قراردادهای یکساله؛ آفتی که باشگاه‌ها را به زانو درمی‌آورد
فوتبال دولتی راز بازیکن سالاری
گروه ورزش: یکی از کلیدی‌ترین بحث‌های فوتبال ایران در طول سال‌های اخیر، مربوط به چگونگی عقد قرارداد با بازیکنان توسط تیم‌های لیگ برتری می‌شده است. درحقیقت بر خلاف دهه‌های ۶۰ و ۷۰، حالا مدتهاست که خبری از عقد قراردادهای طولانی و چندساله در فوتبال کشورمان نیست و اغلب ستاره‌ها تنها برای یک فصل حاضر می‌شوند به استخدام تیم جدیدشان دربیایند. این عادت زیانبار را بدون تردید می‌توان یکی از مهم‌ترین عوامل رواج بازیکن‌سالاری در یک دهه گذشته دانست. این بحث به ویژه طی روزهای اخیر به آن دلیل دوباره داغ شده است که ستاره‌هایی همچون پیام صادقیان، آندرانیک تیموریان و آرش برهانی در آستانه جدایی از تیم‌های‌شان قرار گرفته‌اند.
گروه ورزش: یکی از کلیدی‌ترین بحث‌های فوتبال ایران در طول سال‌های اخیر، مربوط به چگونگی عقد قرارداد با بازیکنان توسط تیم‌های لیگ برتری می‌شده است. درحقیقت بر خلاف دهه‌های ۶۰ و ۷۰، حالا مدتهاست که خبری از عقد قراردادهای طولانی و چندساله در فوتبال کشورمان نیست و اغلب ستاره‌ها تنها برای یک فصل حاضر می‌شوند به استخدام تیم جدیدشان دربیایند. این عادت زیانبار را بدون تردید می‌توان یکی از مهم‌ترین عوامل رواج بازیکن‌سالاری در یک دهه گذشته دانست. این بحث به ویژه طی روزهای اخیر به آن دلیل دوباره داغ شده است که ستاره‌هایی همچون پیام صادقیان، آندرانیک تیموریان و آرش برهانی در آستانه جدایی از تیم‌های‌شان قرار گرفته‌اند. حالا باشگاه‌ها و هواداران آنها طبق معمول نگران این هستند که جدایی این بازیکنان نهایتا در پایان فصل نه تنها به راحتی اتفاق بیفتد، بلکه کوچک‌ترین سود مالی هم به همراه نیاورد. بهشت گذشته، دوزخ اکنون
در طول دو دهه ۶۰ و ۷۰، عقد قراردادهای طولانی مدت با بازیکنان نه تنها منجر به تثبیت شرایط مدیریتی و فنی باشگاه‌ها می‌شد، بلکه بعضا سودهای قابل توجه مالی را برای آنها به ارمغان می‌آورد. پرسپولیس و استقلال در آن سال‌ها عمدتا از همین مسیر ارتزاق می‌کردند. سرخپوشان با ترانسفر ستاره‌هایی مثل علی دایی، کریم باقری و مهدی مهدوی‌کیا و نیز استقلالی‌ها از رهگذر انتقال بازیکنانی همچون مهدی پاشازاده، داریوش یزدانی و سیروس دین‌محمدی به لیگ‌های اروپایی به درآمدهای بسیار مطلوبی دست پیدا کردند و توانستند بدون چشمداشت آنچنانی به کمک‌های دولتی امور‌اتشان را بگذرانند. با این وجود اما رفته رفته اوضاع عوض شد. امروزه تعامل مالی بین باشگاه و فوتبالیست‌ها طوری تنظیم می‌شود که تنها بازیکنان سود ببرند؛ از پیش پرداخت اول فصل تا پاداش هر نوبت حضور در ترکیب ثابت و البته هر گل، پاس گل و کلین‌شیت!
قوانینی برای دور زدن!
با آشکار شدن مضرات این اتفاق اما، فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ تلاش کردند با وضع قوانینی خاص، باشگاه‌ها را به عقد قراردادهای طولانی مدت با بازیکنان ترغیب کنند. به این ترتیب انعقاد قرارداد کمتر از دو سال با بازیکنان زیر ۲۷ سال ممنوع شد، اما روشن بود که این راهکار هم نمی‌تواند روند تن ندادن ستاره‌ها به تعهدات طولانی مدت را متوقف کند. آنها از این وضعیت که هر سال تابستان «بازیکن آزاد» شناخته شوند و با کسب صددرصد منافع در آستانه پذیرفتن پیشنهادهای جدید قرار بگیرند خوش‌شان آمده بود و بنابراین خیلی زود راهی برای دور زدن مقررات پیدا کردند. این‌گونه بود که سر و کله بندها و تبصره‌های ویژه در قراردادها پیدا شد و مثلا بازیکنان شرط کردند در صورت از راه رسیدن پیشنهاد جدید، می‌توانند قراردادشان را به شکل یک‌طرفه فسخ کنند! به این ترتیب نه تنها اصل مشکل حل نشد، بلکه نوعی بلاتکلیفی و سردرگمی هم بر نحوه همکاری باشگاه با بازیکنان سایه انداخت و عذاب مدیران و هواداران را دوچندان کرد.
فقط یک راه؛ خصوصی‌سازی
به نظر می‌رسد مشکل فوتبال ایران با قراردادهای کوتاه مدت، تنها در یک صورت حل خواهد شد؛ اینکه این رشته ورزشی در کشور ما نیز مثل بسیاری از نقاط جهان در مسیر خصوصی شدن گام بردارد. در حال حاضر عقد قراردادهای طولانی مدت با بازیکنان در فوتبال اروپا، یک عرف محکم‌تر از قانون است، چرا که مالکان باشگاه‌ها هزینه جذب ستاره‌ها را از جیب خودشان می‌پردازند و به نفع‌شان است که تعادل بازار به هم نریزد. اگر در اروپا حتی بازیکنانی مثل کریس رونالدو و جیمز رودریگس هم پنج ساله قرارداد می‌بندند، دلیلش این است که هیچ باشگاهی حاضر نیست برای یک یا دو سال با آنها پیمان همکاری ببندد. این یک اخلاق حرفه‌ای مستحکم است که رعایت همزمان آن توسط همه، باشگاه‌ها را در موضع
بالا دست نسبت به بازیکنان قرار می‌دهد. با این حال اما در فوتبال دولتی ایران وقتی قرار است پول بازیکن را از اموال عمومی بپردازند، طبیعی است که برای خیلی از مدیران مهم نباشد چه مقدار پول را فقط برای یک سال استفاده از یک ستاره پای او می‌ریزند.
ارسال نظر