مدیرعامل مهندسی« قدس نیرو» در گفت و گو با «دنیای اقتصاد» مطرح کرد
انباشت مطالبات؛ چالش شرکت‌های مهندسی مشاور
فعالان این حوزه البته با مشکلات متعدد و کلیدی هم مواجهند که برای هر یک از بخش‌های پیمانکاری و مهندسی مشاور شکل و ابعاد متفاوتی دارد. شرکت‌های مهندسی مشاور که نیروی انسانی ستون اصلی آن محسوب می‌شود، به دلیل مدل کسب و کارشان به‌شدت تحت تاثیر چالش‌های اقتصادی قرار می‌گیرند.
شرکت‌های مهندسی مشاور در محاصره مشکلات اقتصادی
مدیرعامل شرکت مهندسی قدس نیرو در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد»، با تاکید بر اینکه شرکت‌های مهندسی مشاور هم با مشکلاتی نظیر انباشت مطالبات معوق مواجه هستند، می‌گوید: به این دلیل که اصلی‌ترین دارایی و سرمایه این دست شرکت‌ها، نیروی متخصص است و اصطلاحا دانش‌محور هستند، به‌شدت تحت تاثیر عوامل اقتصادی قرار می‌گیرند، از این رو به جرات می‌توان گفت کاهش پروژه‌ها، عدم‌پرداخت مطالبات از سوی کارفرمایان و به‌طور کلی مشکل تامین نقدینگی مورد نیاز، افزایش هزینه‌های ناشی از تورم و محیط فعلی کسب و کار و تغییر مداوم شرایط، اصلی‌ترین مشکلات پیش‌روی فعالان این حوزه صنعت برق کشور است. البته به این فهرست می‌توان مشکلات ناشی از افزایش توقعات کارفرمایی، قوانین مرتبط به بیمه و مالیات و کمبود نیروهای متخصص را نیز افزود.
سعید مهذب ترابی در ادامه به اعمال تحریم‌ها و همچنین همه‌گیری بیماری کرونا به عنوان عواملی اشاره می‌کند که شرایط خاص و تورمی را به اقتصاد پروژه‌ها وارد کرده و در ادامه می‌افزاید: در این شرایط تامین هزینه‌های انجام پروژه‌ها با مبالغ پیمان و حتی تعدیل‌های صورت‌گرفته غیرممکن شده و در مجموع باید گفت حال این بخش تاثیرگذار در توسعه کشور مساعد نیست.
وی افزود: متاسفانه مساله کمبود نقدینگی، تبدیل به مشکل بزرگ پیمانکاران عمومی و خصوصی کشور شده است. جالب اینکه همزمان سازمان‌های مالیاتی و بیمه می‌خواهند پرداختی‌ها به‌موقع انجام شود. اما چرخه این روند باید توسط دولت سیزدهم مدیریت شود تا کسب و کار نیز رونق پیدا کند.
انتظارات از دولت سیزدهم
مدیرعامل شرکت مهندسی قدس نیرو با تاکید بر اینکه حل مشکلات صنعت برق نیازمند همراهی و حمایت دولت و بخش خصوصی است، بیان می‌کند: مهم‌ترین انتظار از دولت سیزدهم، اصلاح ساختاری و نهادی صنعت آب و انرژی است. ازآنجا‌که چالش‌های اصلی صنعت آب و انرژی، چرخه معیوب اقتصاد این بخش‌ها، مشکلات زنجیره تامین و صادرات و همچنین عدم تجدید ساختار آنها متناسب با نیازهای روز است، دولت سیزدهم می‌تواند اصلاحات لازم را به نحوی انجام دهد که علاوه بر بهبود مستمر شرایط موجود، باعث توسعه کسب وکار بخش خصوصی شود. از این رو اصلاح اقتصاد انرژی و آب باید مهم‌ترین رویکرد دولت سیزدهم باشد. این اصلاحات باید به شکلی انجام شود که سرمایه‌گذاری در این صنعت روندی صعودی پیدا کند و با به‌کار‌گیری روش‌های نوین تامین مالی بتوان سرمایه‌گذار بخش خصوصی را برای سرمایه‌گذاری در این صنعت ترغیب کرد.
