فروش ملیت و تجارت استعدادهای ورزشی

در شرایطی که کمتر از چهار ماه به آغاز بازی‌های المپیک باقی مانده است، نشریه تایمز لندن در مطلبی به بررسی خرید و فروش ملیت ورزشکاران کنیایی، یکی از بحث‌برانگیزترین بحران‌های ورزش جهان پرداخته است. به گزارش بی‌بی‌سی، تایمز با این جمله آغاز می‌کند که «ورزشکاران اهل کنیا یا دیگر کشورهای آفریقا را می‌توان با ۱۰۰۰ دلار در ماه در میادین مسابقات دو و میدانی جهان خرید.» تایمز از زبان آیزایا کیپلاگات، رییس فدراسیون دو و میدانی کنیا، این کار را «همانند تجارت برده» توصیف می‌کند و در ادامه نقل قول می‌نویسد: «الان این مساله با بچه‌های ۱۵ ساله رخ می‌دهد. کسانی که سنشان آنقدر کم است که از نظر قانونی مسوول تصمیم‌گیری درباره خودشان هم نیستند، با چند شیلینگ فریب داده می‌شوند و ملیتشان را تغییر می‌دهند.» تایمز کشور قطر را «مقصد اصلی و بهترین خریدار» ورزشکاران خارجی می‌داند و می‌نویسد بحرین و امارات متحده عربی هم چندین ورزشکار خارجی را خریداری کرده‌اند.

مزایده جهانی

با این حال تایمز با استناد به اظهارات خوزه ماریا اودریزولا، رییس فدراسیون دو و میدانی اسپانیا به این نشریه، می‌نویسد پیشنهادها تنها به کشورهای عربی ارائه نمی‌شود.

آقای اودریزولا می‌گوید چند بار در سال از افرادی که خود را مدیر برنامه ورزشکاران خارجی معرفی می‌کنند، پیشنهادهایی برای فروش ملیت دریافت می‌کند.

او مدعی است که در سال گذشته، حتی برای به خدمت گرفتن اولوسوجی فاسوبا، دونده نیجریه ای که اخیرا در مسابقات داخل سالن والنسیا مدال طلای دوی ۶۰ متر را به دست آورد، پیشنهاد دریافت کرده است.

رییس فدراسیون دو و میدانی اسپانیا می‌گوید: پیشنهاد فروش تابعیت الوسوجی فاسوبا، قهرمان نیجریه‌ای مسابقات ۶۰ متر جهان را نیز دریافت کرده است. نشریه تایمز می‌نویسد زنگ خطر در مورد تجارت ورزشکاران کنیایی، در جریان مسابقات قهرمانی دوی صحرایی جهان به صدا در آمد که قطر، «کشوری با جمعیت کمتر از یک میلیون نفر و سابقه‌ای ناچیز در دوهای استقامت» در مسابقه مردان سوم شد.

یک تیم دوی صحرایی از نه نفر تشکیل می‌شود و تایمز می‌نویسد تنها یکی از اعضای تیم قطر نام عربی داشت.

با این حال تایمز از یک مربی اروپایی نقل می‌کند که «آنها شبیه کنیایی‌ها بودند، مثل کنیایی‌ها می‌دویدند و به شما هم می‌گفتند که کنیایی هستند.»

تلاش بی‌نتیجه برای رویارویی با «برده‌داری»

این روزنامه یادآوری می‌کند که اولین تلاش برای سخت‌تر کردن قوانین تغییر تابعیت ورزشکاران، پس از مسابقات قهرمانی جهان در پاریس در سال ۲۰۰۳ صورت گرفت که استیفن چرونو، یک دونده کنیایی، با نام سیف سعید شاهین و با لباس کشور قطر، برنده مسابقه ۳۰۰۰ متر با مانع شد.

تایمز می‌نویسد سخت تر کردن مقررات تنها نحوه خرید و فروش تابعیت را تغییر داده است.

خوزه ماریا اودریزولا، رییس فدراسیون دو و میدانی اسپانیا به این نشریه می‌گوید: «اکنون افراد خود به آفریقا می‌روند، مسابقات را تماشا می‌کنند و ورزشکاران جوان را تحت نظر می‌گیرند.»

«در اختیار گرفتن و خریدن این ورزشکاران به نوبه خود اقدام سودآوری نیست، اما اگر این ورزشکاران موفق باشند، ۱۰ تا ۲۰‌درصد از مبلغ درآمد آنها به مدیران برنامه این ورزشکاران تعلق خواهد گرفت.»

«این به تجارت برده شباهت دارد.»

متولد اتیوپی، شهروند بحرین، ساکن سوئیس

مریم جمال یوسف در لوزان سوئیس زندگی می‌کند و از طرف بحرین در مسابقات شرکت می‌کند.

این روزنامه می‌نویسد ورزشکاران جوان استخدام شده، در برخی موارد مجبور به زندگی در کشورهای جدید خود نیستند و از مربی، بدن ساز و امکان استفاده از تاسیسات ورزشی کشورهای دیگر برخوردار می‌شوند.

هرچند آیزایا کیپلاگات، رییس فدراسیون دو و میدانی کنیا ابراز نگرانی می‌کند که در صورت ناکامی‌یا مصدومیت این ورزشکاران، «آنها مجبور به خدمت در ارتش می‌شوند.»

تایمز با اشاره به بکارگیری هشت وزنه بردار بلغارستان توسط قطر در سال ۱۹۹۹ (در ازای پرداخت یک‌میلیون دلار) یادآوری می‌کند که خرید تابعیت ورزشکاران مساله تازه‌ای نیست.

اما این نشریه ادامه می‌دهد شمار بالای ورزشکاران آفریقایی متقاضی فروش تابعیت، و سن پایین آنها است که جلب توجه کرده است.در برخی موارد جوانان ترک تابعیت کرده مجبور به زندگی در کشور جدید خود نیستند، که نمونه بارز آن مریم جمال یوسف، دونده متولد اتیوپی است که نام اصلی او زنبچ تولا بود. تایمز می‌نویسد این دونده در سال ۲۰۰۴ از سوئیس درخواست پناهندگی سیاسی کرد، اما به محض آنکه سوئیس درخواست او را رد کرد، او پیشنهاد تغییر نام و گذرنامه از سوی بحرین را پذیرفت و در سال قبل، در لباس بحرین قهرمان ۱۵۰۰ متر جهان شد؛ با این وجود او در شهر لوزان سوئیس زندگی می‌کند.

این روزنامه چاپ لندن، در نهایت هرچند به نقل از مسوولان ارشد فدراسیون بریتانیا می‌نویسد که این کشور «سیاست خرید ورزشکاران را دنبال نمی‌کند»، اما معتقد است که این گفته به این معنی نیست که بریتانیا ورزشکاری آفریقایی را به این منظور تحت نظر ندارد.

تایمز نام مومین گیله را به عنوان «بهترین دونده دوهای طولانی و استقامت در اروپا» ذکر می‌کند و می‌نویسد نام این ورزشکار به عنوان یکی از چهره‌های مطرح در المپیک ۲۰۱۲ مطرح است تنها به این دلیل که «او هنوز در انتظار دریافت گذرنامه [بریتانیایی] خود است.»