چه خوب که تعطیلش نکردید!

یک: اگر فقط یک بخش از گزارش انتقادبرانگیز جواد خیابانی در بازی پرسپولیس و پیکان قابل دفاع بوده باشد، این قسمت مربوط به جایی است که او از افزایش نشاط اجتماعی با برگزاری مسابقات فوتبال سخن گفت. واقعیت هم همین است. جامعه امروز درگیر مشکلات شدید ناشی از شیوع کرونا و تورم و مصائب اقتصادی است. بنابراین مردم بیش از هر زمان دیگری به عوامل تسکین‌بخش و سرگرم‌کننده نیاز دارند که فوتبال هم یکی از بهترین آنهاست. فوتبال ایران در صورت برخورداری از برخی امتیازات قانونی‌اش مثل حق‌پخش تلویزیونی حتما می‌تواند سودبخش هم باشد، اما حتی در شرایط فعلی نیز فاکتور سرگرم‌سازی عمومی این پدیده، به‌شدت قابل اعتنا است. بخش قابل‌توجهی از همان کادر درمان که مدیون آنها هستیم، مسابقات لیگ را دنبال می‌کنند و از قضا تصاویر زیادی از کری‌خوانی‌های‌شان برای یکدیگر هم منتشر شده است.

دو: بسیاری از باشگاه‌ها با استدلال حفظ سلامتی بازیکنان خواهان لغو لیگ بودند. اگر چنین اتفاقی رخ می‌داد، یک بلاتکلیفی و سردرگمی شدید در تمام زمینه‌ها گریبان فوتبال ایران را می‌گرفت. اول اینکه با نیمه‌تمام ماندن لیگ نوزدهم، تکلیف قهرمان، برندگان سهمیه آسیایی و سقوط‌کننده‌ها به لیگ یک مشخص نمی‌شد، ثانیا با توجه به نامعلوم بودن تاریخ پایان ویروس کرونا، معلوم نیست چه زمانی شرایط استارت زدن دوباره مسابقات فراهم می‌شد. این یعنی مثلا ممکن بود فوتبال بیشتر از یک سال در ایران تعطیل شود. در این بازه زمانی تیم‌ملی در مقدماتی جام‌جهانی(مهر و آبان) بازی خواهد داشت و چهار نماینده ایران هم باید در لیگ قهرمانان(شهریو و مهر) حاضر شوند. طبیعتا بدون برگزاری لیگ، امکان حضور موثر در این مسابقات وجود نداشت و فوتبال ایران آسیب جدی می‌دید. در مجموع به‌نظر می‌رسد تصمیمی که گرفته شد، کاملا منطقی و مفید بود.

سه: در شرایط وخیم اقتصادی که فوتبال ایران با آن دست به گریبان است، لغو مسابقات این فصل می‌توانست آخرین ضربه را هم به باشگاه‌ها و سازمان لیگ بزند. یادتان باشد بدون برگزاری مسابقات، حداقل یک‌سوم از درآمد تبلیغات محیطی از دست می‌رفت. به علاوه حامیان مالی پرسپولیس، استقلال و برخی از دیگر تیم‌ها بهانه موجه برای عدم پایبندی به تعهدات‌شان پیدا می‌کردند. این می‌توانست یک دردسر بسیار بزرگ باشد که البته فعلا به‌خیر گذشته است.

چهار: هفته گذشته انتشار تصاویری از پرواز کاروان استقلال به اهواز برای بازی با فولادخوزستان حسابی خبرساز شد. این عکس‌ها نشان می‌داد تقریبا از صددرصد ظرفیت هواپیما برای مسافرگیری استفاده شده و این مساله در تعارض با اصل فاصله‌گذاری اجتماعی است. مطابق بخشنامه‌های مربوط به دوران همه‌گیری کرونا، قرار است حداکثر ۶۰ درصد ظرفیت هواپیماها پر شود، اما این قانون مغفول مانده بود و ظاهرا اگر سفر یک تیم محبوب فوتبالی نبود، کسی به صرافت پیگیری آن نمی‌افتاد. به هر حال خاصیت «ویترینی» فوتبال باعث می‌شود چنین جزئیاتی هم به چشم بیاید.

پنج: در بازی پرسپولیس و پیکان، داوران و کاپیتان‌های دو تیم با تصاویری که در دست داشتند از زحمات کادردرمان قدردانی کردند. همچنین باشگاه پرسپولیس نیز به همدردی با قربانیان کرونا در ایران پرداخت و به آنها تسلیت گفت. بشار رسن عراقی هم تصویر دو اسطوره فوتبال کشورش را که اخیرا براساس کرونا فوت کرده بودند، روی پیراهنش به نمایش گذاشت که بازتاب وسیعی در رسانه‌های عراقی داشته است. مساله اینجاست که برگزاری مسابقات فوتبال، بستر مناسبی برای ارسال این قبیل پیام‌های دلگرم‌کننده و انسان‌دوستانه فراهم می‌کند؛ همان‌طور که اخیرا در سراسر دنیا از بازگشایی لیگ‌های فوتبال به‌عنوان فضایی برای اعتراض به نژادپرستی در داستان مرگ جورج فلوید استفاده شد. این معجزه فوتبال است که یک پیام را پرقدرت‌تر از هر رسانه‌ای به جامعه هدف می‌رساند. حقیقت آن است که این دنیا بدون فوتبال، چیز مهمی کم خواهد داشت.