انفجار در «آزادی!»
گروه ورزش: غروب یکشنبه یکی از مهم‌ترین مسابقات فوتبال باشگاهی کشورمان بین پرسپولیس و تراکتورسازی تبریز برگزار شد؛ دیداری با حضور بیش از 80هزار تماشاگر مشتاق که واجد جذابیت‌های زیادی بود. اگرچه این بازی در نهایت به تساوی یک - یک انجامید و هیچ‌کدام از دو تیم نتوانستند موقعیت خودشان در جدول را بهبود ببخشند، اما این مسابقه از نظر جنبه‌های کیفی و بصری توانست گروه زیادی از مخاطبان را متقاعد کند. با این همه، شاید یکی از معدود نقاط منفی بزرگ و حاشیه‌ای این دیدار، پرتاب‌های متعدد مواد محترقه و نارنجک‌های دست‌ساز بود که حسابی شهر را به هم ریخت. در طول این بازی شاید 10ترقه بزرگ و وحشتناک از سمت پرسپولیسی‌ها به زمین پرتاب شد که محل فرود دو تای آنها کاملا خطرناک بود؛ یکی درست وسط زمین چمن سقوط کرد و دیگری دقیقا پشت نیمکت تراکتورسازی. البته معدود هواداران تراکتور هم که در ضلع جنوبی ورزشگاه مستقر بودند بیکار ننشستند و بعد از گلزنی تیم محبوب‌شان یک ترقه روی پیست کنار زمین منفجر کردند. مجموعه این مسائل باعث شد یکی از فنی‌ترین بازی‌های امسال، کاملا تحت‌الشعاع مسائل جانبی قرار بگیرد و افکار عمومی بیش از آنکه با متن مواجه شوند، درگیر حواشی باشند.

متخلفان معرفی می‌شوند

درست از لحظه پایان بازی، اظهارنظرها در مورد پرتاب نارنجک در ورزشگاه آزادی شروع شد. شاید یکی از جالب‌ترین نقل قول‌ها مربوط به مدیر روابط‌عمومی باشگاه تراکتورسازی می‌شد؛ جایی که کاظم شهریاری گفت دو سال در جبهه خدمت کرده، اما چنین انفجاری ندیده است! غیر از مسوولان و بازیکنان تراکتور، خیلی‌های دیگر هم در مورد اتفاقات این بازی اظهارنظر کردند که از آن جمله می‌توان به رئیس کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال اشاره کرد. حسن‌زاده گفته از تماشای این اتفاقات از طریق تلویزیون بسیار نگران شده است. در عین حال دبیر کمیته انضباطی هم در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها، از محرومیت قریب‌الوقوع تماشاگران پرسپولیس خبر داده است. در همین حال جانشین فرماندهی یگان‌های ویژه نیروی انتظامی از شناسایی متخلفان این بازی خبر داده و گفته به زودی آنها معرفی خواهند شد. خبرگزاری تسنیم از قول سردار حبیب‌الله جان‌نثاری می‌نویسد: «در ورزشگاه‌ها برخی روزنه‌ها و خلأهای فیزیکی وجود دارد که آنها را کارشناسی کرده و باید مقابل مدخل‌ها را بگیریم. در بحث رانندگی می‌بینید که با این همه قوانین، نیروی کار و دوربین‌های کنترلی باز هم جرائمی وجود دارد، اما این جرایم مربوط به یک‌دهم درصد رانندگان است و ۹/ ۹۹ درصد قوانین را به خوبی رعایت می‌کنند. در فوتبال هم یک‌دهم درصد تماشاگران تخلف می‌کنند و سایر تماشاگران فقط برای دیدن فوتبال آمده و شخصیت بسیار والایی دارند. نام این یک‌دهم درصد را نمی‌توان تماشاگر گذاشت، بلکه آنها تماشاگرنما هستند. بعضی از متخلفان شناسایی شدند و وضعیت‌شان بررسی خواهد شد. به زودی متخلفان را معرفی خواهیم کرد. ما کار مشترکی با حراست انجام داده‌ایم تا بتوانیم خلأها را برطرف کنیم تا دیگر شاهد این مساله نباشیم.»


