جدال بی‌نتیجه وزیر با کی‌روش!

گروه ورزش: سی و یکمین دوره بازی‌های المپیک درحالی در ریودوژانیروی برزیل به پایان رسید که کاروان ورزشی ایران با ۶۳ ورزشکار در این بازی‌ها شرکت کرد و نتیجه این حضور برای ما سه مدال طلا، یک نقره و چهار برنز بود.ایران با این نتیجه در جایگاه بیست و پنجم جدول مدال‌های المپیک ریو قرار گرفت. کیانوش رستمی و سهراب مرادی در مسابقات وزنه‌برداری و حسن یزدانی کشتی‌گیر آزاد‌کار مدال‌های طلای المپیک ریو را برای ایران به ارمغان آوردند وکمیل قاسمی در وزن ۱۲۵ کیلوگرم کشتی آزاد نیزتنها مدال نقره ایران را گرفت.ایران در المپیک لندن با ۵۳ ورزشکار در ۱۴ رشته ورزشی با ۱۲ مدال در جایگاه هفدهم ایستاد و بهترین نتیجه‌ را از نظر تعداد مدال در تاریخ حضور در المپیک به‌دست آورد. اما واقعیت این است که ایران در این دوره چه از نظر کیفی و چه از نظرتعداد مدال تنزل چشمگیری نسبت به المپیک ۲۰۱۲ لندن داشت.هرچند که در برخی از رشته‌ها مثل تکواندوی بانوان و حتی شمشیربازی موفق شدیم رکورد‌های بی‌نظیری بر جای بگذاریم اما به‌صورت کلی نتایج کاروان ایران با افت همراه بوده است.

سقوط ورزش ایران به 16 سال پیش

درخصوص عملکرد کاروان ورزشی کشورمان در المپیک ریو سعید فائقی، معاون سابق سازمان تربیت بدنی با روزنامه «دنیای اقتصاد» گفت‌وگو کرده است. وی معتقد است به‌صورت کلی کاروان ورزشی ایران به‌علت سوءمدیریت نتوانست نتایج بهتری نسبت به المپیک قبل بگیرد: «ما عملکرد مناسبی در این المپیک نداشتیم چراکه به نسبت کسب مدال در مقایسه با المپیک قبلی نزول پیدا کردیم. ما در لندن ۱۲ مدال کسب کردیم اما در برزیل این تعداد به ۸ مدال رسید. به لحاظ کسب مدال طلا که در رنکینگ المپیک بسیار موثر است نیز با افت مواجه شدیم و از ۴ مدال طلای لندن به ۳ مدال طلای ریو رسیدیم. همیشه کشتی و وزنه‌برداری برای کاروان ورزشی ما کسب مدال می‌کردند اما در این دوره این دورشته نوسان زیادی داشتند و به نوعی باعث نزول ما شدند.اگر به‌صورت کلی بخواهیم مقایسه کنیم ما از لحاظ جایگاه و مدال‌آوری با عملکرد خودمان در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی قابل مقایسه هستیم. ما تقریبا با ۱۶ سال پیش درخصوص نتیجه‌گیری در یک رده هستیم و این نشان می‌دهد رشد کافی نداشتیم و ورزش ما از لحاظ نتیجه‌گیری سقوط کرده است. به غیرازمدال خانم کیمیا علیزاده و جنگندگی عابدینی در شمشیر‌بازی ما در همه رشته‌ها با ناکامی روبه‌رو شدیم.ما حتی در رشته‌هایی مثل پرتاب دیسک و پینگ‌پنگ هم در مقایسه با المپیک لندن با افتی چشمگیر مواجه شدیم. البته درخصوص والیبال انصاف را باید رعایت کرد و گفت با توجه به اینکه برای اولین‌بار در المپیک حضور داشت اما توانست از گروه خود صعود کند که این نوید روز‌های خوبی را برای این رشته ورزشی می‌دهد. حالا ممکن است برخی از مدیران رشته‌های ورزشی بگویند همین که توانستیم کسب سهمیه کنیم ارزشمند است. شما ببینید ما در چه رشته‌هایی کسب سهمیه کردیم. رشته‌های سنتی و به اضافه رشته‌هایی که در ۸ سال پیش سهمیه می‌گرفتیم. ۶۳ ورزشکار در این المپیک داشتیم و اگر تعداد ورزشکاران تیم ملی والیبال را از آنها کم کنیم می‌بینیم که حتی در کسب سهمیه المپیک هم نسبت به سال‌های قبل ناکام بودیم.»

