زیر سایه آرتورکبیر

آرتور تایمازوف نامی است که بر تن کشتی‌گیران آزاد دسته فوق‌سنگین لرزه می‌اندازد. او کشتی‌‌گیری است که هیچ‌کدام از مردان قوی‌هیکل و تنومند ایران موفق به شکستش نشدند. آخرین شانس‌مان نیز در لندن امتحان شد که باز هم موفق نشدیم. می‌گویند در دنیای ورزش قهرمانی هر از گاهی یک بار ستاره‌هایی می‌آیند و به نابغه آن رشته ورزشی تبدیل می‌شوند. در این شرایط کمتر کسی توان شکست آنها را دارد و سایر ورزشکاران آن رشته در رقابت‌های بزرگی همچون مسابقه‌های جهانی و بازی‌های المپیک، تنها به مدال‌های نقره و برنز می‌اندیشند. گویا آرتور تایمازوف ازبکستانی نیز یکی از آنهاست؛ حداقل برای ما ایرانیان که این‌طور بوده است.

پیشینه‌ شنیدنی تایمازوف

در همان سال‌های اولیه فروپاشی شوروی بود که آرتور تایمازوف کم‌کم در کشتی رشد کرد. او در سال‌های پایانی دهه ۹۰ میلادی به یکی از بهترین‌های کشتی روسیه بدل شد و در کنار دیوید موسلبز اسلواکی‌الاصل که برای روسیه کشتی می‌گرفت، از بهترین‌ها بود. با این اوصاف بازی‌های المپیک سیدنی تاثیر زیادی در زندگی ورزشی او داشت. وقتی برای بازی‌های سیدنی دید جایی در تیم‌ملی روسیه ندارد و آنها موسلبز را انتخاب کرده‌اند، به کشور تازه متولدشده ازبکستان رفت و در قالب تیم‌ملی این کشور در المپیک سیدنی حاضر شد. او در سیدنی همه را با قدرت از پیش‌رو برداشت تا در فینال به موسلبز برسد، اما گویا سران پشت‌پرده تصمیم گرفته بودند تا این طلا به روسیه برسد.

نقل می‌شود که یکی از بزرگان ازبک‌تبار روسیه از تایمازوف خواست تا طلا را به روسیه هدیه بدهد و گویا او نیز مجبور به انجام این کار شد. به این ترتیب تایمازوف زندگی ورزشی‌‌اش را در ازبکستان شروع کرد.

بازی‌های آسیایی ۲۰۰۲ بوسان

نخستین رویاروی تایمازوف با کشتی‌گیران ایرانی به سال ۱۹۹۸ بازمی‌گردد. او در بازی‌های دانش‌آموزان جهان در مسکو، یاسر نورزایی را در وزن ۹۵ کیلوگرم شکست داد، اما یکی از اولین پیروزی‌اش در مقابل کشتی‌گیران ایران دربازی‌های آسیایی بوسان اتفاق افتاد. عباس جدیدی نایب‌قهرمان المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا و قهرمان جهان در سال ۱۹۹۸- در فینال بازی‌های آسیایی به تایمازوف رسید. او به‌خوبی تایمازوف ۲۳ ساله را می‌شناخت. جدیدی که ۱۰ سالی از حریفش بزرگ‌تر بود خوب می‌دانست با چه کسی کشتی می‌گیرد. جدیدی یک بار او را برده بود، اما سال قبلش در رقابت‌های جهانی به این کشتی‌گیر قدر ازبک باخته بود. رقابت آغاز شد و در چشم به هم زدنی همه‌چیز به پایان رسید. رقابت به دو دقیقه هم نکشید که تایمازوف ۱۰ امتیاز گرفت و جدیدی را متقاعد کرد که باید به مدال نقره بسنده کند. این اولین طلایی بود که تایمازوف ایرانی‌ها را از رسیدن به آن محروم کرد.

المپیک ۲۰۰۴ آتن

علیرضا رضایی سنگین‌وزن ایران با کشتی‌‌های خوب توانسته بود به فینال فوق‌سنگین کشتی آزاد در بازی‌های آتن برسد. از طرفی دیگر جز آرتور تایمازوف ازبک هم فینالیست شده بود. اگرچه رضایی کم سابقه‌تر بود، اما خیلی‌ها امیدوار بودند که انتقام شکست جدیدی در بازی‌های بوسان را از تایمازوف بگیرد.

با این تفکر قهرمان بازی‌های آسیایی بوسان و مردی که سه سال از تایمازوف بزرگ‌تر بود وارد دایره طلایی کشتی شد، اما این ‌بارهم قدرت و توانایی تایمازوف بیشتر بود و رضایی در کوتاه‌ترین زمان ضربه فنی شد و باز هم ایران به طلا نرسید.

بازی‌های آسیایی ۲۰۰۶ دوحه

باز هم به یک فینال دیگر رسیدیم که یک طرفش آرتور تایمازوف قرار داشت؛ فینال دسته ۱۲۰ کیلوگرم بازی‌های آسیایی ۲۰۰۶ قطر. دیگر از بس از تایمازوف شکست خورده بودیم، همه علاقه‌مندان به ورزش او را می‌شناختند و آرزو داشتند این‌بار جوان قدرتمند گیلانی حریف او شود. این جوان کسی نبود جز فردین معصومی. معصومی پیش از رقابت وقتی داوران در حال اعلام نام او بودند روی تشک پشتکی زد که همه سالن را به وجد آورد. ابتدای رقابت دلیل این کار برایمان مشخص نبود و می‌گفتیم شاید می‌خواهد با این کار قدرت بدنی‌‌اش را به حریف نمایش دهد. به هرحال رقابت شروع شد و این‌بار نیز سنگین‌تر از همیشه به تایمازوف باختیم. او این‌بار هم نگذاشت مسابقه به اتمام برسد که به امتیاز ۱۱ رسید. دوباره یک مدال طلای دیگر از دست ایران پرید. این رقابت چهار سال بعد در دور مقدماتی بازی‌های آسیایی گوانگ‌جو نیز تکرار شد و باز فردین معصومی مدال طلا را به‌خاطر تایمازوف از دست داد.

و شکست‌های بعدی...

این شکست‌ها تنها بخشی از شکست‌های ایران برابر تایمازوف است. در سال‌های اخیر نیز نسل جوان‌تر کشتی‌گیران سنگین‌وزن نیز نتوانسته‌اند حریف او شوند. او سال پیش در رقابت‌های گزینشی المپیک نیز توانسته بود پرویز هادی را شکست دهد و در بازی‌های لندن نیز کمیل قاسمی را. در یک دهه اخیر هیچ‌کدام از قهرمانان کشتی کشورمان نتوانسته‌اند رقیب این غول ازبک شوند. او تاکنون جدیدی، رضایی و حتی فردین معصومی را بازنشسته کرده، اما هنوز در المپیک و مسابقات جهانی می‌درخشد.