عادل و گلایه‌های سلطانی و ژنرالی!

دنیای اقتصاد- بهروز رسایلی: در شرایطی که برنامه این هفته نود با محوریت بررسی شرایط باشگاه استقلال توانست هزاران نفر را تا نیمه‌های شب بیدار نگه دارد و شوکه و مبهوت کند، حالا این برنامه با انتقاد صریح یکی از بزرگان فوتبال ایران مواجه شده است. علی پروین، اسطوره باشگاه پرسپولیس سه‌شنبه‌شب در حاشیه جشن تولدی که از سوی پیشکسوتان پرسپولیس برای او ترتیب داده شده بود، به تندی از اتفاقات برنامه اخیر نود گله کرد. او گفت عادل فردوسی‌پور نباید استقلالی‌ها را به جان هم می‌انداخته و این مسائل به فوتبال ایران لطمه می‌زند. سلطان سرخ‌ها حتی با لحن و ادبیات خاص خودش گفته عادل در چند سال گذشته از این کارها نمی‌کرده و حالا با بازگشت به عادت قدیمی جنجال به پا کرده است. به راستی اما آیا در غائله‌ای که به پا شده، مقصر واقعی عادل فردوسی‌پور است؟ یعنی صرفا چون او آینه را بالا گرفته و بخشی از محتویات واقعی فوتبال ایران را به مخاطبانش نشان داده، سزاوار ملامت است. پس سهم خود استقلالی‌ها چه می‌شود؟ آیا آنها به‌خاطر عملکردشان و نیز برخوردشان با هم در اولویت بالاتری برای مواخذه و بازخواست قرار نمی‌گیرند؟

درست همان روزی که علی پروین به انتقاد از عملکرد عادل فردوسی‌پور پرداخت، مجری برنامه نود یک منتقد دیگر هم داشت؛ امیر قلعه‌نویی! سرمربی ذوب‌آهن روز سه‌شنبه بخش قابل توجهی از نشست خبری پیش از مسابقه با استقلال را صرف گله از عادل کرد. البته حملات لفظی و کلامی قلعه‌نویی به فردوسی‌پور هیچ چیز جدید و عجیبی نیست، اما نکته اینجا است که او در این مصاحبه بار دیگر به بازخوانی اصلی‌ترین دلیل دلخوری‌اش از مرد اول رسانه‌های ورزشی کشور پرداخته بود. امیر صراحتا به دوران سرمربیگری‌اش در تیم‌ملی در جریان جام ملت‌های ۲۰۰۷ آسیا اشاره کرده بود؛ دیدارهایی که در مالزی برگزار شد و به حذف تیم کشورمان در مرحله یک‌چهارم نهایی انجامید. بعد از آن مسابقات، عادل فردوسی‌پور به همراه چند کارشناس فنی و با دعوت از شخص قلعه‌نویی یک میزگرد تلویزیونی ترتیب داد و به بررسی دلایل ناکامی تیم‌ملی کشورمان پرداخت.

در آن برنامه، انتقاداتی از سرمربی شکست خورده تیم‌ملی به‌عمل آمد که به‌زعم قلعه‌نویی تند و بی‌رحمانه بود. این انتقادها امیر را برآشفت و باعث شد او کدورتی از عادل به دل بگیرد که هنوز هم در گذر ایام از وجودش پاک نشده است. به این بخش از مصاحبه اخیر قلعه‌نویی توجه کنید: «یک روز بعد از جام ملت‌ها گفتم که تیم ما خوب می‌دوید و او(فردوسی‌پور) به من گفت که برو دونده بیاور، اما چند سال بعد کی‌روش همین حرف را زد و او گفت به‌به!» واضح است که قلعه‌نویی هنوز عادل را نبخشیده، اما آیا واقعا رفتار فردوسی‌پور در آن زمان اشتباه بوده است؟ مگر بقیه جاهای دنیا یک رسانه، کادرفنی ناکام را به چالش نمی‌کشد؟ اگر اینطور است پس قلعه‌نویی کدام کینه را این همه سال روی سینه کشیده و به اینجا رسانده است؟

جام ملت‌های آسیا با امیر قلعه‌نویی سال ۲۰۰۷ برگزار شد و ماجراهای این فصل استقلال سال ۲۰۱۷رخ می‌دهد؛ این یعنی ۱۰سال گذشته، اما هنوز ژنرال‌ها و سلطان‌های فوتبال ایران نتوانسته‌اند برخی کارکردهای ضروری «رسانه» را هضم کنند. اینکه انتظار داشته باشیم عادل فردوسی‌پور همه اهالی فوتبال را راضی نگه دارد و خوشایند آنها عمل کند، به‌شدت غیرمنطقی است. او اگر به چنین جایگاهی رسیده و رای اعتماد میلیونی از مردم گرفته، در درجه اول به‌خاطر متعهد بودنش در قبال مخاطب بوده است. اگر قرار بود عادل هم نقد نکند و مشکلات فوتبال ایران را به چالش نکشد، دیگر چه فرقی می‌کرد با انبوه برنامه‌های کم‌فایده تلویزیون؛ همان‌هایی که در این دو دهه آمدند و رفتند، بی‌آنکه موقعیت ممتاز نود را به‌خطر بیندازند. از طرف دیگر اگر همه چیز روبه‌راه باشد، رسانه حتی در صورت سوءنیت هم قادر به سیاه‌نمایی نیست. یعنی اگر این هفته مسوولان استقلال در حالی روی خط نود می‌آمدند که تیم‌شان صدرنشین بود یا حداقل خود آنها با یکدیگر همدل و هم‌زبان بودند، قطعا مجالی برای عادل فراهم نمی‌شد که ساز خودش را کوک کند و جنجال راه بیندازد.

در غیر این صورت چه کاری از دست مجری ساخته است وقتی خود مدیران باشگاه شمشیر را از رو بسته‌اند و به تعبیر منصوریان «پرده حیا» را کنار زده‌اند؟ به همین منوال اگر امیر قلعه‌نویی هم در دوران کار با تیم‌ملی نتایج بهتری می‌گرفت، دست و پای عادل برای انتقاد از وی بسته می‌شد، اما آیا اگر ما حذفی زودهنگام را تحمل کردیم، گناهش پای فردوسی‌پور است؟ این یک دهه که انگار بی‌حاصل گذشت، اما کاش لااقل سال ۲۰۲۷ در بالاترین سطح فوتبال ایران درک درست‌تری از کارکردهای رسانه وجود داشته باشد!