«پِلی» علیه فیرپلی!

گروه ورزش: اتفاقات این هفته برنامه ۹۰، بار دیگر از یکی از متفاوت‌ترین معضلات فوتبال ایران رونمایی کرد؛ فایل‌های صوتی! طی ماه‌های اخیر اهالی فوتبال کشورمان به دفعات یکدیگر را به انتشار فایل‌های صوتی تهدید کرده بودند، اما این اتفاق دست‌کم در رسانه‌ها رخ نداده بود تا اینکه سرانجام در برنامه دوشنبه‌شب عادل فردوسی‌پور، نعیم سعداوی بخشی از مکالمه حمید درخشان با یوسف وکیا، بازیکن فولاد خوزستان را روی آنتن پخش کرد. چندی پیش سعداوی سرمربی پرسپولیس را متهم کرده بود به اینکه به شکل مستقیم با بازیکن تیم اهوازی مذاکره کرده، اما درخشان ضمن انکار ماجرا، گفت که از مسوولان فولاد شکایت خواهد کرد. در همین کشاکش، نعیم سعداوی بخشی از فایل صوتی این گفت‌وگو را منتشر کرد که در آن درخشان از وکیا می‌پرسید: «می‌خواستم بدانم تا کی با فولاد قرارداد داری؟» همین حرکت مربی فولاد کافی بود تا همه معادلات تغییر کند. پس از این ماجرا درخشان روی خط آمد و مدعی شد ابتدا این وکیا بوده که پنج تماس ناموفق با وی برقرار کرده و مکالمه این دو، در نهایت با خواهش بازیکن فولاد و وساطت دوست سرمربی پرسپولیس برقرار شده است. حالا قرار است درخشان پرینت مکالماتش را رسانه‌ای کند تا روشن شود که اول وکیا به تلفن او زنگ زده است. جرم است، برخورد می‌کنیم

بلافاصله بعد از پایان برنامه ۹۰، بار دیگر مناقشات درمورد اقدام عادل فردوسی‌پور مبنی بر انتشار فایل صوتی مکالمه درخشان اوج گرفت. گذشته از کسانی که این کار برنامه ۹۰ را مغایر با اخلاق حرفه‌ای می‌دانستند، برخی از مسوولان فدراسیون فوتبال هم وارد گود شدند و به موضوع واکنش نشان دادند. از آن جمله، رئیس کمیته اخلاق در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، از تشکیل پرونده برای این موضوع خبر داده و گفته: «از لحاظ قوانین کشورمان هرگونه استراق ‌سمع و ضبط کردن صدای افراد بدون اطلاع و بدون رضایت آنها یک کار خلاف شرع و غیراخلاقی است. ما هم در کمیته اخلاق با افرادی که بخواهند از طریق افشای صدای دیگری یا پر کردن صدای‌شان و انتشار آنها با آبرو و حیثیت افراد بازی و آن را لکه‌دار ‌کنند، قطعا برخورد خواهیم کرد، چرا که می‌بینیم انتشار فایل صوتی در فوتبال ایران در حال فراگیر شدن است.» همچنین مهدی محمد نبی، دبیر کل فدراسیون فوتبال هم در این مورد گفت: «قانون در این بخش تکلیف همه را روشن کرده است. هرچند که در محتوا، طرح این‌گونه موضوعات آن هم در ورزش کشور در هر رشته‌ای که می‌خواهد باشد، به هیچ‌وجه درست نیست.»

مهلک‌ترین ضربه فایل‌های صوتی

دو، سه هفته قبل از آنکه مجادله نعیم سعداوی و حمید درخشان منجر به انتشار فایل صوتی سرمربی پرسپولیس شود، نزدیک بود علی دایی فایلی از دیالوگ‌های رد و بدل شده در هیات‌مدیره سرخپوشان را روی آنتن برنامه ۹۰ «پلی» کند، هرچند این موضوع به بهانه کیفیت پایین فایل مزبور منتفی شد. با این وجود برای یافتن مهلک‌ترین ضربه‌ای که تاکنون انتشار این قبیل فایل‌ها به فوتبال ایران وارد کرده، باید چند سال به عقب برگشت؛ جایی که مازیار ناظمی، گوینده سابق اخبار ورزشی در تلویزیون و رئیس فعلی روابط عمومی وزارت ورزش اقدام به انتشار فایل صوتی گفت‌وگویش با علی دایی روی وبلاگ شخصی‌اش کرد. این مکالمه که به نظر خودمانی و غیررسمی می‌رسید، حول محور محمد مایلی‌کهن انجام می‌شد. در بخشی از این گفت‌وگو اما آقای گل فوتبال ملی جهان از چند کلمه نامناسب در مورد مایلی‌کهن استفاده کرد که انتشار آن بازتاب‌های فوق‌العاده زیادی داشت. به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث شد روابط دایی و مایلی‌کهن هرگز ترمیم نشود و کار حتی به حبس حاجی کشیده شود، انتشار همین فایل بود. ناگفته نماند همین چند ماه پیش هم افشای تمام جزئیات درگیری لفظی دایی با پروین در جلسه هیات‌مدیره پرسپولیس، بهت همگانی را به دنبال آورد و باعث شد دایی به خبرگزاری تسنیم بگوید: «من خطاب به رئیس‌جمهور می‌گویم. جناب آقای روحانی؛ رئیس‌جمهور منتخب مردم و حقوقدان برجسته کشور؛ در دولت شما و در وزارتخانه‌ای که مخاطبان بسیاری دارد انگار دستگاه شنود کار گذاشته‌اند.»

لزوم پرهیز دوجانبه

در مورد ضبط و انتشار فایل‌های صوتی، به‌طور قطع باید به قانون پناه برد و اگر جرمی در حال وقوع است، با مجرمان برخورد کرد. از نظر اجتماعی اما به نظر می‌رسد فراگیر شدن این رویه در کشور، نشانه‌ای از رواج بی‌اعتمادی بین مردم است. شاید اخلاقی‌تر باشد اگر دست‌کم حرمت مکالمات غیررسمی را نگه داریم و دست به سوءاستفاده از اعتماد دیگران نزنیم. گذشته از این لازم است به‌ویژه افراد مهم و شناخته شده، مرتکب غفلت و سهل‌انگاری نشوند و هر حرفی را هر جایی نزنند. به نظر می‎رسد برای از بین بردن فضای فعلی، یک پرهیز دوجانبه لازم است؛ هم ضبط صوت‌های غیرقانونی باید خاموش شوند و هم زبان‌هایی که بدون تامل و بررسی جوانب به کار می‌افتند!