاری جام ملت‌های آسیا در ایران در برنامه نود به معرض نظرسنجی گذاشته شد که طی آن ۸۸ درصد از جمعیت ۲ میلیون نفری شرکت‌کننده، برای وقوع این مهم ابراز تمایل کردند. این نشان می‌دهد که کسب میزبانی، یک خواست سراسری است، اما این میل عمومی باید در سطح مدیریتی نیز ایجاد شود و همه حوزه‌ها دست در دست هم، کشورمان را در مسیر دستیابی به این موفقیت همراهی کنند. به‌عنوان نمونه از جمله مسائلی که حل آن خارج از حوزه ورزش است، می‌توان به کم و کیف حضور بانوان در ورزشگاه‌ها اشاره کرد؛ پارامتری که به احتمال فراوان روی تصمیم‌گیری AFC نقش زیادی دارد و باید با به سامان کردن آن، ایران را به میزبانی نزدیک کرد. بهتر دیده شدن کشورمان، هجوم توریست‌ها، از بین رفتن برخی تصورات غلط و قالبی در مورد ایران و نیز کسب درآمدهای هنگفت، فقط بخشی از منافع میزبانی در تورنمنتی مثل جام ملت‌های آسیا خواهد بود. اگر ما چهار سال دیگر جای امروز استرالیا باشیم، شاید یک نقطه تحول جدید در مناسبات اجتماعی کشورمان رقم بخورد؛ مبدایی بسیار فراتر از یک رقابت ساده ورزشی.