پایان خاموش

اگر فریدون زندی و افزوده شدن او به تیم ملی ایران در جام‌جهانی ۲۰۰۶ را کنار بگذاریم، شاید اشکان دژاگه نخستین نفر از موج جدید حضور بازیکنان موسوم به دورگه در فوتبال ایران بود؛ جریانی که چند سال با شدت و حدت تداوم یافت و ناگهان از حرکت ایستاد. اشکان که سابقه بازی در تیم‌های ملی پایه آلمان را داشت و در بوندس‌لیگا یکی از بازیکنان اصلی ‌ولفسبورگ به شمار می‌ر‌فت، در روزهای پایانی سال ۹۰ پذیرفت پیراهن تیم ملی بزرگسالان ایران را به تن کند. افکار عمومی تردیدی نداشت که یک ستاره بین‌المللی کارآمد به تیم ملی اضافه شده است. این جشن به ویژه زمانی کامل شد که دژاگه اسفند ۹۰ در نخستین بازی ملی‌اش در ورزشگاه آزادی برابر قطر دبل کرد. بعدها اگرچه روند حرکتی دژاگه در تیم ملی ایران همیشه تا این حد درخشان و عالی پیش نرفت، اما او برای ۷ سال یکی از بازیکنان موثر تیم ملی بود. چه بسا اگر داور بازی ایران و آرژانتین خطای پنالتی واضح زابالتا روی اشکان را اعلام می‌کرد، او به بخشی فراموش‌نشدنی و درخشان‌تر از تاریخ فوتبال ایران تبدیل می‌شد. دژاگه بعد از پایان جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۹ و کوچ کارلوس کی‌روش از ایران دیگر به تیم ملی دعوت نشد. خودش آن اوایل نسبت به این موضوع اعتراض داشت، اما بعدا به داستان خو گرفت. دژاگه در ۵۹ بازی ملی، ۱۱ گل برای ایران به ثمر رساند. در رده باشگاهی هم کم‌کم شاهد افول اشکان بودیم. او فصل گذشته را در فولاد به پایان رساند و امروز اگرچه در ۳۷ سالگی هنوز زیر بار بازنشستگی نرفته، اما بعید به نظر می‌رسد فراز مهم دیگری از دوران فوتبال حرفه‌ای‌اش در پیش باشد.

حضور رضا قوچان‌نژاد در تیم ملی ایران هم مربوط به همان موج است. او البته در اروپا شهرت و جایگاه دژاگه را نداشت، اما بعد از سال‌ها دست‌وپنجه نرم کردن تیم ملی ایران با بحران خط حمله، ناگهان به زننده حساس‌ترین گل‌های تیم ملی تبدیل شد. او ۴۴ بار برای تیم ملی ایران بازی کرد و ۱۷ گل زد که قطعا مهم‌ترین‌شان گل پیروزی ایران بر کره‌جنوبی در اولسان و صعود تیم ملی کشورمان به مرحله نهایی جام‌جهانی ۲۰۱۴ بود. در همین مسابقات گوچی به بوسنی گل زد و اجازه نداد برای نخستین‌بار تیم ایران بدون گل زده جام‌جهانی را ترک کند. او عمده دوران فوتبال باشگاهی‌اش را در لیگ‌های متوسط اروپایی پشت سر گذاشت و یک بار هم با هیرنفین تا مرز آقای گلی در هلند پیش رفت، اما نهایتا سال ۲۰۲۱ در باشگاه زووله در همین کشور به فوتبالش پایان داد، بدون اینکه حتی یک کلمه در موردش حرف بزند. قوچان‌نژاد امروز ۳۶ ساله است.