یادداشـــــت
آیا دولت باید هزینه ورزش حرفه‌ای را بپردازد؟
تصویب عدم پرداخت از بودجه دولت به ورزش حرفه‌ای در قالب ماده ۱۶ برنامه پنجم توسعه چالش‌های فراوانی را در محافل ورزش کشور برانگیخته است.
مجتبی فریدونی
تصویب عدم پرداخت از بودجه دولت به ورزش حرفه‌ای در قالب ماده ۱۶ برنامه پنجم توسعه چالش‌های فراوانی را در محافل ورزش کشور برانگیخته است. عده‌ای موافق و گروهی نیز مخالف‌این موضوع هستند. اما سوال اساسی‌اینجاست که آیا دولت باید هزینه ورزش حرفه‌ای را بپردازد یا خیر ؟ در اقتصاد برای دولت وظایفی در نظر گرفته شده است که تحت عنوان اقتصاد بخش عمومی‌یا مالیه عمومی‌از آن یاد می‌شود. تامین کالاهای عمومی‌یکی از وظایفی است که به عهده دولت گذاشته شده است. کالاهای عمومی‌کالاهایی هستند که بخش خصوصی تمایل، توان یا صلاحیت لازم را برای تامین آن نداشته باشد. تامین امنیت عمومی، امور دفاعی، تامین بهداشت و سلامت عمومی، ساخت راه و... از جمله کالاهای عمومی‌هستند که در صورت عدم تامین توسط دولت، بخش خصوصی وارد آن فعالیت‌ها نخواهد شد. البته ممکن است در بخش‌هایی از فعالیت‌های مرتبط، دولت بخشی از وظایف خود را برون سپاری (OutSourcing ) کرده و به بخش خصوصی واگذار نماید. اگر به بحث ورزش حرفه‌ای از‌این منظر نگریسته و آن را به عنوان یک کالای عمومی‌بنگریم که در صورت خروج دولت از‌این فعالیت، بخش خصوصی تمایلی برای ورود به آن را ندارد حق با مخالفان‌این ماده است، زیرا جامعه را از یک نشاط و شور همگانی و یک تفریح و فعالیت سالم محروم کرده است. اما تجربه ورزش حرفه‌ای و به خصوص فوتبال در دنیا‌این را ثابت نموده است که ورزش حرفه‌ای و به خصوص فوتبال یک کسب و کار حرفه‌ای و یک صنعت تمام عیار است و بخش قابل توجهی از اقتصاد هر کشور را تشکیل می‌دهد. باشگاه‌های بزرگی چون رئال مادرید، بارسلونا، منچستر یونایتد، چلسی و... نمونه‌های بارزی هستند که ورزش حرفه‌ای با تکیه بر اقتصاد را به نمایش گذاشته‌اند و دولت‌ها در‌این زمینه کمترین نقش را داشته‌اند. در حقیقت در‌اینجا نقش دولت به حمایت و نظارت خلاصه می‌شود. اما در کشورما انتظار‌این است که دولت تمام مخارج ورزش حرفه‌ای را عهده‌دار شود و ما فقط از تماشای آن لذت ببریم. این پدیده که در اقتصاد از آن به عنوان سواری مجانی (Free Rider) یاد می‌شود تنها منحصر به ورزش نیست و در تمام بخش‌ها ساری و جاری است. مردم دوست دارند انواع و اقسام فیلم‌ها و سریال‌ها را از تلویزیون تماشا کنند و ریالی هم نپردازند، ولی در عوض آگهی‌های بازرگانی رنگارنگ و ناخواسته را نیز باید تحمل کنند. در بخش آموزش نیز مردم خواهان آن هستند که دولت از ابتدایی‌ترین تا عالی‌ترین درجات را به طور کاملا مجانی برای آنها فراهم کند. در ورزش دنیا هر کس می‌خواهد از جذابیت‌ها و زیبایی ورزش لذت ببرد بخشی از هزینه‌های آن را هم متحمل می‌شود. عضویت در کانون هواداران و پرداخت حق عضویت، خرید پیراهن تیم مورد علاقه، خرید سهام باشگاه‌ها، خرید بلیت با قیمت‌های متناسب و... راه‌هایی برای حمایت از تیم مورد علاقه و در حقیقت پرداخت هزینه برای کسب لذت است. تجربه در‌ایران نشان داده است تکیه بر منابع دولتی و دل خوش داشتن به حمایت بی حد و طولانی مدت دولت همراه با عدم پیشرفت و درجا زدن است. نگاهی به برخی صنایع که سالیان سال زیر چتر حمایت دولت بوده اند به خوبی‌این مطلب را روشن می‌سازد که متکی به دولت بودن نتایج خوبی به دنبال نخواهد داشت. به همین دلیل تماشای یک مسابقه در لیگ‌های اروپایی و تماشای یک مسابقه در لیگ برتر خودمان را می‌توان به لذت سواری در یک خودروی اروپایی در مقابل یک خودروی وطنی تشبیه کرد. اگر فوتبال (ورزش ) ما بتواند رو پای خود بایستد و رشد کند، کار به جایی خواهد رسید که شرکت‌های دولتی و خصوصی برای جذب مشتری مبلغ بسیار بیشتری از یک درصد بودجه را به عنوان اسپانسر بدون اینکه منتی بر سر ورزشی‌ها داشته باشند بپردازند. به ورزش کمک کنیم تا بیش از‌این دولتی نماند.
ارسال نظر