کار دشمنان بود؟

یکی از عجیب‌ترین اظهارنظرهای دیروز اما مربوط به مدیرکل حراست وزارت ورزش می‌شد. به گزارش خبرگزاری فارس، حسنی‌خو که در همایش افسران امنیتی فوتبال شرکت کرده بود در مورد حوادث بازی یکشنبه گفت: «پیشنهادم این است که دوستان این اقدامات را انجام ندهند. شاید دشمنان این کارها را انجام دادند که بگویند در ورزشگاه امنیت نیست. هواداران تیم‌ها هم دقت کنند تا تیم‌شان جریمه نشود. هر چند که در حوزه ما و نیروی انتظامی هم باید دقت بیشتری کنیم تا این اتفاقات نیفتد.» او البته عقیده دارد با همه این اوصاف وضع امنیتی استادیوم‌های ما از خیلی از کشورهای اروپایی بهتر است: «اگر در این کلاس آموزشی حضور داشتید می‌دیدید که فیلم‌هایی را نشان دادند که وضعیت امنیت ورزشگاه‌های اروپا بسیار خراب‌تر بود.»


جای نگرانی نیست

اما همزمانی اتفاقات بازی پرسپولیس و تراکتورسازی با چالش‌های موجود بین فدراسیون‌های فوتبال ایران و عربستان باعث شده است خیلی‌ها گمان کنند این اتفاقات به ضرر کشورمان تمام شده؛ به خصوص که روز یکشنبه رئیس کمیته امنیت یوفا هم در ورزشگاه آزادی حاضر بود و مسابقه را از نزدیک تماشا می‌کرد. با این حال بعید است چنین معادله‌ای صحیح باشد؛ چرا که اولا پرتاب نارنجک در بسیاری از ورزشگاه‌های جهان رخ می‌دهد و ثانیا مساله ما با عربستان در حال رسیدگی از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا است و طبعا ارتباطی با یوفا پیدا نمی‌کند. جالب اینکه خود مارکو تیمر هم در مورد شرایط برگزاری این بازی گفته است: «من روز یکشنبه بازی بسیار خوب و قشنگی را در ورزشگاه آزادی دیدم که سراسر شور و هیجان بود. در تمام بازی‌ امنیت کامل برقرار بود به استثنای دقایقی که بحث ترقه‌ها و مواد منفجره اتفاق افتاد که مساله‌ای جزئی بود.»


مشاهدات میدانی

اما خبرنگار «دنیای اقتصاد» هم روز یکشنبه بازی پرسپولیس و تراکتورسازی را از سکوی تماشاگران دنبال کرده و از این جهت شاید مشاهدات او قابل اعتنا باشد. بنا به این روایت، شاید یکی از بزرگ‌ترین دلایلی که باعث می‌شود افراد متخلف بتوانند نارنجک‌های دست‌ساز را روی سکو بیاورند، بروز نوسان در بازرسی بدنی هواداران باشد. از آنجا که طی سال‌های اخیر تماشاگران پرسپولیس و استقلال عادت کرده‌اند که در فاصله کوتاهی تا آغاز بازی خودشان را روی سکو برسانند، کار بازرسی از آنها دشوار می‌شود. در حقیقت نیروهای پلیس، کسانی را که زودتر به ورزشگاه مراجعه می‌کنند با دقت مورد بازرسی قرار می‌دهند، اما وقتی جمعیت منتظر در صف‌های ورودی به چند هزار نفر می‌رسد و این تراکم حتی جان تماشاگران را به خطر می‌اندازد، طبیعی است که روند بازرسی تسریع و تسهیل شده و تماشاگران به شکل راحت‌تری خودشان را روی سکو برسانند. در همین مسابقه پرسپولیس و تراکتورسازی، فرآیند حضور مردم روی سکوها از زمان شروع بازی به شکل چشمگیری شتاب گرفت و طبیعی است که در این شرایط متخلفان کار راحت‌تری برای حمل مواد محترقه داشته باشند. به‌طور کلی در شرایطی که سازوکارهای فروش سیستماتیک بلیت در ایران فراهم نیست و مسائلی مثل کارت هواداری و محرومیت تماشاگران متخلف از حضور در استادیوم‌ها هم محلی از اعراب ندارد، اولویت با مراقبت‌های انتظامی خواهد بود؛ آنچه شاید با افزایش تعداد نیروها یا دوربین‌های مداربسته و مسائلی از این دست امکان‌پذیر شود.