مدیریت مصرف و تامین مالی با گواهی صرفهجویی انرژی
فرصتهای استفاده از اوراق گواهی صرفهجویی انرژی
متاسفانه شاخص شدت انرژی در کشور ما در مقایسه با کشورهای مشابه بسیار بالاست و این موضوع زنگ خطری را بهصدا درآورده است مبنی بر آنکه ایران با وجود دارا بودن مخازن بزرگ گازی در دنیا، کمترین میزان صادرات گاز را داشته و در مواقعی از سال بخش عمدهای از گاز تولیدی را نه در بخش صنعت، بلکه در بخش گرمایش خانگی مورد استفاده قرار میدهد و در ماههای گرم سال نیز ناچار به واردات برق از برخی کشورهای همسایه است. صرفنظر از چرایی بالا بودن شاخص شدت انرژی (که خود بحث مستوفای دیگری است) بازنگری در سیاستهای کلان مرتبط با انرژی ضروری بوده و در این راستا، استفاده مطلوب و گسترده از یک ابزار مالی به نام گواهی صرفهجویی انرژی تا حدودی میتواند در کاهش شیب تند مصرف انرژی در کشور موثر عمل کند چرا که اشخاصی که با مدیریت مصرف، عملکرد بهتری دارند میتوانند در ازای میزان انرژی صرفهجویی شده، پاداش دریافت کنند و در مقابل اشخاصی که مصرف بالاتری دارند به نوعی جریمه و مجبور میشوند به اندازه انحراف از میزان استاندارد مصرف، انرژی مورد نیاز را از بازار خریداری کنند. همچنین این اوراق به عنوان یک ابزار تامین مالی نیز میتواند مطرح باشد به این معنی که اگر چنانچه شخصی بخواهد تکنولوژی جدیدی را برای صرفهجویی در مصرف انرژی پیادهسازی کند، میتواند برای تامین مالی آن طرح، اوراق گواهی را تا سقفی از مبلغ صرفهجویی شده در بازار منتشر کند و منابع حاصل از آن را در طرح سرمایهگذاری کند.
راهکارهای مصرف بهینه برق
با وجود بسترهای قانونی بهویژه ظرفیتهای موجود در ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید، شاهد اثرات عینی مقوله بهینهسازی مصرف انرژی در کشور نیستیم. بنده اعتقاد دارم مصرف بهینه برق و کلا انرژی در کشور در وهله نخست مستلزم بازنگری در نظام تعرفهای است که سالها توسط وزارتخانههای نفت و نیرو به عنوان متولیان بخش انرژی در کشور دنبال شده است. البته زمانی که از مکانیزم قیمتگذاری انرژی صحبت میشود؛ برخی آن را مترادف افزایش قیمت انرژی تلقی میکنند حال آنکه اصلاح اقتصاد انرژی فرآیندی است که یک بخش از آن واقعیسازی بهای انرژی است و بدون تردید حلقههای دیگر این فرآیند نیز همزمان باید مورد بازبینی واقع شوند که شاید یکی از مهمترین آن حلقهها، نتایج حاصل از مجموعه اقدامات مدیریتی است که در صنعت برق بیشتر در قالب بالا بودن میزان تلفات در شبکه خود را نمایان میسازد. ناگفته نماند که در دنیا اصلاح الگوی مصرف مبتنی بر نظام تشویق و تنبیه بر اساس قیمتهای واقعی است که اخیرا در کشور ما نیز بخشی از آن مورد توجه واقع شده است.