وی در ادامه به فرسودگی بخش زیادی از شبکه‌های توزیع آب و انرژی کشور و نیاز آنها به نوسازی و بازسازی اشاره می‌کند و می‌افزاید: متاسفانه این اقدام به‌دلیل محدودیت‌های مالی، با کندی صورت می‌گیرد. عدم نوسازی و بازسازی باعث بروز تلفات قابل ملاحظه‌ای در این شبکه‌ها شده است. درضمن، باتوجه به مقتضیات تکنولوژی، بهره‌وری تاسیسات موجود نیز نیاز به اصلاح و بهبود مستمر دارد. از این رو، دولت سیزدهم با رویکردی عمل‌گرا و دانشی، می‌تواند اصلاح ساختارهای این بخش‌ها را به‌عنوان یک هدف راهبردی دنبال کند و از هر ظرفیت بالقوه نیز استفاده کند. در این میان شرکت‌های مهندسی مشاور مشابه شرکت مهندسی قدس نیرو، از سرمایه‌های دانشی کشور هستند و هرگونه حمایت از آنها در شرایط فعلی می‌تواند عامل اصلی برای برون‌رفت از رکود باشد.
مهذب‌ترابی همچنین خاطرنشان می‌کند: لازم است باتوجه به همه‌گیری ویروس کرونا از استفاده از هرگونه ابزار مالی برای تحت فشار قرار دادن پیمانکاران - مشاوران و اعمال جرایم تاخیر‌های ناشی از مقررات عمومی کشور خودداری شود. به علاوه قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی داخلی برای تمامی دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های تابعه دولت رعایت شود. تشکیل کارگروه مانع‌زدایی از ورود به بازار محصولات دانش‌بنیان در صنعت برق برای شناسایی موانع ورود به بازار محصولات در بخش نیرو، اصلاح مقررات فنی برای تسهیل ورود محصولات دانش‌بنیان به صنعت برق و ارائه تسهیلات و حمایت مالی برای انجام آزمون‌های استاندارد محصولات دانش‌بنیان از جمله راهکارهاست. درباره بحث پرداخت مالیات و بیمه تامین اجتماعی هم لازم است ستاد تسهیل موانع تولید، مقررات مالیاتی و بیمه‌ای حاکم بر پیمانکاران و تامین‌کنندگان بخش دولتی را متناسب با پرداخت‌های دولتی اصلاح کرده و از فشار مالی به بخش خصوصی پرهیز کرد.
مسیر توسعه 48 ساله قدس نیرو
مدیرعامل شرکت مهندسی قدس نیرو در خصوص سابقه و فعالیت این شرکت به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مجموعه‌های مهندسی مشاور صنعت برق می‌گوید: سابقه تاسیس شرکت مهندسی قدس نیرو به سال 1352 برمی‌گردد که به عنوان یک شرکت مهندس مشاور کانادایی - ایرانی، ارائه خدمات مهندسی و مشاوره به پروژه‌های بزرگ صنعت برق را در ایران آغاز کرد و بعدها با اعمال تغییرات مدیریتی و مالکیتی، به شرکت مهندسین مشاور قدس نیرو تغییر نام داد و با بهره‌گیری از کارکنان ایرانی خود و تجربیات و تخصص آنها، عهده‌دار انجام فعالیت‌های مرتبط با خدمات مهندسی و مشاوره در بخش انرژی و آب کشور شد.
مهذب‌ترابی در ادامه تصریح می‌کند: شرکت مهندسی قدس نیرو به‌طور مستمر توسعه پیدا کرده است و امروزه انجام پروژه‌های بی‌شمار در تمامی مولفه‌های صنعت انرژی و آب اعم از تولید، انتقال و توزیع نیرو، سیستم‌های مخابرات و دیسپاچینگ، سد و آب و فاضلاب، نفت، گاز و پتروشیمی، انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی را در کارنامه خود ثبت کرده است. همچنین به‌استناد گواهینامه‌های متعدد تعالی سازمانی صادره از مراجع داخلی و بین‌المللی به‌عنوان یکی از سرآمدترین شرکت‌های حال حاضر کشور و خاورمیانه شناخته می‌شود.