تغییر ساعت فیزیولوژیک بلای جان قهرمانان

در ادامه فائقی یکی دیگر از علایم سقوط ورزش ایران را ذکر می‌کند و به مسوولان هشدار می‌دهد که از آسیا عقب می‌افتیم: «ما همیشه زیر دست قدرت‌های سنتی آسیا مثل چین،کره جنوبی، ژاپن و حتی قزاقستان بودیم اما حالا می‌بینیم کشوری مثل ازبکستان نیز بالاتر از ایران قرار می‌گیرد. در این دوره المپیک حتی کشورهایی مثل تایلند، ویتنام و حتی سنگاپور هم رکورد‌هایی را شکستند. این نشان می‌دهد داریم از آسیا عقب می‌افتیم و مسوولان اگر به فکر راه چاره نباشند در المپیک بعد به مراتب از این رده نیز بیشتر نزول خواهیم کرد. یکی از دلایل ناکامی ورزشکاران ما را می‌شود به ساعت فیزیولوژیک بدن آنها ربط داد. برزیل با ایران اختلاف ساعت زیادی دارد و اگر شما مشاهده می‌کردید همه ورزشکارانی که به فینال می‌رسیدند به وقت ایران باید در ساعت ۲ یا ۳ نیمه شب مبارزه می‌کردند. این بهترین زمان خواب در ایران است. از ۴ سال قبل می‌دانستیم این بازی‌ها در برزیل در این ساعت‌ها برگزار می‌شود اما ماجرا این است که مربیان ما قبل از رفتن به ریو این زمان‌ها را برای ورزشکاران شبیه‌سازی نکردند و این باعث شد که ورزشکاران ایرانی در اکثر بازی‌ها با افت بدنی مواجه شوند.»

همه انرژی صرف جنگ با کی‌روش شد

فائقی در این میان مقصر ناکامی کاروان ورزشی ایران را شخص وزیر ورزش می‌داند و از مدیریت وی انتقاد می‌کند: «ورزش یعنی مدیریت. در همه جای دنیا وقتی تشکیلاتی خوب مدیریت نشود با افت مواجه می‌شود. ورزش هم از این قاعده مستثنی نیست. باید بگویم در ورزش ایران مدیری که داعیه دانشگاهی بودن دارد نتوانست از عهده یک برنامه‌ریزی دقیق برای کاروان ورزش ایران بربیاید. به هر صورت چون آقای وزیر از مجلس رای اعتماد گرفت و استاد دانشگاه است محترم است ولی باید پذیرفت که سوءمدیریت‌هایی هم وجود داشته است. نکته بارز آن هم این بود که اگر آقای وزیر وقت و انرژی که صرف اخراج آقای کی روش کرد صرف سایر رشته‌های ورزشی کرده بود ما الان در المپیک نتیجه بهتری کسب کرده بودیم. ما حداقل در ریو باید ۷ مدال طلا می‌گرفتیم به این صورت که ۲ طلا در کشتی ‌فرنگی، ۲ طلا در کشتی آزاد، ۲ طلا در وزنه‌برداری و یک طلا هم در تکواندو ولی همین سوءمدیریت و عملکرد منفی باعث شد در رنکینگ مدال‌ها سقوط کنیم. مدیران باید یاد بگیرند از مردم عذرخواهی کنند اما اینکه بگویند ما همین هستیم و این بضاعت ورزش ما است توهین به شعور ایرانی‌ها است.۱۶ سال قبل هم همین مدال‌ها را داشتیم آیا نباید در این سال‌ها پیشرفتی حاصل شود؟ این المپیک نشان داد مدیریت باید حرفه‌ای باشد و نه فقط تخصصی و صرفا داشتن مدرکی دانشگاهی و استاد دانشگاه بودن برای مدیریت کلان ورزش کشور کافی نیست.»

کمبود منابع مالی؛ توجیه یا واقعیت؟

بسیاری از مدیران ورزشی کشور کمبود منابع مالی را دلیلی برای توجیه شکست‌های خود و زیر مجموعه خودعنوان می‌کنند. معاون سابق سازمان تربیت‌بدنی اما از زاویه دیگری به این موضوع نگاه کرده است: «ما همیشه از کمبود منابع مالی در ورزش ضربه خوردیم و مربوط به دوره خاصی نیست. اما اینکه در المپیک ورزشکاران ما به‌خاطر این موضوع نتیجه نگیرند خیلی منطقی نیست. تجربه نشان داده است اگر مجموعه مدیریتی ورزش برنامه قابل قبولی ارائه دهد دولت نیز اعتبارات قابل قبولی را به آن برنامه اختصاص خواهد داد. اگر هر زمان دیدید که در بخشی از ورزش کمبود اعتبارات است باز هم به مدیریت کلان ورزش کشور بر می‌گردد که نتوانسته برنامه قابل قبول و استانداردی ارائه دهد.»

فقدان نظام ملی استعدادیابی

فائقی در بخش آخر به موضوعی اشاره می‌کند که هم ضعف مدیران ورزشی کشور است و هم راهکاری برای نتیجه گرفتن در آینده: «ورزش یک امر جهانی است که به توسعه‌یافتگی شدیدا مربوط می‌شود. قدرت‌های ورزشی آسیا به لحاظ اقتصادی نیز در این قاره حرف اول را می‌زنند. پس تولید ملی با موفقیت رابطه مستقیم دارد.همه جای دنیا برای نتیجه گرفتن موثر در ورزش یک نظام ملی استعدادیابی وجود دارد که به لحاظ استعداد و ژنتیک ورزشکاران را تقویت می‌کنند. اما در ایران چنین نظامی وجود ندارد. مدیران ما اگر می‌خواهند در المپیک و حتی تورنمنت‌های معتبر دیگر موفق شوند باید نظام ملی استعدادیابی را در ایران تاسیس کنند. امروز المپیک تمام نشده بلکه شروع شده یعنی برای ۲۰۲۰ ژاپن اگر امروز برنامه نوشتند و بستر را آماده کردند و مدیریت مناسب را برایش تعریف کردند صاحت متدولوژی خواهیم شد و نتایج بهتری کسب می‌کنیم و اگر غیر از این باشد همین آش است و همین کاسه.»