وی از ایجاد شش معاونت تخصصی در حوزه‌های خدمات مهندسی، مشاوره و مدیریتی، تعمیر و نگهداری، EPC، در شرکت تحت مدیریت خود خبر می‌دهد و تصریح می‌کند: حوزه‌های کاری تحت پوشش این معاونت‌ها عبارتند از: احداث و توسعه نیروگاه‌های گازی، بخاری، سیکل ترکیبی، صنایع نیروگاهی، پست‌های انتقال نیرو، شبکه‌های انتقال و توزیع نیرو، سدسازی و شبکه‌های آب و آبیاری و فاضلاب، نیروگاه‌های برقابی، نفت، گاز و پتروشیمی، مدیریت و ممیزی انرژی، انرژی‌های تجدیدپذیر، نیروگاه‌های بادی، خورشیدی و CHP. همچنین خدمات HSE، به‌صورت تخصصی یا در قالب پروژه‌های تحت مدیریت، ارائه مطالعات زیست‌محیطی و پدافند غیرعامل، همگی توسط شرکت قدس نیرو در حال ارائه است. به‌علاوه شرکت مهندسی قدس نیرو در حوزه مطالعات اقتصادی و بررسی سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف نیز فعال است و در حال توسعه کار خود در بازارهای صادراتی نیز هست. مهذب‌ترابی با اشاره به اینکه قدس نیرو در حال حاضر بیش از 600 پروژه در حال اجرا در دست دارد، می‌گوید: خدمات شرکت ما تنها منحصر به ارائه خدمات مهندسی و مشاوره و مدیریت پروژه نیست، بلکه در پروژه‌های EPC، BOO، BOT، O&M و...، نیز نقش فعالی در پروژه‌های کشور ایفا می‌کند. همچنین با توسعه کسب و کار شرکت در خارج از مرزهای ایران و انجام پروژه‌های برون‌مرزی، شرکت افتخار یافته به‌عنوان یکی از واحد‌های نمونه صادراتی خدمات فنی و مهندسی در کشور انتخاب شود.
هوشمندی، همدلی، تلاش و کوشش؛ راهبردهای برون‌رفت از بحران
مدیرعامل شرکت مهندسی قدس نیرو با بیان اینکه شرایط بحرانی، شرایط غیرقابل پیش‌بینی است که فعالیت‌های سازمانی را از مسیر مشخص خود دور یا منحرف می‌کند، می‌افزاید: از لحاظ درونی، شرکت ما همسان با شرایط و فضای کسب و کار و رویکرد‌های محیطی صنعت انرژی و بهره‌مندی از نیروی انسانی توانمند و متخصص و مجرب خود؛ اول اینکه وظیفه خود می‌داند که به بحران‌ها چیره شود، دوم اینکه نظام همدلی، صمیمیت،تقویت روحیه، صبر و تحمل را در شرکت ایجاد کرده است، سوم اینکه همه در کنار هم با تلاش و کوششی مضاعف همراه با روحیه جنگندگی در جهت اهداف کوتاه‌مدت شرکت اقدام می‌کنند و از نظر کار، با کنترل هزینه‌ها برای بالا بردن هرچه بیشتر کیفیت تلاش می‌کند و از سوی دیگر نیز در جهت گسترده کردن طیف خدمات اقدام می‌کند. شرکت قدس نیرو در طول عمر 48ساله خود با بحران‌ها و فراز و نشیب‌های متعدد و متنوعی روبه‌رو بوده است و خوشبختانه ضمن حفظ شخصیت حرفه‌ای خود و با اخلاق‌مداری کامل، سعی در فرصت‌سازی داشته است.
مهذب‌ترابی حضور گسترده در حوزه‌های جدیدی از کسب و کار یا نقش‌های جدیدی مثل PM، O&M و EPC را برای حضور در بازار به عنوان راهبردهای اصلی شرکت خود برمی‌شمرد و بیان می‌کند: یکی از مهم‌ترین تصمیمات شرکت در این دوره حفظ و ارتقای حضور در بازارهای خارجی است. به‌طور قطع در این برهه از زمان و باتوجه به شرایط کشور صادرات خدمات فنی و مهندسی و ورود ارز به داخل کشور می‌تواند بسیار موثر واقع شود.
